Συμβουλές για την ανάπτυξη των ικανοτήτων του τυφλού παιδιού, ώστε να κατακτήσει το δικαίωμα συμμετοχής του στη ζωή, το συντομότερο δυνατόν και να αποκτήσει, μεγαλώνοντας, την ανεξαρτησία του.
(Πληροφορίες από ενημερωτικό φυλλάδιο του Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών, ΚΕΑΤ για την ανάπτυξη των ικανοτήτων του τυφλού παιδιού.)
ü Μάθετέ του να περπατάει μόνο του, στην ίδια ηλικία που περπατά ένα παιδί με κανονική όραση.
ü Γνωρίστε του σταδιακά τους χώρους του σπιτιού και μάθετέ του να κινείται μέσα σε αυτό με άνεση. Εξασκήστε το να διακρίνει με την αφή, τις υφές των αντικειμένων (υφάσματα, χαρτιά κλπ), τα μεγέθη και το βάρος. Ευαισθητοποιήστε την ακοή του ώστε να αναγνωρίζει τους ήχους πχ φωνές ζώων, πουλιών, ήχους πόλης, υπαίθρου κτλ
ü Γνωρίστε του το σώμα και μάθετέ του να ντύνεται, να ξεντύνεται, να φορά τα παπούτσια του και να δένει τα κορδόνια του, να πλένεται κτλ
ü Εξηγείστε του λεπτομερώς τον τρόπο να χρησιμοποιεί σωστά το κουτάλι, το πιρούνι και αργότερα το μαχαίρι, ώστε να μπορεί να τρώει μόνο του.
ü Όπως για όλα τα παιδιά, έτσι και για το τυφλό παιδί το παιχνίδι είναι ανάγκη. Δυστυχώς δύσκολα συμμετέχει σε παιχνίδια βλεπόντων. Είναι απαραίτητο λοιπόν να του μάθουμε να παίζει παιχνίδια που απαιτούν την χρησιμοποίηση της ακοής και της αφής πχ τυφλόμυγα, κρυφτό, παιχνίδια στην παιδική χαρά, επιτραπέζια προσαρμοσμένα για τυφλά παιδιά.
ü Να παρακολουθείτε προσεκτικά τη στάση του σώματός του και απαιτήστε να έχει την ίδια στάση με τους βλέποντες. Θυμηθείτε ότι πρέπει να του εξηγείτε και να του δείχνετε το σωστό τρόπο, αφού το τυφλό παιδί δεν έχει την δυνατότητα της παρατήρησης και της μίμησης. Μη του επιτρέπετε να κάνει παράξενες κινήσεις διότι είναι πολύ πιο ευάλωτο από άλλους στην απόκτηση κακών συνηθειών.
ü Προσέχετε λοιπόν να μην κουνάει αριστερά –δεξιά το κεφάλι, να μην κινεί το σώμα του μπρος – πίσω, να μην είναι σκυφτό, να μην κάθεται μαζεμένο σαν κουβάρι, να μην ξαπλώνει στο θρανίο ή στο τραπέζι, να στρέφει το πρόσωπό του προς το μέρος του συνομιλητή του.
ü Παρακινείστε το να περπατάει πολύ. Η αισθητηριακή του μειονεξία το προδιαθέτει να μένει στην ίδια θέση, χωρίς να κινείται ή να κινείται πολύ αργά. Δημιουργήστε τις συνθήκες συμμετοχής του σε ομαδικά παιχνίδια ή αθλητικές δραστηριότητες με άλλα παιδιά που έχουν προβλήματα όρασης (χορός, ποδόσφαιρο, τζούντο, κολύμβηση, ιππασία).
ü Η συμμετοχή του σε δουλειές του σπιτιού είναι απαραίτητη. Παρακινείστε το από πολύ μικρό να τακτοποιεί τα προσωπικά του αντικείμενα σε συρτάρια και ράφια, να κρεμάει τα ρούχα του σε κρεμάστρες στη ντουλάπα. Αρχικά ορίστε του ένα χώρο αποκλειστικά δικό του και απαιτήστε να τον διατηρεί καθαρό και τακτοποιημένο. Μεγαλώνοντας, το ίδιο πρέπει να φροντίζει και για τους υπόλοιπους χώρους του σπιτιού.
ü Βοηθήστε το να αναπτύξει δεξιότητες των χεριών με εύκολες χειροτεχνίες, χαρτοκοπτική, πλέξιμο, πλαστελίνη –πηλό, κατασκευές με τουβλάκια συναρμολόγησης.
ü Μην το αφήνετε στη σιωπή. Η επικοινωνία του μαζί σας είναι κυρίως δια μέσω του λόγου. Από την φωνή σας θα νιώσει την τρυφερότητα, την στοργή αλλά και την στενοχώρια ή το θυμό σας. Όταν μάθει να μιλάει, να το ρωτάτε για αυτά που ακούει, για αυτά που το περιτριγυρίζουν. Μην κουράζεστε να απαντάτε σε ερωτήσεις.
ü Προσέχετε τις συζητήσεις που γίνονται μπροστά του. Το τυφλό παιδί, ελλείψει άλλων στοιχείων, επικεντρώνει την προσοχή του στα ακούσματα και καταγράφει στη μνήμη του, πολύ περισσότερα από όσα οι βλέποντες, τα οποία γίνονται αντικείμενο των σκέψεών του, για μεγάλο χρονικό διάστημα.
ü Είναι σημαντικό να είναι διαρκώς απασχολημένο, είτε με παιχνίδι είτε νε εργασία.
ü Εξασκήστε τη μνήμη του. Μεγαλώνοντας θα χρειαστεί να την χρησιμοποιεί πάρα πολύ. Βάζετέ το να αφηγείται διάφορες ιστορίες που του έχετε διαβάσει νωρίτερα.
ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΤΕ !
Το τυφλό παιδί είναι προορισμένο να ζήσει ανάμεσα σε βλέποντες. Προετοιμάστε το σωστά για να μπορέσει να διεκδικήσει ίσο είναι δυνατόν την ισότιμη μεταχείριση από τους βλέποντες, χωρίς να αισθάνεται μειονεκτικά λόγω της έλλειψης ή των προβλημάτων όρασης !
