Η βιβλιοθήκη του παρελθόντος, η βιβλιοθήκη του μέλλοντος

της Christina Steriopoulou

Τι ήταν οι βιβλιοθήκες για το ευρύτερο κοινό κατά το παρελθόν? Ποια είναι η νέα ταυτότητα των βιβλιοθηκών? Οι υπάλληλοι, οι χρήστες και η κοινωνία θα εναρμονιστούν σε αυτό το νέο περιβάλλον ή θα μείνουν σαθροί?



Η διαφοροποίηση και αλλαγή έρχεται με την εξέλιξη και την καινοτομία σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας. Για να οικειοποιηθεί ένας άνθρωπος μια νέα συνθήκη θα πρέπει να γίνει σταδιακά η μετάβασή του σε αυτήν τη νέα διάσταση των πραγμάτων και πάντα με τη συμβολή φορέων. Ένας από τους σημαντικότερους φορείς και πυλώνες υπηρεσιών είναι πλέον η βιβλιοθήκη. Στο παρελθόν ίσως να μην κατείχε αυτόν το ρόλο στην κοινωνία, αλλά το μέλλον είναι πολύ διαφορετικό. & αυτό αφορά όλους μας.

Η αντίθεση προκύπτει σε ένα βασικό σημείο όσον αφορά τη νέα τάξη των πραγμάτων: κάποτε επικρατούσε η έννοια της διοίκησης. Πλέον και εφεξής η διαχείριση είναι αυτή που θα φέρει την επανάσταση. Η αλλαγή των φασμάτων στα οποία καλείται η βιβλιοθήκη να κινηθεί έχει ήδη ξεκινήσει. Παρακάτω παρατίθενται μερικά σημαντικά σημεία που καταδεικνύουν το παρελθόν και προδιαθέτουν το μέλλον των βιβλιοθηκών…

1. Στο παρελθόν η βιβλιοθήκη είχε ως επίκεντρο τα βιβλία. Η βιβλιοθήκη του μέλλοντος έχει ως επίκεντρο της τον αναγνώστη.
2. Οι βιβλιοθήκη στο παρελθόν αποτελούσε χώρο αναζήτησης πληροφοριών. Πλέον, η βιβλιοθήκη βοηθά στη δημιουργία της πληροφορίας και την επικοινωνία της στο κοινό.
3. Κάποτε η βιβλιοθήκη ήταν τόπος για τους μοναχικούς και ήσυχους ανθρώπους. Η βιβλιοθήκη του μέλλοντος είναι τόπος συγκέντρωσης & δραστηριοποίησης ομάδων.
4. Στο παρελθόν η βιβλιοθήκη αποτελούσε τόπος για τις εργασίες με ορισμούς. Η μελλοντική βιβλιοθήκη αποτελεί χώρος όπου οι εργασίες θα γίνονται με τη χρήση πολυμέσων.
5. Η βιβλιοθήκη στο παρελθόν ήταν απλά μία μάζα από τούβλα και οικοδομικά υλικά, τραπέζια και ράφια. Η βιβλιοθήκη του μέλλοντος είναι η αυριανή υπηρεσία & χαρακτηρίζεται από το ψηφιακό υλικό.
6. Κάποτε η βιβλιοθήκη δίδασκε τον τρόπο αναζήτησης πληροφοριών. Η βιβλιοθήκη του μέλλοντος πλέον διδάσκει πώς να αξιολογεί και να χρησιμοποιεί κάποιος μία πληροφορία.
7. Στο παρελθόν η βιβλιοθήκη ήταν αυτή που προγραμμάτιζε τα πάντα βάσει στόχων. Η βιβλιοθήκη του μέλλοντος είναι αυτή που βοηθά τους σπουδαστές, τους εκπαιδευτικούς και τα σχολεία στη δική τους στοχοθέτηση.
8. Στο παρελθόν η βιβλιοθήκη διευθύνονταν από επαγγελματίες βιβλιοθηκονόμους και μόνον. Πλέον, η βιβλιοθήκη του μέλλοντος επικεντρώνεται στην εκπαίδευση όλων των παιδιών ανεξαρτήτως οικονομικών, φυλετικών, θρησκευτικών και κοινωνικών προκαταλήψεων μέσα από ανθρώπους που ανήκουν στο εκπαιδευτικό σύστημα.
9. Η βιβλιοθήκη στο παρελθόν οργάνωνε πληροφορίες βάσει ενός συστήματος κανόνων. Η βιβλιοθήκη του μέλλοντος βοηθά τους χρήστες να οργανώνουν τις πληροφορίες με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι κατανοητές από τους ίδιους.
10. Κάποτε στις βιβλιοθήκες επικρατούσε το καθεστώς της κατάδειξης των πνευματικών δικαιωμάτων σε οποιαδήποτε πληροφορία. Η βιβλιοθήκη του μέλλοντος πλέον επιθυμεί να γίνει ο ηλεκτρονικός σύμβουλός σας.
11. Στη βιβλιοθήκη του παρελθόντος όλα περιστρέφονταν γύρω από οδηγίες, κανόνες και την επικρατούσα πολιτική του χώρου. Η βιβλιοθήκη του μέλλοντος επικεντρώνεται στην άνεση, στην εξυπηρέτηση και προσέγγιση του κοινού ανάλογα με τις ανάγκες του.
12. Στη βιβλιοθήκη του παρελθόντος η εκτύπωση και αναπαραγωγή συγγραμμάτων ήταν το σύνηθες. Η μελλοντική βιβλιοθήκη έχει ως έργο την ανάπτυξη πολυποίκιλων συγγραμμάτων – το τύπωμά τους, την ηχητική και οπτική τους αναπαραγωγή.

Πολλά από τα σημεία αυτά θα θυμίζουν στους περισσότερους την εικόνα που επικρατούσε για τις βιβλιοθήκες στο παρελθόν. Η αλλαγή όμως έχει ήδη επέλθει. Οι συνεχιστές της είμαστε "εμείς".

Οι Σημερινές Βιβλιοθήκες δημιούργησαν το πλαίσιο για . . .

• Επιβίωση.
• Εξερεύνηση.
• Μεταμόρφωση – αλλαγή.
• Σχεδιασμό.
• Αισιοδοξία.
• Ευκαιρίες.

Η κοινωνία εξελίσσεται. Οι φορείς είναι πολλοί. Η ίδια η ύπαρξη του ανθρώπου, η τεχνολογία, η καινοτομία, οι νέες ιδέες, η δια βίου μάθηση είναι οι κινητήριες δυνάμεις για τη συνεχή αλλαγή. Ο καθένας από εμάς επιλέγει το δρόμο στον οποίο θα βαδίσει .. Σε ποια κατεύθυνση κινείστε εσείς?

Πηγή: futurelibrary.gr via Greek Libraries