Το παιδί σας προτιμά παιδιά μικρότερης ηλικίας για να παίζει μαζί τους. Ενώ οι συμμαθητές του παίζουν ποδόσφαιρο, αυτό προτιμάει τα LEGO ή παίζει κλέφτες και αστυνόμους. Μπορεί να ανησυχείτε, αλλά είναι γεγονός ότι η συναναστροφή με φίλους μικρότερης ηλικίας είναι καλό πράγμα για τα παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ).
«Πόσο χρονών είσαι;», «Τι τάξη πας;» Για κάποια παιδιά με ΔΕΠΥ που είναι πιο ανώριμα από τους συνομηλίκους τους, οι ερωτήσεις αυτές φαντάζουν επίκριση και όχι απλή περιέργεια. Για άλλα, η ερώτηση αυτή δεν αποτελεί επίκριση γιατί απλά δεν είναι ακόμα σε θέση να κατανοήσουν ότι η συμπεριφορά τους δεν είναι κατάλληλη για την ηλικία τους. Στο πέρασμα των χρόνων έχω ακούσει πολλές αγχωμένες και στεναχωρημένες μαμάδες να λένε «Το παιδί μου δεν μπορεί να συναναστραφεί και να παίξει με τα παιδιά της ηλικίας του» ή «Νομίζω ότι συμπεριφέρεται σαν μωρό…».
Άλλωστε, καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, περιμένουμε ότι θα ωριμάζουν όχι μόνο σωματικά αλλά και συναισθηματικά. Για παράδειγμα, παιδιά 4 ετών, θα πρέπει να μπορούν να μοιράζονται τα παιχνίδια τους, τουλάχιστον κάποιες φορές. Τα παιδιά 7 ετών θα πρέπει να περιμένουν την σειρά τους στο παιχνίδι. Παιδιά 12 ετών πρέπει να τα καταφέρουν στα αθλήματα. Και στην εφηβεία αναμένεται να μπορούν να ολοκληρώνουν όσα τους αναθέτουν χωρίς να χρειάζονται παροτρύνσεις και καθοδήγηση και να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους. Σε κάθε στάδιο, γονείς και εκπαιδευτικοί περιμένουν από ένα παιδί να «συμπεριφέρεται σύμφωνα με την ηλικία του», χωρίς να συνειδητοποιούν ότι η ανωριμότητα που συνοδεύει την ΔΕΠΥ μπορεί να καθιστά κάτι τέτοιο αδύνατο.
Αυτές οι συμπεριφορές που συνήθως υποδεικνύουν ότι ένα παιδί «μεγαλώνει» είναι ακριβώς αυτές που δυσκολεύουν περισσότερο τα παιδιά με ΔΕΠΥ. Συμπεριφορές όπως η παράβλεψη λεπτών κοινωνικών ενδείξεων, η υπερβολική συγκέντρωση σε μικρές/ασήμαντες λεπτομέρειες, η δυσκολία στις μεταβάσεις –είναι αυτές που μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα στις αλληλεπιδράσεις του παιδιού με τους συνομηλίκους του.
Να δέχεστε όλους τους φίλους με χαρά.
Όπως αναφέρουν οι γονείς, τα παιδιά με ΔΕΠΥ τα πάνε καλύτερα κοινωνικά όταν αλληλεπιδρούν με παιδιά μικρότερης ηλικίας. Μεταξύ των μικρότερων σε ηλικία φίλων του, το παιδί σας μπορεί να βρει κάποιον που μοιράζεται τα ίδια ενδιαφέροντα με αυτό και θα ακολουθεί τις «εντολές»/ «οδηγίες» του- κάτι που δεν είναι πιθανό να κάνουν οι συνομήλικοί του. Τα παιδιά μικρότερης ηλικίας μπορεί επίσης να είναι λιγότερο ευαίσθητα στη διαρκή κίνηση και ανησυχία. Μερικοί γονείς διστάζουν να ενθαρρύνουν φιλίες με μικρότερα παιδιά. Φοβούνται ότι το παιδί τους θα αρχίσει- ή θα συνεχίσει- να συμπεριφέρεται ανώριμα για την ηλικία του. Ωστόσο, όπως διαβεβαιώνω πολλές ανήσυχες μαμάδες, οι φιλίες με μικρότερα παιδιά θα επιτρέψουν στο παιδί να έχει τον ρόλο του αρχηγού, μια δυναμική που δεν θα την επέτρεπαν οι φιλικές σχέσεις με συνομηλίκους. Δεν υπάρχει πρόβλημα αν ενθαρρύνετε το παιδί σας να παίζει με παιδιά που βρίσκονται στο ίδιο στάδιο κοινωνικής ανάπτυξης με αυτό (ανεξαρτήτου ηλικίας). Μπορείτε επίσης να δημιουργείτε ευκαιρίες για να περνάει το παιδί σας χρόνο με μεγαλύτερης ηλικίας γείτονες ή συγγενείς που εκτιμούν τον ενθουσιασμό, την δημιουργικότητα και τον αυθορμητισμό του. Η αποδοχή αυτή θα βοηθήσει το παιδί να αποκτήσει αυτό- εκτίμηση, η οποία με την σειρά της θα κάνει πιο δυνατές τις σχέσεις του με τους συνομηλίκους.
Ωστόσο, και η δημιουργία φιλικών σχέσεων με λίγους συνομηλίκους με τους οποίους ταιριάζει καλά, είναι σημαντική. Με αυτό τον τρόπο δεν θα είναι μόνο του στο σχολείο, όπου μάλλον δεν θα βλέπει τους μικρότερους φίλους του. Οι εξωσχολικές δραστηριότητες, είτε πρόκειται για συλλογή γραμματοσήμων είτε για καράτε, μπορεί να είναι ένας τρόπος για να δημιουργήσει το παιδί φιλικές σχέσεις με παιδιά της ίδιας ηλικίας. Ένα παιδί με ΔΕΠΥ μπορεί να βρίσκει πιο εύκολο το να συζητάει με κάποιον που δεν γνωρίζει καλά, αν ξέρει ότι μοιράζονται ένα κοινό ενδιαφέρον.
Οι φιλίες με παιδιά της ίδιας ηλικίας μπορεί να χρειαστούν πολύ χρόνο για να αναπτυχθούν. Αλλά το να μεγαλώνει κανείς με πιο αργό ρυθμό μπορεί να μην είναι τόσο κακό. Τα παιδιά που ωριμάζουν αργότερα αργούν και να ζητήσουν το πρώτο τους αμάξι ή να βγουν ραντεβού. Και μην αγχώνεστε: Η ώριμη συμπεριφορά τελικά εμφανίζεται σε όλους μας – με ή χωρίς ΔΕΠΥ.
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)
Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)
MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου