Τρίτη 30 Μαρτίου 2021

Αυτισμός: Κάνουμε «ορατή» την «αόρατη» αναπηρία

Τον αυτισμό, την έως σήμερα «αόρατη» αυτή αναπηρία, εργαζόμαστε ώστε να την κάνουμε ορατή. Εργαζόμαστε τόσο για την κοινωνική όσο και για την επαγγελματική ένταξη των πολιτών που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού και αυτό σε κάθε στάδιο της ζωής τους – και δη στο αρχικό. Ίσως το πιο σημαντικό. Η προσχολική ηλικία είναι εξαιρετικά κρίσιμη για την εξέλιξη ενός παιδιού. Κατά τη διάρκειά της χτίζονται μηχανισμοί παροχής αναπτυξιακών δυνατοτήτων και κοινωνικών δεξιοτήτων καθοριστικών για την κοινωνική ένταξη και εξέλιξη των παιδιών μας. Σήμερα η επιστήμη διαθέτει αξιόπιστα διαγνωστικά εργαλεία και τεχνικές που βοηθούν στον εντοπισμό των περισσότερων περιπτώσεων διαταραχών του αυτιστικού φάσματος ακόμα και από την ηλικία των 6 μηνών. Κι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς γνωρίζουμε πλέον ότι η έγκαιρη διάγνωση και η επακόλουθη πρώιμη παρέμβαση μπορούν να ανατρέψουν την πορεία και την πρόγνωση της σοβαρής αυτής διαταραχής έως και κατά 50%.

Ο αυτισμός ανήκει στις νευροαναπτυξιακές διαταραχές που δεν είναι δυνατόν –έως τώρα τουλάχιστον– να διαγνωστούν προγεννητικά. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, 1 στα 50 παιδιά που γεννιούνται σήμερα, βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού, ποσοστό που τον καθιστά πιο κοινό από ασθένειες όπως ο παιδικός καρκίνος ή ο διαβήτης.

Αντιμετωπίζοντας το ζήτημα συνολικά, δημιουργούμε 3 βασικούς πυλώνες παρέμβασης.

1. Πρώιμη διάγνωση: Από την επόμενη σχολική χρονιά (2021-2022) εισάγουμε πιλοτικά στους βρεφονηπιακούς σταθμούς την πρώιμη ανίχνευση του αυτισμού με την εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου από παιδοψυχολόγους, αναπτυξιολόγους και άλλους ειδικούς επιστήμονες και την ενσωματώνουμε στη λειτουργία των σταθμών.


2. Κατάρτιση και αγορά εργασίας: Αξιοποιούμε πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης για εξειδικευμένα προγράμματα κατάρτισης και στοχευμένης διασύνδεσης ατόμων στο φάσμα του αυτισμού με την αγορά εργασίας – ταυτόχρονα με την οικονομική κινητροδότηση των εργοδοτών.

3. Αυτόνομη διαβίωση: Δημιουργούμε εξειδικευμένο ρυθμιστικό πλαίσιο και εξασφαλίζουμε υψηλότερη χρηματοδότηση για μικρές μη-ιδρυματικές δομές εντός του κεντρικού αστικού ιστού (Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης) που φιλοξενούν άτομα στο φάσμα. Ετσι προχωρούμε στην αποϊδρυματοποίηση και βοηθούμε ουσιαστικά τις οικογένειες των συμπολιτών μας στις μεγάλες αγωνίες τους αναφορικά με την ηλικιακή εξέλιξη και φροντίδα των παιδιών τους.

Θέλω, όμως, να σταθώ στον πρώτο πυλώνα και στη δημιουργία του προγράμματος πρώιμης ανίχνευσης εντός όλων των βρεφονηπιακών σταθμών της χώρας μας. Ενός προγράμματος που θα δίνει τη δυνατότητα ισότιμης εκκίνησης σε όλα τα παιδιά ανεξαρτήτως των οικονομικών απολαβών των οικογενειών τους. Η πρώιμη παρέμβαση θα επιτευχθεί με τη χρήση σταθμισμένων τεστ και εξειδικευμένων ερωτηματολογίων προκειμένου να εντοπίζονται τα παιδιά υψηλής επικινδυνότητας που απασχολούνται στους σταθμούς και τα οποία θα παραπέμπονται για εκτενέστερη αξιολόγηση σε διεπιστημονική ομάδα ώστε να οδηγούνται σε έγκαιρες και έγκυρες διαγνώσεις. Παράλληλα με την αξιολόγηση εντός των σταθμών, οι γονείς θα επικουρούνται στο έργο τους και θα παρέχεται βοήθεια ώστε να μην εναποτίθεται αποκλειστικά στην οικογένεια η αναζήτηση ειδικών για την αξιολόγηση της ανάπτυξης του παιδιού τους. Ετσι, θα δημιουργηθεί γνώση και θα υπάρξει αυτή η πρώτη τόσο σημαντική αξιολόγηση για κάθε παιδί, ανεξαρτήτως της αφύπνισης της οικογένειάς του για αναπτυξιολογικά ζητήματα.

Η πρώιμη διάγνωση και η έγκαιρη αντιμετώπιση του αυτισμού είναι μία επένδυση για όλους μας. Μια επένδυση άμεση στις δεξιότητες των ίδιων των παιδιών, στο επίπεδο διαβίωσης των οικογενειών τους αλλά και στο ανθρώπινο δυναμικό και εντέλει την ανάπτυξη της χώρας μας. Η συμπεριληπτικότητα στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής δεν είναι μια μονάχα ανθρωποκεντρική επιλογή, αλλά μονόδρομος και για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας.


Δόμνα Μιχαηλίδου, υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, αρμόδια για θέματα Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου