Όταν μεγαλώνεις ένα αυτιστικό παιδί που δεν μιλάει, η ζωή σου μοιάζει με αγώνα αντοχής, προσπαθείς να ξεπεράσεις την κούραση και την ματαίωση, με μικρές δόσεις χαράς και μεγαλύτερες δόσεις αγάπης. Να βλέπεις λοιπόν τη ζωή σου με τον αυτισμό, πάνω στη θεατρική σκηνή είναι ένα συναίσθημα που δεν ξέρω αν μπορώ να το περιγράψω. Αυτό έζησα στη θεατρική παράσταση «Μα» της Ρηνιώς Κυριαζή και έχω την χαρά να μιλήσω γι’ αυτό, στην πιο αγαπημένη μου στήλη, την “Autism Stories” (nevronas) της Ειρήνης Συνανίδου.
Ας διαβάσουμε όμως, για αρχή, πώς είδε η ίδια την παράσταση για τον αυτιστικό Οδυσσέα και την οικογένεια του, πριν σας γράψω εγώ την δική μου γνώμη.
Ειρήνη Συνανίδου: «Μας μοιάζει»
«Η παράσταση σε μουδιάζει γιατί σε αγγίζει με ένα τρόπο όχι επιθετικό αλλά μάλλον επώδυνα οικείο… Εγώ μεγαλώνω ένα αυτιστικό άτομο με αυξημένες ανάγκες στήριξης, έχω άμεση, καθημερινή επαφή με τον “μη λεκτικό” αυτισμό και τις ανυπέρβλητες δυσκολίες που αυτός σε συνδυασμό με τη χαμηλή νοημοσύνη επιφέρουν σε ένα άτομο…
Ο Οδυσσέας της παράστασης “Μα” με συγκίνησε και μου θύμισε δικά μας κομμάτια που θα επιθυμούσα να έχω ξεχάσει για πάντα. Οι ηθοποιοί είναι παραπάνω από καλοί… αναρωτιέσαι πραγματικά αν ο πρωταγωνιστής είναι όντως αυτιστικός… η δε μητέρα αυτού μοιάζει να έχει ενσωματώσει στην περφόρμανς της τις δικές μας κινήσεις, τους δικούς μας χρόνους στις αντιδράσεις, τα δικά μας βιώματα και τις δικές μας επιτηδευμένες και υπαγορευμένες συμπεριφορές…
Μας μοιάζει… Και ο μπαμπάς… και η κόρη… σαν να βλέπω τη δική μου… την οξύτητα στις αντιδράσεις, την γλυκιά πίκρα που διαγράφεται πίσω από κάθε λέξη, πίσω από κάθε πρόταση… Η παράσταση σε εξουθενώνει. Και αυτό τυπικό του βαρύ αυτισμού… δεν το αντέχουν όλοι. Θα σας αλλάξει…»
Τώρα, πως είδα εγώ την παράσταση και μάλιστα την ημέρα που είχα την τιμή να προβληθεί στο θέατρο η εξαιρετική ταινία «Η Ρουτίνα» και να συζητήσω με την σεναριογράφο της, Καλλιόπη Βίλλυ Κωτούλα, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων που διοργανώνει πριν τις παραστάσεις ο Nevronas.
Βαγγέλης Καρατάς: «Το έργο μιλάει με ρεαλισμό στον θεατή»
Όταν είδα την παράσταση είπα: «Δεν γίνεται, η Ρηνιώ έχει βάλει κάμερες και μικρόφωνα στα σπίτια μας». Δεν ήταν μόνο οι καταστάσεις που ζούμε, δεν είναι μόνο το roller coaster συναισθημάτων που νιώθουμε κάθε μέρα, αλλά και ο τρόπος που οι ηθοποιοί και η σκηνοθέτιδα το πέρασαν αυτό στο σανίδι. Ήταν οι σκηνές που χτύπαγε το τηλέφωνο και κάθε μια ήταν και άλλη μία υπενθύμιση της ανοησίας, της αδιαφορίας, αλλά και της συγκατάβασης με την οποία αντιμετωπίζονται τα άτομα με αναπηρία και οι οικογένειές τους.
Η Ρηνιώ Κυριαζή δημιούργησε ένα θεατρικό έργο για τον “μη λεκτικό” αυτισμό με αγάπη και σεβασμό για τα παιδιά μας. Με το κείμενο και τη σκηνοθεσία της, τους έδωσε φωνή. Πόσο συγκινητικό είναι που ο θεατής ακούει τον εσωτερικό μονόλογο του αυτιστικού Οδυσσέα. Πόσο ευχόμαστε να μπορούσαμε να το βιώσουμε στην πραγματικότητα…
Το “Μα” δημιουργήθηκε χωρίς να εκχωρήσει τίποτα η Ρηνιώ Κυριαζή από την καλλιτεχνική της ακεραιότητα, το έργο της μιλάει με ρεαλισμό στον θεατή, αλλά κρατάει χώρο για το όνειρο και την ομορφιά και αυτό μας δίνει ελπίδα.
Όποιος γνωρίζει τον Νίκο Παγίδα, Εργοθεραπευτή και ιδρυτή του Nevronas, κατάλαβε και τη δουλειά που έκανε στην παράσταση ως επιστημονικός σύμβουλος. Η αγάπη γι’ αυτό που κάνει τον ωθεί να μην στέκεται μόνο στην πολύτιμη γνώση του, αλλά να προσπαθεί πάντα να τη μοιράζεται, να μαθαίνει καινούργια πράγματα και να βοηθάει όπου και όσο μπορεί.
Οι πρωταγωνιστές…
Η ερμηνεία της Δήμητρας Γκλιάτη στον ρόλο της μητέρας ήταν τόσο δυνατή, χωρίς όμως να υπερβάλει ούτε μια στιγμή. Έβγαινε το συναίσθημα από τις σιωπές της, κάτι που δεν επιτυγχάνεται εύκολα και ιδιαίτερα στο θέατρο. Την Δήμητρα την γνώρισα από την κοινωνική και καλλιτεχνική της προσφορά μέσω των «Αγγέλων της Χαράς». Την εκτίμησα ακόμα περισσότερο από τον τρόπο που ενσάρκωσε την ευάλωτη αλλά και τη δυνατή πλευρά που πρέπει να συνυπάρχει σε μια μητέρα και πραγματικά με συγκίνησε.
Ζώντας κάθε μέρα τον αυτισμό και έχοντας γνωρίσει πάρα πολλούς αυτιστικούς ανθρώπους, το να βλέπω τον Μιχάλη Κουτσκουδή, να μεταμορφώνει το σώμα του, αφομοιώνοντας πλήρως την στάση του και τις εκφράσεις ενός αυτιστικού ατόμου, με τόσο φυσικό τρόπο, είναι κάτι πρωτόγνωρο για μένα. Ένας τόσο νέος ηθοποιός που καταφέρνει να χρησιμοποιήσει το σώμα του τόσο αποτελεσματικά ως εκφραστικό μέσο έχει σίγουρα ένα λαμπρό μέλλον μπροστά του!
Ο Γιώργος Φριντζήλας, στο ρόλο του πατέρα, έδειξε τόσο γλαφυρά, πόσο δύσκολο είναι να προσπαθείς πάντα να βρίσκεις «την λύση», να προσπαθείς να κρατάς το χαμόγελό σου ακόμα και όταν όλα είναι πιο δύσκολα. Στην σκηνή που έπαιζε με τον Οδυσσέα, ήταν λες και έβλεπα εμένα με τον γιο μου.
Η Μαρίνα Πανηγυράκη υποδύθηκε έναν ρόλο που σπάνια βλέπουμε στην Ελλάδα: την αδελφή ενός αυτιστικού ατόμου. Η Μαρίνα κάνει τον εαυτό της να φαίνεται τόσο μικρή στην ηλικία άλλα και τόσο μεγάλη και σπουδαία στη ζωή του Οδυσσέα! Είναι αυτή που προσπαθεί να επικοινωνήσει με τους κώδικές του. Μπορεί να ήταν ο πιο νεανικός αλλά ταυτόχρονα ίσως και πιο ώριμος ρόλος της παράστασης.
Την παράσταση αξίζει να την δουν όλοι, όχι μόνο για τα μηνύματα της, αλλά για την καλλιτεχνική της αξία!
Περισσότερα για την παράσταση: «Μα» της Ρηνιώς Κυριαζή: Μια Θεατρική Διερεύνηση της Αυτιστικής Έκφρασης
Κλείστε εισιτήριο για την παράσταση «Μα»: https://www.more.com/gr-el/tickets/theater/ma-etaireia-theatrou-alki/
Γράφουν: Ειρήνη Συνανίδου – Παιδαγωγός προσχολικής ηλικίας – Μητέρα ΑμεΑ και Βαγγέλης Καρατζάς – Πατέρας αυτιστικού παιδιού
Πηγή: nevronas
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου