23 Σεπτεμβρίου: Διεθνής Ημέρα Νοηματικών Γλωσσών «Ένας κόσμος στον οποίο τα Κωφά άτομα παντού μπορούν να νοηματίζουν οπουδήποτε»

Η 23η Σεπτεμβρίου καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ το 2018 ως Παγκόσμια Ημέρα Νοηματικών Γλωσσών (A/C.3/72/L.36/Rev.1 – Διεθνή Νοήματα). Η επιλογή της ημερομηνίας δεν έγινε τυχαία, καθώς στις 23 Σεπτεμβρίου του 1951 ιδρύθηκε η Παγκόσμια Ομοσπονδία Κωφών (WFD).

Το ψήφισμα με το οποίο καθιερώθηκε η 23η Σεπτεμβρίου αναγνωρίζει ότι η έγκαιρη πρόσβαση στη νοηματική γλώσσα και τις υπηρεσίες στη νοηματική γλώσσα, συμπεριλαμβανομένης της ποιοτικής εκπαίδευσης που διατίθεται στη νοηματική γλώσσα, είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του κωφού ατόμου και είναι κρίσιμη για την επίτευξη των διεθνώς συμφωνημένων αναπτυξιακών στόχων. Αναγνωρίζει τη σημασία της διατήρησης των νοηματικών γλωσσών ως μέρος της γλωσσικής και πολιτισμικής ποικιλομορφίας. Υπογραμμίζει επίσης την αρχή "τίποτα για εμάς χωρίς εμάς" όσον αφορά την εργασία με τις κοινότητες των Κωφών. 

IDSL 2023_Shine a Blue Light On Sign Languages! from World Federation of the Deaf on Vimeo.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Κωφών μόλις 66 χώρες έχουν αναγνωρίσει νομικά τις εθνικές τους νοηματικές γλώσσες. Το παρακάτω γράφημα δείχνει ποια κράτη μέλη του ΟΗΕ έχουν ρητή νομοθεσία με την οποία αναγνωρίζεται ξεκάθαρα η νοηματική γλώσσα ως διακριτή γλώσσα για όλους τους κωφούς της χώρας. 

Να σημειωθεί ότι σε πολλές χώρες που δεν περιλαμβάνονται στο γράφημα, υπάρχουν νόμοι που αναγνωρίζουν έμμεσα ή μερικώς την εθνική νοηματική τους γλώσσα είτε αναφερόμενοι στην προσβασιμότητα μέσω της διερμηνείας σε νοηματική γλώσσα ή στην εκπαίδευση για κωφά παιδιά. Μεταξύ των χωρών αυτών και η Ελλάδα που έχει τέτοιο νόμο από το 2000 (Νόμος 2817). Τέλος, σύμφωνα με το Ethnologue, μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί 150 γνωστές νοηματικές γλώσσες στον κόσμο.

Ευλαμπία Αγγέλου

Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας

Ανεξάρτητη ερευνήτρια