Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2025

Πώς μπορεί ένας τυφλός φωτογράφος να τραβάει τόσο όμορφες φωτογραφίες;

credit: Gary Williamson, photographer
Ο Gary Williamson είναι ένας από τους κορυφαίους φωτογράφους με αναπηρία όρασης στο Ηνωμένο Βασίλειο. Με έδρα τη Βόρεια Αγγλία, συνεργάστηκε με την εταιρία Sony σε μια νέα πρωτοβουλία την Through Their Lens.

Αν και προς το παρόν, ο Gary δημοσιεύει τις φωτογραφίες του μόνο στη σελίδα του στο Instagram, το έργο του παρουσιάζεται και στο κανάλι της Sony στο YouTube και στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, και ελπίζουμε ότι θα μας δοθεί η ευκαιρία να το απολαύσουμε σε κάποια έκθεση.. Το βίντεο που ακολουθεί δίνει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την προσέγγιση του Gary.




Πολλοί αναγνώστες θα αναρωτιούνται «πώς μπορεί ένα άτομο με τύφλωση ή μειωμένη όραση να ΓΙΝΕΙ φωτογράφος», οπότε ας μάθουμε περισσότερα για τον Gary και πώς έχει γίνει ένας τόσο αναγνωρισμένος φωτογράφος.

Πώς προέκυψε η συνεργασία με τη Sony;

Επικοινώνησε μαζί μου η Sony, η οποία είδε τη σελίδα μου στο Instagram και το βίντεο που είχα κάνει τον Μάρτιο με τον φωτογράφο τοπίων Thomas Heaton. Η Sony με ρώτησε αν θα ήθελα να συνεργαστώ μαζί τους για την Παγκόσμια Ημέρα Όρασης.

Πάντα εργαζόμουν σκληρά για να δώσω μια θετική εικόνα για την αναπηρία, οπότε ήμουν πρόθυμος να συμμετάσχω. Ελπίζω ότι αυτό το έργο, αφενός θα βοηθήσει στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι τυφλοί και όσοι έχουν μειωμένη όραση, και αφετέρου θα δείξει τι μπορούμε να κάνουμε.

Μπορείς να μας πεις πώς απέκτησες αναπηρία όρασης;

Αφού αποφοίτησα από τη σχολή καλών τεχνών στα 18 μου, έκανα ωτοστόπ το 1990 και κατέληξα στο Γιβραλτάρ. Ξαφνικά προσβλήθηκα από μια κληρονομική πάθηση του οπτικού νεύρου και ουσιαστικά τυφλώθηκα από τη μια μέρα στην άλλη. Δεν υπήρχαν κινητά τηλέφωνα ούτε τόσα πολλά ΑΤΜ τότε, οπότε έπρεπε να επιστρέψω μόνος μου στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Ακούγεται απαίσιο, αλλά υπήρχε και μια θετική πλευρά. Αν απλώς καθόμουν σπίτι βλέποντας τηλεόραση και η όρασή μου χανόταν, όλα θα ήταν υπερβολικά επικεντρωμένα σε μένα. Το γεγονός ότι έπρεπε να είμαι δυνατός και να επικεντρωθώ στο να γυρίσω σπίτι με βοήθησε πραγματικά. Έπρεπε να συνεχίσω και να γίνω αυτάρκης, και αυτή η συνειδητοποίηση έχει μείνει μέσα μου για πάνω από 35 χρόνια που είμαι τυφλός. Αν μπορούσα να γυρίσω από το Γιβραλτάρ στο σπίτι μου, σε ηλικία 18 ετών, χωρίς τηλέφωνο και έχοντας μόνο έναν χάρτη που δεν μπορούσα πλέον να διαβάσω, τότε μπορούσα να κάνω τα πάντα!

Από πού προήλθε το ενδιαφέρον σου για τη φωτογραφία;

Ενδιαφέρθηκα για τη φωτογραφία στη σχολή καλών τεχνών, τη φωτογράφιση και την εμφάνιση φιλμ, και μου άρεσε η αφηγηματική πλευρά της – ως νέος άνθρωπος είσαι ανοιχτός σε πολύ περισσότερα πράγματα στον κόσμο.

Μόλις έχασα την όρασή μου, η εργασία με φιλμ έγινε πολύ πιο δύσκολη, αλλά η έλευση των ψηφιακών φωτογραφικών μηχανών ήταν μεταμορφωτική για μένα. Απέκτησα την πρώτη μου ψηφιακή φωτογραφική μηχανή γύρω στο 2006 και ξαφνικά μπόρεσα να δω τις εικόνες στην οθόνη ενός υπολογιστή, πολύ πιο καθαρά από πριν.

Πριν από την ψηφιακή τεχνολογία είχα ένα ζευγάρι κιάλια, τα οποία έκαναν τα αντικείμενα να φαίνονται πιο καθαρά και τα έφερναν πιο κοντά, αλλά οι ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές έκαναν τεράστια διαφορά.

Ένιωσες ποτέ ότι ήθελες απλώς να τα παρατήσεις;

Πάντα ασχολούμουν με τη φωτογραφία παράλληλα με ό,τι και αν έκανα και πάντα πίεζα τον εαυτό μου να δουλεύει – θα μπορούσα απλώς να καθίσω εκεί χωρίς να κάνω τίποτα, αλλά η φωτογραφία ήταν πάντα ένα βασικό κομμάτι της δημιουργικής μου ζωής.

Η εγγραφή μου στο Ribblesdale Camera Club με βοήθησε πολύ. Έμαθα πώς να βελτιώνω την ικανότητά μου να βγάζω φωτογραφίες. Το ότι λαμβάνω σχόλια για τις φωτογραφίες μου είναι πραγματικά χρήσιμο. Εξακολουθώ να παρακολουθώ το κλαμπ και χρησιμοποιώ το iPad μου με ζουμ για να παρακολουθώ τους ομιλητές (αλλά ακόμα και τότε όλα φαίνονται θολά). Οι άνθρωποι με ρωτούν γιατί τους βιντεοσκοπώ!

Πώς αντιμετωπίζεις τα στερεότυπα και τις αρνητικές αντιλήψεις σχετικά με την τύφλωση;

Δυστυχώς, εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές υποθέσεις και μισαλλοδοξία. Θεωρώ ότι η χρήση λευκού μπαστουνιού είναι πρόβλημα, καθώς χρειάζεται να το χρησιμοποιώ σε ορισμένα είδη φωτός - για παράδειγμα, όταν περπατάω προς τον ήλιο. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο κόσμος απλώς κιτρινίζει και πέφτω πάνω σε πράγματα.

Το θέμα είναι ότι οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν ότι η όραση δεν είναι κάτι άσπρο ή μαύρο και υποθέτουν ότι είτε μπορείς να δεις είτε όχι. Για μένα το να περπατώ στον ήλιο είναι πρόβλημα, αλλά στη σκιά μπορώ να δω βασικά σχήματα και περιγράμματα.

Γι' αυτό ξεκίνησα τη σελίδα μου στο Instagram, για να μπορώ να δείχνω στους ανθρώπους τη δουλειά μου -ιδιαίτερα τη φωτογραφία δρόμου- και όλοι να βλέπουν ότι είμαι ένας γνήσιος φωτογράφος.

Πώς προέκυψε το φωτογραφικό σου στυλ;

Το περιβάλλον έχει σημασία, οι αντιθέσεις είναι σημαντικές, και ως φωτογράφος με προβλήματα όρασης, αυτό είναι που μπορείτε να δείτε στις φωτογραφίες μου. Αξιοποιώ στο έπακρο την όρασή μου.

Έχω αχρωματοψία, επομένως το χρώμα μπορεί να αποσπάσει την προσοχή μου, καθώς καμουφλάρει τα πράγματα. Αν όμως στρέψω την κάμερά μου στο ασπρόμαυρο, μπορώ να δω τον κόσμο λίγο καλύτερα. Έτσι, η ασπρόμαυρη φωτογράφιση με έχει βοηθήσει πάρα πολύ - δεν πρόκειται μόνο για τη χρήση μακρύτερων φακών ζουμ για να μπορώ να δω τι συμβαίνει.

Χρησιμοποιώ επίσης τα αυτιά μου συνέχεια. Η ακοή μου έχει γίνει πολύ πιο έντονη, όπως και οι άλλες αισθήσεις μου. Μπορώ να ακούσω μια βρύση να στάζει 10 μέτρα μακριά ή μπορώ να καταλάβω αν κάποιος που έρχεται πίσω μου μιλάει στο τηλέφωνό του ή όχι, μόνο από τα βήματά του και τον ήχο των παπουτσιών που φοράει.

Στη συνέχεια, μπορώ να καταλάβω ότι θα με προσπεράσουν και έτσι καταφέρνω μερικές φορές να βγάλω μια καλή φωτογραφία. Ξέρω επίσης αν περνάω από μια πόρτα καθώς νιώθω μια ανάσα ζεστασιάς ή μια ανάσα ανέμου να βγαίνει.

Έτσι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχω δημιουργήσει ένα στυλ γύρω από αντίθετα φώτα και χρώματα, το οποίο αντικατοπτρίζει τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιώ τη λίγη όραση που έχω για να πλοηγηθώ στον κόσμο γύρω μου.

Φωτογραφίζω επίσης ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, όχι μόνο τοπία. Κυνηγώ το φως και τη σκιά, που είναι ο κόσμος που βλέπω. Πρέπει επίσης να δίνω προσοχή σε κάθε σημείο του κόσμου, ώστε να πέφτω πάνω στους ανθρώπους, για παράδειγμα. Αυτό με βοηθάει να είμαι πιο παρατηρητικός ως φωτογράφος.

Χρησιμοποιείς κάποιο ειδικά προσαρμοσμένο εξοπλισμό κάμερας;

Όχι ακριβώς, όχι. Η ενεργοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης σε λειτουργία βίντεο στο τηλέφωνό μου με βοηθά να καταλάβω ακριβώς τι βρίσκεται μπροστά μου, και αυτό βοηθάει.

Έχω έναν μεγεθυντικό φακό 20x, τον οποίο για να είμαι ειλικρινής απεχθάνομαι να χρησιμοποιώ δημόσια, καθώς με ρωτούν τι κοιτάζω ή ακόμα και τι μυρίζω! Όταν άρχισα να χρησιμοποιώ μια φωτογραφική μηχανή Sony Alpha 7 C II με ομιλόν μενού, με βοήθησε πάρα πολύ.

Ο κόσμος λέει «ουάου, μια φωτογραφική μηχανή που μιλάει, τι ωραία!». Με απαλλάσσει πολύ από την πίεση. Τώρα έχω συνηθίσει να χρησιμοποιώ «ομιλούντα» εξοπλισμό και ξέρω ποιες ρυθμίσεις χρειάζομαι. Μια φωτογραφική μηχανή με κουμπιά αφής βοηθάει επίσης πολύ.

Όσο για τους φακούς, προσπαθώ να χρησιμοποιώ σταθερούς φακούς, τραβώντας φωτογραφίες σε ευρύτερες γωνίες και κάνοντας κροπάρισμα. Το να έχω μια κάμερα με περισσότερα megapixel μου δίνει επίσης μέγιστο περιθώριο επεξεργασίας. Οι φακοί zoom με βοηθούν να αναγνωρίζω τα αντικείμενα που βλέπω θολά στον κόσμο - π.χ. μια πέτρα ή ένα δέντρο.

Έπειτα, μπορώ να ξεζουμάρω αργά και να μάθω πώς να τα χρησιμοποιώ σε μια εικόνα (ή όχι). Το ότι μπορώ να επεξεργάζομαι εικόνες σε μια μεγάλη οθόνη υπολογιστή και να μπορώ να κάνω ζουμ με το Apple Pencil στο iPad με βοηθάει να κάνω μαζικό ζουμ (ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιείται με τον μεγεθυντικό φακό).

Ποιο είναι το μήνυμά σου για τα άτομα με προβλήματα όρασης που θέλουν να ασχοληθούν με τη φωτογραφία;

Είναι αστείο, αρκετοί άνθρωποι έχουν δηλώσει επικοινωνήσει μαζί μου, ακόμη και μερικοί αρκετά γνωστοί φωτογράφοι, ειδικά μετά το βίντεο μου με τον Thomas Heaton.

Η φιλοσοφία μου ήταν πάντα να προχωράω, να αντιμετωπίζω τη ζωή και να την αξιοποιώ στο έπακρο, με αναπηρία ή όχι. Εστιάζω σε αυτά που ΜΠΟΡΩ ακόμα να κάνω, όχι σε αυτά που έχω χάσει.

Αν κοιτάς μόνο αυτά που έχεις χάσει, θα μένεις στα αρνητικά. Να θυμάσαι επίσης ότι βλέπεις κάτι μοναδικό, που κανείς άλλος δεν βλέπει με τον ίδιο τρόπο. Και η τεχνολογία σίγουρα εξαλείφει ορισμένα από τα εμπόδια για τα άτομα με προβλήματα όρασης που θέλουν να γίνουν φωτογράφοι.




Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)
Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)
MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου