Δευτέρα 24 Μαρτίου 2014

Οι ψυχολογικές επιπτώσεις της ανεργίας

Οι επιπτώσεις από δυσμενείς αλλαγές στη σχέση της εργασίας με την υπόλοιπη ζωή του εργαζομένου δεν αφορούν –αλλά και δεν επηρεάζουν– μόνο τον ίδιο τον εργαζόμενο, αλλά και το ευρύτερο οικογενειακό περιβάλλον του. Ασφαλώς, η διαπίστωση αυτή κάθε άλλο παρά «είδηση» αποτελεί. Στην περίπτωση όμως της ανεργίας γονέων, ίσως να μας διαφεύγουν επιπτώσεις όπως τις έχουν εντοπίσει οι ειδικοί ψυχολόγοι «στα άτομα σχολικής ηλικίας», δηλαδή στα παιδιά των εργαζομένων γονέων, όταν μεταπίπτουν σε κατάσταση ανεργίας.
Αυτή την «επικαιρότητα» για τις «Ψυχολογικές Επιπτώσεις της Ανεργίας», όπως την έχουν καταγράψει ειδικοί επιστήμονες τα τελευταία 75 χρόνια, την έχει μελετήσει και την μετέδωσε στην «Κ» η καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Αναστασία Καλαντζή-Αζίζι. Ενας από τους τρόπους για να διακρίνουμε την επίδραση της ανεργίας στην προσωπικότητα του παιδιού είναι οι διακυμάνσεις στη σχολική απόδοσή του. Οπως έχει ήδη διαπιστωθεί από τη διαχρονική παρατήρηση των έγκυρων μελετητών, η σχολική απόδοση των παιδιών άνεργων γονέων μειώθηκε από 2,80 στο 3,15 (1=λίαν καλώς και 5=κακώς). Η αρνητική αυτή επίδραση απαντάται συχνότερα σε παιδιά ανέργων, τα οποία, ωστόσο, προηγουμένως είχαν καλούς βαθμούς, παρά σε εκείνα που προηγουμένως είχαν μέση είτε χαμηλή απόδοση. Η μείωση της απόδοσης εμφανίζεται αμέσως μετά την απώλεια της εργασίας των γονέων και αποδίδεται στη χειροτέρευση του επιπέδου ζωής. Το φαινόμενο –το οποίο είναι εντονότερο σε μικρότερες ηλικίες και συχνότερο στα κορίτσια παρά στα αγόρια– επιτείνεται περαιτέρω έπειτα από τρία έως τέσσερα χρόνια ανεργίας του γονέα. «Τα δυσαρεστεί δε περισσότερο το ότι δεν μπορούν να κάνουν όνειρα για το μέλλον τους, παρά οι άμεσες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν».

Στις αιτίες που αποδίδεται η μείωση της απόδοσης στο σχολείο αναφέρονται αφενός οι συναισθηματικές διαταραχές στην οικογένεια και το ότι οι άνεργοι γονείς δεν προσφέρουν όση βοήθεια προσέφεραν πριν γίνουν άνεργοι. Επιπλέον, πιθανόν να αντιμετωπίσουν συναισθηματικές συγκρούσεις, επειδή τους έλειψε η αίσθηση του κύρους που απολάμβαναν οι γονείς τους πριν χάσουν την εργασία τους.

Σύμφωνα με ευρωπαϊκή έρευνα, η επίδραση της ανεργίας των γονέων στα παιδιά συνοψίζεται στα εξής χαρακτηριστικά: μείωση των αντιστάσεων, χειρότερη ψυχολογική στάση και συμπεριφορά, έλλειψη γονικού κύρους και επίβλεψης, όπως και αίσθημα κατωτερότητας εξαιτίας της εξάρτησης από κρατική βοήθεια. Ωστόσο «η κατάσταση είναι δυνατόν να αντιστραφεί, όταν μέσα σε ένα σπίτι δεν υπάρχει εκνευρισμός και αντιπαραθέσεις, αφού ο γονέας θα έχει περισσότερο χρόνο να περνάει με τα παιδιά του».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου