Μπορεί εκ πρώτης όψεως να φαίνεται βαρετό, κάτι που θα μπορούσαν να κάνουν μόνο nerds του ποδοσφαίρου ή του μπάσκετ ή εκείνοι που περνούν όλη τη μέρα αναλύοντας και την παραμικρή κίνηση των ομάδων που υποστηρίζουν. Άλλοι πάλι μπορεί να θεωρούν ότι είναι απλώς ένα παιχνίδι για τους φανατικούς, κομμένο και ραμμένο στα μέτρα όσων περνούν τo Σ/Κ καρφωμένοι σε μια οθόνη, βλέποντας το ένα ματς μετά το άλλο.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες όμως τα fantasy sports έχουν αποκτήσει τέτοια δημοτικότητα που πλέον έχουν ξεπεράσει τα όρια ενός συγκεκριμένου κοινού και έχουν γίνει ένα παγκόσμιο μέσο κοινωνικοποίησης, ένας κόσμος παράλληλης πραγματικότητας που για πολλούς αποτελεί τη μεγαλύτερη απόλαυση στον ελεύθερο χρόνο τους. Η αλήθεια είναι πως αποτελούν ένα από τα αγαπημένα χόμπι των millennials.
Φανταστείτε μια παρέα από φίλους, γνωστούς ή απλώς χρήστες που σερφάρουν στο ίντερνετ διαβάζοντας τα ίδια πράγματα: τα νέα, τους τραυματισμούς, τις μεταγραφές και ό,τι άλλο συμβαίνει σχετικά με το άθλημα που τους ενδιαφέρει. Αφού σχηματίσουν ένα γκρουπ, μπορούν να διαλέξουν τους παίκτες ενός πρωταθλήματος και να δημιουργήσουν τη δική τους εικονική ομάδα με κριτήριο ποιοι από αυτούς πιστεύουν ότι θα αποδώσουν καλύτερα στην πραγματικότητα.
Οι εικονικοί παίκτες με την ομάδα τους ανταγωνίζονται μεταξύ τους. Για κάθε πραγματική ενέργεια, κάθε καλή απόδοση, για ό,τι συμβαίνει στον πραγματικό κόσμο, συγκεντρώνουν πόντους. Έτσι η ομάδα τους γίνεται πιο ισχυρή και τελικός της στόχος είναι να κερδίσει τις ομάδες των αντιπάλων σε άθροισμα πόντων. Ένα παράλληλο σύμπαν με παίκτες-«μαριονέτες» στα χέρια του προπονητή-χρήστη, που επηρεάζεται άμεσα απ’ όσα συμβαίνουν στην πραγματικότητα κατά τη διάρκεια ενός αγώνα και συνεπώς ενός ολόκληρου πρωταθλήματος.
Ένα παγκόσμιο trend
Γκολφ, μπέιζμπολ, Formula 1, ποδόσφαιρο, μπάσκετ, αμερικανικό ποδόσφαιρο, ό,τι εντάσσεται στον κόσμο των sports μπορεί να αξιοποιηθεί σε έναν fantasy κόσμο. Η ιστορία των fantasy θεωρητικά ξεκινά γύρω στο 1860 με ένα απλό ξύλινο επιτραπέζιο αντικείμενο που προσομοίαζε σε ένα παιχνίδι μπέιζμπολ. Εκατόν πενήντα χρόνια μετά η τεχνολογία έχει δημιουργήσει μια τεράστια γκάμα στον τρόπο που κάποιος μπορεί να απεικονίσει όσα γίνονται στην πραγματικότητα.
Τα δικαιώματα σήμερα ανήκουν στην εκάστοτε λίγκα και τα format που υπάρχουν ποικίλλουν. Πλέον είναι τέτοια η φρενίτιδα που έχει δημιουργηθεί σε χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Αγγλία με το NFL (αμερικανικό ποδόσφαιρο) ή την Premier League, που η κάλυψη των fantasy πρωταθλημάτων έχει κάνει τις λίγκες να εντάξουν τα παιχνίδια αυτά στην επίσημη επικοινωνιακή στρατηγική τους. Στο τέλος του χρόνου η παγκόσμια αγορά των fantasy sports αναμένεται να ξεπεράσει τα 26 δισεκατομμύρια δολάρια.
Διάφορα websites δημιουργούν φανταστικά πρωταθλήματα και προσθέτουν διαφημίσεις ή χρεώνουν ένα ποσό εισόδου στους νέους χρήστες, αποκομίζοντας έτσι σημαντικά κέρδη. Την ίδια στιγμή το περιεχόμενο που παράγεται στα media με σκοπό να καλύψει, να σχολιάσει και να δώσει συμβουλές για όσα γίνονται στις φανταστικές λίγκες είναι τεράστιο και οι σχετικές τηλεοπτικές εκπομπές σαρώνουν στις ΗΠΑ.
Τζόγος ή απλή διασκέδαση;
Στην Ελλάδα το περιεχόμενο που δημιουργείται αναφορικά με τα fantasy sports δεν είναι μεγάλο, παρ’ όλα αυτά υπάρχουν κοινότητες με φανατικούς παίκτες. Το fantasy sports Greek είναι ένα μπλογκ στο οποίο μπορεί κανείς να βρει ελληνικό περιεχόμενο για την Premier League και τη Euroleague. Ο Γιάννης το δημιούργησε κατά τη διάρκεια της καραντίνας.
«Είναι σαν να στοιχηματίζεις σε παίκτες χωρίς να υπάρχει άμεσο οικονομικό όφελος», λέει. «Αυτό φυσικά ισχύει με την προϋπόθεση ότι μιλάμε για fantasy sports στην Premier League, στη Euroleague και στο NBA, στα οποία η συμμετοχή είναι δωρεάν. Δεν συζητάμε για τα Daily Fantasy Sports (DFS). Στα ετήσια fantasy απλώς παίζεις για τη χαρά του παιχνιδιού. Έτσι το αντιμετωπίζω εγώ».
Τα ετήσια πρωταθλήματα και τα καθημερινά fantasy sports που αναφέρει ο Γιάννης είναι δύο διαφορετικές κατηγορίες που συνεπάγονται εντελώς διαφορετικές προσεγγίσεις. Όμως τι ρόλο παίζουν τα χρήματα; Για να συμμετάσχει κανείς στα επίσημα πρωταθλήματα fantasy δεν χρειάζεται να πληρώσει τίποτα, αγωνίζεται με στόχο την υψηλότερη βαθμολογία στο τέλος της σεζόν. Βέβαια, μπορεί να διεκδικήσει δώρα, από εισιτήρια για τον τελικό μιας διοργάνωσης μέχρι ό,τι άλλο ορίζεται ως έπαθλο. Για πολλούς, λοιπόν, η μαγεία του fantasy διατηρείται και μόνο με τη χαρά που δίνει η πρόγνωση της απόδοσης των παικτών. Στο format των DFS όμως τα πράγματα συνήθως είναι διαφορετικά.
«Είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα από τον τζόγο. Δεν χάνεις λεφτά, απεναντίας μπορεί να κερδίσεις. Όμως το daily fantasy, από τη στιγμή που μπορείς να ποντάρεις λεφτά και η έκβαση του αποτελέσματος δεν είναι 100% στα χέρια σου, είναι ένα είδος τζόγου. Στα DFS της Ελλάδας το τουρνουά ξεκινάει με την πρώτη αγωνιστική και τελειώνει στο τέλος της περιόδου, αλλά υπάρχουν τουρνουά και για κάθε αγωνιστική ξεχωριστά. Πληρώνεις ένα εισιτήριο για τη σεζόν από πέντε έως δέκα ευρώ και για την αγωνιστική από είκοσι πέντε λεπτά μέχρι δύο ευρώ», λέει ο Γιάννης. Φυσικά, υπάρχουν εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους format.
«Η Premier League έχει βάλει έναν δεύτερο τρόπο παιχνιδιού που είναι το draft. Ξεκινάς το καλοκαίρι, φτιάχνεις το πρωτάθλημα, μπαίνουν μέσα δέκα, είκοσι, τριάντα συμμετέχοντες και ουσιαστικά διαλέγουν τους παίκτες με σύστημα draft. Κατά τη διάρκεια της σεζόν ανταλλάσσουν παίκτες μεταξύ τους. Στη λογική του draft, έναν παίκτη που έχω εγώ δεν μπορεί να τον έχει ταυτόχρονα κι άλλος, ενώ σε άλλες περιπτώσεις αυτό συμβαίνει», εξηγεί ο Γιάννης.
Στο άρθρο στο ESPN «Πώς το sport betting έγινε mainstream» διαβάζουμε ότι για πολλούς το DFS έμοιαζε περισσότερο με στοίχημα παρά με τα παραδοσιακά fantasy sports της μίας σεζόν, τα οποία παίζουν φίλοι. Το πρωτάθλημα NFL παρατήρησε αρχικά τη διαφορά και παρότι εξέφρασε ανησυχίες, αυτό δεν εμπόδισε τους ιδιοκτήτες των ομάδων να πάρουν ένα κομμάτι από την πίτα, επενδύοντας στο Draftkings, μία από τις αρμόδιες εταιρείες του παιχνιδιού. Πολλές ομάδες προχώρησαν σε συμφωνίες με τις εταιρείες DFS και πασίγνωστοι παίκτες άρχισαν να προμοτάρουν παιχνίδια στα social media, ενώ συμμετοχή είχε και το NBΑ, κάτι που αύξησε το κύρος του παιχνιδιού.
Μέχρι που ένας υπάλληλος της DraftKings που κέρδισε 350.000 δολάρια παίζοντας στο FanDuel, μία ακόμη εταιρεία fantasy, δημοσίευσε πληροφορίες που αρκετοί θεώρησαν ότι του έδιναν πλεονέκτημα αναφορικά με τα προγνωστικά, πριν από τα παιχνίδια της εβδομάδας. Υποστηρίχθηκε ότι είχε πρόσβαση σε πληροφορίες που δεν ήταν δημόσιες και ακολούθησε μια σειρά από κατηγορίες.
Σταδιακά οι δύο εταιρείες έκαναν στροφή στον χώρο του στοιχήματος. Για αρκετούς τα fantasy sports ξεφεύγουν από τον τζόγο και έχουν να κάνουν περισσότερο με τις ικανότητες. Όπως και να έχει, η αλήθεια είναι ότι οι οπαδοί του fantasy είναι πολύ πιο αφοσιωμένοι και δεμένοι με το άθλημα και τις ομάδες τους απ' ό,τι οι απλοί τζογαδόροι.
Η ιστορία όμως έχει κι άλλα παράδοξα. Στην αγγλική Premier League συνέβη κάτι που προκάλεσε αναταραχή, με τον προπονητή Pep Guardiola να αποκαλεί όσα συνέβησαν «ανήθικα». Μια μέρα ένας Νορβηγός αποφάσισε να δημιουργήσει ένα bot που θα εντόπιζε όλους τους λογαριασμούς fantasy του αγγλικού πρωταθλήματος που ανήκαν σε προσωπικό, παίκτες και αθλητές ακαδημιών πραγματικών ομάδων.
Κάθε φορά, λοιπόν, που ένας από τους παίκτες αυτούς αφαιρούσε έναν αληθινό συμπαίκτη του από τη φανταστική του ενδεκάδα, το bot το εντόπιζε και προχωρούσε σε αυτόματο tweet. Οι insiders του κυρίου Henning, του διαχειριστή του προφίλ αυτού, δημιούργησαν πανικό όταν αποκαλύφθηκε πως ο Jack Grealish, παίκτης της Aston Villa, ήταν τραυματίας πριν από το παιχνίδι, ενώ δεν είχε γίνει καμία επίσημη ανακοίνωση.
Ένα μέσο κοινωνικοποίησης
Όταν ρωτάω τον Γιάννη κατά πόσο τα fantasy sports αποτελούν ένα μέσο κοινωνικοποίησης, απαντάει με σιγουριά ότι αυτό είναι αναμφισβήτητο. «Αν μπεις στο Τwitter, μπορείς να βρεις κοινότητες, ανθρώπους που έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα με σένα. Έχεις ένα κοινό θέμα συζήτησης με κάποιους που δεν τους γνωρίζεις και ξαφνικά αρχίζεις να ανταλλάσσεις απόψεις μαζί τους. Δημιουργείται μια πάρα πολύ ωραία συζήτηση, η οποία μπορεί να επεκταθεί και πέρα από το κομμάτι του fantasy.
Έχω γνωρίσει κόσμο έτσι και είμαστε διαδικτυακοί φίλοι. Υπάρχει μια αλληλεπίδραση κι αυτό μου αρέσει πάρα πολύ. Αυτός είναι και ο λόγος που το ξεκίνησα και συνεχίζω να το κάνω. Στο podcast που κάνω βασική ενότητα είναι οι ερωτήσεις: ποιον παίκτη να βάλω, ποιον να βγάλω; να πάρω αυτόν ή τον άλλον;».
Ο Γιάννης ξεκίνησε το μπλογκ του πέρσι τον Σεπτέμβριο, σε μια περίοδο που αντιμετώπιζε μια δύσκολη κατάσταση στην προσωπική του ζωή. «Τότε ήρθε η καραντίνα και δημιούργησα το μπλογκ για να έχω κάτι να ασχολούμαι όσο ήμουν κλεισμένος στο σπίτι. Είδα ότι παρά το γεγονός πως στην Ελλάδα υπάρχουν πολλοί παίκτες, δεν υπάρχουν πολλοί που δημιουργούν περιεχόμενο πάνω στα fantasy».
Αυτό που κάνει το fantasy ελκυστικό είναι η αλληλεπίδραση. Παίζοντάς το, ένα παιχνίδι που βλέπεις στην τηλεόραση αποκτά πρόσθετο ενδιαφέρον. «Σε οποιοδήποτε πρωτάθλημα και να παίζεις, δεν υπάρχει αδιάφορο παιχνίδι», λέει ο Γιάννης. Την ίδια στιγμή όμως η προσήλωση στα fantasy μπορεί να προκαλέσει προβλήματα.
«Στην Αγγλία έχει δημιουργηθεί θέμα γιατί κάποιοι παίζουν τόσο φανατικά, που διαταράσεται η ψυχική τους ηρεμία», σχολιάζει. «Οι παίκτες αγχώνονται. Ειδικά τις τελευταίες δύο χρονιές με τον Covid, που υπήρχαν αναβολές και απανωτές απουσίες παικτών, για κάποιον που είχε επενδύσει πολύ συναισθηματικά στα fantasy sports, η κατάσταση ήταν πολύ στρεσογόνα. Έλεγαν “τα παρατάω, κάθομαι τόσες ώρες την ημέρα και έχω παραμελήσει τον εαυτό μου”.
Καλή είναι η απόλαυση, αλλά σίγουρα υπάρχει και αυτή η αρνητική επίδραση στην ψυχική υγεία. Φυσικά χαίρεσαι όταν οι επιλογές σου αποδίδουν, αλλά πρέπει να διαχειρίζεσαι την κατάσταση όταν αυτές δεν αποδίδουν. Και πίστεψέ με, το δεύτερο συμβαίνει συχνότερα».
Διαβάζοντας ένα πρόσφατο άρθρο του New York magazine για τα fantasy sports μπορεί κανείς να καταλάβει πώς αυτά αποτελούν ένα μέσο κοινωνικοποίησης, σε μεγάλο βαθμό των ανδρών. Σύμφωνα με έρευνα που παραθέτει, το 81% όσων παίζουν fantasy sports είναι άνδρες και οι μισοί στις ηλικίες μεταξύ δεκαοκτώ και τριάντα τεσσάρων ετών.
«Πίστευα ότι κατά κύριο λόγο αυτά τα παιχνίδια θα είχαν πολύ μεγάλη πέραση στις ηλικίες από είκοσι μέχρι είκοσι επτά. Κοιτώντας τα στατιστικά στο podcast μου, οι ηλικίες του κοινού ήταν από τριάντα και πάνω, ακόμη και σαράντα, κάτι που μου έκανε εντύπωση. Τελικά είναι ένας κοινός κώδικας, ένα κοινό χόμπι και είναι ανοιχτό σε όλες τις ηλικίες».
Οι παίκτες fantasy στην Ελλάδα
Εφόσον, λοιπόν, ως fantasy sport μπορεί να θεωρηθεί ένα παιχνίδι που βάζει τον παίκτη στη θέση του μάνατζερ και ιδιοκτήτη μιας εικονικής ομάδας, με την απόδοση και τα στοιχεία των παικτών της να επηρεάζονται άμεσα απ’ όσα συμβαίνουν στην πραγματικότητα, τότε το «Γίνε Πρόεδρος» του «Εθνοσπόρ», της εφημερίδας «Έθνος», μπορεί να θεωρηθεί μια μεγάλη fantasy επιτυχία στα μέσα της πρώτης δεκαετίας του 2000. Το εγχείρημα σημείωσε 120.000 συμμετοχές με κουπόνια την πρώτη του χρονιά, δείχνοντας πως υπάρχουν «επαγγελματίες παίκτες» που αγόραζαν «Εθνοσπόρ» από το περίπτερο, βλέποντας τις νέες βαθμολογίες των παικτών και διεκδικώντας μεγάλα δώρα στο τέλος της σεζόν ή και στα μέσα της.
O Γιάννης θεωρεί ότι η μικρότερη απήχηση των fantasy sports στην Ελλάδα σε σχέση με το εξωτερικό έχει να κάνει και με την ποιότητα των αθλητικών διοργανώσεων στη χώρα μας. «Όταν έχεις ένα προϊόν που είναι τόσο υποβαθμισμένο, ακόμη κι αν φτιάξεις το καλύτερο fantasy πρωτάθλημα, δεν θα ασχοληθεί κανένας. Εδώ έχουμε αρχίσει να παρατηρούμε ότι παιδιά μικρότερης ηλικίας δεν υποστηρίζουν ελληνικές αλλά ξένες ομάδες. Γενικά όμως είναι ένας ακόμα τρόπος να απολαμβάνεις το περιεχόμενο».
Στην Ελλάδα υπάρχει παιχνίδι της Super League, του ελληνικού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου, με την ονομασία «Real Manager» και ανήκει στην εταιρεία Funatix. Συγκεκριμένα, φέτος οι χρήστες που έπαιξαν άγγιξαν τους 35.000. Το παιχνίδι είναι δωρεάν και πλέον υπάρχουν διαφημίσεις αλλά και δώρα στο τέλος της χρονιάς και μετά τις αγωνιστικές. Στο πρωτάθλημα, φυσικά, υπάρχουν αληθινοί παίκτες της Super League που «κοστολογούνται» πριν αρχίσει η σεζόν.
Μέσα σε αυτήν γίνονται αλλαγές, οι ομάδες μπορούν να αποκτήσουν καινούργιους παίκτες ή προσαρμόζονται οι τιμές των ήδη υπαρχόντων. Κάθε χρήστης διαθέτει το budget του και υπάρχουν περιορισμοί στον αριθμό των παικτών που μπορεί να αγοράσει. Οι πόντοι των παικτών ανανεώνονται σύμφωνα με επίσημα στατιστικά και με ορισμένους κανονισμούς που ορίζουν πόσους πόντους παίρνει κάθε παίκτης ανάλογα με το αν έκανε τάκλιν, αν έβαλε γκολ ή προχώρησε σε κάποια άλλη ενέργεια κ.λπ.
Έτσι το ελληνικό πρωτάθλημα έχει τους δικούς του «φανταστικούς» φίλους, και είτε πρόκειται για τις εγχώριες αθλητικές διοργανώσεις είτε για διάφορα διεθνή πρωταθλήματα άλλων χωρών, οι κοινότητες των fantasy sports υπάρχουν, ακόμη κι αν το περιεχόμενο που παράγεται δεν είναι μεγάλο.
Ο Γιάννης ελπίζει κάποια στιγμή οι creators των fantasy sports να αποκτήσουν δεσμούς, σχολιάζοντας, μελετώντας και παίζοντας για καλό σκοπό. «Φέτος στην Αγγλία, μαζεύτηκαν content creators και οργάνωσαν παιχνίδια για φιλανθρωπικό σκοπό. Άρχισε πρώτη φορά να γίνεται και φεστιβάλ, όπου μαζεύτηκαν για να γνωριστούν. Θα μου άρεσε πάρα πολύ, μετά το τέλος του πρωταθλήματος, να γίνει κάτι τέτοιο κι εδώ».
Πηγή: LIFO
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου