Τρίτη 9 Φεβρουαρίου 2010

Βλέποντας φωνές του Oliver Saks : ένα βιβλίο για την κώφωση.


20 χρόνια μετά την κυκλοφορία του στην Αμερική, το βιβλίο “Βλέποντας φωνές” του διάσημου νεοϋορκέζου ψυχαναλυτή και συγγραφέα Oliver Saks, κυκλοφορεί και στην χώρα μας από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ. Ο επί χρόνια καθηγητής νευρολογίας και ψυχιατρικής στο Κολούμπια , μεταφέρει “βλέποντας φωνές” τον τρόπο που ο ίδιος ως εξωτερικός παρατηρητής ανέλυσε και κατανόησε τη νοηματική γλώσσα και τον κόσμο των κωφών. Όποιοι επιλέξουν να αναγνώσουν το βιβλίο του Saks, απαραίτητο είναι να γνωρίζουν ότι δεν θα εμβαθύνουν σε μια επιστημονική για θέματα κώφωσης πραγματεία, αλλά θα συναντηθούν με τις εμβαθύνσεις του συγγραφέα σε μιά άγνωστη γι’ αυτόν “χώρα θαυμάτων”.
Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι οι χώρες θαυμάτων του Saks είναι κάτι παραπάνω από συναρπαστικές. Το πλατύ κοινό τον ξέρει από τα “Ξυπνήματα” που έδωσαν την έμπνευση για την ομώνυμη βραβευμένη με Οσκαρ ταινία, όμως όλοι όσοι έχουν διαβάσει το “Βλέποντας φωνές” ομολογούν ότι η συναρπαστικότητα και μοναδικότητα της ανάλυσης εννοιών και χαρακτήρων είναι κατά πολύ υπέρτερη. Το πιστοποιούν , άλλωστε, και οι λεγόμενες έγκριτες κριτικές. “Θα κλονίσει κάθε προκατασκευασμένη άποψη για τους κωφούς, για την γλώσσα και για την σκέψη” σχολίαζε – έστω με μιά δόση υπερβολής – το book review των Los Angeles Times όταν το βιβλίο κυκλοφορούσε, αντίστοιχα διθυραμβικές ήταν οι περισσότερες της εποχής εκείνης κριτικές.

Επί της ουσίας, το βιβλίο του Saks συμπυκνώνει την εμπειρία του από την επαφή του ως ψυχαναλυτή με κωφούς ψυχαναλυόμενους. Πλην όμως, με τρόπο λεπτό ο συγγραφέας δείχνει να αρνείται την εξουσία του ψυχαναλυτικού ρόλου (πιθανόν στο όνομα της δικής του ψυχανάλυσης) και να αφιερώνεται σε έναν προκλητικό στοχασμό για την επικοινωνία, την βιολογία, την προσαρμογή και τον πολιτισμό. Το αποτέλεσμα (μοιάζει να) είναι η από καρδιάς εικονογράφηση μιας μειονότητας που παλεύει για αναγνώριση και σεβασμό. Μιας μειονότητας με τον δικό της πλούσιο πολιτισμό και την δική της οπτική γλώσσα. Το μόνο, εντέλει, βέβαιο είναι, ότι με έναν πραγματικά συναρπαστικό αν μη τι άλλο τρόπο επικοινωνίας και κατανόησης ο Saks προσπαθεί να φωτίσει τα θεμέλια της γλώσσας. Οχι μόνο των κωφών αλλά και των ακουόντων...

“Υπάρχουν πάρα πολλά σημαντικά βιβλία για την κώφωση – πιθανώς ακόμα πιό σημαντικά από το συγκεκριμένο - που δεν έχουν ποτέ κυκλοφορήσει στην χώρα μας. Η έκδοση του βιβλίου του Saks, έστω με δύο δεκαετίες καθυστέρηση, ελπίζω να αποτελέσει την αρχή. Πρέπει, επιτέλους, να κυκλοφορήσουν και στη χώρα μας τα διεθνή σημαντικότατα περί κώφωσης και ευρύτερα ειδικής αγωγής βιβλία, τα οποία στις λεγόμενες προηγμένες χώρες θεωρούνται ... ευαγγέλια” μας λέει με συναισθήματα ανάμεικτα ο ειδικός παιδαγωγός στην κώφωση Γιώργος Ατζακας. Αμέσως μετά εμβαθύνοντας και με έντονη την απαισιοδοξία στον τόνο της φωνής καταλήγει : “ Τόσο οι απαραίτητες παρεμβάσεις στον χώρο της ειδικής αγωγής, όσο και τα βιβλία πορεύονται σε χρόνους παράλληλους. Στην χώρα μας αφικνύονται με 20 χρόνια καθυστέρηση”.

Πηγή : Ελευθεροτυπία, Επί Ίσοις Όροις, 8/2/2010. Για να διαβάσετε το άρθρο, πατήστε εδώ.  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου