Τα παιχνίδια ρόλων με ζωντανή δράση (larp) αποκτούν όλο και μεγαλύτερη δημοτικότητα σε όλο τον κόσμο, ενώ η κοινότητά τους έχει αποκτήσει αρκετούς φανατικούς και στην Ελλάδα. Μυθικά πλάσματα, props, ειδικές στολές και ιστορίες που σε βάζουν στο πετσί ενός ρόλου σαν να είσαι ηθοποιός.
Πολλοί είναι οι υποστηρικτές όπως πολλοί είναι και οι επικριτές. Όμως μια νέα σειρά παιχνιδιών ρόλων με ζωντανή δράση επιδιώκουν να συνδυάσουν τη διασκέδαση με την εκπαίδευση. Μπορείς να μπεις στη θέση ενός πρόσφυγα κι ενός οροθετικού μέσα από τέτοια παιχνίδια; Από το προσφυγικό μέχρι το AIDS, τα παιχνίδια ρόλων με ζωντανή δράση διερευνούν πολύ κρίσιμα ζητήματα. Αλλά είναι η ιδέα της κοινωνικής αλλαγής μέσω larp μια ουτοπία ή μήπως μπορεί να γίνει πραγματικότητα;
Ας ξεκινήσουμε όμως από την αρχή. Τα παιχνίδι ρόλων (Role-Playing Game ή RPG) είναι ένα είδος παιχνιδιού στο οποίο οι παίκτες αναλαμβάνουν το ρόλο φανταστικών χαρακτήρων και μέσω συνεργασίας δημιουργούν ή παρακολουθούν ιστορίες. Πριν ξεκινήσει το παιχνίδι οι παίκτες διαλέγουν χαρακτήρες. Η δημιουργία χαρακτήρων είναι μια αρκετά πολύπλευρη διαδικασία, η οποία εξαρτάται από τις επιλογές και αποφάσεις του παίκτη και σε μικρότερο βαθμό στον παράγοντα τύχη.
Στο πλαίσιο των κανόνων, οι παίκτες μπορούν να αυτοσχεδιάσουν ελεύθερα και οι επιλογές τους καθορίζουν την κατεύθυνση και την έκβαση των παιχνιδιών. Μια ομάδα παικτών μπορεί να παίζει τακτικά το ίδιο παιχνίδι ρόλων χρησιμοποιώντας τους ίδιους χαρακτήρες για μήνες ή ακόμη και για χρόνια ολόκληρα.
Στο παιχνίδι, ο πιο σημαντικός και ουσιαστικός ρόλος όλων είναι ο αφηγητής και σεναριογράφος όλου του παιχνιδιού. Είναι εκείνος που είτε θα φτιάξει μία νέα αποστολή για τους χαρακτήρες των παιχτών είτε θα μελετήσει μία από τις πολλές έτοιμες που κυκλοφορούν στην αγορά, επηρεάζοντας δραστικά την ατμόσφαιρα του παιχνιδιού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα παιχνίδι ρόλων σπάνια έχει νικητές ή χαμένους, καθώς προάγει περισσότερο την κοινωνικότητα και τη συνεργασία, παρά τον ανταγωνισμό. Αυτό είναι το θεμελιώδες χαρακτηριστικό που διαφοροποιεί τα παιχνίδια ρόλων από τα επιτραπέζια παιχνίδια, τα χαρτοπαίγνια, τα αθλητικά παιχνίδια και τα περισσότερα είδη παιχνιδιών.
Αν έχετε παίξει παιχνίδια ρόλων σαν το Dungeons & Dragons στο παρελθόν, σίγουρα θα σας ακούγονται οικείοι χαρακτήρες, όπως ξωτικά, ορκ, χόμπιτ και νάνοι. Παρόλο που σε πρώτο επίπεδο αυτοί οι χαρακτήρες φαίνεται να αφορούν μόνο μυθικά πλάσματα, ένας ολοένα και αυξανόμενος αριθμός larp παιχνιδιών διερευνά καταστάσεις, ιστορίες και χαρακτήρες σε ένα πιο βαθύ επίπεδο ακτιβισμού.
Πιο συγκεκριμένα οι δημιουργοί της νέας εμπειρίας «The Quota», αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν το larp για να αντιμετωπίσουν ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα του σύγχρονου κόσμου: το προσφυγικό. Το «Halat Hisar», μια παλαιστινιακή-φιλανδική κοινότητα larp, διερευνά τη ζωή υπό κατοχή. Άλλες larps κοινότητες, όπως το «Just a Little Lovin», τοποθετείται σε μια φανταστική Νέα Υόρκη στα πρώτα χρόνια της κρίσης του AIDS. Ακόμη και μια πρόσφατη larp κοινότητα που εμπνεύστηκε από την Jane Austen έχει πολλά διδάγματα για την κοινωνική ανισότητα, παράλληλα με τον χορό και τις πνευματικές συζητήσεις.
Μία ανησυχία είναι ότι σε αυτές οι larps κοινότητες υπάρχουν άνθρωποι που «παίζουν» τους ρόλους των προσφύγων ή ατόμων που νοσούν από AIDS. Η Helly Dabill, μία από τους δημιουργούς της «The Quota», κατανοεί αυτή την ανησυχία. «Αναγνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι που δεν είναι εξοικειωμένοι με τα παιχνίδια ρόλων με ζωντανή δράση ή εκείνοι που έχουν συνηθίσει να παίζουν χαρακτήρες ξωτικών και ορκ, μπορεί να σοκαριστούν με τα νέα θέματα που θέλει να διερευνήσουν τα larp».
Ωστόσο προσθέτει ότι οι άνθρωποι ασχολούνται με «δύσκολα» θέματα, τόσο στην ποίηση και την λογοτεχνία, όσο και στον κινηματογράφο. «Όλα αυτά τα πράγματα μπορεί να είναι οδυνηρά, ισχυρά και ενημερωτικά. Κάνουν τους ανθρώπους να σκέφτονται. Το σημαντικότερο είναι ότι αρχίζουν διάλογο για πιο σοβαρά θέματα», ανέφερε στον Guardian.
Και το Συμβούλιο των προσφύγων που συνεργάζεται με την «Quota» συμφωνεί. «Χιλιάδες άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, στερούνται την ελευθερία τους και κρατούνται αυθαίρετα στην Βρετανία κάθε χρόνο», επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος Maurice Wren. «Το Συμβούλιο Προσφύγων υποστηρίζει σθεναρά εκδηλώσεις και παραγωγές σαν αυτή που στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση ενός τέτοιου θέματος με πρωτότυπο και δημιουργικό τρόπο».
Η δημιουργία των larp κοινοτήτων ξεκινάει πολλές φορές από προσωπικές εμπειρίες. Η Dabill εργάστηκε στο Ισραήλ με εκτοπισμένους Παλαιστίνιους, καθώς και με παιδιά πρόσφυγες. Το «Halat Hisar» διευθύνεται από μια δημιουργική ομάδα που περιλαμβάνει τέσσερις Παλαιστίνιους που ζουν στη Δυτική Όχθη, ενώ οι σχεδιαστές του «Just a Little Lovin’s», Tor Kjetil Edland και Hanne Grasmo, είναι ακτιβιστές υπέρ των πασχόντων από HIV. Κινητήρια δύναμη δύναμη για όλους αυτούς τους δημιουργούς ήταν να εκπαιδεύσουν τον κόσμο για σημαντικά θέματα μέσω της εμπάθειας.
«Το Larp είναι ένα μέσο προσωπικής και άμεσης εμπειρίας. Τα πράγματα που συμβαίνουν στο παιχνίδι ρόλων με ζωντανή δράση, συμβαίνουν ειδικά σε σας. Αισθάνομαι ότι είναι πολύ διαφορετικό να ζεις κάτι από τόσο κοντά παρά να διαβάζεις γι’ αυτό», επισημαίνει ο Kaisa Kangas, ένας από τους ανθρώπους πίσω από το Halat Hisar.
Ο Grasmo συμφωνεί: «Θέλουμε να οικοδομήσουμε ισχυρότερες βάσεις και να κατανοήσουμε πως είναι πραγματικά να ανήκεις σε μια queer κοινότητα, ανεξάρτητα αν είσαι ομοφυλόφιλος ή ετεροφυλόφιλος. Προσωπικά, ελπίζω ότι όταν κάποιος βιώνει μέσω του παιχνιδιού πόσο δύσκολο είναι να εκφράσει και να αποδεχτεί τις επιθυμίες του, να κατανοήσει το φόβο του θανάτου και τις διαπροσωπικές σχέσεις, θα μπορέσει να καταλάβει τι είναι πραγματικά σημαντικό στη ζωή του».
Μπορούν όπως τα larps να αλλάξουν πραγματικά την κατάσταση και την σημερινή νοοτροπία του κόσμου και να φέρουν έναν μετασχηματισμό; Ο Andreas Lieberoth, αναπληρωτής καθηγητής εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Aarhus στη Δανία, πιστεύει πως αυτό είναι εφικτό. «Όσο περισσότερο μελετώ αυτά τα παιχνίδια και τις επιστήμες της μάθησης μαζί, τόσο περισσότερο είμαι πεπεισμένος ότι μπορούν να φέρουν μια επανάσταση, δημιουργώντας ταυτόχρονα νέες βάσεις στην εκπαίδευση», ανέφερε ο Lieberoth.
Ωστόσο, σημειώνει ότι η μάθηση μέσα από το παιχνίδι ρόλων δεν είναι κάτι καινούριο. «Από τη δεκαετία του 1930, οι κοινωνικοί ψυχολόγοι έχουν συνειδητοποιήσει ότι είμαστε πιο ανοιχτοί σε νέες ιδέες και πιο πρόθυμοι να καταλάβουμε μια διαφορετική νοοτροπία που είναι αντίθετη με τη δική μας, αν μας ζητηθεί να μπούμε στον ρόλο ενός ατόμου με τέτοιες πεποιθήσεις».
Αυτά τα παιχνίδια χρησιμοποιούνται σε διάφορα σχολεία στον κόσμο, όπως στην Δανία, όπου όλη η διδασκαλία επιτυγχάνεται μέσω μαθησιακών παιχνιδιών που εμβαθύνουν σε διάφορα θέματα.
Η «Quota» προσλαμβάνει τους τελικούς παίκτες μέσω μιας διαδικασίας επιλογής, πριν διεξαχθεί το παιχνίδι τον Μάιο του 2018. Η Dabill ελπίζει ότι η εμπειρία θα αλλάξει τους συμμετέχοντες. «Όσοι είναι μέρος του παιχνιδιού θα καταφέρουν να εμβαθύνουν σε θέματα που αφορούν τους δεσμούς των ανθρώπων, την αλλοτρίωση και τα ίσα δικαιώματα. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι θα καταλάβουν ότι δε χρειάζεται να υπάρχουν σύνορα γιατί είμαστε όλοι ίσοι».
Αναμένεται να δούμε αν και πως τα larp θα μπορούσαν να διαμορφώσουν ιδεολογίες και να αλλάξουν τον κόσμο στο κοντινό μέλλον...
Πηγή: TVXS
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου