Τα Χριστούγεννα στο σπίτι μας είναι διαφορετικά από τα Χριστούγεννα στα τυπικά σπίτια. Δεν αφήνουμε έξω μπισκότα για τον Άγιο Βασίλη ούτε κάνουμε υπερπαραγωγή για τον ερχομό του. Και όσο αφορά τα παιχνίδια, τίποτα δεν είναι τυπικό.
Ο επτάχρονος γιος μου έχει μανία με τα πράγματα που είναι ίδια. Τουβλάκια, κουμπιά, καραμέλες, μπαλάκια και γενικά όλα τα αντικείμενα που είναι ίδια. Του αρέσει να τα παίρνει από το ένα μπωλ και να τα ρίχνει σε ένα άλλο. Όποια στιγμή και αν έρθεις στο σπίτι μας θα τον δεις με δύο μπωλ και οποιαδήποτε αντικείμενα έχει επιλέξει για εκείνη την στιγμή. Αυτή η μανία του υπάρχει όσο τον θυμάμαι. Θα ήταν ψέματα να σας πω ότι δεν με ενοχλεί αυτό, επειδή με ενοχλεί ή μάλλον με ενοχλούσε, πολύ. Περάσαμε πολύ χρόνο στη θεραπεία τα προηγούμενα χρόνια προσπαθώντας να τον κάνουμε να ασχοληθεί με τυπικά παιχνίδια, όπως φορτηγά, φιγούρες σούπερ ηρώων, επιτραπέζια. Κάποιες στιγμές, πού και πού, δείχνει ενδιαφέρον για κάτι τυπικό, αλλά αυτό είναι σπάνιο. Για τους γονείς των παιδιών με αυτισμό είναι πολλές φορές δύσκολο να προσδιορίσουν την διαφορά ανάμεσα στο προσπαθώ να διδάξω στο παιδί μου να δοκιμάζει νέα πράγματα και στο να προσπαθεί να ενσωματωθεί*.
Η αλήθεια είναι ότι στο παρελθόν όταν κάναμε αυτές τις προσπάθειες στα πλαίσια της θεραπείας, μια φωνούλα μέσα μου μού φώναζε ακριβώς αυτό: «Προσπαθείς να βάλεις τετράγωνο πάσσαλο σε στρογγυλή τρύπα». Θυμάμαι ότι διάβασα κάποιτε (δυστυχώς ξέχασα ποιος το είπε) ότι: «Το πρόβλημα όταν προσπαθείς να βάλεις τετράγωνο πάσσαλο σε στρογγυλή τρύπα είναι ότι τελικά καταστράφεις τον πάσσαλο στη διαδικασία». Αυτή η δήλωση με επηρέασε πάρα πολύ. Με ανάγκασε να σκεφτώ γιατί το παιχνίδι με τυπικά αντικείμενα ήταν τόσο σημαντικό για μένα. Μήπως όλο αυτό το χρόνο προσπαθούσα να αλλάξω τον τετράγωνο πάσσαλο και να τον κάνω στρογγυλο; Πριν γεννηθεί ο γιος μου, πάντα υπέθετα ότι θα ήταν στρογγυλός πάσσαλος. Όλοι τέτοιο πάσσαλο αποκτούν, έτσι δεν είναι; Δεν ήξερα κανέναν που να είχε τετράγωνο. Ναι, είχα ακούσει ότι υπάρχουν τετράγωνοι πάσσαλοι, αλλά οι τετράγωνοι πάσσαλοι είναι μόνο των άλλων ανθρώπων, έτσι δεν είναι;
Ε, όπως φαίνεται, δεν μου έτυχε στρογγυλός πάσσαλος. Και αυτό όχι απλά με σόκαρε, αλλά με τρόμαξε... και μάλιστα πολύ. Ποτέ δεν σκέφτηκα αν θα μπορέσω να τον αγαπήσω ή όχι. Τον λάτρεψα το δευτερόλεπτο που τον πρωτοαντίκρυσα. Το μόνο που με τρόμαζε ήταν αν αυτή η αγάπη θα ήταν αρκετή. Θα ήμουν αρκετή; Θα μπορούσα να του δώσω όλα όσα χρειάζεται; Θα μπορούσα να αγκαλιάσω τις μυτερές του ακμές; Θα μπορούσα να φτάσω βαθιά στις γωνίες του; Στη διάρκεια αυτού του ταξιδιού που ονομάζεται αυτισμός, πήρα πολλά μαθήματα και το πιο σημαντικό από αυτά ήταν το εξής: το να προσπαθώ να τον πιέσω για να γίνει στρογγυλός είναι στην πραγματικότητα η δική μου αποτυχία να τον δεχτώ έτσι όπως είναι, τετράγωνος.
Δεν προσπαθούμε πλέον να του μάθουμε να παίζει με τυπικά παιχνίδια κατά τη διάρκεια των θεραπευτικών συνεδριών. Κάποιες φορές του αγοράζω ένα νέο παιχνίδι. Αν του αρέσει, καλώς! Αν δεν του αρέσει, δεν τον πιέζω. Τέρμα. Και έτσι φτάνουμε στα Χριστούγεννα. Το να βρω δώρο για τον μικρό μου δεν είναι πάντα εύκολο. Περνάω ώρες ατελείωτες σε μαγαζιά με υλικά χειροτεχνίας προσπαθώντας να βρω πράγματα που θα του αρέσουν. Και το θετικό με αυτόν τον τετράγωνο πάσσαλο που λέγεται αυτισμός είναι ότι δεν βρίσκομαι στη μέση ενός μεγάλου καταστήματος παιχνιδιών μαλώνοντας με κάποια άλλη μαμά για το ποια θα πάρει το τελευταίο κομμάτι από ένα υπέροχο παιχνίδι που όλα τα παιδιά θέλουν να αποκτήσουν. Αυτό εμείς στο τομέα των επιχειρήσεων το λέμε «κέρδος». Όχι, το πιο πιθανό είναι ότι θα με βρεις στον τομέα των υλικών χειροτεχνίας, μόνη, να διαλέγω στικάκια, μπαλάκια και άλλα. Καθώς ψωνίζω για τον μικρό μου τετράγωνο αγοράκι τα Χριστούγεννα, πιάνω τον εαυτό μου να σκέφτεται: «Ίσως τα Χριστούγεννα δεν έρχονται από ένα κατάστημα. Ίσως να σημαίνουν κάτι παραπάνω. Τα Χριστούγεννα είναι η εποχή για εορτασμούς! Και στη δική μας περίπτωση σημαίνει να γιορτάζουμε τα δώρα που παίρνουμε, ακόμα και αν δεν είναι ακριβώς αυτά που περιμέναμε. Μερικά από τα πιο ωραία δώρα που παίρνει κανείς είναι αυτά που δεν περίμενε ποτέ. Γιορτάστε τα τετράγωνά σας!
* (σημείωση: χρησιμοποιείται η έκφραση «to pound a square peg into a round hole», κάνοντας λογοπαίγνιο με την κυριολεκτική και με τη μεταφορική της σημασία)
Απόδοση του άρθρου What I’ve Figured Out So Far About Autism and Christmas της April Shaw
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)
Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)
MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου