Τετάρτη 17 Αυγούστου 2011

Το λογισμικό της ελευθερίας των ΑμεΑ

Οι υπηρεσίες υποστηρικτικών τεχνολογιών πληροφορικής (ΥΤΠ) στους ανθρώπους με αναπηρία είναι μιά σχετικά “φρέσκια” υπόθεση στην οικεία αγορά. Και όπως οτιδήποτε φρέσκο (βλ. νόμους αγοράς) ήταν επί χρόνια πανάκριβες/υπερτιμολογημένες. Οχι πιά...

Πλέον έχουν αρχίζει να ωριμάζουν ή και έχουν επαρκώς ωριμάσει στη συνείδηση των χρηστών, το οποίον σημαίνει ότι η δραματική μείωση κόστους συνιστά νομοτέλεια. Ο,τιδήποτε άλλο συνιστά κερδοσκοπική κοροϊδία, την οποία κανένα άλλοθι δεν μπορεί να συγκαλύψει. Τρανότερη απόδειξη από την επί του θέματος παρέμβαση του εργαστηρίου προσβασιμότητας του τμήματος πληροφορικής πανεπιστημίου Αθηνών (η εγκυρότητα του οποίου είναι διεθνώς αδιαμφισβήτη), δεν μπορεί να υπάρξει. Το πανεπιστήμιο, λοιπόν, ούτε λίγο ούτε πολύ έχει μηδενίσει το κόστος παροχής υποστηρικτικών υπηρεσιών πληροφορικής, με όρους αγοράς έως πρόσφατα πανάκριβων!

Η όλη υπόθεση επιγραμματικά έχει ως εξής:

Μετά από έρευνες δυό και πλέον χρόνων, το εργαστήριο προσβασιμότητας του τμήματος πληροφορικής πανεπιστημίου Αθηνών δημιούργησε την ιστοθέση http://access.uoa.gr/fs/ που συνιστά μιά μικρή επανάσταση για τους χρήστες Η/Υ με αναπηρία. Προσφέρει δωρεάν και ελεύθερα όλες τις διαθέσιμες εφαρμογές λογισμικού Υποστηρικτικών Τεχνολογιών Πληροφορικής (ΥΤΠ), το κόστος των οποίων είναι υψηλότατο (μπορεί να φτάσει μέχρι και 2.500€), ενίοτε δε απαγορευτικό για τους ανθρώπους με αναπηρία, πολλοί εκ των οποίων ανήκουν στις λεγόμενες χαμηλές εισοδηματικές τάξεις.

Η επίσημη διεθνής παρουσίαση του “ελεύθερου λογισμικού”, υπό την μορφή κεντρικής επιστημονικής ανακοίνωσης έχει πραγματοποιηθεί εδώ και έναν χρόνο, στα πλαίσια του 12ου Intrnational Conference on Computer helping people with Special Needs που διεξήχθη στην Βιέννη από 14 – 16 Ιουλίου 2010. Εκτοτε διαρκώς εξελίσσεται, προσθέτοντας νέα προϊόντα και δυνατότητες χρήσης που εντάσσουν στο “ηλεκτρονικό περιβάλλον” ολοένα διευρυνόμενες ομάδες χρηστών. Οπως πληροφορούμαστε νέες εφαρμογές – εκπλήξεις διανύουν το τελευταίο στάδιο δοκιμών πριν τεθούν στη διάθεση των χρηστών με την έναρξη της φθινοπωρινής περιόδου.

Ο ιθύνων νους και επικεφαλής του εργαστηρίου προσβασιμότητας του πανεπιστημίου Αθηνών καθηγητής πληροφορικής Γιώργος Κουρουπέτρογλου, σχετίζει το “επαναστατικόν” της δημιουργίας με την άρνηση της παγκόσμιας δημόσιας και μη ασφαλιστικής αγοράς να εντάξει τα προϊόντα πληροφορικής στα χρηματοδοτούμενα/επιδοτούμενα προίόντα. Οπως με έμφαση επισημαίνει “ενώ οι ΥΤΠ έχουν τα τελευταία χρόνια αναπτύξει μοναδικές λύσεις για την διευκόλυνση της καθημερινότητας των ΑμεΑ, οι ασφαλιστικοί φορείς δεν αναγνωρίζουν την δαπάνη αγοράς τους όπως κάνουν με τις λεγόμενες συμβατικές λύσεις, όπως αναπηρικό αμαξίδιο, μπαστούνι για τυφλούς κ.ο.κ.”

Μερικές αξιοσημείωτες πληροφορίες: Στην προεργασία δημιουργίας του ελεύθερου λογισμικού, δοκιμάστηκαν ούε λίγο ούτε πολύ 224 εφαρμογές ΥΤΠ για ΑμεΑ. Τελικά επιλέχτηκαν και συμπεριελήφθησαν στην ιστοθέση http://access.uoa.gr/fs οι 82 που πληρούσαν τα πλέον υψηλά/αξιόπιστα κριτήρια. Οι πλέον χαρακτηριστικές κατηγορίες εφαρμογών που είναι ελεύθερα πλέον διαθέσιμες στους χρήστες Η/Υ με αναπηρία, καλύπτουν όλες τις γνωστές μέχρι σήμερα ειδικές διαδικτυακές ανάγκες. Συγκεκριμένα :

Αναγνωριστές Ομιλίας: επιτρέπουν στον χρήστη να εισάγει κείμενο στον υπολογιστή μέσω της φωνής του. Κάποιοι Αναγνωριστές Ομιλίας επιτρέπουν τον χειρισμό του Ηλεκτρονικού Υπολογιστή και των εφαρμογών που επιθυμεί, είτε με προκαθορισμένες φωνητικές εντολές, είτε με νέες που μπορεί να δημιουργήσει ο ίδιος.

Αναγνώστες Οθόνης: εντοπίζουν όλες τις μορφές κειμένου (ορατές ή μη) στο γραφικό περιβάλλον του Ηλεκτρονικού Υπολογιστή και με την βοήθεια του συστήματος Μετατροπής Κειμένου σε Ομιλία δίνει την δυνατότητα στον χρήστη να πλοηγηθεί στο γραφικό περιβάλλον.

Αναγνώστες Daisy: επιτρέπουν την μετατροπή αρχείων κειμένου σύμφωνα με το πρότυπο Daisy και δίνει την δυνατότητα στον χρήστη να έχει ακουστική πρόσβαση σε αρχεία αυτής της μορφής καθώς και να πλοηγηθεί στην δομή τους.

Λογισμικά Διευκόλυνσης Κλικ: βοηθούν στην επιλογή του είδους του κλικ του ποντικιού (αριστερό, δεξί, διπλό, drag and drop κλπ). Οι χρήστες που δεν μπορούν να πατήσουν τα πλήκτρα του ποντικιού, μέσω του λογισμικού, μπορούν να κάνουν κλικ μετακινώντας απλά ποντίκι.

Εικονικά Πληκτρολόγια: επιτρέπουν την εισαγωγή κειμένου με την βοήθεια του ποντικιού, αντί του κανονικού πληκτρολογίου.

Έλεγχος με το κεφάλι: Τα βοηθήματα αυτής της κατηγορίας επιτρέπουν στον χρήστη να ελέγχει την κίνηση του δείκτη του ποντικιού, μέσω της εγκατεστημένης κάμερας (Webcam), απλα με την κίνηση του κεφαλιού του.

Βοηθήματα Εναλλακτικής και Επαυξητικής Επικοινωνίας: επιτρέπουν στον χρήστη να επικοινωνεί μέσω συμβόλων ή εικονιδίων, όπως BLISS, MAKATON, PCS.

Μετατροπείς Κειμένου σε Ομιλία: έχουν την δυνατότητα να μετατρέπει ηλεκτρονικό κείμενο σε συνθετική ομιλία.

Μεγεθυντές Οθόνης: επιτρέπουν την μεγέθυνση όλων των στοιχείων που βρίσκονται στην οθόνη του υπολογιστή (εικόνες, κείμενο και οποιοδήποτε μικρό αντικείμενο).

Μετατροπείς Braille: μεταφράζουν ηλεκτρονικό κείμενο από φυσική γλώσσα σε κώδικα Braille και αντίστροφα. Επίσης μπορούν να εκτυπώσουν κείμενο Braille στους ειδικούς εκτυπωτές (Braille Embossers).

Πλοήγηση στο Διαδίκτυο: Σ' αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται Περιηγητές στον Ιστό (Web Browsers) ειδικοί για άτομα με προβλήματα όρασης. Συνήθως προσφέρουν κάποια βελτιωμένα χαρακτηριστικά προσβασιμότητας ή απλά μετατρέπουν το περιεχόμενο των ιστοσελίδων σε πιο απλή μορφή, αφαιρώντας για παράδειγμα τις εικόνες, ή αυξάνοντας το μέγεθος του κειμένου και απλοποιώντας τη μορφοποίησή του. Αυτά τα βοηθήματα βασίζονται στην ύπαρξη στον ηλεκτρονικό υπολογιστή ενός Αναγνώστη Οθόνης και Συστήματος Μετατροπής Κειμένου-σε-Ομιλία για να λειτουργήσουν

Προσομοιωτές Ποντικιού: επιτρέπουν την αντικατάσταση του ποντικιού από άλλες συσκευές, για παράδειγμα, joystick ή πληκτρολόγιο

Συντόμευση Πληκτρολογίου: Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει βοηθήματα που επιτρέπουν την αντικατάσταση του αρχικού τρόπου εκτέλεσης μιας ενέργειας με το πάτημα ένος πλήκτρου ή συνδυασμού πλήκτρων. Περιλαμβάνουν μια προκαθορισμένη λίστα με τις δυνατές επιλογές που έχει ο χρήστης και ορισμένα δίνουν την δυνατότητα δημουργίας νέων συντομεύσεων.

VideoΚειμενοτηλεφωνία: Σ' αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται προγράμματα επικοινωνίας μέσω Internet με την χρήση κειμένου (chat) ή video (videocalls).


Μιά κρίσιμη παρατήρηση αντί επιλόγου : Οι πληροφορίες της ιστοθέσης του Πανεπιστημίου Αθηνών για το Ελεύθερα διαθέσιμο λογισμικό ΥΤΠ δεν αφορούν ή δεν πρέπει να αφορούν αποκλειστικά και μόνο τους ανθρώπους με αναπηρία που εξ’ αντικειμένου αποτελούν τους τελικούς χρήστες, αλλά και πολλές άλλες ομάδες που σχετίζονται με την παροχή υπηρεσιών στους ΑμεΑ. Μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν σημαντικά εργαλεία για τους δασκάλους και καθηγητές ειδικής αγωγής που ασχολούνται με τους μαθητές με αναπηρία είτε σε ειδικά σχολεία, είτε σε τάξεις ένταξης, καθώς επίσης και για τους επαγγελματίες όλων των ειδικοτήτων αποκατάστασης. Φυσιοθεραπευτές, λογοθεραπευτές, πληροφορικούς, γιατρούς και λοιπούς ειδικούς αποκατάστασης. Ενα ολιστικό εργαλείο από το μέλλον που επιθετικά και γεμάτο αυτοπεποίθηση συστήνεται και προτείνει απελευθερωτικές λύσεις στο άμεσο παρόν. Διαρκώς διευρυνόμενο και εξελισσόμενο όπως καθετί το πραγματικά επαναστατικό.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου