Από τις μεγάλες ουρές ελέγχου και τις καθυστερημένες πτήσεις μέχρι τα γεμάτα τρένα και τη μετάβαση από το ένα στο άλλο, το ταξίδι μπορεί να είναι μια άβολη δοκιμασία. Αλλά για ορισμένους ανθρώπους, το άγχος του ταξιδιού μπορεί να είναι ακόμη πιο έντονο. Οι πολυσύχναστοι θορυβώδεις χώροι, οι περίπλοκες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και οι ξαφνικές αλλαγές στη ρουτίνα είναι ιδιαίτερα δύσκολες για τους νευροδιαφορετικούς ταξιδιώτες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού.
Ο αυτισμός είναι μια σύνθετη πάθηση που χαρακτηρίζεται από διαφορές επικοινωνιακές, κοινωνικές και αισθητηριακές. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, επηρεάζει περίπου το 1% των παιδιών παγκοσμίως. Το εύρος και η σοβαρότητα των συμπτωμάτων ποικίλλουν, γεγονός που σημαίνει ότι οι συγκεκριμένες προσαρμογές που χρειάζονται οι ταξιδιώτες μπορεί επίσης να διαφέρουν.
Το ταξίδι μπορεί επίσης να είναι πολύ ικανοποιητικό για τα αυτιστικά άτομα, ειδικά όταν λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες και οι ευαισθησίες τους. «Νομίζω ότι ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα των ταξιδιών είναι ότι μας δίνει την ευκαιρία να διευρύνουμε την ιδέα για το τι είναι ικανά να κάνουν τα αυτιστικά άτομα», δήλωσε η Κέρι Μάγκρο, συγγραφέας και ομιλήτρια που διαγνώστηκε με αυτισμό στην ηλικία των τεσσάρων ετών. «[Μπορεί να βοηθήσει] στις κοινωνικές ικανότητες, την επικοινωνία, την προσαρμοστικότητα, αλλά και στην αυτογνωσία για το ποιοι είναι ως άτομα και τι τους αρέσει να κάνουν».
Κάποιες βασικές γνώσεις και απλές προσαρμογές μπορούν να κάνουν τη διαφορά στις ταξιδιωτικές εμπειρίες των αυτιστικών ατόμων και οι προορισμοί εργάζονται όλο και περισσότερο για να τις παρέχουν στους επισκέπτες τους. Για περισσότερα από 20 χρόνια, το Διεθνές Συμβούλιο Πιστοποίησης και Προτύπων Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης (IBCCES) παρέχει εκπαίδευση σε ξενοδοχεία, επαγγελματίες ταξιδιών και γραφεία επισκεπτών σε όλο τον κόσμο που ενδιαφέρονται να γίνουν πιο φιλόξενοι προς τους αυτιστικούς και άλλους νευροδιαφορετικούς επισκέπτες. Επί του παρόντος, περισσότερες από 300 επιχειρήσεις αναφέρονται ως Κέντρα Πιστοποίησης για Αυτισμό, καθώς και τρεις πλήρως πιστοποιημένοι προορισμοί, αν και υπάρχουν μερικοί ακόμη που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στη διαδικασία πιστοποίησης, συμπεριλαμβανομένου του Ντουμπάι και της ευρύτερης περιοχής Παλμ Σπρινγκς στις ΗΠΑ.
«Ενσωματώνουμε βέλτιστες πρακτικές από ειδικούς στον τομέα, καθώς και από τα ίδια τα αυτιστικά και νευροδιαφορετικά άτομα [στις εκπαιδεύσεις μας]», δήλωσε στο BBC η Μέρεντιθ Τέκιν, πρόεδρος του IBCCES. «Έτσι, θα δείτε άτομα να μοιράζονται τις εμπειρίες τους και να μοιράζονται τις συστάσεις τους στις εκπαιδεύσεις».
Το IBCCES προσφέρει εκπαιδεύσεις που επικεντρώνονται στην αισθητηριακή επίγνωση και τη γενική ευαισθησία απέναντι στα αυτιστικά άτομα. Επίσης, περιστασιακά πραγματοποιεί επιτόπιες επισκέψεις σε ξενοδοχεία και συνεργαζόμενες πόλεις για να βοηθήσει στον εντοπισμό πρόσθετων ευκαιριών για την υποδοχή αυτιστικών ταξιδιωτών. Στόχος του οργανισμού είναι να βοηθήσει τους προορισμούς να γίνουν πιο φιλικοί προς τα αυτιστικά άτομα και να βοηθήσει τους εργαζόμενους στον ταξιδιωτικό κλάδο να κατανοήσουν καλύτερα τις ανάγκες προσβασιμότητας. Μόλις ολοκληρωθούν οι εκπαιδεύσεις, ο οργανισμός προσφέρει πιστοποίηση και καταγράφει επιχειρήσεις στον ιστότοπο Autism Travel, ο οποίος συγκεντρώνει προορισμούς και αξιοθέατα που το IBCCES θεωρεί «πιστοποιημένα φιλικά προς τον αυτισμό».
Το IBCCES προσφέρει πιστοποιήσεις αυτισμού για εστιατόρια, καταστήματα και αξιοθέατα (που ονομάζονται «Κέντρα Πιστοποίησης Αυτισμού»), καθώς και για προορισμούς και πόλεις. Οι «Πιστοποιημένοι Προορισμοί Αυτισμού» είναι μέρη όπου οι περισσότεροι οργανισμοί που σχετίζονται με τον τουρισμό στην περιοχή έχουν λάβει εκπαίδευση, ενώ οι «Πόλεις με Πιστοποίηση Αυτισμού» δίνονται σε μέρη όπου έχουν πιστοποιηθεί οργανισμοί και επιχειρήσεις σε όλη την πόλη.
Ο πιο πρόσφατος προορισμός που έλαβε πιστοποίηση είναι η πόλη Τράβερς Σίτι στο Μίσιγκαν, η οποία έλαβε την πιστοποίηση τον Αύγουστο του 2024. Η Τράβερς Σίτι είναι γνωστή για το όμορφο φυσικό της τοπίο και την εγγύτητά της στο Εθνικό Πάρκο Sleeping Bear Dunes National Lakeshore. Σύμφωνα με τη Γουίτνεϊ Γουάαρα, διευθύνουσα σύμβουλο τουρισμού στην Τράβερς Σίτι, η ώθηση για να γίνει ένας προορισμός με πιστοποίηση για τον αυτισμό ήταν απλώς η επιθυμία να έχουν περισσότεροι άνθρωποι τη δυνατότητα να απολαύσουν την πόλη. «Εργαζόμασταν πραγματικά για να διασφαλίσουμε ότι ο προορισμός μας είναι φιλόξενος για όλους», δήλωσε η Γουάαρα. «Η διασφάλιση ότι είμαστε έτοιμοι να καλύψουμε όλους τους ταξιδιώτες που έρχονται με οποιεσδήποτε ανάγκες έχουν [είναι] μια σημαντική προτεραιότητα για εμάς τα τελευταία χρόνια».
Η πρωτοβουλία ήταν ένα ιδιαίτερα συναρπαστικό εγχείρημα για τον Κρεγκ Χάντλεϊ, εκτελεστικό διευθυντή του Μουσείου Dennos της Τράβερς Σίτι, του οποίου ο γιος βρίσκεται στο φάσμα και εμφανίζεται στο διαφημιστικό βίντεο της πόλης που αναδεικνύει την πρόσφατη πιστοποίησή του. «Φαίνεται απλό, αλλά ως γονέας, σημαίνει πολλά να γνωρίζεις ότι το άτομο με το οποίο μιλάς καταλαβαίνει κάπως από πού προέρχεσαι και γιατί αυτός ο πόρος είναι σημαντικός για αυτήν την οικογένεια», δήλωσε ο Χάντλεϊ στο BBC.
Το μουσείο συμμετείχε στη διαδικασία πιστοποίησης, εκπαιδεύοντας υπαλλήλους και εφαρμόζοντας φιλικές προς τον αυτισμό παροχές, όπως χώρους “ησυχίας”, αισθητηριακούς χάρτες και διάφορα σετ ακουστικών ακύρωσης θορύβου, διαθέσιμα για επισκέπτες που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στον ήχο, όπως πολλά αυτιστικά άτομα. Το Μουσείο Dennos έχει επίσης προγραμματίσει μερικές εκδηλώσεις φιλικές προς τον αυτισμό, όπως το αισθητηριακά φιλικό Halloween For All.
Η Τράβερς Σίτι εμπνεύστηκε από την πόλη Μέσα της Αριζόνα, η οποία έγινε το 2019 η πρώτη πόλη στις ΗΠΑ φιλική προς τα αυτιστικά άτομα, όταν πιστοποιήθηκε από το IBCCES. Αυτό που ξεκίνησε ως πρωτοβουλία του τουριστικού συμβουλίου της πόλης από την εμπειρία του Διευθύνοντος Συμβούλου ως γονέα ενός αυτιστικού παιδιού, γρήγορα εξελίχθηκε σε ένα κίνημα σε ολόκληρη την πόλη όταν ο δήμαρχος έμαθε για τα σχέδια.
«Ξεκινήσαμε την πρωτοβουλία και προφανώς τη μοιραστήκαμε με τον δήμαρχο και τους δημοτικούς αξιωματούχους. Στη συνέχεια, απλώς αναπτύχθηκε οργανικά», δήλωσε η Άλισον Μπρουκς, αντιπρόεδρος εμπειρίας προορισμού και υπεράσπισης στο Visit Mesa. «Νομίζω ότι ήταν απλώς ένα από αυτά τα πράγματα που έτυχαν την κατάλληλη στιγμή. Πολλοί άνθρωποι επηρεάζονται από τον αυτισμό με κάποιο τρόπο. Έτσι, φυσικά, ξέραμε ότι αυτό ήταν το σωστό πράγμα που έπρεπε να κάνουμε».
Για να πιστοποιηθεί ολόκληρη η πόλη, η Μέσα έπρεπε να έχει τουλάχιστον τρεις επιχειρήσεις και οργανισμούς σε διάφορους τομείς - συγκεκριμένα στον τουρισμό, την εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη - να περάσουν από τη διαδικασία. Ωστόσο, πολλές περισσότερες επιχειρήσεις σε όλη την πόλη εγγράφηκαν – τόσες πολλές, μάλιστα, που η Μέσα προσφέρει πλέον ένα διαβατήριο «Live Life Limitless» που απαριθμεί όλα τα πιστοποιημένα κέντρα της πόλης, συμπεριλαμβανομένων ξενοδοχείων, εστιατορίων και αξιοθέατων. Η σελίδα Autism Travel στον ιστότοπο του Visit Mesa προσφέρει επίσης δωρεάν αισθητηριακούς οδηγούς σε επτά από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς της πόλης, τους οποίους μπορούν να κατεβάσουν και να δουν online οι επισκέπτες πριν ακόμα φύγουν από το σπίτι τους.
«Σχεδόν κάθε μέρα συναντώ κάποιον που δεν γνώριζε ότι [η πόλη] ήταν πιστοποιημένη», είπε η Μπρουκς. «Αλλά κάθε φορά που μιλάω με έναν κάτοικο... είναι απλώς αυτό το αίσθημα υπερηφάνειας που νιώθουν».
Για την Μάγκρο, το να βλέπει την αυξανόμενη προθυμία των πόλεων και των προορισμών να εκπαιδεύονται σχετικά με τον αυτισμό και να γίνονται πιο εξυπηρετικές προς τους νευροδιαφορετικούς ταξιδιώτες είναι ένα θετικό σημάδι. «Ελπίζω πραγματικά ότι αυτό δεν είναι απλά μια μόδα», είπε, «αλλά μια [νέα] πραγματικότητα ότι περισσότερα μέλη της κοινότητάς μας θα υποδεχθούν με ανοιχτές αγκάλες».
Απόδοση του άρθρου It seems like a simple thing, but it means a lot': How autism-certified destinations are changing travel
Ευλαμπία Αγγέλου
Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας
Ανεξάρτητη Ερευνήτρια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου