Το Υπουργείο Παιδείας παρουσιάζει νέο πλαίσιο για τις σχολικές εκδρομές, μετά τα αλλεπάλληλα περιστατικά ποινικοποίησης εκπαιδευτικών
Σύμφωνα με πληροφορίες του alfavita.gr, μέσα στο τρέχον β 10ήμερο του Νοεμβρίου (πιθανόν μέχρι το τέλος της εβδομάδας) το Υπουργείο Παιδείας αναμένεται να φέρει νέο θεσμικό πλαίσιο για τις σχολικές εκδρομές, επιχειρώντας να δώσει λύση σε ένα χρόνιο πρόβλημα που έχει οδηγήσει πολλούς εκπαιδευτικούς σε ποινικές περιπέτειες.
Τα τελευταία χρόνια, οι εκδρομές —μια δραστηριότητα που κάποτε θεωρούνταν «γιορτή της μάθησης»— έχουν μετατραπεί σε πεδίο φόβου και ευθύνης για τους συνοδούς εκπαιδευτικούς. Κάθε απρόοπτο περιστατικό μπορεί να οδηγήσει σε δικαστικές διώξεις, ακόμη κι όταν η ευθύνη τους είναι περιορισμένη ή ανύπαρκτη.
Από τη χαρά της μάθησης στην ποινικοποίηση
Η σχολική εκδρομή υπήρξε παραδοσιακά ένα παιδαγωγικό εργαλείο, όπου οι μαθητές γνώριζαν την ιστορία, το περιβάλλον και τον πολιτισμό έξω από τα στενά όρια της τάξης.
Ωστόσο, σήμερα, για πολλούς εκπαιδευτικούς, η εμπειρία αυτή ισοδυναμεί με πίεση και αγωνία, καθώς το θεσμικό πλαίσιο τους καθιστά μοναδικούς υπεύθυνους για οποιοδήποτε ατύχημα ή παράβαση των μαθητών.
Η πολιτεία, αντί να διασφαλίζει ένα σαφές και προστατευτικό νομικό πλαίσιο, περιορίζει την ευθύνη της, αφήνοντας τους δασκάλους εκτεθειμένους. Έτσι, κάθε εκδρομή μετατρέπεται σε ένα ρίσκο, όπου η χαρά της παιδαγωγικής εμπειρίας υποχωρεί μπροστά στον φόβο της τιμωρίας.
Η υπόθεση της Λίμνης Πλαστήρα
Το πιο πρόσφατο περιστατικό αφορά τη Λίμνη Πλαστήρα, όπου ένας 17χρονος μαθητής βρέθηκε σε βαριά μέθη κατά τη διάρκεια σχολικής εκδρομής.
Οι 12 συνοδοί καθηγητές συνελήφθησαν, με κατηγορίες για «έκθεση σε κίνδυνο» και «σωματική βλάβη από αμέλεια». Αν και αφέθηκαν ελεύθεροι, η υπόθεση παραμένει ανοιχτή, προκαλώντας σοκ και οργή στην εκπαιδευτική κοινότητα.
Η ΟΛΜΕ μίλησε για ποινικοποίηση του λειτουργήματος, τονίζοντας πως «οι εκπαιδευτικοί δεν μπορούν να οδηγούνται στα κρατητήρια επειδή ένας ανήλικος παρανόμησε».
Μαρτυρίες εκπαιδευτικών
Πολλοί δάσκαλοι και καθηγητές περιγράφουν παρόμοιες εμπειρίες:
«Σε πολυήμερη εκδρομή, δύο μαθητές έφυγαν από το ξενοδοχείο. Αν και τους βρήκαμε σώους, βρέθηκα στο αστυνομικό τμήμα για εξηγήσεις. Ένιωσα σαν κατηγορούμενος, όχι σαν παιδαγωγός.»
«Μαθητής τραυματίστηκε παίζοντας μπάλα και ο γονιός του υπέβαλε μήνυση. Καταλήξαμε στα δικαστήρια για ένα ατύχημα που θα μπορούσε να συμβεί οπουδήποτε.»
Νομικό κενό και απουσία προστασίας
Το θεσμικό πλαίσιο θεωρεί τους συνοδούς αποκλειστικά υπεύθυνους για τη συμπεριφορά των μαθητών, χωρίς νομική ή ασφαλιστική κάλυψη. Οι δηλώσεις γονέων δεν έχουν νομική ισχύ, ενώ οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν δικαίωμα σε νομική υποστήριξη από το κράτος.
Η ΟΛΜΕ ζητά:
Σαφές νομικό πλαίσιο που να καθορίζει τα όρια ευθύνης.
Απαλλαγή των συνοδών από ποινική ευθύνη για πράξεις ανηλίκων.
Θεσμικό νομικό συμπαραστάτη για τους εκπαιδευτικούς.
Οικονομική αποζημίωση για τις εκδρομές εκτός ωραρίου.
Η χαμένη ουσία
Η σχολική εκδρομή δεν είναι απλώς «έξοδος» από την τάξη – είναι μια ζωντανή μορφή μάθησης. Αν όμως οι εκπαιδευτικοί φοβούνται να συμμετέχουν, τότε η ουσία της παιδείας χάνεται.
Όπως υπογραμμίζει μια δασκάλα από τη Θεσσαλονίκη:
«Δεν μπορούμε να εκπαιδεύουμε παιδιά με φόβο και απειλές. Θέλουμε στήριξη, όχι δακτυλοδεικτούμενους εκπαιδευτικούς.»
Αν δεν υπάρξει θεσμική προστασία, τότε οι σχολικές εκδρομές —μια από τις πιο όμορφες εμπειρίες της μαθητικής ζωής— κινδυνεύουν να περάσουν στην ιστορία.
Έρχεται νέα εγκύκλιος από το υπουργείο Παιδείας - Τι αλλάζει
Το Υπουργείο Παιδείας αναθεωρεί ριζικά το πλαίσιο των μαθητικών εκδρομών, απαντώντας σε πάγια αιτήματα της εκπαιδευτικής κοινότητας και σε μια σειρά περιστατικών που οδήγησαν συνοδούς εκπαιδευτικούς στα δικαστήρια. Οι αλλαγές στοχεύουν στην ενίσχυση της ασφάλειας των μαθητών, στον σαφή επιμερισμό των ευθυνών και, κυρίως, στη νομική θωράκιση των συνοδών εκπαιδευτικών.
Ρυθμίσεις-«κλειδιά» στη νέα εγκύκλιο
Η πιο κομβική αλλαγή έρχεται να αντιμετωπίσει το τεράστιο νομικό κενό που έχει μετατρέψει τις σχολικές εκδρομές σε «πεδίο ποινικοποίησης του εκπαιδευτικού». Περιστατικά, όπως η πρόσφατη σύλληψη 12 καθηγητών στη Λίμνη Πλαστήρα μετά από βαριά μέθη μαθητή, ανέδειξαν την δυσανάλογη ευθύνη που φέρουν οι συνοδοί για πράξεις ανηλίκων που υπερβαίνουν τον εύλογο έλεγχό τους.
Η νέα Υπουργική Απόφαση, που αναμένεται να υπογραφεί σύντομα (αναμενόταν εντός Οκτωβρίου), περιλαμβάνει ρυθμίσεις-«κλειδιά»:
Απαλλαγή Ποινικών Ευθυνών για τους Συνοδούς: Θεσπίζεται ρητή απαλλαγή των συνοδών εκπαιδευτικών από πειθαρχικές ή νομικές ευθύνες σε περιπτώσεις που τα περιστατικά (π.χ. κατοχή απαγορευμένων αντικειμένων, χρήση ουσιών, αυθαίρετες συμπεριφορές) ξεπερνούν τη δυνατότητα ελέγχου και πρόβλεψης του εκπαιδευτικού.
«Νομικός Συμπαραστάτης» Εκπαιδευτικών: Εισάγεται θεσμός που θα παρέχει άμεση νομική και ψυχολογική υποστήριξη στους εκπαιδευτικούς σε περίπτωση επεισοδίων ή καταγγελιών. Πρόκειται για ένα πάγιο αίτημα των εκπαιδευτικών ομοσπονδιών.
Νέοι Κανόνες για Γονείς και Μαθητές
Το νέο πλαίσιο εισάγει αυστηρούς κανόνες συμμετοχής που μεταφέρουν μέρος της ευθύνης πίσω στον γονέα και τον μαθητή:
Υπεύθυνη Δήλωση Γονέων για Αποσκευές: Για τη συμμετοχή στην εκδρομή, ο γονέας/κηδεμόνας θα υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση (ηλεκτρονικά ή έντυπα) ότι ο μαθητής δεν μεταφέρει επικίνδυνα ή απαγορευμένα αντικείμενα (π.χ. αιχμηρά, εύφλεκτα, ουσίες). Η δήλωση αυτή εξειδικεύει την ήδη υφιστάμενη έγγραφη συναίνεση, η οποία μέχρι σήμερα δεν αίρει αυτόματα την ευθύνη των συνοδών.
Άμεση Απομάκρυνση Παραβατικών Μαθητών: Σε περίπτωση εντοπισμού απαγορευμένων αντικειμένων ή σοβαρής παραβατικής συμπεριφοράς, ο μαθητής τίθεται άμεσα εκτός εκδρομής. Ο γονέας/κηδεμόνας υποχρεούται να παραλάβει το παιδί από τον τόπο διαμονής (ακόμη και από το εξωτερικό), πιθανότατα με ίδια δαπάνη.
Οδική Ασφάλεια και Οργανωτική Ευελιξία
Οι ρυθμίσεις επεκτείνονται και σε θέματα οργάνωσης και ασφάλειας μεταφοράς:
Εντατικοποίηση Ελέγχων Οχημάτων: Προβλέπεται εντατικοποίηση των ελέγχων των τουριστικών λεωφορείων από την Τροχαία «από μηδενικά χιλιόμετρα» (πριν την αναχώρηση), με στόχο τη διασφάλιση της τεχνικής αρτιότητας και οδικής ασφάλειας.
Ευελιξία Προγραμματισμού: Δίνεται η δυνατότητα στους Συλλόγους Διδασκόντων να συνδυάζουν τις πολυήμερες εκδρομές με αργίες ή Σαββατοκύριακα, μειώνοντας την επιβάρυνση του σχολικού προγράμματος.
Στόχος: Επαναφορά του Παιδαγωγικού Χαρακτήρα
Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΙΘΑ επιδιώκει να κλείσει τις «γκρίζες ζώνες» δεκαετιών, μετατρέποντας τις εκδρομές από «βόμβα έτοιμη να σκάσει στα χέρια του εκπαιδευτικού» σε ένα ασφαλές παιδαγωγικό εργαλείο.
Πηγή: alfavita
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου