Χώρα-πρότυπο στον χώρο της Εκπαίδευσης παγκοσμίως, με μαθητές «σαΐνια» που παραδοσιακά διαπρέπουν στους διεθνείς διαγωνισμούς, η Φινλανδία προετοιμάζει το έδαφος για μια... πραγματικά ριζοσπαστική μεταρρύθμιση που θα αλλάξει συθέμελα το πρόγραμμα, τον τρόπο αλλά και την ίδια την ουσία της διδασκαλίας στα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Τα παραδοσιακά μαθήματα-γνωστικά αντικείμενα (όπως είναι για παράδειγμα τα Μαθηματικά, η Ιστορία, η Γεωγραφία, οι ξένες γλώσσες κλπ.) παραμερίζονται, και στη θέση τους μπαίνει η διδασκαλία διαθεματικών (cross-subject) «φαινομένων» που απαιτούν συνδυαστικές γνώσεις και συνδέονται πιο άμεσα με την καθημερινότητα των παιδιών.
Για παράδειγμα, οι λίγο πιο μεγάλοι σε ηλικία μαθητές θα μπορούν να διδάσκονται το «φαινόμενο» της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο πλαίσιο ενός μαθήματος που θα περιλαμβάνει γνώσεις ευρωπαϊκής Ιστορίας, γνώσεις Γεωγραφίας, γνώσεις ξένων γλωσσών αλλά και οικονομικών (για τους πιο προχωρημένους). Παιδιά πιο μικρά σε ηλικία από την άλλη θα μπορούν για παράδειγμα να συμμετέχουν σε «φαινόμενα» όπως είναι οι «υπηρεσίες καφετέριας» στο πλαίσιο των οποίων θα καλούνται να λειτουργούν ως «υπάλληλοι» και να «ακονίζουν» τις δεξιότητές τους στα Μαθηματικά, στην επικοινωνία με τους άλλους, στις ξένες γλώσσες (εάν το σενάριο προβλέπει την εξυπηρέτηση ενός πελάτη από το εξωτερικό) κ.ά.
Ολα αυτά βέβαια προϋποθέτουν παράλληλα σημαντικές αλλαγές και στον τρόπο διάρθρωσης της αίθουσας διδασκαλίας, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για τη δημιουργία ολιγάριθμων τμημάτων με μαθητές που δεν θα κάθονται πια σε θρανία μπροστά στον δάσκαλο-καθηγητή αλλά που θα αλληλεπιδρούν μαζί του και μεταξύ τους, με στόχο την επίλυση ενός προβλήματος ή τη λύση ενός γρίφου.
Σχολεία στο Ελσίνκι έχουν ήδη εισαγάγει δοκιμαστικά στο πρόγραμμά τους τη διδασκαλία διαθεματικών «φαινομένων» στα οποία αφιερώνουν ορισμένες χρονικές περιόδους μία ή δύο φορές κάθε σχολικό έτος.
Το εν λόγω «πείραμα» πρωτοξεκίνησε πριν από περίπου δύο χρόνια και πλέον μπαίνει σε εθνική τροχιά στο πλαίσιο ενός μακροπρόθεσμου κεντρικού σχεδιασμού, με τις αρχές της χώρας να ετοιμάζονται να ανακοινώσουν συγκεκριμένα πλάνα και οδηγίες μέσα στον Μάρτιο. Ο στόχος είναι, όπως έγινε γνωστό, η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση να εφαρμόζεται σε όλα τα σχολεία της χώρας (στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση) ως το έτος 2020. Περίπου το 70% των καθηγητών που εργάζονται στα γυμνάσια και τα λύκεια του Ελσίνκι έχουν ήδη λάβει σχετική εκπαίδευση για να μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες του ανανεωμένου προγράμματος, ενώ υπάρχουν και οικονομικά οφέλη (υπό μορφή μπόνους ή αυξήσεων στον μισθό) για όσους εκπαιδευτικούς δείχνουν μεγαλύτερη προθυμία να υιοθετήσουν τη νέα προσέγγιση.
«Υπάρχουν σχολεία στα οποία η διδασκαλία γίνεται με τον παλαιομοδίτικο τρόπο που ήταν ωφέλιμος στις αρχές του 1900 - αλλά οι ανάγκες σήμερα δεν είναι οι ίδιες. Χρειαζόμαστε κάτι που θα ταιριάζει στον 21ο αιώνα. Εχουμε πραγματικά ανάγκη από έναν ανασχεδιασμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος, που θα προετοιμάζει τα παιδιά μας για το μέλλον», σημειώνει χαρακτηριστικά η Μάριο Κιλόνεν, διευθύντρια των προγραμμάτων εκπαίδευσης στο Ελσίνκι.
Ο ΣΤΟΧΟΣ
Σύνδεση των γνώσεων με την πράξη
Το νέο «διαθεματικό» σύστημα διδασκαλίας που δοκιμάζεται στη Φινλανδία έρχεται να δώσει βάρος στη συνδυαστική σκέψη και να συνδέσει τη γνώση που παρέχει το σχολείο με πρακτικά ζητήματα βγαλμένα από την ίδια την καθημερινότητα των παιδιών. Στο πλαίσιο της διδασκαλίας ενός «φαινομένου» όπως είναι η «Ευρωπαϊκή Ενωση» για παράδειγμα, οι Φινλανδοί μαθητές θα μαθαίνουν να συνδυάζουν γνώσεις Ιστορίας, Γεωγραφίας, γλώσσας, Μαθηματικών κ.ά. μέσα από το πρίσμα της ίδιας της ευρωπαϊκής πραγματικότητας.
Οι μαθητές της βρίσκονται πάντα στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης
Η Φινλανδία ξεχωρίζει ως μια από τις χώρες που παραδοσιακά φιγουράρουν στις κορυφαίες θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης του ΟΟΣΑ με τους καλύτερους 15χρονους μαθητές της υφηλίου.
Γνωστό και με τα αρχικά «PISA», το Διεθνές Πρόγραμμα για την Αξιολόγηση των Μαθητών (Programme for International Student Assessment) είναι μία εκπαιδευτική έρευνα που διεξάγεται κάθε τρία χρόνια από τον ΟΟΣΑ.
Ερευνα
Ξεκινώντας από το 2000, η συγκεκριμένη έρευνα έρχεται ανά τριετία και αξιολογεί το εύρος των γνώσεων και των δεξιοτήτων των μαθητών που βρίσκονται στο τέλος της υποχρεωτικής τους εκπαίδευσης, εστιάζοντας συγκεκριμένα σε τρεις τομείς: στην κατανόηση κειμένου, στα μαθηματικά και στις φυσικές επιστήμες. Η Φινλανδία έχει επανειλημμένως βρεθεί στην πρώτη θέση της κατάταξης, ενώ η χαμηλότερη θέση στην οποία έχει ποτέ πέσει είναι η θέση νούμερο 12 (συγκριτικά, η Ελλάδα βρισκόταν το 2012 στις θέσεις 39 και 42). Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο, λοιπόν, ο υπόλοιπος κόσμος στέλνει τα τελευταία χρόνια εκπαιδευτικούς στη Φινλανδία ώστε να δουν από κοντά πώς λειτουργεί το σύστημα και να μάθουν τα μυστικά της επιτυχίας του φινλανδικού μοντέλου. Είναι ενδεικτικό για παράδειγμα ότι μόνο το 2009 είχαν επισκεφτεί τη χώρα περισσότερες από 100 ξένες αποστολές εκπαιδευτικών, ενώ σχετικό ενδιαφέρον είχαν δείξει τα προηγούμενα χρόνια και οι ελληνικές Αρχές.
Κι όμως, παρά τις επιτυχίες τους, οι Φινλανδοί δεν επαναπαύονται. Αντιθέτως, δρομολογούν μεταρρυθμίσεις, υποστηρίζοντας πως ένα εκπαιδευτικό σύστημα που ήταν ωφέλιμο πριν από 100 χρόνια, δεν μπορεί να είναι το ίδιο ωφέλιμο και σήμερα.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ
Πηγή: Έθνος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου