Από τον Μάιο έχουμε καλά νέα. Κωφά άτομα με ποσοστό αναπηρίας άνω του 67% μπορούν να κάνουν αίτηση για το επίδομα κώφωσης, χωρίς να παίζει ρόλο η ηλικία τους.
Γιατί αυτό είναι καλό; Επειδή μέχρι τον Απρίλιο του 2025, τα άτομα ηλικίας 18 έως 65 ετών δεν είχαν το δικαίωμα να λάβουν το συγκεκριμένο επίδομα. Εξαίρεση αποτελούσαν οι νέοι 18-25 ετών που συνέχιζαν την εκπαίδευσή τους ή τα άτομα από 18 έως 67 ετών που ταυτόχρονα με την κώφωση – βαρηκοΐα, έπασχαν και από άλλη χρόνια σωματική, πνευματική ή ψυχική πάθηση.
Η κοινότητα των κωφών στην Ελλάδα, λοιπόν, πέτυχε μια σημαντική νίκη, μετά από αγώνες που διήρκησαν 52 ολόκληρα χρόνια(!). Πλέον, όλοι οι κωφοί συμπολίτες μας με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, έχουν πρόσβαση στο επίδομα.
Φτάνουν, όμως, 391 ευρώ;
Μπορεί να έγινε ένα βήμα προς την ισότιμη μεταχείριση, ωστόσο, το επίδομα είναι μόλις 391 ευρώ τον μήνα. Το ποσό αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση αρκετό για να καλύψει τις ανάγκες ενός ανθρώπου με κώφωση. Δεδομένου ότι το κόστος ζωής συνεχώς αυξάνεται και τα ποσοστά ανεργίας των κωφών και βαρήκοων ατόμων είναι ιδιαίτερα υψηλά, η αναθεώρηση του ύψους του επιδόματος θεωρείται απαραίτητη.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στη ROSA o πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδος, Κωνσταντίνος Σίμψης, τόνισε ότι το ύψος του επιδόματος δεν ανταποκρίνεται επαρκώς στις πραγματικές ανάγκες των κωφών και βαρήκοων ατόμων.
«Το επίδομα δεν αποτελεί απλώς οικονομική ενίσχυση, αλλά μέσο εξισορρόπησης των πρόσθετων βαρών που επιφέρει η αναπηρία. Οι κωφοί και βαρήκοοι πολίτες αντιμετωπίζουν καθημερινά εμπόδια στην πρόσβαση στην επικοινωνία, την πληροφόρηση, την εκπαίδευση, την εργασία, και επιβαρύνονται οικονομικά για την κάλυψη βασικών αναγκών», ανέφερε.
«Γι’ αυτόν τον λόγο, θεωρούμε απαραίτητη την αναθεώρηση του ύψους του επιδόματος, με στόχο να ανταποκρίνεται στις πραγματικές συνθήκες διαβίωσης και να διασφαλίζει ένα αξιοπρεπές επίπεδο ζωής για τα κωφά – βαρήκοα άτομα», πρόσθεσε.
Και όσοι έχουν αναπηρία έως 66%;
Σύμφωνα με τον κ. Σίμψη, τα κωφά άτομα που δεν φτάνουν το 67% αναπηρίας αντιμετωπίζουν, επίσης, σοβαρά εμπόδια στην καθημερινότητά τους, ωστόσο, δυστυχώς μέχρι σήμερα οι δυσκολίες και οι ανάγκες τους αγνοούνται από την Πολιτεία.
«Η Ομοσπονδία μας θεωρεί ότι η Πολιτεία οφείλει να αναπτύξει ένα πιο ευέλικτο και ολιστικό πλαίσιο στήριξης, που να περιλαμβάνει και άτομα με χαμηλότερα ποσοστά αναπηρίας, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που το κόστος αναπηρίας παραμένει υψηλό και οι οικονομικές συνθήκες είναι ιδιαίτερα δύσκολες για όλους», τόνισε.
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη που παραχώρησε στη ROSA ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδος, Κωνσταντίνος Σίμψης
Πριν την νέα νομοθετική ρύθμιση, αποκλείονταν από το επίδομα κώφωσης μεγάλη μερίδα κωφών και βαρήκοων ατόμων. Για παράδειγμα, άτομα ηλικίας από 18 έως 65 ετών μπορούσαν να συνεχίσουν να λαμβάνουν το επίδομα κώφωσης, μόνο σε περίπτωση που είχαν και δεύτερη αναπηρία. Πιστεύετε ότι η απόφαση αυτή υποτιμούσε την συγκεκριμένη αναπηρία;
Η προηγούμενη νομοθετική ρύθμιση πράγματι οδηγούσε σε έναν άδικο και παράλογο αποκλεισμό μεγάλου αριθμού κωφών και βαρήκοων ατόμων. Η απαίτηση ύπαρξης δεύτερης αναπηρίας για τη χορήγηση του επιδόματος κώφωσης – βαρηκοΐας στις ηλικίες 18–65 ετών αποτελούσε ξεκάθαρη υποτίμηση της ίδιας της αναπηρίας. Δεν αναγνωριζόταν η κώφωση – βαρηκοΐα ως αυτόνομη και σοβαρή πάθηση – παρότι συγκαταλέγεται στις μη αναστρέψιμες – με σημαντικό «κόστος αναπηρίας», τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Αντιθέτως, αντιμετωπιζόταν σχεδόν ως ανεπαρκής λόγος για κρατική στήριξη, εκτός εάν συνοδευόταν από άλλη πάθηση.
Η Ομοσπονδία μας αγωνίστηκε επίμονα επί σειρά ετών για να αρθεί αυτή η στρεβλή και άνιση αντιμετώπιση. Η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση αποτελεί μια σημαντική νίκη, καθώς πλέον διασφαλίζεται ότι όλοι οι κωφοί – βαρήκοοι πολίτες με αναπηρία άνω του 67% δικαιούνται το σχετικό επίδομα, χωρίς ηλικιακούς περιορισμούς ή άλλες διακρίσεις. Πρόκειται για μια ουσιαστική δικαίωση, που αποκαθιστά την αξιοπρέπεια και την ίση μεταχείριση των κωφών – βαρήκοων ατόμων.
Είναι πραγματικά ευχάριστο το γεγονός ότι το αίτημα της Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδος εισακούστηκε. Είναι αρκετά όμως τα 391 ευρώ δεδομένου ότι το κόστος ζωής συνεχώς αυξάνεται και τα ποσοστά ανεργίας των κωφών και βαρήκοων ατόμων είναι ιδιαίτερα υψηλά;
Αναμφίβολα, η αποκατάσταση του δικαιώματος πρόσβασης στο επίδομα κώφωσης – βαρηκοΐας είναι μια θετική και αναγκαία εξέλιξη, για την οποία η Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδος αγωνίστηκε συστηματικά. Ωστόσο, το ποσό των 391 € θεωρούμε ότι δεν ανταποκρίνεται επαρκώς στις πραγματικές ανάγκες των κωφών και βαρήκοων ατόμων, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που το κόστος ζωής αυξάνεται συνεχώς και τα ποσοστά ανεργίας στην κοινότητά μας παραμένουν ιδιαίτερα υψηλά.
Το επίδομα δεν αποτελεί απλώς οικονομική ενίσχυση, αλλά μέσο εξισορρόπησης των πρόσθετων βαρών που επιφέρει η αναπηρία. Οι κωφοί και βαρήκοοι πολίτες αντιμετωπίζουν καθημερινά εμπόδια στην πρόσβαση στην επικοινωνία, την πληροφόρηση, την εκπαίδευση, την εργασία, και επιβαρύνονται οικονομικά για την κάλυψη βασικών αναγκών.
Γι’ αυτόν τον λόγο, θεωρούμε απαραίτητη την αναθεώρηση του ύψους του επιδόματος, με στόχο να ανταποκρίνεται στις πραγματικές συνθήκες διαβίωσης και να διασφαλίζει ένα αξιοπρεπές επίπεδο ζωής για τα κωφά – βαρήκοα άτομα.
Πόσα χρόνια αγώνων χρειάστηκαν για να εφαρμοστεί η κατάργηση των ηλικιακών ορίων για το επίδομα κώφωσης;
Η κατάργηση των ηλικιακών ορίων για το επίδομα κώφωσης – βαρηκοΐας είναι το αποτέλεσμα ενός μακρόχρονου, συστηματικού και επίμονου αγώνα της Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδος. Από την πρώτη νομοθετική ρύθμιση του επιδόματος το 1973 – και σε κάθε επόμενη τροποποίησή της – διατηρούταν ένας άδικος ηλικιακός αποκλεισμός, ο οποίος στερούσε το δικαίωμα σε πολλούς κωφούς και βαρήκοους ενήλικες ηλικίας 18 έως 65 ετών να λάβουν το επίδομα.
Η ΟΜ.Κ.Ε., όλα αυτά τα χρόνια, παρενέβαινε με συνέπεια, τεκμηρίωση και σταθερότητα. Όλες οι διοικήσεις της Ομοσπονδίας αγωνίστηκαν με υπομονή και επιμονή: με συνεχείς παρεμβάσεις σε αρμόδιες επιτροπές, πλήθος υπομνημάτων, συναντήσεις με υπουργούς διαδοχικών κυβερνήσεων, με θεσμικούς φορείς και εκπροσώπους όλων των κομμάτων. Παράλληλα, η ίδια η κοινότητά μας δεν σταμάτησε να υψώνει τη φωνή της, ζητώντας το αυτονόητο: ίση μεταχείριση και αναγνώριση της αναπηρίας κώφωσης – βαρηκοΐας χωρίς διακρίσεις.
Η πρόσφατη κατάργηση των ηλικιακών περιορισμών δεν είναι απλώς μια τεχνική αλλαγή στη νομοθεσία· είναι μια ουσιαστική νίκη για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότιμη μεταχείριση των κωφών – βαρήκοων ατόμων.
Τι γίνεται με όσους δεν «φτάνουν» το 67% αναπηρίας; Θεωρείτε ότι θα έπρεπε να υπάρχει κρατική βοήθεια και σε αυτές τις περιπτώσεις; Και αν ναι, τι είδους;
Η αυστηρή προσήλωση στο ποσοτικό όριο του 67% αγνοεί την πολυπλοκότητα της ίδιας της αναπηρίας και παραβλέπει τις ουσιαστικές ανάγκες πολλών ανθρώπων, οι οποίοι, παρότι δεν φτάνουν αυτό το ποσοστό, αντιμετωπίζουν σοβαρά εμπόδια στην καθημερινότητά τους. Η λειτουργικότητα, η πρόσβαση και η ισότιμη συμμετοχή δεν καθορίζονται αποκλειστικά από έναν αριθμό – εξαρτώνται από τις πραγματικές συνθήκες ζωής κάθε ατόμου.
Η Ομοσπονδία μας θεωρεί ότι η Πολιτεία οφείλει να αναπτύξει ένα πιο ευέλικτο και ολιστικό πλαίσιο στήριξης, που να περιλαμβάνει και άτομα με χαμηλότερα ποσοστά αναπηρίας, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που το κόστος αναπηρίας παραμένει υψηλό και οι οικονομικές συνθήκες είναι ιδιαίτερα δύσκολες για όλους.
Ενδεικτικά, θα μπορούσε να περιλαμβάνει:
100% κάλυψη του κόστους ακουστικών βαρηκοΐας, καθώς και των αναλώσιμων και άλλων συνοδευτικών εξαρτημάτων,
Εκπαιδευτική και επαγγελματική υποστήριξη, ώστε να διασφαλίζεται η ισότιμη συμμετοχή στην εκπαίδευση και την κατάρτιση,
Μέτρα για την εργασιακή αποκατάσταση, που να ενισχύουν την πρόσβαση στην απασχόληση και να μειώνουν τα υψηλά ποσοστά ανεργίας,
Στοχευμένα κοινωνικά μέτρα ή επιδόματα, τα οποία να σχεδιάζονται βάσει τεκμηριωμένων αναγκών και όχι αυστηρών ποσοτικών ορίων.
Η κοινωνική πολιτική οφείλει να βασίζεται σε μια ρεαλιστική και ανθρώπινη προσέγγιση, με στόχο την καθολική προσβασιμότητα, την κοινωνική ένταξη και την ισότιμη συμμετοχή.
Έγινε ένα βήμα, αλλά, για να υπάρξει πλήρης συμπερίληψη χρειάζεται να γίνουν αρκετά ακόμα. Ποια είναι τα βήματα εκείνα που πιστεύετε ότι δεν έχει κάνει η Πολιτεία ώστε τα κωφά και βαρήκοα άτομα να αντιμετωπίζονται ως ισότιμα μέλη στην κοινωνία;
Η Πολιτεία έχει προχωρήσει σε ορισμένες πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση της συμπερίληψης, ωστόσο τα βήματα που απομένουν είναι πολλά και κρίσιμα. Για τα κωφά και βαρήκοα άτομα, η ισότιμη συμμετοχή στην κοινωνική, εκπαιδευτική και επαγγελματική ζωή προϋποθέτει δομικές παρεμβάσεις σε πολλαπλά επίπεδα:
- Καθολική πρόσβαση σε υπηρεσίες διερμηνείας στη νοηματική γλώσσα σε όλους τους δημόσιους φορείς, την υγεία και τη δικαιοσύνη.
- Ενίσχυση της εκπαίδευσης των κωφών – βαρήκοων μαθητών στη φυσική τους γλώσσα, τη νοηματική, μέσα από ένα δίγλωσσο εκπαιδευτικό μοντέλο που θα σέβεται τη γλωσσική και πολιτισμική τους ταυτότητα.
- Καθιέρωση θετικών πολιτικών απασχόλησης που θα ενισχύουν ουσιαστικά τη συμμετοχή των κωφών και βαρήκοων στην επαγγελματική ζωή.
- Καθολική εφαρμογή της προσβασιμότητας στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τις δημόσιες εκδηλώσεις.
- Σχεδίαση και υλοποίηση στοχευμένων προγραμμάτων ευαισθητοποίησης, για την εξάλειψη στερεοτύπων και προκαταλήψεων.
Η πλήρης συμπερίληψη δεν είναι απλώς τεχνικό ή διοικητικό ζήτημα· είναι βαθιά κοινωνικό και αξιακό. Δεν αρκεί η ψήφιση νόμων — απαιτείται η συνεπής και συστηματική εφαρμογή τους στην πράξη, με ενεργή συμμετοχή της κοινότητας των κωφών – βαρηκόων στον σχεδιασμό και την υλοποίηση πολιτικών.
Γνωρίζετε πότε πρόκειται να εφαρμοστεί η υποχρεωτική εφαρμογή υπότιτλων στα ζωντανά και μαγνητοσκοπημένα προγράμματα της ΕΡΤ;
Η ΕΡΤ έχει πράγματι προχωρήσει σε θετικά βήματα ως προς την προσβασιμότητα των προγραμμάτων της, ενσωματώνοντας διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (ΕΝΓ) και υποτίτλους σε μέρος του περιεχομένου της. Ωστόσο, δεν έχει θεσπιστεί ακόμη σαφές και δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για την καθολική και υποχρεωτική εφαρμογή υποτίτλων, ιδιαίτερα στα ζωντανά προγράμματα, τα οποία παραμένουν σε μεγάλο βαθμό μη προσβάσιμα για τους κωφούς και βαρήκοους πολίτες.
Ως Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδος, παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και διατηρούμε συστηματικό διάλογο με τους αρμόδιους φορείς, διεκδικώντας την καθιέρωση ενός σαφούς και υποχρεωτικού θεσμικού πλαισίου για την προσβασιμότητα. Η ανάγκη αυτή δεν αφορά μόνο την ΕΡΤ, αλλά και τα ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία έχουν εξίσου την υποχρέωση να εξασφαλίζουν ισότιμη πρόσβαση στην ενημέρωση, την ψυχαγωγία και τον πολιτισμό για όλους.
Σε ποιο σημείο βρίσκονται αυτή τη στιγμή οι συζητήσεις για την παροχή συνοδών χειλεοανάγνωσης;
Η χειλεοανάγνωση αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο επικοινωνίας για πολλά κωφά – βαρήκοα άτομα που δεν χρησιμοποιούν την Ελληνική Νοηματική Γλώσσα, ιδιαίτερα σε πλαίσια όπου η κατανόηση του προφορικού λόγου είναι κρίσιμη, όπως η υγεία, η εκπαίδευση, η δημόσια διοίκηση.
Ωστόσο, η αναγνώριση της ανάγκης για εξειδικευμένους συνοδούς χειλεοανάγνωσης βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Μέχρι σήμερα, η συγκεκριμένη υπηρεσία δεν έχει θεσμοθετηθεί επισήμως, γεγονός που στερεί από πολλούς κωφούς – βαρήκοους πολίτες μια κρίσιμη μορφή υποστήριξης στην καθημερινότητά τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χειλεοανάγνωση παρέχεται επικουρικά από διερμηνείς Ε.Ν.Γ., γεγονός που, αν και χρήσιμο, δεν καλύπτει πλήρως τις ανάγκες εκείνων που δεν χρησιμοποιούν τη νοηματική ως κύριο μέσο επικοινωνίας.
Η πιλοτική εφαρμογή προγραμμάτων παροχής συνοδών χειλεοανάγνωσης θα μπορούσε να αποτελέσει ένα πρώτο, ουσιαστικό βήμα, ώστε να αναδειχθεί στην πράξη η χρησιμότητα και η αναγκαιότητα της υπηρεσίας. Τελικός στόχος είναι η ένταξή της στο εθνικό σύστημα παροχών, με κρατική χρηματοδότηση και εξειδικευμένη επαγγελματική κατάρτιση.
Η διασφάλιση τέτοιων υποστηρικτικών υπηρεσιών δεν αποτελεί πολυτέλεια, αλλά θεμελιώδη προϋπόθεση για την ισότιμη συμμετοχή των κωφών – βαρήκοων πολιτών στην κοινωνική, δημόσια και επαγγελματική ζωή.
*Η υποβολή των αιτήσεων για το επίδομα κώφωσης/βαρηκοΐας ξεκίνησε την Τρίτη 6 Μαΐου και όσοι υποβάλλουν αίτηση έως τις 31 Οκτωβρίου θα λάβουν το επίδομα αναδρομικά από την 1η Μαΐου 2025.
Πηγή: ROSA
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου