Το παιχνίδι αποτελεί ίσως το πιο βασικό και πολύτιμο κομμάτι της παιδικής ηλικίας κάθε ατόμου, με και χωρίς αναπηρία. Συμβάλλει στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, καλλιεργώντας δεξιότητες, προσφέροντάς του συναισθηματική ισορροπία, χαρά και γνωρίζοντάς του τον κόσμο. Όπως και τα τυπικώς αναπτυσσόμενα παιδιά, έτσι και τα παιδιά με αυτισμό, παίζουν ώρες ατελείωτες. Ωστόσο, το παιχνίδι τους είναι λίγο διαφορετικό: πιο μοναχικό, πιο επαναλαμβανόμενο, με λιγότερα στοιχεία φαντασίας. Ένα παιδί μπορεί να περάσει ώρες ολόκληρες τοποθετώντας σιδηροδρομικές γραμμές στο πάτωμα και βάζοντας τα τρενάκια του να κάνουν συνέχεια την ίδια διαδρομή, ενώ αυτό είναι ξαπλωμένο δίπλα και τα κοιτάζει από μια περίεργη οπτική γωνία. Αυτός ο διαφορετικός τρόπος παιχνιδιού είναι που δυσκολεύει πολύ τους γονείς, τους παππούδες και τα αδέρφια των παιδιών στο φάσμα του αυτισμού που θέλουν να παίξουν μαζί με το παιδί, αλλά δεν ξέρουν πώς και είτε διστάζουν, είτε το προσεγγίζουν με λανθασμένο τρόπο με αποτέλεσμα το παιχνίδι να λήξει άδοξα με ένταση και απογοήτευση.
Δείτε μερικά απλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να παίξετε ευχάριστα με το παιδί σας:
- Παρατηρήστε το προσεκτικά και δείτε με ποια παιχνίδια του αρέσει να παίζει και με ποιο τρόπο. Το πιο βασικό στοιχείο είναι να σεβαστείτε πραγματικά το τι θέλει να κάνει το παιδί. Η ώρα του παιχνιδιού δεν είναι ώρα για μάθημα. Μπορεί κάποιες φορές να προσπαθούμε με παιγνιώδη τρόπο να του διδάξουμε πράγματα, ωστόσο πρέπει να σεβόμαστε την ανάγκη του παιδιού, και κάθε παιδιού, να χαλαρώσει και να περάσει όμορφα με πράγματα που το ευχαριστούν. Επομένως, αν θέλουμε να παίξουμε μαζί του, τουλάχιστον τις πρώτες φορές, θα πρέπει να ακολουθήσουμε τους δικούς του κανόνες και να παίζουμε «όπως θέλει εκείνο».
- Καθίστε δίπλα του ή απέναντί του ήσυχα για λίγο, χωρίς να κάνετε κάτι, μέχρι να προσέξει και να αποδεχτεί την παρουσία σας σαν κάτι μη απειλητικό πχ να μην φοβηθεί ότι ήρθατε για να του πάρετε τα παιχνίδια ή να του πείτε να τα μαζέψει.
- Στη συνέχεια, κάντε κάποια σχόλια για τον τρόπο που παίζει Πχ πόσο γρήγορα πάει το κόκκινο τρενάκι, πόσο μεγάλη είναι η διαδρομή κτλ. Μην βομβαρδίζετε συνέχεια το παιδί με σχόλια και λέξεις. Πείτε κάτι, περιμένετε λίγο, χαμογελάστε του, πείτε κάτι άλλο κοκ. Αποφύγετε τις ερωτήσεις, αφού κουράζουν το παιδί, το δυσκολεύουν και το αποσπούν από τον στόχο του στο παιχνίδι. Μην περιμένετε από το παιδί να αλληλεπιδράσει αμέσως μαζί σας ή να σας κοιτάξει και να δείξει ότι ακούει αυτά που λέτε. Ακόμα και αν φαίνεται να σας αγνοεί, συνεχίστε να είστε δίπλα του κάνοντας σχόλια πότε- πότε.
- Μην παίρνετε τα παιχνίδια που παίζει από τα χέρια του ή μην του ζητάτε να σας τα δώσει. Αν το παιδί έχει στα χέρια του τα τρενάκια και καταλαβαίνετε ότι αυτά είναι η αγάπη του, αλληλεπιδράστε μαζί του αλλάζοντας τις σιδηροδρομικές γραμμές για να κάνετε λίγο διαφορετική τη διαδρομή και ενθαρρύνετέ το να περάσει το τρενάκι του από εκεί. Μην αγγίξετε, όμως, τα τρενάκια του. Μπορεί αυτό το είδος παιχνιδιού να μην σας φαίνεται ικανοποιητικό, αλλά θα πρέπει να του δώσετε χρόνο να σας συνηθίσει σαν συντρόφους στο παιχνίδι του.
- Πολλές φορές, προσπαθώντας να κάνουμε το παιδί να χαρεί, είμαστε λίγο πιο θορυβώδεις ή έντονοι από όσο χρειάζεται (ιδίως εδώ στην Ελλάδα). Σφιχτές αγκαλιές, δυνατά επιφωνήματα παρότρυνσης, φωνές και τραγούδια, απότομες κινήσεις μπορούν να αγχώσουν, να τρομοκρατήσουν και να κουράσουν ένα παιδί με αυτισμό. Αρχίστε διακριτικά, με ηρεμία και δείτε μέχρι που μπορείτε να ενθουσιάζεστε χωρίς να δημιουργείτε πρόβλημα στο παιδί.
- Μην θεωρείτε αυτονόητο ότι κάθε φορά θα είστε ευπρόσδεκτοι στο παιχνίδι του παιδιού. Αφήστε το να παίζει και μόνο του, χωρίς την παρουσία σας. Σκεφτείτε ότι πολλές φορές το παιχνίδι του είναι οι μοναδικές ώρες που έχει χωρίς σχολείο και θεραπείες. Χωρίς πιεστικούς ενήλικες που προσπαθούν να αλληλεπιδράσουν μαζί του για να του μάθουν κάτι. Είναι οι στιγμές που ηρεμεί και χαλαρώνει… Ας τις σεβαστούμε όσο μπορούμε πιο πολύ!
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)
Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)
MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου