Τι κοινό έχει το Παιδικό και Εφηβικό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας, ένας θεσμός που αγαπήθηκε και διανύει την πέμπτη χρονιά λειτουργίας του με την oργάνωση TheHappyAct; Οι δύο φορείς σκέφτηκαν κάτι που άλλους μας έχει απασχολήσει λιγότερο, περισσότερο ή και καθόλου όταν απολαμβάνουμε μια ταινία ή μια παράσταση. Oτι όλα αυτά απευθύνονταν μέχρι τώρα σε πλήρως λειτουργικό κοινό, ενώ μια μερίδα παιδιών, όπως τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού ή έχουν ειδικές δεξιότητες, χάνουν μεγάλο μέρος της ψυχαγωγίας αλλά και της εκπαίδευσης που προσφέρουν το σινεμά και το θέατρο. Χάνουν ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους τελικά. Η «Κ» ζήτησε από τη δημιουργό του Παιδικού και Εφηβικού Διεθνούς Φεστιβάλ Καλλιόπη Χαραλάμπους και έναν εκ των συνιδρυτών της πολύτιμης οργάνωσης TheHappyAct, τον Χρήστο Καρακασίδη, να μας μιλήσουν για την κοινή τους δράση. Μια δράση που διευκολύνει αρκετά παιδιά ώστε να γίνονται μέρος της ενεργής κοινωνικής ζωής. Σε όλα τα σημαντικά πράγματα της ζωής, έτσι και εδώ, ισχύει ότι αν θες να πας γρήγορα πας μόνος σου, εάν θες να πας μακριά επιλέγεις τη σωστή παρέα.
Χρήστος Καρακασίδης
Συνιδρυτής της οργάνωσης TheHappyAct
«Τα εμπόδια τα μετατρέπουμε σε πρόκληση»
«Στο συγκεκριμένο θέμα η Ελλάδα είναι έτη φωτός μπροστά από χώρες της Κεντρικής Ευρώπης».
– Η οργάνωση TheHappyAct έχει ως στόχο την εξυπηρέτηση ατόμων στο φάσμα του αυτισμού. Πώς ξεκίνησε η ιδέα;
– Ολες οι όμορφες δράσεις έχουν κοινά χαρακτηριστικά γνωρίσματα, την αγάπη, το μεράκι και μια γυναικεία μορφή. Στη δική μας περίπτωση το άτομο που έμελλε να γοητεύσει και να μεταλαμπαδεύσει στην υπόλοιπη ιδρυτική ομάδα το πάθος ήταν η Μαρία Καρακασίδου. Η Μαρία είναι εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής με αρκετά χρόνια ενεργής δράσης σε δομές ειδικής αγωγής. Μερικοί άνθρωποι έχουν την ικανότητα να εμπνέουν και να ενεργοποιούν άλλους συνανθρώπους τους προς την ολοκλήρωση και την επίτευξη μεγάλων στόχων. Πιο συγκεκριμένα, η ιστορία γέννησης της ιδέας του TheHappyAct προέκυψε μετά την παρακολούθηση μιας θεατρικής παράστασης, με πρωταγωνιστές άτομα στο φάσμα του αυτισμού, όπου η Μαρία είχε υπό την ευθύνη της την πραγματοποίηση της παράστασης αναλαμβάνοντας σκηνοθεσία, προσαρμογή σεναρίου στις δυνατότητες των μαθητών, σκηνικά κ.λπ. Σε εκείνη την παράσταση είχε φροντίσει να μας προσκαλέσει γιατί ήταν βέβαιη ότι θα αποτελούσε μια πραγματική εμπειρία και όντως έτσι και έγινε. Στο τέλος της παράστασης ακολούθησε ένα γεύμα στο οποίο η ιδέα και η συμφωνία για τη δημιουργία ήταν σχεδόν καθολική. Ο στόχος μας θα ήταν η εξυπηρέτηση του εν λόγω πληθυσμού και η άρση οποιουδήποτε περιορισμού πρόσβασής του σε όλες τις καθημερινές δραστηριότητες.
– Μεγάλες παραγωγές όπως «Τα μαγικά μαξιλάρια» στη Λυρική εντάσσουν παράλληλη διερμηνεία στη νοηματική στο πρόγραμμά τους. Μέχρι τώρα ήταν αδύνατη η πρόσβαση ατόμων με κώφωση σε μεγάλα θεάματα. Από τη δική σας πλευρά ποιες είναι οι πιο σημαντικές συνεργασίες που έχετε κάνει σε αυτόν τον τομέα και ποια τα εμπόδια που χρειάστηκε να ξεπεράσετε;
– Ο αυτισμός θεωρείται και είναι μια αόρατη αναπηρία. Καθημερινά συναντάμε συνανθρώπους μας στον δρόμο, στον χώρο εργασίας μας, ακόμα και στο κοντινό μας περιβάλλον, που ανήκουν στο φάσμα. Μέχρι πρότινος, η μετάφραση των χαρακτηριστικών τους ήταν δύσκολη ή ακόμα και άστοχη, προσδίδοντάς τους συγκεκριμένες ταμπέλες. Λόγω αυτής της αόρατης αναπηρίας καθώς και της μη αναγνώρισής της και αντίστοιχης εξυπηρέτησης, άτομα στο φάσμα του αυτισμού δεν είχαν τη δυνατότητα συμμετοχής και παρακολούθησης μεγάλων θεαμάτων πολιτισμού. Η ομάδα μας είχε έρθει σε επαφή με θεατρικές παραστάσεις καθώς και με κινηματογράφους προκειμένου να τους γνωστοποιήσουμε το θέμα προσβασιμότητας, και τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα θετικά, καθότι σε όποιους και αν απευθυνθήκαμε είχαμε άμεση ανταπόκριση. Τη λέξη εμπόδια, ως ομάδα τη μετατρέπουμε σε πρόκληση, καθότι έτσι έχεις μια πιο αισιόδοξη προσέγγιση και περισσότερο πείσμα για την επίτευξή της. Η πιο μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίσαμε είναι να κερδίσεις την εμπιστοσύνη των συνανθρώπων σου, γονέων και ατόμων στο φάσμα προκειμένου να καταφέρουν να υπερβούν τον εγκλεισμό και να έρθουν να απολαύσουν όλα όσα έχει ο κόσμος να προσφέρει σε όλους μας. Η εμπιστοσύνη τους είχε κλονιστεί, λογικό και δικαιολογημένο, οπότε καταβάλαμε μεγάλη προσπάθεια να δημιουργήσουμε κατάλληλες συνθήκες εξυπηρέτησης και μια ευχάριστη εμπειρία ψυχαγωγίας. Η εμπειρία αυτή έπρεπε να είναι μια εμπειρία ανθρώπινη, μια εμπειρία ευχάριστη, μια εμπειρία «ανήκειν» στο κοινωνικό σύνολο.
– Η ελληνική κοινωνία ωριμάζει πλέον; Δίνει πρόσβαση ισότιμη σε όλους τους ανθρώπους;
– Πολλά έχουν γραφτεί και ειπωθεί σχετικά με την κοινωνία και πώς αποδέχεται άτομα με αναπηρία. Η δική μας εμπειρία ωστόσο είναι ιδιαιτέρως θετική και αισιόδοξη. Μέχρι στιγμής όποια πόρτα χτυπήσαμε, άνοιξε, και άνοιξε γιατί υπάρχουν άνθρωποι από πίσω που ακούν, καταλαβαίνουν και θέλουν να βοηθήσουν στην εκπλήρωση του αυτονόητου, δηλαδή της καθολικής πρόσβασης όλων μας. Συγκινούμαι προσωπικά πολλές φορές με τον υπέρμετρο ζήλο των συνεργατών μας να υπερσκελίσουν οποιαδήποτε πρόκληση και να καταφέρουν το μέγιστο βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τις ανάγκες των εταιρειών τους. Αλλη μια σημαντική διαπίστωση σε όλο αυτό είναι ότι ενώ πολλοί νομίζουμε ότι η Ελλάδα είναι πίσω σε θέματα προσβασιμότητας, θα καταθέσω την προσωπική μου άποψη ότι η Ελλάδα είναι έτη φωτός μπροστά από χώρες της Κεντρικής Ευρώπης και αυτό γιατί αποτελείται από άτομα με υψηλή ενσυναίσθηση, διορατικότητα και επιθυμία να συνδράμουν σε κάτι που μέχρι πρότινος δεν γνώριζαν ότι ήταν δυσκολία.
Καλλιόπη Χαραλάμπους
Δημιουργός του Παιδικού και Εφηβικού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας
«Η ψηφιακή διάσταση, εργαλείο σε θέματα προσβασιμότητας και συμπερίληψης»
– Το Παιδικό και Εφηβικό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας είναι πλέον προσβάσιμο σε όλους. Μιλήστε μας λίγο για αυτή τη δυνατότητα.
– Από την πρώτη μας χρονιά θέλαμε το φεστιβάλ να απευθύνεται σε όλες τις οικογένειες και όλη την εκπαιδευτική κοινότητα και γι’ αυτό αναζητήσαμε τους συνεργάτες που θα εκπαιδεύσουν την ομάδα μας σε θέματα προσβασιμότητας και συμπερίληψης. Μέσα από τη συνεργασία με τη TheHappyAct γνωρίσαμε καλύτερα τις ανάγκες για πρόσβαση όλων στον πολιτισμό και στο οπτικοακουστικό περιεχόμενο και αρχίσαμε να εργαζόμαστε συστηματικά ώστε οι προβολές μας να είναι αισθητηριακά φιλικές για άτομα στο φάσμα του αυτισμού. Προσεγγίσαμε αυτό το κοινό δημιουργώντας κοινωνικές ιστορίες αλλά και φροντίζοντας τις συνθήκες προβολής ώστε να διασκεδάζουμε όλοι μαζί, χωρίς αποκλεισμούς. Στη συνέχεια ξεκινήσαμε τη συνεργασία με τη Liminal και την ομάδα του Χρήστου Παπαμιχαήλ ώστε να προσθέσουμε στις προβολές μας ταινίες με ακουστική περιγραφή και φυσικά ταινίες στην ελληνική νοηματική γλώσσα με τη συνεργασία της Hands Up.
Φτάσαμε στην 4η διοργάνωση του φεστιβάλ τον προηγούμενο Νοέμβριο με περισσότερο από το 50% του προγράμματός μας προσβάσιμο. Αυτό μας δίνει μεγάλη χαρά.
Με την υποστήριξη του υπουργείου Πολιτισμού, τη συνδιοργάνωση της Περιφέρειας Αττικής, τη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) και της Καλλίστη ΑΜΚΕ, παρουσιάζουμε την Ψηφιακή Πλατφόρμα Προβολών Προσβάσιμη για Ολους, η οποία περιλαμβάνει δωρεάν οπτικοακουστικό περιεχόμενο για παιδιά και νέους σε Ελλάδα και Κύπρο. Πιστεύουμε ότι με τον τρόπο αυτό μπορούν όλοι να απολαύσουν τις ταινίες του φεστιβάλ, όπου κι αν βρίσκονται.
– Η πανδημία ωφέλησε το φεστιβάλ; Του άνοιξε νέους ορίζοντες;
– Η πανδημία και οι περιορισμοί που έφερε μαζί της μας ώθησαν να βρούμε νέους τρόπους επικοινωνίας με το κοινό. Με τις ψηφιακές προβολές μειώθηκαν οι αποστάσεις και μπορέσαμε να απευθυνθούμε σε όλη τη χώρα και στην Κύπρο. Πέρα από τις προβολές για όλη την οικογένεια, κάνουμε ψηφιακά και όλα τα εκπαιδευτικά προγράμματα του φεστιβάλ – σχολικές προβολές, επιμόρφωση εκπαιδευτικών σε θέματα κινηματογραφικής εκπαίδευσης. Και σίγουρα σε θέματα συμπερίληψης και προσβασιμότητας η ψηφιακή διάσταση μας δίνει ένα ακόμα εργαλείο.
Πηγή: Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου