Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2012

Βαριά ασθενείς «μιλάνε» με τη δύναμη της σκέψης

Ένας 39χρονος Καναδός ο οποίος βρίσκεται σε φυτική κατάσταση εδώ και 12 χρόνια, κατόρθωσε να «πει» στους γιατρούς του ότι δεν πονάει – όχι λεκτικά, αλλά χρησιμοποιώντας τις σκέψεις του.

Είναι η πρώτη φορά που κατορθώνει να απαντήσει σε ερωτήματα σχετικά με την υγεία του ένας ασθενής με βαριά εγκεφαλική βλάβη και πλήρη αδυναμία σωματικής ή λεκτικής επικοινωνίας.

Ο 39χρονος Σκωτ Ράτλι «απάντησε» στα σχετικά ερωτήματα εν όσω υποβαλλόταν σε λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) εγκεφάλου - μία εξελιγμένη μορφή μαγνητικής τομογραφίας, η οποία καταγράφει την ενεργοποίηση του εγκεφάλου σε κάθε είδους ερέθισμα, σκέψη, συναίσθημα ή κίνηση.

Οι γιατροί του ασθενούς λένε πως έπειτα και από αυτό το εύρημα, θα πρέπει να γίνουν αλλαγές στα ιατρικά συγγράμματα, ώστε να συμπεριλάβουν τις νέες γνώσεις.

Οι ασθενείς σε φυτική κατάσταση βγαίνουν από ένα κώμα σε μία κατάσταση, κατά την οποία έχουν περιόδους που είναι ξύπνιοι, με τα μάτια ανοιχτά, αλλά δίχως να επιδεικνύουν την οποιαδήποτε αντίληψη του εαυτού τους ή του κόσμου γύρω τους.

Ο κ. Ράτλι υπέστη βαρύτατες κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις σε τροχαίο πριν από 12 χρόνια και καμία από τις σωματικές αξιολογήσεις του έκτοτε δεν βρήκε οποιαδήποτε ένδειξη αντίληψης ή ικανότητας επικοινωνίας.

«Σκεπτόμενο μυαλό»

Ωστόσο, ο καθηγητής Άντριαν Όουεν, επικεφαλής του Τμήματος Νοητικής Νευροεπιστήμης & Απεικόνισης στο Πανεπιστήμιο του Δυτικού Οντάριο, δήλωσε στο BBC ότι ο κ. Ράτλι σαφώς και δεν βρίσκεται σε φυτική κατάσταση.

«Ο Σκωτ κατάφερε να μας δείξει ότι έχει ένα σκεπτόμενο μυαλό», είπε. «Τον εξετάσαμε αρκετές φορές και η εγκεφαλική δραστηριότητά του έδειξε πως σαφώς απαντάει στα ερωτήματά μας. Πιστεύουμε ότι ξέρει ποιος είναι και που βρίσκεται».

Και συνέχισε: «Το να ρωτήσουμε έναν ασθενή κάτι σημαντικό για εκείνον και να λάβουμε μία σαφή απάντηση ήταν ο στόχος της έρευνάς μας εδώ και χρόνια. Στο μέλλον, θα μπορούμε να τους ρωτάμε ακόμα και τι μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής τους – λ.χ. αν θέλουν να δουν τηλεόραση ή τι ώρα επιθυμούν να τους κάνουμε μπάνιο».

Οι γονείς του κ. Ράτλι είπαν από την πλευρά τους ότι επί χρόνια είχαν την εντύπωση ότι τους καταλαβαίνει και μπορεί να επικοινωνήσει κινώντας τα μάτια του ή ένα δάκτυλο, αλλά έως τώρα αυτό δεν ήταν αποδεκτό από το ιατρικό προσωπικό που τον φρόντιζε.

«Αναθεώρηση ιατρικών συγγραμμάτων»

Ο καθηγητής Μπράιαν Γιανγκ, από το University Hospital του Λονδίνου, που είναι ο νευρολόγος του κ. Ράτλι την τελευταία δεκαετία, παραδέχθηκε πως τα ευρήματα της fMRI αντικρούουν όλες τις σωματικές αξιολογήσεις που του έχουν γίνει έως τώρα.

«Εντυπωσιάσθηκα και εξεπλάγην από τις νοητικές αντιδράσεις του», είπε. «Έχει την κλασική κλινική εικόνα ενός ασθενούς σε φυτική κατάσταση και δεν κάνει αυτόματες κινήσεις που να σημαίνουν κάτι».

Υπό το πρίσμα των νέων ευρημάτων, ο δρ Γιανγκ τονίζει πως πρέπει να αναθεωρηθούν τα ιατρικά συγγράμματα, ούτως ώστε να συμπεριλάβει τα νέα δεδομένα για τους ασθενείς σε φυτική κατάσταση.

Η νοητική αξιολόγηση

Πώς όμως έγινε η fMRI στον κ. Ράτλι; Όπως εξηγεί ο δρ Όουεν, η εξέταση αυτή καταγράφει την δραστηριότητα του εγκεφάλου σε αληθινό χρόνο, ανιχνεύοντας την παροχή αίματος στα διάφορα τμήματά του.

Για να ξέρουν πως ακριβώς αντιδρά ο εγκέφαλος σε διάφορες δραστηριότητες, οδρ Όουεν και οι συνεργάτες του επιστράτευσαν υγιείς εθελοντές για να καταγράψουν τις εγκεφαλικές αντιδράσεις τους.

Έτσι, λ.χ., κατέγραψαν πως αντιδρούν δύο τμήματα του εγκεφάλου (ο προμετωπιαίος φλοιός και η παραϊπποκάμπιος έλικα) όταν σκεπτόμαστε ότι παίζουμε τένις ή ότι περπατάμε μέσα στο σπίτι, αντιστοίχως.

Με αυτό τον τρόπο, κατόρθωσαν να δημιουργήσουν μία σειρά από ερωτήματα που μπορούν να απαντηθούν με «ναι» ή «όχι» - και άρχισαν να θέτουν αυτά τα ερωτήματα σε δεκάδες ασθενείς με βαρύτατες εγκεφαλικές βλάβες.

Απόρροια της πολυετούς έρευνάς τους ήταν η δημοσίευση το 2010 στο κορυφαίο ιατρικό περιοδικό «New England Journal of Medicine», της ανάλυσης από 54 ασθενείς, η οποία έδειξε πως σχεδόν ο ένας στους 10 μπορούσαν να επικοινωνούν με την βοήθεια της σκέψης τους, παρ’ ότι στους περισσότερους είναι αδύνατον να εντοπισθεί έστω και ένα ίχνος σωματικής επικοινωνίας.

Ένας άλλος από τους ασθενείς που έχει εξετάσει ο δρ Όουεν, ο Στήβεν Γκρέιαμ, επίσης από τον Καναδά, κατόρθωσε με την ίδια μέθοδο να αποδείξει ότι έχει αποκτήσει νέες αναμνήσεις από τότε που τραυματίσθηκε στον εγκέφαλο.

Ο κ. Γκρέιαμ απάντησε καταφατικά όταν τον ρώτησε ο δρ Όουεν εάν η αδελφή του έχει κόρη - με τη διαφορά ότι η ανιψιά του γεννήθηκε μετά το τροχαίο του, που συνέβη πριν από μία πενταετία.

Πηγή: Νέα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου