Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου 2021

Παιδικά βιβλία: Εμπόδια που δυναμώνουν τη χαρά της γιορτής

Φέτος ο Αγγελος των Χριστουγέννων έπαθε ένα ατύχημα και δεν μπορεί να παραδώσει τα δώρα. Αγγελος; Ναι, σε ορισμένες περιοχές τη δουλειά την κάνει ένας άγγελος, αλλά και με τον Αγιο Βασίλη δεν είναι πολύ καλύτερα τα πράγματα. Από την πολλή ζεστή σοκολάτα, τον πόνεσε η κοιλιά του. Και τώρα; Θα χρειαστεί λίγη βοήθεια στο delivery, αλλά τουλάχιστον θα τα καταφέρει. Σε μιαν άλλη ιστορία, όμως, είναι πολύ άρρωστος. Εκεί δεν χωράνε ημίμετρα. Χρειάζεται, για αυτή τη χρονιά ειδικά, κανονικός αντικαταστάτης. Αλλά υπάρχουν και άλλα πράγματα που μπορεί να πάνε στραβά την κρίσιμη στιγμή, πριν από τη μεγάλη γιορτή.

Αν, παραδείγματος χάριν, ένα γκρινιάρικο ξωτικό κάνει άνω-κάτω το εργαστήρι του Αγιου Βασίλη, θέτοντας σε κίνδυνο την έγκαιρη εκ μέρους του παράδοση όχι μόνο των πολυπόθητων δώρων αλλά και των γλυκών και των αλμυρών λιχουδιών; Γιορτή χωρίς λιχουδιές γίνεται; Φυσικά, μπορεί να φταίνε και οι παραλήπτες. Θυμάστε που η Τίνκερμπελ αρρωσταίνει και κινδυνεύει να πεθάνει στο sequel «Πίτερ Παν» της Ντίσνεϊ («Επιστροφή στη Χώρα του Ποτέ») επειδή η κόρη της Γουέντι, η Τζέιν, δεν πιστεύει στις νεράιδες; Αν όχι, θα θυμάστε ασφαλώς τον Σκρουτζ, που δεν πιστεύει στο Πνεύμα των Χριστουγέννων. Σε κάτι τέτοιες περιπτώσεις πυροδοτούνται εξελίξεις απειλητικές μα και ενδιαφέρουσες. Οταν όλα πηγαίνουν καλά δεν προκύπτει, ως γνωστόν, καλό παραμύθι. Για να μπορέσει κάποιος, όσο μικροσκοπικός και αδύναμος και αν είναι, να βαδίσει κόντρα στις αντιξοότητες και στους κινδύνους εξασφαλίζοντας σε ένα μικρό αγόρι το χριστουγεννιάτικο δώρο του, θα πρέπει κάτι να πάει λίγο στραβά στην αρχή της ιστορίας. Ας πούμε ένα γράμμα στον Αγιο Βασίλη που, για λόγους ανεξιχνίαστους, «δεν έμεινε στο γραμματοκιβώτιο για πολύ. Οταν κανείς δεν κοιτούσε, γλίστρησε πάλι έξω και πήρε δρόμο, χορεύοντας αιωρούμενο ανάμεσα στις χιονονιφάδες».

Αυτή τη φορά επιλέξαμε γιορτινά βιβλία για τα παιδιά με θέμα το εμπόδιο, που όμως εντέλει ξεπερνιέται. Ισως είναι ένα σημείο των καιρών της πανδημίας και της κλιματικής αλλαγής, πάντως στ’ αλήθεια πολλοί εκδότες στην Ελλάδα κυκλοφόρησαν πρόσφατα βιβλία με παρόμοιο, ας το ονομάσουμε «εμποδισμένα γιορτινό», περιεχόμενο. Πολλά από τα βιβλία αυτά είχαν δημοσιευθεί είτε πρόσφατα είτε και πριν από τις περυσινές γιορτές της καραντίνας και της απομόνωσης σε χώρες του εξωτερικού. Οπως και να ‘χει, τα εμπόδια, οι κίνδυνοι αλλά και η υπέρβασή τους δικαιούνται να βρεθούν στο επίκεντρο στις γιορτές που έρχονται. Ιδίως απέναντι στα μεγαλύτερα παιδιά, δεν μπορούμε να παραστήσουμε ότι δεν έχει συμβεί το παραμικρό. Με αυτό το κριτήριο διαλέξαμε και προτείνουμε τους έξι τίτλους που προαναφέρθηκαν. Αλλωστε στο βάθος της γιορτής των Χριστουγέννων κρύβεται η αιώνια πάλη του φωτός με το σκοτάδι, της ζωής με τον θάνατο. Κάθε μεγάλη γιορτή εμπεριέχει το ζόρι και την προσπάθεια, που ξεσπούν πανηγυρικά στη συγκίνηση και στην ανακούφιση.

ΟLIVIER DUPIN / ELISA PAGANELLI
Καλώς ήρθατε στο σπίτι του Αγιου Βασίλη
εκδ. Πατάκη

Ενα γαλλικής προέλευσης πανέμορφο βιβλίο μεγάλου σχήματος, με χαρακτηριστικά κινούμενα μέρη (pop-up) οδηγεί δυο φιλαράκια, την Αυγή και τον Λεωνίδα, ύστερα από μιαν απρόσμενη κουτρουβάλα, καταμεσής στο παραμυθένιο χιονισμένο δάσος από όπου δεν λείπουν ούτε τα ξωτικά ούτε το σπίτι του Αγιου Βασίλη. Ο λαίμαργος Αγιος παθαίνει πονόκοιλο από την πολλή ζεστή σοκολάτα και χρειάζεται τη βοήθεια των παιδιών για να μοιράσει τα δώρα. Ονειρο ή πραγματικότητα; Το μεγάλο κόκκινο παλτό με τη χρυσή λάμψη πάνω στο κρεβάτι της Αυγής μάς κλείνει το μάτι.

ΑΛΕΞ Τ. ΣΜΙΘ
Γουίνστον, ο ταχυδρόμος των Χριστουγέννων
εκδ. Ψυχογιός

Τα ποντίκια-πρωταγωνιστές έχουν στο αφιέρωμά μας την τιμητική τους. Ο βρετανικής προέλευσης Γουίνστον, μικροσκοπικός, άστεγος και πεινασμένος, επιβάλλεται από την πρώτη στιγμή ως ένας χαριτωμένος και αξιοσέβαστος ήρωας. Χάρη στο θάρρος και, ας μη φοβόμαστε τη λέξη, στην πίστη του Γουίνστον σε ιδανικά, το αγόρι Ολιβερ με το φουντωτό μαλλί θα αποκτήσει εντέλει το πολυπόθητο χριστουγεννιάτικο δώρο του. Το βιβλίο, που ορθά συστήνεται για παιδιά πέντε ετών και άνω, είναι μια πέρα για πέρα χορταστική περιπέτεια που θα απολαύσουν και οι ενήλικοι. Διανθίζεται από φαντασμαγορική εικονογράφηση, αλλά και από πλήθος οδηγίες για δραστηριότητες που παρεμβάλλονται ανάμεσα στα κεφάλαια και περιλαμβάνουν από συνταγή για μπισκότα-ποντικούς μέχρι «πράξεις καλοσύνης» και από κατασκευή στολιδιών μέχρι χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Είναι το είδος του καλοφτιαγμένου βιβλίου που έρχεται στη βιβλιοθήκη μας για μόνιμη εγκατάσταση. 

ΓΙΟΥΛΙ ΤΣΕ / ΘΕΝΤΑ ΜΙΜΗΛΑΚΗ
Επιχείρηση Τρίγωνα Κάλαντα 
εκδ. Μεταίχμιο


Από τη βρετανική χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα θα μεταφερθούμε σε κλίμα προσεκτικά πολιτικοποιημένο και ήπια εναλλακτικό, όπως ταιριάζει στη Γερμανίδα Γιούλι Τσε, η οποία, εκτός από παιδικά βιβλία, γράφει επίσης βιβλία για ενηλίκους ενώ είναι και μαχόμενη νομικός και ακτιβίστρια στον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας. Δύο αδέλφια και τα γειτονόπουλά τους έρχονται αντιμέτωπα με την απουσία δώρων κάτω από το παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο δέντρο. Σύμφωνα με το (παλιό) γερμανικό έθιμο, αρμόδιο για τα δώρα είναι το «αγγελάκι των Χριστουγέννων», που το ανακαλύπτουν φέτος τραυματισμένο στον Ορνιθολογικό Σταθμό στον οποίο εργάζεται ο πατέρας των μικρών πρωταγωνιστών. Τα παιδιά θα το κρύψουν και θα το γιατρέψουν, κρυφά βέβαια από τους μεγάλους. Και όταν τα καταφέρουν, θα το αποχωριστούν με πόνο. Στο τέλος, τα δώρα θα καταφθάσουν καθυστερημένα: «Και αν κοντεύει να τελειώσει ο Φεβρουάριος, είναι μια πραγματικά όμορφη χριστουγεννιάτικη γιορτή – ίσως και η ομορφότερη της ζωής τους».

ΠΟΛΥΧΡΟΝΗΣ ΚΟΥΤΣΑΚΗΣ
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ
Ο αναπληρωματικός Αγιος Βασίλης
εκδ. Καστανιώτη

Ο Eλληνας Πολυχρόνης Κουτσάκης, που ζει και εργάζεται στην Αυστραλία, ήδη βραβευμένος για την εφηβική λογοτεχνία του, επινοεί μια ιστορία που ακροβατεί ανάμεσα στο χιούμορ και στην ευαισθησία. Η Μάρθα, η δυναμική γραμματέας του Αγιου Βασίλη αναζητεί επειγόντως αντικαταστάτη, γιατί ο Αγιος είναι πολύ άρρωστος. Προσφεύγει στο alter ego της, που δεν είναι άλλο από τον ξάδελφό της, τον Μπάμπη. Αλλά εκείνος είναι ακριβώς αυτό που λέμε «μονόχνωτος» και αρνείται. Ο Ρούντολφ, το ελαφάκι, που μεταφέρει τη Μάρθα στο σπίτι του Μπάμπη για να εισπράξει την απόρριψη του αιτήματός της και την απογοήτευση, δίκαια τον ανταμείβει για την απροθυμία του… κατουρώντας τον. Εκτοτε οι εξελίξεις θα τρέξουν, ο Ρούντολφ θα έχει γρήγορα την ευκαιρία να εκφράσει έμπρακτα και με τον ίδιο τρόπο την περιφρόνησή του για τον Μπάμπη, όλα όμως εντέλει θα κυλήσουν συμφιλιωτικά και κατ’ ευχήν. 

ELISABETTA DAMI
Τζερόνιμο Στίλτον, Η μαγική νύχτα των ξωτικών
εκδ. Κέδρος

Ο ιταλικής εμπνεύσεως ποντικός Τζερόνιμο Στίλτον είναι σταθερή αξία για τις μικρές αναγνώστριες και τους αναγνώστες ανά τον κόσμο. Στη χριστουγεννιάτικη περιπέτειά του θα πέσει αρχικά θύμα του εργασιομανούς παππού του Τορκουάτο Ταπανωκάτο. Από τα γραφεία της εφημερίδας «Ηχώ των Τρωκτικών» θα μεταφερθεί μαγικά, μαζί με τον παππού και τα δυο του ξαδέλφια, στον Βόρειο Πόλο, στο σπιτικό «Εκείνου» που δεν είναι άλλος από τον Αγιο Βασίλη. Το «Χριστουγεννόμετρο» έχει πέσει στο ναδίρ και, μιας και τα Χριστούγεννα δεν πρόκειται να γιορταστούν φέτος, ο Αγιος ετοιμάζεται για διακοπές στον Νότο φορώντας «πουκάμισο με φοίνικες, γυαλιά ηλίου, βερμούδα και κασκέτο». Τα ξωτικά βρίσκονται σε απελπισία. Ολα αυτά θα πρέπει γρήγορα να διορθωθούν και η ιστορία να οδηγηθεί, ασφαλώς, σε μια τεράστια χριστουγεννιάτικη οικογενειακή γιορτή στην οποία θα δώσει το «παρών» η πολυπληθής ποντικοοικογένεια. 

ΜΑΡΙΒΙΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑΚΗ 
ΡΕΝΙΑ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ
Εγώ το ξωτικό
εκδ. Καλέντης

Ενα θυμωμένο, γκρινιάρικο ξωτικό εξεγείρεται και σταματά τη χριστουγεννιάτικη προετοιμασία των δώρων: «Ολο τον χρόνο τρέχουμε κάτω από τη γη να τη γεμίσουμε με τα χριστουγεννιάτικα δώρα των παιδιών και το μόνο που κερδίζουμε είναι η κούραση από την πολλή δουλειά. Και ο Αγιος Βασίλης τι κάνει για εμάς; Εμείς τα φτιάχνουμε, αυτός παίρνει τη δόξα, τα μπράβο, τη χαρά και τα ευχαριστώ. Είναι σωστό; Ηρθε η ώρα να μπει ένα τέλος σε αυτή την αδικία». Οσο και αν γεμίζουμε αγωνία για την επικείμενη συμφορά, που θα είναι τα χωρίς δώρα Χριστούγεννα, δεν μπορούμε να μην παραδεχτούμε ότι το διαμαρτυρόμενο ξωτικό έχει τα δίκια του. Χάρη στην εξέγερσή του, τα ξωτικά από απλοί κατασκευαστές αναβαθμίστηκαν. Εγιναν και βοηθοί στη μοιρασιά. Ανέβηκαν στο έλκηθρο και ταξίδεψαν με τον Αη Βασίλη ανάμεσα στα αστέρια, πάνω από τις στέγες των σπιτιών. Το αρχιξωτικό, ονόματι «Ντελφ», με καταγωγή από τους… Δελφούς, που έμεινε πιστό στα καθήκοντά του, και το θυμωμένο γκρινιάρικο ξωτικό που απείλησε να τα τινάξει όλα στον αέρα απόλαυσαν και τα δυο τη… μεταρρυθμισμένη εκδοχή του μύθου. Πολύ δυνατή η εικονογράφηση!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου