Η αποτυχία είναι μια υποκειμενική έννοια και απορρέει από το πώς μεταφράζει μέσα του το άτομο την επιτυχία και από τα προσωπικά κριτήρια και τις προϋποθέσεις που θέτει για εκείνη.
Καθοριστικό ρόλο σε αυτό παίζουν οι πρώιμες πίστεις και οι πεποιθήσεις των γονιών και του ευρύτερου παιδαγωγικού κύκλου για την επιτυχία, μέσα από τους οποίους διαμορφώνεται η εικόνα του εαυτού, του έξω κόσμου και οι προσδοκίες που καταλήγει το παιδί να νιώθει ότι οφείλει να πληροί προκειμένου να είναι αποδεκτό και αγαπητό.
Ενα αυταρχικό οικογενειακό πλαίσιο που εξιδανικεύει την επιτυχία καλλιεργεί πεποιθήσεις όπως «επιτυχία ίσον ευτυχία, αποτυχία ίσον δυστυχία» ή «αποτυχία σημαίνει απόρριψη από τους τρίτους». Είναι τα σκληρά φίλτρα του εαυτού.
Ο γονιός που ασκεί σκληρή κριτική στο παιδί του για τις ικανότητές του καταλήγει να κακοποιεί ψυχολογικά την προσωπικότητά του και να του στερεί το δικαίωμά του σε μια «άνευ όρων» αποδοχή. Ας μην ξεχνάμε και το βάρος που ασκούν ορισμένοι «παντοδύναμοι» γονείς που κάνουν το παιδί τους να νιώθει ανεπαρκές απέναντί τους.
Σε αυτούς συγκαταλέγονται και οι ανώριμοι και ανασφαλείς γονείς που ασυνείδητα επιβεβαιώνονται μέσω των παιδιών τους, τα οποία καταλήγουν να θαυμάζουν εκείνους αντί για τον εαυτό τους. Είναι και οι γονείς που έχουν ανταγωνιστική σχέση με τα παιδιά τους από δικό τους φόβο ότι θα αποτύχουν αν το παιδί τους πετύχει.
Αυτές είναι ορισμένες βάσεις του επώδυνου για το άτομο φόβου απέναντι στην αποτυχία. Διαμορφώνουν μια ευάλωτη αυτοεκτίμηση και το άτομο αδυνατεί στην ενήλικη ζωή του να εμπιστευθεί τον εαυτό του και αυτά που έχει καταφέρει, τα οποία ποτέ δεν είναι αρκετά. Ο φόβος της αποτυχίας είναι συχνά πιο επιβαρυντικός για το άτομο από μια πραγματική αποτυχία στη διαδρομή της ζωής.
Του κλέβει τη δυνατότητα ευτυχίας και αυτοεπάρκειας. Το άγχος και η μελαγχολία καραδοκούν. Το ζητούμενο είναι η ουσιαστική συμφιλίωση με τον εαυτό ανεξάρτητα από τις προϋποθέσεις της επιτυχίας που στο παρελθόν εισχώρησαν μέσα του.
Γράφει η Μυρσίνη Κωστοπούλου, διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας ψυχοθεραπεύτρια,
Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου