Σήμερα, από το δημοτικό κιόλας τα παιδιά διδάσκονται και κατέχουν γνώσεις σε θέματα διατροφής. Γνωρίζουν για την παχυσαρκία και για τιςσωστές διατροφικές συνήθειες. Γνωρίζουν όμως έννοιες, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και πώς αντιμετωπίζεται. Πόσο έτοιμο είναι το το σχολείο και ιδιαίτερα το δημοτικό για να αντιμετωπίσει έναδιαβητικό παιδί;
Ο διαβήτης τύπου 1 αποτελεί μια χρόνια νόσο που προσβάλει τη νεανική ηλικία. Χαρακτηρίζεται από αυτοάνοση καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος με αποτέλεσμα την πλήρη ή την ελάχιστη έκκριση ινσουλίνης. Τα συμπτώματα που παρουσιάζονται είναι υπεργλυκαιμία, πολυδιψία, πολυουρία, σημαντική απώλειαβάρους.
Η αντιμετώπιση του διαβήτη συνίσταται στην παροχή ενέργειας για την εξασφάλιση φυσιολογικής ανάπτυξης του νεαρού ατόμου, με συχνή παρακολούθηση της γλυκόζηςτου αίματος. Αυτό με τη σειρά του απαιτεί τη διαμόρφωση της δόσης της ινσουλίνης, ανάλογα με τη διατροφή και τη φυσική δραστηριότητα του νεαρού ατόμου. Για τα παιδιά, ο έλεγχος της γλυκόζης στο αίμα συστήνεται να πραγματοποιείται τουλάχιστον τέσσερις φορές την ημέρα (πριν από κάθε γεύμα και πριν τον ύπνο).
Το διαβητικό παιδί δεν διαφέρει από τα υπόλοιπα παιδιά - μπορεί να λάβει μέρος σε όλες τις δραστηριότητες, ακριβώς όπως και τα άλλα παιδιά, αρκεί να ληφθούν κάποια μέτρα και να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που πιθανόν να υπάρξουν στο σχολείο. Ο μαθητής με διαβήτη είναι πιθανό να χρειαστεί χορήγηση ινσουλίνης αφού μετρήσει τα επίπεδα του σακχάρου του κατά τη διάρκεια της ημέρας. Γι’ αυτό, καλό θα ήταν να υπάρχει ένας συγκεκριμένος χώρος προκειμένου να χρησιμοποιήσει την συσκευή του. Πέρα από τον ειδικά διαμορφωμένο χώρο, είναι απαραίτητο να υπάρχει κάποιος υπεύθυνος που να μπορεί να βοηθήσει και να επιβλέπει το παιδί, ειδικά αν είναι μικρής ηλικίας. Συγκεκριμένα, η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία, αναφέρει ότι τα παιδιά δημοτικού σχολείου ανάλογα με τη διάρκεια της νόσου και το επίπεδο της ωριμότητας που διαθέτουν μπορούν να κάνουν τις μετρήσεις του σακχάρου τους, όμως συνήθως χρειάζονται επίβλεψη. Τα μεγαλύτερα παιδιά αυτής της ηλικιακής ομάδας μπορούν να κάνουν μόνα τους τις ενέσεις ινσουλίνης, πάντα όμως κάτω από επίβλεψη.
Η σωματική δραστηριότητα αποτελεί σημαντικό στοιχείο του ελέγχου της γλυκόζης στο αίμα, βοηθά στον έλεγχο του βάρους και στην καρδιαγγειακή αντοχή. Το παιδί με διαβήτη πρέπει να μετράει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα πριν και μετά τη γυμναστική, γιατί μπορεί να υπάρξει αλλαγή στην απαιτούμενη δόση ινσουλίνης ή στην πρόσληψη τροφής. Γι’ αυτό οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν αν θα υπάρξουν αλλαγές στην φυσική δραστηριότητα για τη ρύθμιση της δόσης ινσουλίνης και τον σχεδιασμό του γεύματος του παιδιού, ώστε να αποφευχθούν τα χαμηλά ή υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.
Σε περίπτωση χαμηλής συγκέντρωσης γλυκόζης στο αίμα μπορεί να επηρεαστεί η συγκέντρωση και η συμπεριφορά του παιδιού μέσα σε λίγα μόλις λεπτά. Αν αναγνωριστεί νωρίς, η υπογλυκαιμία μπορούν να αντιμετωπιστούν εύκολα. Γι’ αυτό, καλό είναι ο εκπαιδευτικός να έχει ενημερωθεί και να επιτρέπεται στο παιδί να καταναλώσει κάποιοφρούτο ή ένα χυμό ακόμη και σε ώρα μαθήματος.
Όμως πέρα από την συμμετοχή των εκπαιδευτικών στη διαχείριση της πάθησης, και οι συμμαθητές του διαβητικού παιδιού παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ψυχολογία του και μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της φοβίας, της απόρριψης και της απομόνωσης του παιδιού. Δυστυχώς, τα σχολεία δεν είναι πάντοτε προετοιμασμένα να δεχτούν και να αντιμετωπίσουν ένα διαβητικό παιδί, ιδιαίτερα στο δημοτικό, καθώς αναφερόμαστε σε μικρής ηλικίας παιδιά, τα οποία είναι δύσκολο να μάθουν να αυτοδιαχειρίζονται την πάθησή τους.
Δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές, δεν υπάρχει νοσηλευτικό προσωπικό και ο κατάλληλος χώρος σε κάθε σχολείο, και το βασικότερο όλων, δεν υπάρχει ενημέρωση. Αν και τελευταία γίνονται προσπάθειες ενημέρωσης των εκπαιδευτικών σχετικά με τον σακχαρώδη διαβήτη καλό θα ήταν να υπάρχει και σχετική ενημέρωση των γονέων, έτσι ώστε να μην φοβούνται να απευθυνθούν στο σχολείο σχετικά με το πρόβλημα του παιδιού τους. Ας μην ξεχνάμε πως η γνώση αποτελεί το καλύτερο μέσο για την αντιμετώπιση και κατανόηση της πάθησης του διαβήτη.
Βιβλιογραφία
American Diabetic Association. Diabetes care in the school and day care setting 2009,32(1)
Lawrence S.E, Cummings A.E, Pacaud D, Lynk A, Metzger D.L. Managing type 1 diabetes in school: Recommendations for policy and practice. Pediatric & Child Health 2015,20(1):35-39
Moore M.C. Διαιτολογία. Εκδόσεις Βήτα-Αθήνα 2000
World Health Organization. Diabetes 2015
Κουρκούτα Λ, Προκοπίου Ε, Φραντζανά Αικ, Αμπραχίμ Σ.Ε, Παπαστεργίου Κ, Προβλήματα παιδιών με σακχαρώδη διαβήτη στο σχολείο, Επιστημονικά Χρονικά 2012:17(4):203-208
Τσαμασίρος Γ, Το παιδί με διαβήτη και το σχολείο. Συνήθεις Δυσκολίες και Τρόποι Αντιμετώπισης. Ελληνική Διαβητολογική Εταιρία, Διαβητολογικά νέα 1999:8:41
Γράφει ο/η Κατσαρού Θεοδώρα, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Πηγή: Mednutrition
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου