· Χωρίστε τα έργα/ τις ενότητες σε μικρότερα διαδοχικά βήματα και διδάξτε ένα βήμα (δηλαδή ένα μέρος του έργου) κάθε φορά. Κάντε αρχικά επίδειξη του βήματος εσείς και στη συνέχεια ζητήστε από το παιδί να το εκτελέσει και εκείνο (με την κοθοδήγησή σας και μετά χωρίς). Μόλις το παιδί κατανοήσει και μάθει το βήμα αυτό, προχωρήστε στο αμέσως επόμενο. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται ο βομβαρδισμός τους με πολλά ερεθίσματα και απαιτήσεις που το κάνουν να αισθάνεται άγχος, πίεση, σύγχυση και συναισθήματα ανικανότητας.
· Να είστε όσοι πιο συγκεκριμένος μπορείτε. Αποφύγετε τις μακροσκελείς λεκτικές οδηγίες ή τις αναλυτικές και αφηρημένες διαλέξεις. Δεν χρειάζεται να του εξηγείτε τα πράγματα με πολλά λόγια, αλλά με σύντομο και κατανοητό τρόπο, με συγκεκριμένες έννοιες, με παραδείγματα πρακτικά της καθημερινής ζωής που μπορεί να δει ή να φέρει στο μυαλό του ή με τις εμπειρίες του.
· Βάλτε το παιδί να πιάσει ή να εκτελέσει κάτι για να το μάθει. Σϊγουρα θα κατανοήσει πολύ περισσότερο την άνωση αν του ζητήσετε να προσπαθήσει να βυθίσει κάτι στο νερό παρά αν του την εξηγήσετε με αφηρημένο τρόπο.
· Χρησιμοποιείτε οπτικά βοηθήματα (εικόνες, φωτογραφίες, σκίτσα, γραφικά, διαγράμματα) για να εξηγήσετε έννοιες και διαδικασίες που αφορούν τον γνωστικό, συναισθηματικό, κοινωνικό και συμπεριφορικό τομέα.
· Να παρέχετε άμεση και ξεκάθαρη ανατροφοδότηση, προκειμένου να μπορούν να κατανοήσουν από τις αντιδράσεις σας την ορθότητα της πράξης τους. Η καθυστερημένη ανατροφοδότηση δυσκολεύει τη δημιουργία σύνδεσης αιτίας – αποτελέσματος και μπερδεύει το παιδί.
· Η διδασκαλία δεν πρέπει να περιορίζεται σε διδασκαλία μέσα στην τάξη και μέσα από το σχολικό εγχειρίδιο. Βγάλτε τα παιδιά έξω στην κοινωνία και χαρίστε τους πολλές εμπειρίες της καθημερινής ζωής που θα τα βοηθήσουν να κατανοήσουν και να δομήσουν όχι μόνο τον κόσμο γύρω τους, αλλά και τις πληροφορίες που θα τους παρέχετε στην συνέχεια μέσα στην τάξη.
· Η διδασκαλία δεν έχει μόνο ακαδημαϊκό περιεχόμενο. Εκτός από ανάγνωση, γραφή, μαθηματικά, διδάξτε στο παιδί και δεξιότητες απαραίτητες για την καθημερινή ζωή (πχ να τρώει μόνο του με κοινωνικά αποδεκτό τρόπο, να βάζει/βγάζει μπουφάν και παπούτσια, να ζητάει βοήθεια) καθώς και κοινωνικές δεξιότητες. Μην φτάνετε όμως και στο άλλο άκρο και αποκλείετε κάθετι ακαδημαϊκό από την διδασκαλία ας. Εϊναι πολύ σημαντικό να εφοδιάσετε το παιδί και με τέτοιου είδους γνώσεις προκειμένου να εκμεταλλευτεί όλες τις δυνατότητές του.
· Προσαρμόστε τη διδασκαλία σας στο παιδί που έχετε απέναντί σας. Κάθε παιδί – με ή χωρίς αναπηρία- είναι μοναδικό και έτσι ακριβώς θα πρέπει να αντιμετωπίζεται, Προσπαθήστε να ανακαλύψετε τα ενδιαφέροντά του, τα δυνατά και αδύναμα σημεία του, τις εμπειρίες του, τι το κινητοποιεί, τι φοβάται, τι του αρέσει και τι όχι, πώς μαθαίνει καλύτερα, πότε κλείνεται στον εαυτό του και πότε χαλαρώνει κοκ
· Προσπαθήστε να βρείτε πληροφορίες σχετικά με τις αιτίες της Νοητικής Καθυστέρησης. Στις περιπτώσεις που το παιδί έχει κάποιο Σύνδρομο (Σύνδρομο Down, Prader- Willi) παρουσιάζει πολύ συγκεκριμένα γνωστικά χαρακτηριστικά που μπορείτε να εκμεταλλευτείτε προκειμένου να το βοηθήσετε να φτάσει στο μέγιστο των ικανοτήτων του. Δύο μαθητές με τον ίδιο Δείκτη Νοημοσύνης αλλά διαφορετική αιτία Νοητικής Καθυστέρησης έχουν δύο τελείως διαφορετικά προφίλ.
· Η διδασκαλία δεν έχει τέλος και αρχή το σχολικό περιβάλλον. Για να έχει αποτέλεσμα πρέπει μια δεξιότητα να μεταφέρεται και σε άλλα περιβάλλοντα. Συνεργαστείτε με την οικογένεια του παιδιού για να συνεχίζει και να συμπληρώνει ο ένας την προσπάθεια του άλλου. Αν πχ οι γονείς στο σπίτι τού μαθαίνουν να βάζει μόνο το μπουφάν του, η δεξιότητα αυτή θα πρέπει να εξασκείται και στο σχολείο (και όχι να του το φοράτε εσείς γρήγορα για να κερδίσετε χρόνο). Το ίδιο φυσικά ισχύει και για το αντίστροφο. Για πράγματα που διδάσκετε εσείς και πρέπει να προσπαθούν οι γονείς να το εφαρμόζουν και εκείνοι στο σπίτι.
· Κάντε πιο ενδιαφέρον, ευχάριστο και κατανοητό το μάθημά σας με την βοήθεια των νέων τεχνολογιών . Το διαδίκτυο είναι γεμάτο με βιντεάκια και εικόνες που μπορούν να σας βοηθήσουν στη διδασκαλία σας, ενώ διάφορα λογισμικά δίνουν την δυνατότητα στους μαθητές να εφαρμόσουν όσα έμαθαν στα πλαίσια ασκήσεων, παρέχοντας άμεση ανατροφοδότηση, χωρίς να αποδοκιμάζουν στην περίπτωση λάθους.
· Φροντίστε να κάνετε πολλά διαλείμματα κατά τη διδασκαλία (όχι μόνο ότνα χτυπάει κουδούνι) όπου ο μαθητής θα μπορεί να ξεκουράζεται και να χαλαρώνει. Πιάστε κουβέντα 2-3 λεπτά με το παιδί για ένα ευχάριστο θέμα, σηκωθείτε να περπατήσετε ή να τεντωθείτε, παίξτε ένα σύντομο επιτραπέζιο παιχνίδι, ζωγραφίστε, πείτε ένα τραγούδι και γενικά ασχοληθείτε με κάτι ευχάριστο και μη κουραστικό που δεν κράτάει πολλή ώρα και δεν ενθουσιάζει πολύ τον μαθητή (για να μπορέσει να συγκεντρωθεί μετά και πάλι στο μάθημα).
· Αν θέλετε να πείτε κάτι στο παιδί, πλησιάστε το, κοιτάξτε το, κερδίστε την προσοχή του και μιλήστε του. Αν υπάρχουν και άλλα παιδιά εκεί κοντά, χρησιμοποιήστε το όνομά του για να ξέρει ότι απεύθύνεστε σε αυτό.
· Φροντίστε το παιδί να τα καταφέρνει σε όσα του βάζετε, ιδίως στην αρχή. Αρχίστε την διδασκαλία σας από πράγματα που ήδη τα ξέρει, έτσι ώστε να μην κάνει λάθη και να έχει επιτυχίες χωρίς να δυσκολεύεται. Στην συνέχεια προσθέστε νέα στοιχεία και σταδιακά αυξάνετε τον βαθμό δυσκολίες, έτσι ώστε το παιδί να πρέπει μεν να καταβάλλει μεγαλύτερη προσπάθεια, αλλά να τα καταφέρνει. Η αποτυχία μπορεί και πρέπει να έρχεται αργότερα, σε μικρές δόσεις, όταν το παιδί έχει αυτοπεποίθηση και έχει αναπτύξει μαζί σας μια σχέση εμπιστοσύνης και αγάπης.
· Αν το παιδί βρίσκεται σε γενική τάξη, φροντίστε να διαμορφώσετε όλες τις αναγκαίες συνθήκες για την πραγματική αποδοχή του από μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικούς και για την ουσιαστική συμμετοχή του στην εκπαιδευτική διαδικασία.
· Εκμεταλλευτείτε την δύναμη του παιχνιδιού, ιδίως στα μικρά παιδιά και διδάξτε μέσα από αυτό δύσκολες έννοιες και δεξιότητες πχ για την πρόσθεση και την αφαίρεση, παίξτε «μπακάλικο» με το παιδί να κάνει λογαριασμούς σαν καταστηματάρχης για το πόσα πρέπει να πληρώσετε ή τι ρέστα έχετε να πάρετε πίσω.
· Δείξτε στα παιδιά ότι πιστεύετε ότι θα τα καταφέρουν. Αγοράζετέ τους βιβλιαράκια, περιοδικά, επιτραπέζια παιχνίδια, αριθμητήρια και γενικά αντικείμενα που να δείχνουν ότι θεωρείτε βέβαιο ότι σιγά σιγά και με προσπάθεια θα μάθουν. Μην περιορίζεστε σε αυτοκινητάκια, κούκλες ή άλλα παιχνίδια- αντικείμενα χαμηλών απαιτήσεων.
Πηγές
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός - Νηπιαγωγός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου