Θέληση για αισιοδοξία

Tης Eλλης Tριανταφυλλου / etriantafyllou@kathimerini.gr

Τα γέλια ακούγονταν μέχρι τον δρόμο και η ατμόσφαιρα στο κουτούκι της Καλλιθέας θύμιζε άλλες, ανέμελες εποχές. Λες και η κρίση και τα δεινά της δεν είχαν αγγίξει τη μεγάλη παρέα στη γωνία του μαγαζιού. Ηταν τόση η ευθυμία τους που κάρφωσα το βλέμμα πάνω τους για να παρατηρήσω τι σόι άνθρωποι είναι αυτοί που μπορούν και αγνοούν τόσο προκλητικά τη μαυρίλα της εποχής.

Η έκπληξή μου διαδέχθηκε την απόλυτη αμηχανία, όταν διαπίστωσα ότι επρόκειτο για μία παρέα τυφλών - γύρω στα τριάντα η μικρότερη, περίπου εβδομήντα ο μεγαλύτερος. Τα μεταξύ τους πειράγματα έδιναν και έπαιρναν και το κέφι κορυφώθηκε όταν μπήκαν στο μαγαζί ένας πλανόδιος τραγουδιστής με το μπουζούκι του, ακολουθούμενος από τον κιθαρίστα γιο του.

Η παρέα των τυφλών διέθεσε χρήματα για δύο «παραγγελιές» και όταν άρχισε το τραγούδι κυριολεκτικά πλημμύρισε η αίθουσα «αηδόνια». Το επιβεβαίωσαν, άλλωστε, μιλώντας για την επόμενη συνάντηση της χορωδίας στην οποία συμμετέχουν.

Η ατμόσφαιρα ήταν τόσο ζεστή, που οι δύο μουσικοί συνέχισαν να παίζουν, με τη διευκρίνιση ότι δεν θέλουν άλλα χρήματα και το κάνουν «απ’ την ψυχή τους». Λίγο πριν από τις έντεκα η παρέα σηκώθηκε. Σχημάτισε μια ανθρώπινη αλυσίδα, ώμο με ώμο, και ψηλαφώντας τους τοίχους βγήκε στον δρόμο και χάθηκε στη νύχτα.

Μείναμε όλοι οι υπόλοιποι να αναρωτιόμαστε πού βρίσκουν το κέφι και τη χαρά για τη ζωή μέσα στη γενική κατήφεια, τον φόβο και τις αγωνίες αυτοί οι άνθρωποι που, εκτός από όλα τα υπόλοιπα, αντιπαλεύουν καθημερινά με μια βαριά αναπηρία. Σίγουρα αισθάνονται την κρίση στο πετσί τους - κι ας μην μπορούν να την αντικρίζουν κατάματα. Σίγουρα νιώθουν στα ακροδάκτυλά τους πόσο δραματικά πιο άδεια είναι η τσέπη τους. Σίγουρα οι συνθήκες και της δικής τους ζωής έχουν αλλάξει δραματικά, αλλά δεν το βάζουν κάτω. Ισως γιατί γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα τι πραγματικά σημαίνει να ζεις με πολύ λιγότερα απ’ ό,τι όλοι οι υπόλοιποι και να μη δικαιούσαι καν να ελπίζεις ότι αυτό μπορεί κάποτε στο μέλλον να αλλάξει. Κολοβοί στη σημαντικότερη των αισθήσεων, αλλά πάμπλουτοι στον ψυχικό τους κόσμο!

Πολύ φοβάμαι ότι πολλοί από εμάς τους υπόλοιπους, αν και έχουμε την όρασή μας, δεν μπορούμε να δούμε ούτε κάτω από τη μύτη μας. Ισως γιατί η ασάφεια, η αβεβαιότητα, τα διπλά μηνύματα -θα σωθούμε ή θα χρεοκοπήσουμε και θα αφανιστούμε-, η συνειδητοποίηση ότι τίποτα δεν θα είναι όπως πριν, μας προκαλεί έναν πρωτόγνωρο, παραλυτικό φόβο, ο οποίος, προς το παρόν τουλάχιστον, όχι απλώς δεν μας οδηγεί πουθενά, αλλά μας καθηλώνει και μας αφυδατώνει από κάθε ίχνος ζωντάνιας και ενδιαφέροντος.

Υπό αυτή την έννοια, είχε σημαντική αξία η πρόσφατη παρατήρηση του 90χρονου διανοουμένου - οικονομολόγου Αδαμάντιου Πεπελάση που διερωτήθηκε ρητορικά αν οι συνέπειες μιας χρεοκοπίας είναι χειρότερες από αυτές που προκαλεί η αναμονή της.

Ισως χρειαζόμαστε κι άλλο χρόνο για να συνειδητοποιήσουμε -και να ανακουφιστούμε- ότι μαζί με τα υπόλοιπα μοιραία τελειώνει και η εποχή του ατομικοκεντρικού εκμαυλισμού και έρχεται η ώρα της συνεργασίας, της αλληλεγγύης και της αμοιβαιότητας. Η παρέα των τυφλών δεν φοβάται το σκοτάδι, γιατί περπατάει χέρι - χέρι. Ξορκίζει τις αγωνίες με τη φροντίδα του ενός για τον άλλον.

Ας μη φτάσουμε στο σημείο που δεν θα έχουμε πια τίποτα να χάσουμε για να κινητοποιηθούμε. Είναι τώρα η ευκαιρία μας να εστιάσουμε όχι στο τι χάνουμε, αλλά στο τι έχουμε. Είναι ίσως ο μόνος τρόπος για να ξεφορτωθούμε τον παραλυτικό φόβο και να απελευθερώσουμε τις δημιουργικές μας δυνάμεις. Και αυτό είναι προϋπόθεση για να δώσουμε τη σκυτάλη από την ατομική στη συλλογική συνείδηση.

Οπως έγραψε τον 19ο αιώνα ο Emil Chartier, η απαισιοδοξία είναι θέμα διάθεσης. Η αισιοδοξία είναι θέμα θέλησης. Ατομικής και συλλογικής...

Πηγή: Καλά Νέα