Καθημερινές δραστηριότητες για τυφλά παιδιά.

Το να μεγαλώνει κανείς χωρίς όραση μπορεί να είναι δύσκολο. Μπορεί συχνά να είναι δύσκολο για το παιδί σας να «συμπληρώσει τα κενά» και να καταλάβει τι γίνεται γύρω του. Για αυτό τον λόγο, ειδικά όταν είναι μικρά σε ηλικία, χρειάζονται εσάς για να τους εξηγήσετε πώς λειτουργεί ο κόσμος ή πώς οι άνθρωποι κάνουν απλές δουλειές. Επίσης, θα πρέπει να δείξετε στο παιδί σας οτιδήποτε υπάρχει στο περιβάλλον του, όπως πχ το μηχάνημα παγωτού στο ζαχαροπλαστείο ή το αλογάκι που κουνιέται στο εμπορικό κέντρο. Μπορεί να θεωρείτε ότι το παιδί σας έχει καλή συμπεριφορά και τρόπους επειδή δεν σας παρακαλεί ποτέ να του αγοράσετε παγωτό ή να ανέβει στο αλογάκι, αλλά ενδέχεται να μην γνωρίζει απλά ότι υπάρχουν εκεί!

Σκεφτείτε το παρακάτω σενάριο. Η Susan είναι 3 ετών και έχει ολική τύφλωση από τη γέννησή της. Κάθε μέρα η μαμά της ετοιμάζει στη φρυγανιέρα το πρωινό της. Κάθε πρωί, η Susan ακούει τη μαμά της να βάζει στη φρυγανιέρα το πρωινό της και αργότερα ακούει το κουδουνάκι της που σημαίνει ότι το πρωινό έχει γίνει. Κάθε πρωί λέει η Susan «Το πρωινό είναι έτοιμο» όταν ακούει το κουδουνάκι της φρυγανιέρας. Η μαμά της θεωρεί ότι η μικρή κατανοεί πλήρως πώς γίνεται το πρωινό της, κυρίως γιατί γνωρίζει πότε το πρωινό είναι έτοιμο. Ωστόσο, η Susan δεν έχει αγγίξει ποτέ το κουτί που το πρωινό της (κατεψυγμένο γλυκό/ στρούντελ κλπ) μπαίνει μέσα, δεν έχει νιώσει πώς είναι κρύο, πριν μαγειρευτεί και ποτέ δεν άγγιξε τη φρυγανιέρα ή τα κουμπιά της. Δεν γνωρίζει ότι η μαμά της αγοράζει το κατεψυγμένο γλυκό από το σούπερ μαρκετ, ούτε ότι διατηρούνται στο ψυγείο μέχρι να τα φάει. Καταλαβαίνει επομένως πραγματικά πώς γίνεται το πρωινό; Προφανώς, η Susan αγνοεί πολλά βασικά κομμάτια της όλης διαδικασίας. Είναι πολύ σημαντικό να σκέφτεστε πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να κατανοήσει τι συμβαίνει γύρω του και να το συμπεριλάβετε σε καθημερινές δραστηριότητες. 

Σκεφτείτε τι είδους εμπειρίες χρειάζεται να έχει για να γίνει αργότερα ένας ανεξάρτητος ενήλικας, όπως πχ να μπορεί να χρησιμοποιεί τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή να μαγειρεύει τα γεύματά του. 

Δείτε μια λίστα με δραστηριότητες που μπορείτε να μοιράζεστε με το παιδί σας, βοηθώντας το να κατανοήσει τον κόσμο γύρω του. 

Στο σπίτι

- Βάλτε μαζί τα ρούχα στο πλυντήριο και στο στεγνωτήριο 

- Πάρτε τηλέφωνο μαζί σε ανθρώπους που γνωρίζετε (και αφήστε το να πατήσει εκείνο τα κουμπιά).

- Βοηθήστε το να στρώσει το κρεβάτι του. Αφήστε το να νιώσει πώς είναι το κρεβάτι στρωμένο και ξέστρωτο. 

- Βάλτε παιχνίδια στο ψυγείο και σε μια θερμοφόρα. Παίξτε με ζεστά και κρύα αντικείμενα και νιώστε τη διαφορά. 

- Επεξεργαστείτε τα παπούτσια των μελών της οικογένειάς σας. Συζητήστε γιατί κάποια είναι μεγάλα και κάποια είναι μικρά. 

- Ρυθμίστε μαζί τον τηλεφωνητή σας αφού γράψετε μαζί το μήνυμα και τηλεφωνήστε στο σπίτι σας όταν είστε έξω για να δείτε πώς ακούγεται. 

Στο πάρκο ή στον κήπο:

- Φυτέψτε φρούτα και λαχανικά ή επισκεφτείτε ένα θερμοκήπιο ή ένα χωράφι για να καταλάβει το παιδί σας από πού έρχεται το φαγητό του. 

- Τραβήξτε/ξεριζώστε ένα φυτό και εξετάστε τις ρίζες του. 

- Δείτε πώς η κούνια στηρίζεται στη βάση της. 

- Σπρώξτε ένα καροτσάκι (cart or stroller) στο πεζοδρόμιο και μετά στο γρασίδι (χόρτα) ή στο χώμα και νιώστε τη διαφορά. 

- Πιάστε στο χέρι σας ένα έντομο και μετά αφήστε το ελεύθερο. Μπλιάχ!

- Αν κάποιος γείτονας βγάζει βόλτα τον σκύλο της, ζητήστε του την άδεια να τον χαϊδέψετε. 

Στην κουζίνα

- Όποτε είναι εφικτό, αφήνετε το παιδί σας να σας βοηθά στην κουζίνα. Η κουζίνα μπορεί να προσφέρει στο παιδί υπέροχες εμπειρίες. Από την κατανόηση του τι είδους τρόφιμα διατηρούνται σε κάθε κουτί/ μέρος, μέχρι πώς λειτουργούν οι διάφορες συσκευές. Και φυσικά θα λατρέψουν την άμεση ανατροφοδότηση που θα λάβουν μόλις δοκιμάσουν αυτά που έφτιαξαν. 

- Μιλήστε για τα αυγά που μπορεί να είναι ωμά, μελάτα, σφιχτά, τηγανητά, ομελέτα ή στη σαλάτα. Μαγειρέψτε τα και φάτε τα με διάφορους τρόπους. Όπως και αν τα κάνετε, είναι πάντα αυγά. 

- Συζητήστε γιατί κάποια τρόφιμα διατηρούνται στο ψυγείο και άλλα στο ντουλάπι. 

- Βράστε νερό και μιλήστε για το ζεστό και το κρύο νερό. Αν έχετε τσαγιέρα που σφυρίζει, χρησιμοποιήστε την για να βράσετε νερό. 

- Παίξτε με τη θήκη για το αλάτι και το πιπέρι. Βρείτε πώς μπορείτε να τα ξεχωρίζετε. 

- Την επόμενη φορά που θα κάνετε φρέσκο ψωμί, αφήστε το παιδί να αγγίξει το ψωμί πριν το κόψετε σε φέτες για αν δει πως είναι αρχικά. Ο γιος μας τρελαίνεται να τρώει το ψωμί μόλις βγαίνει ζεστό από το φούρνο.

- Ξεχωρίστε μαζί την ανακύκλωση. Μιλήστε για τις διαφορές ανάμεσα στο χαρτί, το πλαστικό, το γυαλί, το αλουμίνιο και τα τενεκεδάκια. 

Στο μαγαζί 

- Αγγίξτε φρούτα και λαχανικά. 

- Αγγίξτε συσκευασίες από διάφορα προϊόντα. 

- Μιλήστε για τα χρήματα, τις πιστωτικές/ χρεωστικές κάρτες και πώς χρησιμοποιούνται. 

- Ανεβάστε το στο ειδικό κάθισμα που έχουν τα καροτσάκια στο σούπερ μάρκετ. 

Έξω 

- Επισκεφτείτε ένα χώρο για να χαϊδέψει ζωάκια. 

- Πιείτε νερό από έναν ψύκτη. 

- Αγοράστε μαλλί της γριάς από υπαίθριο πωλητή. 

- Ελέγξτε την αλληλογραφία σας. 

- Αφήστε το παιδί σας να πατήσει το κουμπί στον ανελκυστήρα (οι νέοι ανελκυστήρες έχουν τους αριθμούς σε Braille). 

- Πάρτε ταξί

- Ανεβείτε μαζί στο λεωφορείο ή στο μετρό ή σε άλλα μέσα μεταφοράς. 

- Πάρτε τηλέφωνο από τηλεφωνικό θάλαμο. 

Απόδοση του άρθρου Everyday activities for blind children (αναδημοσίευση)

Ιωάννα Αγγέλου

Ειδική Παιδαγωγός - Νηπιαγωγός

MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση