Οι απαντήσεις, τις οποίες μοιράστηκε ο Russell με την Guardian, κυμαίνονταν από αμηχανία έως εκνευρισμό και θυμό. «Είναι τόσο βαρετό», είπε ένας γονέας. «Δεν έχω χρόνο», είπε ένας άλλος. Μια μητέρα έγραψε: «Γενικά, δεν μου αρέσει να διαβάζω».
Άλλοι ανέφεραν δυσκολία να κάνουν τα παιδιά τους να κάθονται ακίνητα για αρκετή ώρα για να διαβάσουν όλο το Goodnight Moon ή το Mother Goose: «Διακόπτει συνέχεια» ή «ο γιος μου θέλει απλώς να παραλείψει όλες τις σελίδες». Σημείωσαν τη μονοτονία της ώρας του παραμυθιού, με ένα γινέα να λέει: «Λατρεύω να διαβάζω με τα παιδιά μου, αλλά ζητούν το ίδιο βιβλίο ξανά και ξανά».
Οι γονείς που δυσκολεύονται να διαβάσουν στα παιδιά τους τείνουν να είναι οι ίδιοι νεότεροι, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της HarperCollins UK. Λιγότεροι από τους μισούς γονείς της γενιάς Ζ χαρακτήρισαν την ανάγνωση στα παιδιά τους «διασκέδαση για μένα» και σχεδόν ένας στους τρεις θεώρησε την ανάγνωση «περισσότερο ως θέμα μάθησης» παρά ως κάτι που απολαμβάνει - σημαντικά περισσότερο από τους γονείς της γενιάς Χ.
Αυτή η νοοτροπία αναμφίβολα μεταδίδεται και στα παιδιά τους: η έρευνα διαπίστωσε ακόμα ότι μόνο το ένα τρίτο των παιδιών ηλικίας πέντε έως 10 ετών διαβάζουν συχνά για διασκέδαση, σε σύγκριση με πάνω από τα μισά το 2012. Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στο γεγονός ότι οι γονείς τους είναι λιγότερο πιθανό να τους διαβάσουν πριν κλείσουν τα πέντε: το 41% των γονέων όλων των ηλικιών ανέφεραν ότι το κάνουν, ποσοστό που διαφέρει αισθητά από το 64% του 2012.
«Πρότυπα ανάγνωσης»
Αν οι γονείς διαβάζουν φωναχτά στα παιδιά τους λιγότερο, οι Αμερικανοί εκπαιδευτικοί μπορούν να το καταλάβουν. Ο Russell, ο οποίος προσφέρει μαθήματα για τη διδασκαλία δεξιοτήτων γραμματισμού σε παιδιά ηλικίας μόλις 18 μηνών, δέχεται τακτικά ερωτήσεις από γονείς μεγαλύτερων παιδιών - μερικά ηλικίας ακόμα και 14 ετών - που εξακολουθούν να δυσκολεύονται να ανοίξουν ένα βιβλίο. Υπάρχουν και άλλες ενδείξεις «Βλέπουμε παιδιά που μπορούν να κάθονται ακίνητα και να επικεντρώνονται για ώρες στο YouTube και στη Miss Rachel, αλλά όταν τους δίνεις ένα βιβλίο, κινούνται, είναι ανήσυχα ή ουρλιάζουν και τρέχουν μακριά», είπε ο Russell, ο οποίος ζει στο Χιούστον.
Οι γονείς της Γενιάς Ζ κληρονόμησαν μια οικονομία που μαστίζεται από ανισότητα και αστάθεια, γεγονός που καθιστά την ανατροφή των παιδιών ακόμη πιο αγχωτική. Το κόστος της παιδικής φροντίδας στις ΗΠΑ - περίπου 11.000 δολάρια ετησίως κατά μέσο όρο - έχει εκτοξευθεί από τη δεκαετία του '90. Δεν είναι περίεργο που μπορεί να είναι πολύ κουρασμένοι ή αγχωμένοι για να διαβάσουν στα παιδιά τους το βράδυ, ακόμα κι αν συνειδητοποιούν ότι είναι σημαντικό να το κάνουν.
Ταυτόχρονα, οι οθόνες είναι αναπόφευκτες - αξιοσημείωτο είναι ότι οι γονείς της Γενιάς Ζ ήταν η πρώτη γενιά που μεγάλωσε μαζί τους. «Δεν νομίζω ότι μπορούμε να διαχωρίσουμε τον ρόλο της τεχνολογίας που επηρεάζει τους γονείς της Γενιάς Ζ και τα παιδιά τους με τη μείωση της ανάγνωσης δυνατά», είπε ο Russell. «Ο χρόνος μπροστά στην οθόνη αντικαθιστά τις ατομικές, ποιοτικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ γονέα και παιδιού».
Πλήθος στοιχείων δείχνει ότι ο υπερβολικός χρόνος μπροστά σε οθόνες μπορεί να βλάψει τη γνωστική, γλωσσική και κοινωνικοσυναισθηματική ανάπτυξη ενός παιδιού, και οι γιατροί συνιστούν στους γονείς να περιορίσουν τον «μη εκπαιδευτικό χρόνο μπροστά σε οθόνες» για παιδιά ηλικίας δύο έως πέντε ετών σε περίπου μία ώρα την εβδομάδα και τρεις τα Σαββατοκύριακα. Αλλά προσπαθήστε να κάνετε ένα νήπιο να προσαρμοστεί στην ώρα του παραμυθιού χωρίς να ενδώσετε στις απαιτήσεις του να παρακολουθεί το Bluey. Οι περισσότεροι γονείς βλέπουν το iPad ως ένα αναγκαίο κακό.
Οι λεγόμενες «κρίσεις αλφαβητισμού» της Αμερικής είναι καλά τεκμηριωμένες. Δημοσίευμα του Atlantic από το περασμένο φθινόπωρο διαπίστωσε ότι πολλοί κορυφαίοι φοιτητές δεν καταφέρνουν να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους στα αγγλικά, καθώς δεν χρειάστηκε ποτέ να διαβάσουν ένα ολόκληρο βιβλίο στο λύκειο. Η πανδημία προκάλεσε χάος στην απόδοση των μαθητών τόσο στα μαθηματικά όσο και στην ανάγνωση, με τις βαθμολογίες και στα δύο μαθήματα να πέφτουν στο χαμηλότερο επίπεδο εδώ και πάνω από 30 χρόνια. Στο TikTok, οι δάσκαλοι έχουν αρχίσει να προβαίνουν σε δημόσιες ανακοινώσεις παροτρύνοντας τους γονείς να διαβάζουν στα παιδιά τους με τη λεζάντα: «Βάζω στοίχημα ότι δεν μπορώ να καταλάβω ποιος θήλασε έναντι ποιος τρέφονταν με φόρμουλα, αλλά μπορώ να σας πω σε ποιους ενήλικες διάβαζαν κάθε βράδυ».
Τα παιδιά που δεν ξεκινούν να έχουν επαφή με την ανάγνωση στο σπίτι συχνά δυσκολεύονται να φτάσουν το επίπεδο εκείνων που το κάνουν, λέει η Dawna Duff, αναπληρώτρια καθηγήτρια λογοπαθολογίας στο Πανεπιστήμιο Suny’s Binghamton. «Τα βιβλία είναι μια πραγματικά πλούσια πηγή εκμάθησης νέων λέξεων και αν τα παιδιά δεν έχουν αυτή την εμπειρία ανάγνωσης στο σπίτι, είναι πιθανό να έρθουν στο σχολείο γνωρίζοντας λιγότερο λεξιλόγιο - και αυτό προκαλεί μεγάλη διαφορά στο πόσο επιτυχημένα θα είναι σε όλη τη σχολική τους ζωή», είπε.
Αλλά τα παιδιά δεν μαθαίνουν να διαβάζουν μόνο στο σχολείο. Η Becky Calzada, πρόεδρος της Αμερικανικής Ένωσης Σχολικών Βιβλιοθηκονόμων, τονίζει τη σημασία των γονέων ως «προτύπων ανάγνωσης». Το διάβασμα φωναχτά στα παιδιά όχι μόνο τα βοηθά να μάθουν λεξιλόγιο, αλλά και να καλλιεργούν συναισθηματική νοημοσύνη, όπως την ικανότητα να ενσυναισθάνονται και να συνδέονται, λέει η Caldaza.
Σύμφωνα με την έκθεση του HarperCollins, περισσότερα από ένα στα πέντε αγόρια ηλικίας έως δύο ετών διαβάζουν σπάνια ή ποτέ, ενώ σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα το 44% των κοριτσιών διαβάζει καθημερινά. Αυτό μπορεί να συνεχιστεί, με τα αγόρια να υστερούν από τα κορίτσια και στο σχολείο- είναι πιο πιθανό στο νηπιαγωγείο να μείνουν πίσω από τα κορίτσια, να έχουν χαμηλότερους μέσους όρους και να μην αποφοιτήσουν από το λύκειο.
Περιορισμός του χρόνου μπροστά στην οθόνη
Ο Russell αναγνωρίζει ότι τα βιβλία «δεν πρόκειται ποτέ να ανταγωνιστούν το YouTube» και ότι οι γονείς το 2025 δέχονται τεράστιες πιέσεις. Όπως του είπε ένας γονέας: «Απλώς δεν έχω την ενέργεια να διαβάσω στο παιδί μου. Εγώ και η γυναίκα μου δεν έχουμε βοήθεια με τα παιδιά, οπότε είναι δύσκολο να ηρεμήσουμε». Υπάρχουν όμως τρόποι να απογαλακτίσουμε τα παιδιά από τα τηλέφωνά τους. «Απλώς μειώστε το λίγο, όσο περισσότερο μπορείτε στην αρχή».
Η Calzada ενθαρρύνει τους γονείς που δεν τους αρέσει να διαβάζουν στα παιδιά τους να ξεκινήσουν σιγά σιγά. «Δεν χρειάζεται να κάθεστε εκεί για 20 λεπτά έως μία ώρα», είπε. «Ένα δίχρονο παιδί δεν έχει μεγάλη αντοχή στην ανάγνωση, αλλά μπορείτε να του διαβάσετε κάτι που έχει ίσως πέντε σελίδες, που το κείμενο περιορίζεται στο «η αγελάδα μουγκρίζει, το γουρούνι γρυλίζει», και σταδιακά να αυξηθεί από εκεί».
Ούτε πρέπει οι γονείς να τα παρατήσουν, αν τα παιδιά τους δεν δίνουν πλήρη προσοχή κατά τη διάρκεια της ώρας της ιστορίας. Σύμφωνα με την Duff, «δεν πρέπει να νιώθετε ότι χρειάζεται να διαβάσετε κάθε λέξη στη σελίδα, ή ακόμα και γενικά τις λέξεις στη σελίδα». Το να μιλάτε για τις εικόνες του βιβλίου ή να ζητάτε από τα παιδιά να πουν την ιστορία με τα δικά τους λόγια είναι, επίσης, σημαντικό.
«Γνωρίζουμε ότι ένας από τους πιο χρήσιμους τρόπους για να διαβάζετε βιβλία είναι να συζητάτε με τα παιδιά για το τι τα ενδιαφέρει», πρόσθεσε. «Ακολουθήστε το παράδειγμά τους».
Απόδοση του άρθρου ‘It’s so boring’: Gen Z parents don’t like reading to their kids - and educators are worried
Ευλαμπία Αγγέλου
Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας
Ανεξάρτητη Ερευνήτρια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου