Η έναρξη μια σχολικής χρονιάς είναι συνήθως μια στιγμή γεμάτη χαρά και συγκίνηση. Όταν ένα παιδί που έφτασε ασυνόδευτο στην Ελλάδα καταφέρνει να εγγραφεί και να φοιτήσει στο σχολείο, αυτό το αίσθημα χαράς μοιράζεται ανάμεσα σε πολλούς ανθρώπους: στα ίδια τα παιδιά, τους συγγενείς τους που ζουν μακριά, σε όσους τα έχουν στηρίξει στη νέα τους πατρίδα. Ανάμεσα στους τελευταίους και μια ομάδα εθελοντών εκπαιδευτικών, οι Ανάδοχοι Εκπαιδευτικοί, που δικαίως μπορούν να καμαρώνουν για τα παιδιά που έχουν ‘υιοθετήσει΄.
Η ιστορία της ομάδας των Ανάδοχων Εκπαιδευτικών ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2018 στην πόλη της Θεσσαλονίκης όταν η Όλγα, καθηγήτρια πληροφορικής και τότε Συντονίστρια Εκπαίδευσης Προσφύγων, γνώρισε τη Μαρία Ελευθεριάδου, συντονίστρια του ξενώνα για ασυνόδευτα παιδιά της ΑΡΣΙΣ στους Ταγαράδες. Μέσα από συζητήσεις γύρω από το πώς μπορούν τα ασυνόδευτα παιδιά να ενταχθούν στο δημόσιο σχολείο, προέκυψε η ιδέα ενός θερινού σχολείου στον ξενώνα των Ταγαράδων. Οι εκπαιδευτικοί που θα αναλάμβαναν τα θερινά μαθήματα στον ξενώνα μαζεύτηκαν γρήγορα μέσα από γνωστούς και συνάδελφους.
«Κάναμε μαθήματα εναλλάξ σε καθημερινή βάση στον ξενώνα. Αυτό είναι κάτι το οποίο σου δημιουργεί ένα πάθος, ήταν κάτι πρωτόγνωρο για μας», εξηγούν οι Ανάδοχοι Εκπαιδευτικοί. «Βλέπαμε παιδιά που μπορεί να μην είχαν πάει ποτέ σχολείο και όλη αυτή την εμπειρία τη συζητούσαμε μετά και σαν ομάδα εκπαιδευτικών και σαν φίλοι».
Οι φίλοι που ξεκίνησαν αυτό το πρώτο θερινό σχολείο μαζί με άλλους εκπαιδευτικούς, η Όλγα, ο Βασίλης Β., η Μαριλένα, ο Βασίλης Μ., παραμένουν ενεργοί στην ομάδα μέχρι σήμερα. Στην πορεία προστέθηκαν κι άλλα μέλη, η ομάδα μεγάλωσε και επεκτάθηκε και σε άλλες δομές φιλοξενίας και περιοχές, προσφέροντας μαθήματα με βάση την ειδικότητα των μελών της, από Πληροφορική και Βιολογία μέχρι Ξένες Γλώσσες και Μουσική. Μαζεμένοι ένα απόγευμα του καλοκαιριού θυμούνται: «Ακούγαμε συνέχεια από τον περίγυρο ‘Είναι ευάλωτα αυτά τα παιδιά, αλλά τι να κάνουμε πια; Στο σπίτι μας να τα πάρουμε;’ και σκεφτήκαμε ότι κάτι έπρεπε να κάνουμε για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα. Έτσι ξεκίνησε η ιδέα να γίνουμε ανάδοχοι. Αλλά όχι ανάδοχοι γονείς, ανάδοχοι για τα σχολεία, για τα μαθήματα».
Στόχος αυτής της πραγματικά συλλογικής προσπάθειας υπήρξε από την αρχή όχι μόνο η υποστήριξη των παιδιών στα μαθήματα, αλλά κυρίως η ενδυνάμωσή τους και η στήριξή τους προκειμένου να εγγραφούν και να παραμείνουν στο σχολείο. Η δημιουργία δηλαδή μιας γέφυρας ανάμεσα στα σχολεία και στους ξενώνες φιλοξενίας όπου μένουν τα παιδιά.
Για τον μαθητή τους, τον Ομέρ, που έφτασε στην Ελλάδα από το Πακιστάν μόνος πριν από τρία χρόνια, η βοήθεια των Ανάδοχων Εκπαιδευτικών ήταν αυτή που τον έκανε να νιώσει όπως οι υπόλοιποι συμμαθητές του στην τάξη. «Δεν κατάλαβα πώς έμαθα ελληνικά εκείνη τη χρονιά που ξεκίνησα μαθήματα μαζί τους. Μου έκαναν τόσο καλό, που όταν πήγαινα σχολείο και έκαναν ερωτήσεις οι καθηγητές, σήκωνα το χέρι να απαντήσω όπως οι Έλληνες συμμαθητές μου!».
Ένα ακόμα θετικό στοιχείο στη δουλειά των Ανάδοχων Εκπαιδευτικών μέσα από τους ξενώνες όπου ζουν τα ασυνόδευτα παιδιά ήταν ότι τους βοήθησε να προσεγγίσουν όλο και περισσότερους μαθητές. «Όσο κάναμε μάθημα με κάποια παιδιά, τα υπόλοιπα κοιτούσαν με απορία. Αν κάτι τους άρεσε κάθονταν κι αυτά. Έτσι, σιγά σιγά αρχίσαμε να προσεγγίζουμε και παιδιά που μπορεί να παρέμεναν “αόρατα” για το εκπαιδευτικό σύστημα».
Tα μαθήματα που προσφέρουν οι Ανάδοχοι Εκπαιδευτικοί, ανάλογα με την ειδικότητά τους καλύπτουν ένα ευρύ πεδίο, από Μαθηματικά και Βιολογία μέχρι Ελληνικά και Μουσική. Η φωτογραφία παραχωρήθηκε από την ΑΡΣΙΣ.
Κάθε ανάδοχος εκπαιδευτικός αναλαμβάνει τη στήριξη τριών – τεσσάρων μαθητών με κύριο στόχο την ενίσχυση της καθημερινής τους φοίτησης, τη βοήθεια στο να αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες της σχολικής καθημερινότητας και τη στήριξη της επικοινωνίας με το σχολείο τους. «Είναι δύσκολο το έργο που αναλαμβάνουν οι Έλληνες εκπαιδευτικοί. Υπάρχουν πολλές προκλήσεις στη φοίτηση των ασυνόδευτων παιδιών, όπως η έλλειψη της ευχέρειας στη γλώσσα επικοινωνίας» εξηγούν. «Πέρα από τις δυσκολίες της ηλικίας που αντιμετωπίζουν όλοι οι έφηβοι, γι’ αυτά τα παιδιά υπάρχει ακόμα η αγωνία για το νομικό τους καθεστώς, αλλά και οι συχνές τους μετακινήσεις από μία δομή σε άλλη που μπορεί να απέχει πολύ από το σχολείο τους ή να γίνει μέσα σε περίοδο εξετάσεων».
Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιων αλλαγών υπήρξε η πορεία του Ομέρ, που δεν ήταν ούτε 16 ετών όταν έφτασε στην Ελλάδα. Αφού πέρασε κάποιους μήνες στο κέντρο υποδοχής του Έβρου μεταφέρθηκε σε έναν ξενώνα στη Θεσσαλονίκη, όπου έμεινε για σχεδόν δύο χρόνια. H πρώτη του χρονιά σε ένα επαγγελματικό λύκειο δεν κύλησε ομαλά. Δεν καταλάβαινε πολλά στο μάθημα, ενώ στο τέλος της χρονιάς έμεινε από απουσίες. Στο μεταξύ όμως έμαθε για ένα πρόγραμμα εκμάθησης ελληνικών από τη ΜΕΤΑδραση και έτσι άρχισε να παρακολουθεί απογευματινά μαθήματα. Την επόμενη χρονιά ξαναγράφτηκε στην Α’ Τάξη ενός Γενικού Λυκείου.
«Οι Ανάδοχοι Εκπαιδευτικοί έκαναν αρχικά μαθήματα υπολογιστών στον ξενώνα μας. Όταν κατάλαβαν ότι δυσκολεύομαι με τα μαθήματα στο σχολείο, ξεκίνησα να κάνω μαζί τους Μαθηματικά, Φυσική, Βιολογία και άλλα μαθήματα», θυμάται ο Ομέρ περιγράφοντας την καθημερινότητά του όσο φοιτούσε στο Γενικό Λύκειο. «Από το πρωί μέχρι τις 2 μ.μ. είχα σχολείο. Από τις 3 μ.μ. μέχρι τις 6 μ.μ. παρακολουθούσα μαθήματα ελληνικών με τη ΜΕΤΑδραση, από τις 7μ.μ. μέχρι τις 9 το βράδυ με τους Ανάδοχους Εκπαιδευτικούς».
Μόλις ο Ομέρ ενηλικιώθηκε, έπιασε δουλειά σε μια οικοδομή και στη συνέχεια βρήκε δουλειά ως διερμηνέας στην Κοζάνη. «Πριν ξεκινήσει σε αυτή τη δουλειά μας πήραν τηλέφωνο από την οργάνωση που θα τον προσλάμβανε γιατί ο Ομέρ δεν θα δεχόταν την προσφορά τους εάν δεν βεβαιώναμε εμείς ότι μπορεί να συνεχίσει το σχολείο και στην Κοζάνη» θυμάται γελώντας ένα μέλος των Ανάδοχων Εκπαιδευτικών. «Για ένα παιδί που η δουλειά ήταν τόσο σημαντικό πράγμα! Ήθελε να βεβαιωθεί ότι μπορεί να πάρει μεταγραφή και να παρακολουθήσει σχολείο όσο θα δούλευε». Ο Ομέρ πράγματι ολοκλήρωσε τη Β’ Λυκείου στο Εσπερινό Λύκειο Κοζάνης, εν μέσω πανδημίας και παρακολούθησης μαθημάτων με τηλεκπαίδευση. Τώρα σχεδιάζει να τελειώσει το Λύκειο στη Θεσσαλονίκη, όπου επέστρεψε για τις ανάγκες της δουλειάς του.
Όπως ο Ομέρ, αρκετά παιδιά βρήκαν το στήριγμα που χρειάστηκαν με αυτό τον τρόπο για να παραμείνουν στο σχολείο. Οι Ανάδοχοι Εκπαιδευτικοί εξηγούν ότι τα παιδιά δεν πείθονται με τα λόγια, αλλά χρειάζεται να καταλάβουν ότι οι εκπαιδευτικοί ενδιαφέρονται και νοιάζονται για αυτά, κάτι που θα τα τραβήξει και θα τα κρατήσει στο σχολείο. «Είναι μια προσπάθεια που πρέπει να κάνουμε όλοι μαζί ξεκινώντας από δύο βασικά ερωτήματα», τονίζουν. «Πού βρίσκονται τα παιδιά που δεν πηγαίνουν στο σχολείο όταν τα συνομήλικά τους παιδιά είναι στην τάξη; Εγώ ατομικά τι μπορώ να κάνω για να είναι κάθε παιδί κάθε μέρα στο σχολείο;»
Εν όψει της νέας χρονιάς οι Ανάδοχοι Εκπαιδευτικοί περιμένουν, όπως όλοι, να επιστρέψουν στην κανονικότητα του σχολείου μετά την αναστάτωση της πανδημίας γιατί «η γλύκα της εκπαίδευσης είναι η τάξη». Στην ερώτηση για το αν το δίκτυό τους έχει ανάγκη από κάτι, απαντούν αυθόρμητα «Τα πάντα!». «Χρειαζόμαστε κι άλλους καθηγητές να ενταχθούν στην ομάδα μας, ιδίως θετικών επιστημών και τεχνικών ειδικοτήτων, αλλά και δασκάλους και φιλόλογους», ενώ τονίζουν και τη σημασία της δικτύωσης και ανταλλαγής πληροφοριών και με άλλους συναδέλφους τους που κάνουν εθελοντικά μαθήματα στην Αθήνα και αλλού.
Χάρη στη συσσωρευμένη εμπειρία τους στο εκπαιδευτικό σύστημα, οι Ανάδοχοι Εκπαιδευτικοί, πέρα από την εξατομικευμένη υποστήριξη της σχολικής φοίτησης, κάνουν δημόσιες παρεμβάσεις και προτάσεις για το εκπαιδευτικό σύστημα. Όπως, όταν ένας μαθητής τους έχασε απρόσμενα τον Ιούνιο το δικαίωμα συμμετοχής στις Πανελλήνιες εξετάσεις και οι Ανάδοχοι Εκπαιδευτικοί ξεκίνησαν ψήφισμα για να πάρει μέρος στις Επαναληπτικές Εξετάσεις του Σεπτεμβρίου. Ένα αίτημά τους που προωθούν επίσης δημόσια, αφορά την καθιέρωση ειδικής κατηγορίας αλλόγλωσσων υποψηφίων στις Πανελλαδικές Εξετάσεις.
Είναι κάτι που επαναλαμβάνει και ο Ομέρ με αγωνία όταν μιλάει για το όνειρό του να καταφέρει να σπουδάσει νοσηλευτής ή κοινωνικός λειτουργός προκειμένου να μπορεί να συνεχίσει να βοηθάει τους ανθρώπους. «Ξέρω να μιλάω καλά ελληνικά, αλλά κάποια πράγματα ως αλλοδαπός δεν θα προλάβω να τα μάθω όπως θα τα ήξερα αν γεννιόμουν εδώ», εξηγεί. «Αν είχαμε μια άλλη βάση εισαγωγής, όπως είχαν τα Εσπερινά σχολεία, αυτό θα μας βοηθούσε πολύ».
«Εντάξει, θα με βοηθήσουν πάλι βέβαια οι Ανάδοχοι Εκπαιδευτικοί στις Πανελλαδικές», προσθέτει χωρίς να χάσει το χαμόγελό του. Για τον Ομέρ η μόνη λέξη που μπορεί να περιγράψει τους εκπαιδευτικούς αυτούς είναι η αγάπη. «Αν έχεις αγάπη έχεις τα πάντα. Έχουν παίξει μεγάλο ρόλο στη ζωή μου οι Ανάδοχοι Εκπαιδευτικοί, όπως και άλλοι Έλληνες. Οι δυσκολίες είναι συνεχείς, αλλά δεν θέλω να μένω σε αυτές. Πολλές φορές αισθάνομαι σαν να γεννήθηκα εδώ και ότι αυτοί είναι δικοί μου άνθρωποι».
Δείτε περισσότερα για τους Ανάδοχους Εκπαιδευτικούς εδώ: https://refugeducare.blogspot.com/
Εύα Σαββοπούλου
Πηγή: unhcr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου