Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου 2025

21 Φεβρουαρίου: Διεθνής Ημέρα Μητρικής Γλώσσας

Θέμα 2025: Αργυρή Επέτειος της Διεθνούς Ημέρας Μητρικής Γλώσσας

Οι γλώσσες είναι θεμελιώδεις για την εκπαίδευση και τη βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς αποτελούν το κύριο μέσο μέσω του οποίου μεταδίδεται η γνώση και διατηρούνται οι πολιτισμοί. Με περίπου 8.324 γλώσσες παγκοσμίως σήμερα, πολλές διατρέχουν τον κίνδυνο εξαφάνισης λόγω της παγκοσμιοποίησης και των κοινωνικών αλλαγών. Η διασφάλιση ότι τα εκπαιδευτικά συστήματα υποστηρίζουν το δικαίωμα μάθησης στη μητρική γλώσσα είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση των μαθησιακών επιδόσεων, καθώς οι μαθητές που διδάσκονται σε μια γλώσσα που κατανοούν πλήρως παρουσιάζουν ανώτερη κατανόηση, μεγαλύτερη αφοσίωση και αυξημένες κριτικές δεξιότητες.

Η πολύγλωσση εκπαίδευση, ιδίως για τις μειονοτικές και ιθαγενείς γλώσσες, όχι μόνο ωφελεί τους μαθητές αλλά επίσης ενισχύει τη σύνδεση μεταξύ εκπαίδευσης και πολιτισμού, συμβάλλοντας στη δημιουργία πιο συμπεριληπτικών και δίκαιων κοινωνιών.

Η 25η επέτειος της Διεθνούς Ημέρας Μητρικής Γλώσσας σηματοδοτεί ένα τέταρτο του αιώνα προσπαθειών για τη διατήρηση της γλωσσικής ποικιλομορφίας και την προώθηση των μητρικών γλωσσών. Αυτό το ορόσημο υπογραμμίζει τη σημασία της διατήρησης των γλωσσών ως μέσου προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, βελτίωσης της εκπαίδευσης και προώθησης πιο ειρηνικών κοινωνιών.

Η Διεθνής Ημέρα Μητρικής Γλώσσας, η οποία ανακηρύχθηκε αρχικά από την UNESCO και στη συνέχεια υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, αναδεικνύει τον ρόλο των γλωσσών στην προώθηση της κοινωνικής ένταξης και στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης. Η πολύγλωσση εκπαίδευση δεν προάγει μόνο συμπεριληπτικές κοινωνίες αλλά συμβάλλει επίσης στη διατήρηση των μη κυρίαρχων, μειονοτικών και ιθαγενών γλωσσών. Αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την επίτευξη δίκαιης πρόσβασης στην εκπαίδευση και δια βίου μάθησης για όλους.

Προστασία της Γλωσσικής Ποικιλομορφίας

Οι γλώσσες, με τις περίπλοκες επιπτώσεις τους στην ταυτότητα, την επικοινωνία, την κοινωνική ενσωμάτωση, την εκπαίδευση και την ανάπτυξη, έχουν στρατηγική σημασία για τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Ωστόσο, λόγω των διαδικασιών της παγκοσμιοποίησης, βρίσκονται ολοένα και περισσότερο υπό απειλή ή οδηγούνται στην εξαφάνιση. Όταν μια γλώσσα εξαφανίζεται, χάνεται ένα πολύτιμο κομμάτι της πολιτιστικής ποικιλομορφίας του κόσμου. Μαζί της χάνονται ευκαιρίες, παραδόσεις, μνήμη, μοναδικοί τρόποι σκέψης και έκφρασης – ανεκτίμητοι πόροι για ένα καλύτερο μέλλον.

Κάθε δύο εβδομάδες εξαφανίζεται μια γλώσσα, παίρνοντας μαζί της μια ολόκληρη πολιτιστική και πνευματική κληρονομιά. Η UNESCO εκτιμά ότι σήμερα υπάρχουν 8.324 γλώσσες, προφορικές ή νοηματικές. Από αυτές, περίπου 7.000 εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται. Μόνο λίγες εκατοντάδες γλώσσες έχουν ενσωματωθεί πραγματικά στα εκπαιδευτικά συστήματα και στον δημόσιο χώρο, ενώ λιγότερες από εκατό χρησιμοποιούνται στον ψηφιακό κόσμο.

Οι πολύγλωσσες και πολυπολιτισμικές κοινωνίες διατηρούνται μέσα από τις γλώσσες τους, οι οποίες μεταδίδουν και διαφυλάσσουν τη γνώση και τις παραδόσεις με βιώσιμο τρόπο.

Η Διεθνής Ημέρα Μητρικής Γλώσσας τιμάται κάθε χρόνο για την προώθηση της γλωσσικής και πολιτισμικής ποικιλομορφίας και της πολυγλωσσίας.



Ιστορικό

Η Διεθνής Ημέρα Μητρικής Γλώσσας ανακηρύχθηκε από τη Γενική Διάσκεψη της Οργάνωσης του ΟΗΕ για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό (UNESCO) τον Νοέμβριο του 1999. Η ιδέα για τον εορτασμό της προήλθε από το Μπανγκλαντές. Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ χαιρέτισε την ανακήρυξη της ημέρας με ψήφισμα το 2002.

Στις 16 Μαΐου 2007, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, με το ψήφισμα A/RES/61/266, κάλεσε τα κράτη-μέλη “να προωθήσουν τη διατήρηση και την προστασία όλων των γλωσσών που χρησιμοποιούνται από τους λαούς του κόσμου“. Με το ίδιο ψήφισμα, ανακήρυξε το 2008 ως Διεθνές Έτος Γλωσσών, με στόχο την προώθηση της ενότητας μέσα από τη διαφορετικότητα και την παγκόσμια κατανόηση μέσω της πολυγλωσσίας και της πολυπολιτισμικότητας, αναθέτοντας στην UNESCO τον ηγετικό ρόλο στον εορτασμό του έτους.

Σήμερα, υπάρχει αυξανόμενη συνειδητοποίηση ότι οι γλώσσες διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην ανάπτυξη, στη διασφάλιση της πολιτιστικής ποικιλομορφίας και του διαπολιτισμικού διαλόγου, αλλά και στην ενίσχυση της συνεργασίας, στην επίτευξη ποιοτικής εκπαίδευσης για όλους, στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και στην κινητοποίηση πολιτικής βούλησης για την αξιοποίηση των επιστημονικών και τεχνολογικών επιτευγμάτων προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης.

Δεκαετία των Ιθαγενών Γλωσσών: Εστίαση στα ανθρώπινα δικαιώματα των ομιλητών ιθαγενών γλωσσών

Η Διεθνής Δεκαετία των Ιθαγενών Γλωσσών (2022-2032) στοχεύει να διασφαλίσει το δικαίωμα των ιθαγενών λαών να διατηρούν, ενισχύουν και προάγουν τις γλώσσες τους. Παρέχει μια ευκαιρία για συνεργασία στον τομέα της διαμόρφωσης πολιτικής, καθώς και για την έναρξη ενός παγκόσμιου διαλόγου και την ανάληψη των απαραίτητων μέτρων για τη χρήση, διατήρηση και προώθηση των ιθαγενών γλωσσών σε όλο τον κόσμο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου