Από τον Μ.ΗULOT στη LIFO
Από τα παιδιά που άκουσαν να τους διαβάζουν τις ιστορίες των Αδελφών Γκριμ στην πρώτη έκδοση, σήμερα δεν θα πρέπει να ζουν ούτε τα δισέγγονά τους. Αυτά τα παιδιά, του 1812, ήταν και τα μόνα που άκουσαν τις αυθεντικές ιστορίες όπως τις πρωτοδημοσίευσαν τα δυο αδέλφια, ο Jacob και ο Wilhelm Grimm, στο βιβλίο τους Children"s and Household Tales. Το 1815 κυκλοφόρησαν και έναν δεύτερο τόμο με ιστορίες, ανυποψίαστοι για την επιτυχία που θα είχαν τα βιβλία τους και τι θα επακολουθούσε. Τα παραμύθια τους αγαπήθηκαν πολύ από εκατομμύρια παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο και ιστορίες όπως της Ραπουνζέλ, του Χάνσελ και της Γκρέτελ και της Σταχτοπούτας έγιναν παγκοσμίως τα απόλυτα κλασικά παραμύθια. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ο τρόπος που αναγκάστηκαν να αλλάξουν πολλές από τις ιστορίες τα επόμενα χρόνια και όσο πιο δημοφιλείς γίνονταν, τόσο περισσότερο τις πετσόκοβαν και τις έκαναν «παιδικές». Για περισσότερα από σαράντα χρόνια και στις επόμενες έξι εκδόσεις τις ξαναέγραφαν, αφαιρούσαν κομμάτια, άλλαζαν το τέλος, έβγαζαν ό,τι ήταν αιματηρό και σκοτεινό ή προκαλούσε τα ήθη της εποχής [η εκκλησία φυσικά έπαιξε σημαντικό ρόλο στην λογοκρισία] μετατρέποντας τα πανέμορφα ανατριχιαστικά παραμύθια σε εξευγενισμένα και «όπως αρμόζει σε παιδιά» με διδακτικό τέλος. Πολλές ιστορίες –τουλάχιστον 50- αναγκάστηκαν να τις πετάξουν εντελώς επειδή «δεν επιδέχονταν βελτίωσης», καταλήγοντας στις 100 που κυκλοφορούσαν όλα αυτά τα χρόνια μεταφρασμένες σε κάθε γλώσσα του κόσμου.
Διαβάζοντας την απίθανη έκδοση με το σύνολο των ιστοριών από την πρώτη έκδοση, ολοκληρωμένες, αλογόκριτες και όπως ακριβώς τις συνέλαβαν και τις έγραψαν τα δύο αδέρφια, αντιλαμβάνεσαι πώς μπορεί να καταστραφεί ένα αριστούργημα όταν προσπαθήσουν να το κάνουν ανώδυνο. Η τελική έκδοση του 1857 που υπήρχε μέχρι τώρα δεν έχει καμία σχέση με την αρχική του 1812 και φυσικά δεν είναι ακριβώς για παιδιά.
Η Ραπουνζέλ μένει έγκυος από τον πρίγκιπά της, την Ωραία Κοιμωμένη την βιάζει ένας παντρεμένος βασιλιάς στον ύπνο της κι όταν ξυπνάει γεννάει δίδυμα, αυτός παρατάει την βασίλισσα για να παντρευτεί την κοιμωμένη, η βασίλισσα προσπαθεί να τους σκοτώσει, ενώ ο βασιλιάς εξολοθρεύει την βασίλισσα για να παντρευτεί τελικά τη βιασμένη. Η κακιά στη Χιονάτη δεν είναι μητριά, είναι η κανονική μάνα της που θέλει να σκοτώσει το σπλάχνο της και αν νομίζεις ότι η πραγματικότητα ξεπερνάει τα παραμύθια, σε μια άλλη ιστορία μια μάνα είναι τόσο απελπισμένη από την φτώχια και τόσο λυσσασμένη από την πείνα που λέει στην κόρη της «πρέπει να σε σκοτώσω για να βρω κάτι να φάω». Στην Κοκκινοσκουφίτσα και η γιαγιά και η εγγονή καταλήγουν μεζεδάκι του κακού λύκου, ενώ στην Σταχτοπούτα ο πατέρας θέλει να παντρευτεί την κόρη του! Σε άλλη μία που ονομάζεται How the Children Played at Slaughtering μια παρέα παιδιών παίζει τον χασάπη και το γουρούνι. Εκεί που παίζουν, ένα αγόρι κόβει το λαιμό του μικρού αδερφού του και η μητέρα τους αφηνιάζει και του καρφώνει το μαχαίρι στην καρδιά. Στο μεταξύ το τρίτο παιδί της, το μωρό, το έχει ξεχάσει στο μπάνιο και πνίγεται στην μπανιέρα. Μετά κρεμιέται να γλιτώσει από τις τύψεις, όσο για τον άντρα της, όταν φτάνει στο σπίτι πεθαίνει απ' τον καημό του.
Αυτά και άλλα πολλά που έχουν πολύ μεγαλύτερο σασπένς και ενδιαφέρον από τις χριστιανικές εκδοχές που κοίμισαν εκατομμύρια παιδιά όλα αυτά τα χρόνια μετέφρασε ο Jack Zipes, καθηγητής λογοτεχνίας και Γερμανικών στο πανεπιστήμιο της Μινεσότα, και κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στα αγγλικά πριν από μερικούς μήνες σε μια εξαιρετική έκδοση του Princeton University Press με εικονογράφηση της Andrea Dezsö. Υπήρχε σε ένα σωρό λίστες με τα καλύτερα βιβλία της περσινής χρονιάς και δικαιολογημένα.
Tip: Οι ιστορίες που αφαιρέθηκαν για να μην προσβάλλουν την θρησκευτική ευαισθησία της μεσαίας τάξης είναι οι καλύτερες.
Το αν μπορείς να τις διαβάσεις σε ένα παιδί πριν πάει για ύπνο είναι ένα άλλο θέμα που σηκώνει μεγάλη συζήτηση...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου