Όταν ένα παιδί πει πως δεν έχει αδέρφια, είναι σχεδόν σίγουρο ποιες είναι οι πιθανές στιχομυθίες που θα ακολουθήσουν: «Δεν νιώθεις μοναξιά;», «Α, δεν έχεις κάποιον να παίξεις», ενώ κάποιοι αυτόματα θεωρούν πως εφόσον πρόκειται για μοναχοπαίδι, πρόκειται και για ένα αρκετά κακομαθημένο παιδί.
Όπως πολλά άλλα πράγματα που συχνά είναι πέρα από τις δυνάμεις του εκάστοτε ατόμου, έτσι και το να είναι κανείς μοναχοπαίδι ακολουθείται από ένα στίγμα: πέρα από το μοναδικό παιδί της οικογένειας για πολλούς σημαίνει πως θα διακατέχεται και από εγωισμό, θα είναι απροσάρμοστο και ασυμβίβαστο παιδί, ενώ συχνά θεωρείται πως «μεγαλώνει πριν την ώρα του».
Μπορεί να μην προκύπτει από τις έρευνες πως τα μοναχοπαίδια είναι «χειρότερα» από τα άλλα παιδιά, πάντως, φαίνεται πως υπάρχει σχετική προκατάληψη από τα μικρά παιδιά (έως 8 ετών), πολλές φορές ακόμα και από τα ίδια τα μοναχοπαίδια.
Ακόμα και η ίδια η λέξη «μοναχοπαίδι» είναι σαν να κουβαλάει μια αρνητική χροιά. Δεν λέμε «σόλο» ή «μεμονωμένο», παρά χρησιμοποιούμε ένα πρώτο συνθετικό στην λέξη που το χωρίζει μια λεπτή γραμμή νοητά από τη λέξη «μοναξιά».
Για να πιάσουμε το νήμα του στίγματος, πάντως, θα πρέπει να πάμε αρχικά πίσω στο 1896, οπότε και o Ε. Γ. Μποχάνον διεξήγαγε για το Πανεπιστήμιο Κλαρκ την έρευνα «Αλλόκοτα και Ασυνήθιστα Παιδιά». Ανάμεσα στα 1.000 παιδιά της έρευνας, τα 46 ήταν μοναχοπαίδια για τα οποία συμπέρανε πως «έχουν φανταστικούς φίλους, δεν πηγαίνουν τακτικά σχολείο, δεν τα πάνε καλά με τα άλλα παιδιά, είναι κατά γενική ομολογία κακομαθημένα και σε πολλές περιπτώσεις, δεν είναι υγιή». Ο δε Γ. Στάνλεϊ Χολ και πρώτος πρόεδρος της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας, που ανέλαβε την εποπτεία της έρευνας, σχολίασε πως «το να είσαι μοναχοπαίδι είναι ασθένεια από μόνο του».
Το 1922, πάλι, ο ψυχολόγος Α. Α. Μπριλ υποστήριξε πως θα ήταν καλύτερο για το ανθρώπινο είδος αν δεν υπήρχαν μοναχοπαίδια. Το 1968 οι New York Times δημοσίευσαν άρθρο με τίτλο «Το Σύνδρομο του Μοναχοπαιδιού», ως ισχυρή σύσταση στους γονείς να κάνουν περισσότερα παιδιά. Ίσως όμως κανείς δεν ξεπέρασε τον συγγραφέα Τζορτζ Κρέιν που το 1979 προέτρεψε τον κόσμο να μην παντρευτεί μοναχοπαίδια.
Κι ύστερα, είναι και η μυθοπλασία: η Βερούκα Σαλτ στο «Γουίλι Γουόνκα και το Εργοστάσιο Σοκολάτας» είναι το πιο κακομαθημένο παιδί της ιστορίας, η Ερμιόνη στα «Χάρι Πότερ» η πιο «ενοχλητική» της παρέας νεαρών μάγων και η Ρόρι Γκίλμορ από το «Gilmore Girls» είναι βιβλιοφάγος.
Για να έρθουμε όμως στο σήμερα, τα μοναχοπαίδια αποτελούν πολύ πιο συχνό φαινόμενο από ό,τι στο παρελθόν. Σύμφωνα με έκθεση του Our World Data οι γέννες ανά γυναίκα στις ΗΠΑ έχουν πέσει από 3.6 το 1957 σε 1.7 το 2021. Σε αυτό μπορεί να συμβάλλουν τόσο οικονομικοί λόγοι, όσο και φιλοδοξίες καριέρας που έχει ο σύγχρονος άνθρωπος. Παρ’ όλα αυτά, σε έρευνα του 2015, το 86% των συμμετεχόντων υποστήριξε πως οι οικογένειες θα πρέπει να έχουν τουλάχιστον 2 παιδιά.
Σίγουρα οι αδελφικές σχέσεις έχουν πολλά να δώσουν στα παιδιά, όμως, τα μοναχοπαίδια καλύπτουν αυτό το «κενό» αλλιώς. Οι έρευνες στην προκειμένη δείχνουν πως τα παιδιά χωρίς αδέρφια τείνουν να δείχνουν περισσότερο σεβασμό και ζεστασιά στους γονείς τους, ενώ έχουν μεγαλύτερη ευκολία στην επικοινωνία τους με τους δασκάλους, μιας και έχουν συνηθίσει να μιλούν σε ενήλικες στο σπίτι.
Επιπλέον, τα μοναχοπαίδια τα πηγαίνουν καλύτερα στα τεστ ευφυίας, ενώ έχουν συχνά μεγαλύτερες φιλοδοξίες στο σχολείο. Πάντως, στην ενήλικη ζωή όλες αυτές οι διαφορές δείχνουν να αμβλύνονται, μιας και οι ενήλικες με ή χωρίς αδέρφια παρουσιάζουν ίδια «σκορ» σε όλα τα επίπεδα.
Στο μόνο κομμάτι στο οποίο ίσως τελικά τα μοναχοπαίδια να διαφέρουν είναι η κοινωνικότητα. Έρευνες έχουν δείξει πως τα παιδιά σε διάφορα στάδια της σχολικής ηλικίας αλλά και μετά από αυτήν, έχουν την τάση να προτιμούν περισσότερο την απομόνωση από ομαδικές δραστηριότητες. Τέλος, τα μοναχοπαίδια είναι πιο ευέλικτα (κάτι που σχετίζεται με τη δημιουργικότητα) αν και μπορούν να γίνουν λιγότερο ευχάριστα.
Από την άλλη, πάλι, μήπως τα μοναχοπαίδια στερούνται ενίοτε κοινωνικών δεξιοτήτων ακριβώς επειδή υπάρχει ακόμα το στίγμα γύρω τους; Τα όρια στο αν και πως ευθύνεται το αν έχει ή δεν έχει κανείς αδέρφια στη διαμόρφωσή του μπορεί να είναι συχνά θολά. Είναι και αυτά κανονικά παιδιά κι όχι μια εξαίρεση στον κανόνα και αυτό είναι που έχει σημασία.
Με πληροφορίες από το Atlantic.
Πηγή: Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου