Τρίτη 21 Μαΐου 2024

Άποψη: Δέσποινα Τριβόλη - Η μανούλα ως φωτισμένος γίγαντας στο σκοτάδι

ΕΝΑ ΒΡΑΔΥ, την ώρα που έβαζα τον γιο μου να κοιμηθεί κι ενώ κατάφερα να ξεγλιστρήσω από δίπλα του ακροπατώντας σαν τον φαντομά, έκατσα σε μια πολυθρόνα στην άκρη του δωματίου και περίμενα να τον πάρει για τα καλά ο ύπνος. Χάζευα στο κινητό μου, περιμένοντας να ακούσω το ροχαλητό του, όταν ακούστηκε μια φωνή από το υπερπέραν. «Μαμά», (φορτισμένη παύση), «σε βλέπω». Σκέφτηκα πως γι’ αυτόν η εικόνα ήταν γκροτέσκα: η μανούλα ως φωτισμένος γίγαντας στο σκοτάδι, με τη μούρη κολλημένη στην οθόνη.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως τα 2 έτη απαγορεύονται αυστηρά οι οθόνες. Θυμάμαι έναν παλιό συνάδελφο που μου έδειχνε όλο περηφάνια βιντεάκια με τον επτά μηνών γιο του, ο οποίος ακόμα δεν μπουσούλαγε, αλλά είχε μάθει να ξεκλειδώνει το κινητό του και έπαιζε κάτι παιχνίδια με φρουτάκια και ψαράκια. Από τα 2 έως τα 5 ένα παιδί πρέπει να εκτίθεται στην οθόνη το πολύ μία ώρα την ημέρα και καθόλου στις οικογενειακές εξόδους. Φτάνει μόνο μια βόλτα σε οποιοδήποτε εστιατόριο Σάββατο ή Κυριακή μεσημέρι για να δει κανείς έναν σκασμό παιδάκια κάτω των 5 να τρώνε μηχανικά μπροστά σε κάποιο τάμπλετ. Καμιά φορά, αλλά όχι πάντα, ανάμεσα σε αυτά τα παιδάκια βρίσκεται και το δικό μου.

Δεν υπάρχει μέρα που να μην αναρωτιέμαι πόση οθόνη είναι αρκετή για ένα παιδί. Κάνω ένα είδος αριθμητικής των τύψεων στο κεφάλι μου. Πόσες δουλειές προλαβαίνω να κάνω όσο βλέπει τηλεόραση; Πόσα emails μπορώ να στείλω; Πόσο μπορώ να κάτσω και να κοιτάω το ταβάνι;

Δεν ζω σε φούσκα. Ξέρω πως το παιδί μου θα μεγαλώσει τελείως διαφορετικά από εμένα, περνώντας μια εφηβεία σε οθόνες τάμπλετ και κινητών, όπως όλα τα παιδιά. Γνωρίζω, όμως, πως δεν υπάρχει ούτε μία έρευνα που να υποστηρίζει ότι τα παιδιά κάτω των 5 ετών μπορούν να επωφεληθούν περνώντας ώρα μπροστά σε οθόνες. Ίσα-ίσα, οι έρευνες δείχνουν πως τα παιδιά χάνουν την ικανότητα συγκέντρωσής τους, δυσκολεύονται να οργανώσουν τη σκέψη τους και ελέγξουν τα συναισθήματά τους, ενώ εκπαιδευτικοί και ψυχολόγοι εξηγούν πως βλέπουν πλέον τη διαφορά στα παιδιά από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού, με σταθερά χαμηλές αποδόσεις και έλλειψη προσοχής.

Ναι, κι εγώ με τηλεόραση μεγάλωσα, με τον Τάο Τάο που τρέχει στα γάργαρα νερά και διαφημίσεις για την Μπάρμπι κομμώτρια, και φυσικά δεν πιστεύω ότι το παιδί μου θα αναπτύξει μαθησιακά προβλήματα επειδή βλέπει ένα επεισόδιο «Κουταβοφιλαράκια» την ημέρα. Αλλά καταλαβαίνω πόσο εύκολο είναι να δει ένα επεισόδιο και να ζητάει επίμονα να δει και ένα παραμύθι στο κινητό, και μερικά ζωάκια στο YouTube, κι εγώ να είμαι ψόφια στην κούραση και μέχρι να το καταλάβω να έχουν περάσει 3 ώρες.

Πρόσφατα κάποιος ψυχίατρος δημοσίευσε ένα βίντεο στο TikTok εξηγώντας πόσο κακό κάνουν οι οθόνες στα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Από κάτω τα σχόλια θύμιζαν πάρτι αυταπάτης: «Ναι, αλλά το παιδί μου μαθαίνει αγγλικά στο YouTube», «Έχουν αλλάξει οι καιροί, λέτε ό,τι θέλετε». Ναι, έχουν αλλάξει ο καιροί, αλλά δεν βάζουμε τα παιδιά μας μπροστά σε μια οθόνη στα 4 χρόνια τους γιατί θέλουμε να μορφωθούν. Τα βάζουμε γιατί δεν ξέρουμε τι άλλο να τα κάνουμε, γιατί είναι εύκολο, και γιατί περνάμε κι εμείς οι ίδιοι άπειρη ώρα μπροστά σε μια οθόνη.

Πιθανώς πρόκειται και για θέμα αντίληψης: επειδή οι ίδιοι οι γονείς έχουμε ξεχάσει πώς είναι να περνάς χρόνο χωρίς παρεμβολές, να είμαστε δηλαδή πραγματικά παρόντες χωρίς να τσεκάρουμε το κινητό μας ανά 2 λεπτά, ξεχνάμε πως όλο αυτό δεν είναι φυσιολογικό ούτε για μας, πόσο μάλλον για ένα τρίχρονο. Και ας μη γελιόμαστε, αν περνάμε όλη μας τη μέρα με ένα κινητό στο χέρι, το ίδιο θα κάνουν και τα παιδιά μας.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Πηγή: LiFO

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου