Ανθεκτικός στις τρέχουσες δυσμενείς οικονομικές συνθήκες αποδεικνύεται ο κλάδος της ιδιωτικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα, καθώς η εικόνα από τις εγγραφές των μαθητών κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά (2014-2015) δείχνει ανοδική πορεία.
Για τον λόγο αυτόν, μερίδιο στην «πίτα» των 304 εκατ. ευρώ τα οποία, πέρυσι, δαπανήθηκαν για τη φοίτηση στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια ιδιωτική εκπαίδευση, διεκδικούν ολοένα και περισσότεροι επενδυτές στον χώρο αυτόν της παιδείας.
Oι ελλείψεις της δημόσιας παιδείας, που δυστυχώς μεγαλώνουν κάθε χρόνο της οικονομικής κρίσης που διανύουμε, φαίνεται πως οδηγούν ολοένα και περισσότερες οικογένειες με μεσαία και υψηλά εισοδήματα να εγγράψουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά λύκεια.
Kι αυτό, διότι από τη μία προσφέρουν προγράμματα, όπως το International Baccalaureate, που διευκολύνουν την εισαγωγή σε ξένα πανεπιστήμια και από την άλλη υπόσχονται υψηλά ποσοστά επιτυχίας στις πανελλαδικές εξετάσεις για την εισαγωγή στα ελληνικά πανεπιστήμια.
Eνδεικτικό είναι ότι, με βάση στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, από το σύνολο των υποψηφίων για εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι απόφοιτοι ιδιωτικών λυκείων είχαν μέσο όρο βαθμολογίας 15, όταν οι αντίστοιχοι των δημόσιων γενικών λυκείων 12,1 και οι απόφοιτοι των δημόσιων πειραματικών σχολείων 14.
Η ιδιωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα ήταν και είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες της Παιδείας σε δημοτικό, γυμνάσιο και λύκειο και, όπως έγραφε κάποτε ο Α. Δημαράς, παρά τις όποιες βελτιώσεις με τις συνεχείς ανανεώσεις των αναλυτικών προγραμμάτων στα δημόσια σχολεία η ποιότητα της εκπαίδευσης παρέμενε χαμηλή, με αποτέλεσμα οι «καλοί μαθητές» -που διαθέτουν προφανώς τους πόρους- να φεύγουν στα ιδιωτικά.
Από το 1836
Η πρώτη ιδιωτική πρωτοβουλία στην εκπαίδευση καταγράφεται το 1836 με την ίδρυση της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, ενώ το 1843 ιδρύεται το Βαρβάκειο και το 1849 το «Ελληνικόν Εκπαιδευτήριον» με προγράμματα κυρίως κλασικής κατεύθυνσης. Από τα πρώτα βήματα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους η εκπαιδευτική πολιτική αναπτύσσεται και στους δύο άξονες, τη δημόσια και την ιδιωτική, με την τελευταία να καλύπτει ως έναν βαθμό μεγάλες αδυναμίες της πρώτης. Με βάση το υφιστάμενο συνταγματικό πλαίσιο, που εν πολλοίς εκπορεύεται από το Σύνταγμα του 1975, οι ιδιώτες δικαιούνται να παρέχουν εκπαίδευση, αλλά το δικαίωμα ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών σχολείων αναφέρεται μόνο στη γενική πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Η ανώτατη εκπαίδευση αποτελεί ακόμα κρατικό μονοπώλιο. Το κράτος ασκεί εποπτεία στην ίδρυση και λειτουργία των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων, αφού κατά το άρθρο 16 παρ. 2 του Συντάγματος «η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του κράτους». Πρόκειται δηλαδή για δημόσιο λειτούργημα που θεωρείται ότι δεν είναι δυνατόν να ασκείται από ιδιωτικό φορέα χωρίς κρατική εποπτεία. Τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια στην Ελλάδα αποτελούν έναν κλάδο που προσφέρει εργασία σε χιλιάδες εργαζόμενους.
Αλλά, πέραν αυτού, οι απόφοιτοι των ιδιωτικών σχολείων είναι πολίτες που διεκδικούν θέσεις στην ανώτερη εκπαίδευση, όπως και θέσεις εργασίας, και θα κληθούν, όπως όλοι, να είναι εναργείς και ενεργοί πολίτες, ιδιαίτερα στην τωρινή δυσχερή συγκυρία της χώρας. Η διασφάλιση της παρεχόμενης ποιότητας της εκπαίδευσης από τα ιδιωτικά σχολεία συμβάλλει, επομένως, και στην ανάπτυξη των αποφοίτων, άρα μόνο κοινωνική ωφέλεια μπορεί να έχει. Αυτό αποδεικνύεται και από στοιχεία που δείχνουν ότι η ιδιωτική παιδεία αντέχει στην κρίση.
Tην ίδια ώρα, από την τελευταία έρευνα PISA (2012) προκύπτει ότι οι επιδόσεις των μαθητών των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων είναι καλύτερες από αυτές των μαθητών στα δημόσια.
Ετσι, στην ιδιωτική εκπαίδευση, η Eλλάδα κατέχει την 11η θέση στην ανάγνωση και κατανόηση κειμένου και τη 18η στα μαθηματικά και στις φυσικές επιστήμες ανάμεσα στις χώρες της Eυρωπαίκής Ενωσης.
Aντίστοιχα, στη δημόσια εκπαίδευση η Eλλάδα βρίσκεται στην 22η θέση στην ανάγνωση και κατανόηση κειμένου και στην 24η στα μαθηματικά και στις φυσικές επιστήμες.
Ο χάρτης της ιδιωτικής εκπαίδευσης
Πάνω από 80.000 μαθητές φοιτούν σε 1.035 σχολεία
Περισσότερο από το 70% των ιδιωτικών σχολείων συγκεντρώνεται στην Aττική και την Kεντρική Mακεδονία. Tα περισσότερα από αυτά λειτουργούν ως ιδιωτικές επιχειρήσεις οικογενειακού χαρακτήρα. Συνολικά υπάρχουν 1.035 ιδιωτικές σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εκ των οποίων οι 840 είναι νηπιαγωγεία και δημοτικά. Περίπου 200 σχολεία συγκεντρώνουν το 70% του συνολικού κύκλου εργασιών της ιδιωτικής εκπαίδευσης, ενώ μόλις οκτώ σχολεία είναι οι «leaders» και κατέχουν το 50% της αγοράς.
Οπως φαίνεται από τα στοιχεία της Eλληνικής Στατιστικής Aρχής, κατά το σχολικό έτος 2012-2013, σε όλα τα ιδιωτικά σχολεία φοιτούσαν συνολικά 80.460 μαθητές, παρουσιάζοντας μείωση κατά 6,8% σε σχέση με το σχολικό έτος 2011-2012 που ήταν 86.372.
H μεγαλύτερη «διαρροή» μαθητικού πληθυσμού, της τάξεως του 12,8%, καταγράφηκε στα γυμνάσια, ενώ στα λύκεια ο αριθμός των μαθητών παρέμεινε σταθερός παρουσιάζοντας οριακή μείωση (0,9%).
Eξαιτίας της μείωσης του αριθμού των μαθητών τα τελευταία χρόνια, έχει ενταθεί ο ανταγωνισμός μεταξύ των ιδιωτικών σχολείων που εδρεύουν σε οικονομικά εύρωστες περιοχές, όπως τα βόρεια προάστια ή η Παλλήνη, ενώ εστιάζεται στο ύψος των διδάκτρων, την παροχή επιπλέον υπηρεσιών (εκπαιδευτικών, αθλητικών κ.ά.) αλλά και τις ευκολίες πληρωμών. Tα δίδακτρα στα ιδιωτικά σχολεία παραμένουν «παγωμένα» από το 2010 και κυμαίνονται από 1.200 ευρώ ετησίως στα νηπιαγωγεία και έως 13.000 ευρώ σε γυμνάσια και λύκεια.
Πρωτιά σε επιδόσεις
Πάντως το μεγάλο κέρδος για τους μαθητές είναι η μάθηση. Στις χώρες του ΟΟΣΑ οι επιδόσεις των μαθητών των ιδιωτικών σχολείων είναι καλύτερες εκείνων των δημόσιων σχολείων.
Τη διαφορά την κάνει η χρηματοδότηση. Το όφελος της ιδιωτικής εκπαίδευσης σε σχέση με τα δημόσια σχολεία απορρέει σε μεγάλο βαθμό αφενός από τα υψηλά επίπεδα αυτονομίας στον καθορισμό του προγράμματος σπουδών τους και την κατανομή των πόρων και αφετέρου από την ικανότητα προσέλκυσης μαθητών με καλύτερο κοινωνικο-οικονομικό υπόβαθρο. Δηλαδή, είναι οι ίδιοι οι μαθητές που κάνουν τη διαφορά, αλλά και οι καλύτερες υποδομές σε όρους προγράμματος σπουδών και αυτονομίας, που έλκουν τους καλύτερους μαθητές.
ΒΙΒΙΑΝ ΜΠΕΝΕΚΟΥ
Πηγή: Έθνος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου