Αγαπημένοι μου φίλοι, δεν είστε οι τύποι που μια μαμά θα ντρεπόταν. Δεν με επικρίνετε για την εντυπωσιακή έλλειψη συνέπειας στα ραντεβού μας ή για την αξεπέραστη ικανότητά μου να μην θυμάμαι γενέθλια. Ωστόσο, υπάρχουν πράγματα που σαν μαμά παιδιών με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής (ΔΕΠΥ) δεν θα μοιραστώ ποτέ μαζί σας.
Ντρέπομαι να σας πω τι κάνω πραγματικά τη 1 ώρα και τα 7 λεπτά που η μέση μαμά διαθέτει για τον εαυτό της, σύμφωνα με μια νέα έρευνα. Είναι δηλαδή μια ώρα για να κάνεις ένα ντουζ, λίγη γυμναστική προκειμένου να καταφέρεις να κρατηθείς. Με άλλα λόγια, εμείς οι μαμάδες είμαστε πολυάσχολες. Αλλά ακόμα και οι πιο πολυάσχολες μαμάδες φαίνεται να ζουν σε ένα μέρος που έχει προβλέψιμα μονοπάτια. Ο δικός μου κόσμος αντιθέτως είναι ένα χάος από τρέξιμο και φωνές, από πράγματα που χάνονται ή καταστρέφονται. Η μεγάλη διαφορά μας; Η ΔΕΠΥ φυσικά. Γνωρίζω εδώ και καιρό ότι το να μεγαλώνεις ένα νευροτυπικό παιδί είναι απλά διαφορετικό. Δεν εννοώ ότι οι άλλες μαμάδες δεν αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Οι δικές μου (δυσκολίες) ωστόσο είναι διαφορετικές και μπορεί να με κάνουν να ντρέπομαι κάποιες φορές. Αυτά είναι τα πράγματα που δεν λέω ούτε στους φίλους μου για την καθημερινή μου ζωή με τη ΔΕΠΥ.
1) Το σπίτι μου είναι ένα χάος. Παντού υπάρχουν LEGO. Όχι όμως όπως υπάρχουν στα σπίτια των περισσότερων ανθρώπων. Υπάρχει κυριολεκτικά ένα χαλί από LEGO στο παιδικό δωμάτιο, σκορπισμένα LEGO στο καθιστικό που πλημμυρίζουν και φτάνουν στο διάδρομο. Υπάρχει μια τεράστια Lego-κατασκευή που «διακοσμεί» το τραπεζάκι του διαδρόμου. Κάτω από αυτό υπάρχει μια τεράστια ποσότητα μεμονωμένων κομματιών. Αυτός είναι ένας μόνο από τους τρόπους που έχουν τα αγόρια μου για να μην μπορώ ποτέ να κρατώ το σπίτι μου καθαρό και την ψυχική μου ηρεμία. Αν δεν θέλουν κάτι, το ρίχνουν κάτω – οτιδήποτε και αν είναι αυτό και σε οποιοδήποτε σημείο του σπιτιού και αν βρίσκονται. Το να τους βάλω να τα καθαρίσουν/ να συμμαζέψουν; Πιάνει για λίγα λεπτά – άλλωστε έχουν ΔΕΠΥ – και μετά παραμένουν ασυγκίνητα σε απειλές, ανάκληση προνομίων ή αφαίρεση παιχνιδιών. Και εγώ δυστυχώς δεν μπορώ να τα συμμαζεύω συνέχεια όλα. Έτσι το σπίτι μου μοιάζει πάντα σαν να πέρασε τυφώνας από μέσα του. Και αυτός ο τυφώνας είναι τα παιδιά μου.
2) Το αμάξι μου είναι ένας κινούμενος κάδος σκουπιδιών. Τα παιδιά μου επιμένουν να φέρνουν συνέχεια πράγματα στο αμάξι. Αλλά δεν τα πάνε τόσο καλά στο να παίρνουν /να βγάζουν πράγματα από αυτό. Έτσι, το μίνι βαν μου είναι γεμάτο με βιβλία και παιχνίδια, καπέλα και παλτό (ή πετσέτες, ανάλογα με την εποχή). Οι στοίβες συμπληρώνονται με κουτάκια χυμού και ψίχουλα από κέικ. Κάτω από όλα αυτά είναι το Sprite που το 6χρονο παιδί μου ξέχασε για δύο μέρες μέσα στο αμαξι και μετά έχυσε, με αποτέλεσμα να κολλάνε τα πάντα. Κάτω από τις θέσεις θα βρείτε επίσης τηγανιτές πατάτες και φέτες μήλου. Και πεσμένο ποπ- κορν. Πολύ ποπ-κορν. Όλα αυτά δηλαδή που ορκίστηκαν να καθαρίσουν. Και πραγματικά είχαν την πρόθεση να καθαρίσουν. Δεν είναι ότι λένε ψέματα ή είναι τεμπέληδες – απλά το ξέχασαν. Βλέπουν μια πεταλούδα. Υπάρχει ένα δέμα για να εξερευνήσουν στην πόρτα. Υπάρχει ένας αδερφός για να ξεκουμπώσουν. Και το ανοιγμένο αναψυκτικό μένει ξεχασμένο μέχρι να χυθεί πάνω σε ένα βιβλίο της δανειστικής βιβλιοθήκης και φτάνει μέχρι το πάτωμα. Και σε όσα τρίμματα βρίσκονται σε αυτό. Και για αυτό το λόγο δεν θα δει κανείς το εσωτερικό του αυτοκινήτου μου. Κανείς.
3) Φωνάζω πολύ περισσότερο από εσάς. Σας το ορκίζομαι. Δεν έχει σημασία πόσο φωνάζετε, γιατί εγώ ουρλιάζω πολύ περισσότερο. Δεν μιλάω για τις φωνές του «είμαι θυμωμένος». Μιλάω για τις «τσακίσου και έλα εδώ» φωνές, τις «Με ακούς;» φωνές. Και φυσικά τις «Αν το ξαναπώ με πιο δυνατή φωνή ίσως με ακούσεις» φωνές. Και κάποιες φορές τις «πού είσαι» φωνές, «Απομακρύνθηκες πάλι και άρχισες να τριγυρίζεις και εγώ πανικοβάλλομαι» φωνές. Επίσης, είμαι ένοχη για τις «Ω, Θεέ μου, όχι, δεν μπορείς να κατουρήσεις στο δέντρο» φωνές. Και για αρκετές «Να είσαι προσεκτικός στο χώρο του πάρκινγκ» φωνές. Όταν βγαίνουμε μαζί έξω μπορεί να αστειευόμαστε για αυτό. Ίσως σκέφτεστε ότι έχω μια ιδιαίτερα θορυβώδη μέρα. Αλλά δεν έχω. Η φωνή μου είναι πια μονίμως σε αυτή την ένταση, γιατί δεν έχω άλλη επιλογή.
4) Επαναλαμβάνω συνέχεια αυτά που λέω. Έχετε διαπιστώσει πως όλοι (γιαγιάδες, υπάλληλοι στα καταστήματα, ξένοι στο δρόμο) σας συμβουλεύουν να δίνετε την εντολή μόνο μια φορά στα παιδιά σας, με ύφος αποφασιστικό; Ε, αυτή η τακτική δεν έχει αποτέλεσμα στο σπίτι μας. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό, αλλά ο πιο σημαντικός είναι η υπερ- συγκέντρωση, η υπερβολική εστίαση των παιδιών μου σε κάτι. Τι σημαίνει αυτό; Ότι εμπλέκονται σε κάτι με όλη τους την ψυχή, συγκεντρώνονται απόλυτα σε κάτι, εστιάζουν – σε ένα βιντεοπαιχνίδι, ένα βιβλίο ή ένα κάστρο με τουβλάκια- με τόση ένταση που πραγματικά δεν με ακούνε όταν τα φωνάζω. Έτσι, πρέπει να επαναλαμβάνω τα όσα λέω, ξανά και ξανά και ξανά, αγγίζοντάς τα ελαφριά για να σπάσει το ξόρκι και να με προσέξουν. Αν τους ζητήσω να κάνουν κάτι όταν έχουν στραμμένη την προσοχή τους σε κάτι άλλο, με αγνοήσουν και θυμώσω που δεν το έκαναν, γίνονται και εκείνα έξαλλα, όχι αδίκως, και φωνάζουν ότι δεν με άκουσαν. Δεν το λένε στα ψέματα. Πραγματικά δεν άκουσαν τις φωνές μου από απόσταση 10 βημάτων.
5) Είμαστε αυτοί οι αδυσώπητοι γονείς της οθόνης. Θυμάστε που σας μίλησα για το την υπερβολική εστίαση/ συγκέντρωση σε κάτι; Τα παιδιά μου κολλάνε με τα παλιά κινούμενα σχέδια των Ghostbusters, κυριολοκτικά για τέσσερις ώρες την ημέρα. Και μετά θα περάσουν στο Star Wars. Αναγκαστήκαμε να μαζέψουμε το Nintendo επειδή ο μεγάλος μου γιος όχι μόνο έπαιζε ασταμάτητα, αλλά είχε και τρομερά ξεσπάσματα θυμού όταν δεν μπορούσε να παίξει. Ο τετράχρονος γιος μου όμως είναι ακόμα χειρότερος. Θέλει να έρχεται η babysitter του γιατί φέρνει μαζί και το ipad της. Ουρλιάζει συνέχεια όταν φεύγει, γιατί παίρνει το ipad μαζί της. Ζητάει συνέχεια τη γιαγιά του γιατί του δίνει το κινητό της για να παίζει παιχνίδια. Γι’ αυτούς τους λόγους ο χρόνος που μπορούν να δουν τηλεόραση είναι αυστηρά καθορισμένος (και πολύ περιορισμένος). Ο χρόνος που μπορούν να παίζουν ηλεκτρονικό είναι σχεδόν ανύπαρκτος. Ο οκτάχρονος γιος μου δεν ξέρει τι είναι το Minecraft. Και προσπαθούμε απεγνωσμένα να συνεχίσει να αγνοεί την ύπαρξή του.
6) Τα βγάζω έξω σαν κουταβάκια. Το καλύτερο πράγμα για τα παιδιά με ΔΕΠΥ; Ήλιος, καθαρός αέρας και δημιουργικό παιχνίδι σε εξωτερικό χώρο. Ναι, όλα τα παιδιά χρειάζονται χρόνο στη φύση, έξω από το σπίτι. Αλλά τα δικά μου γίνονται αναξέλεγκτα αν δεν τον έχουν. Έτσι, ανοίγω την πίσω πόρτα, τους λέω να βάλουν τις μπότες τους και τα πετάω έξω από το σπίτι. Χτίζουν σπιτάκια για βατραχάκια, παίζουν τους ninja, χτυπάνε πράγματα με ξύλα, χοροπηδούν, πηδούν και γενικά παίζουν. Αν μου πουν ότι θέλουν να κατουρήσουν, τους λέω να κατουρήσουν έξω στα δεντράκια. Φοβάμαι ότι αν μπουν μέσα θα απορροφηθούν από κάτι και δεν θα βγουν ξανά. Αν δεν τα βγάλω έξω στον κήπο σαν κουταβάκια θα είναι γιατί τα έχω πάει αλλού για παιχνίδι. Αν δεν έχει καλό καιρό, πηγαίνουμε στο παιδικό μουσείο. Αλλιώς έχει παιχνίδι έξω, στα χώματα και τις λάσπες.
7) Οι γείτονες είναι πολύ πιθανό να μας μισούν. Όπως ανέφερα, περνάμε πολύ χρόνο έξω, στην μπροστινή και πίσω αυλή. Κάποιες φορές είμαι έξω μαζί τους, κάποιες άλλες όχι. Όπως και να έχει, τα παιδιά μου ζουν την ζωή σε υψηλές εντάσεις. Πάντα φωνάζουν στην αυλή για ό,τι κάνουν. «Κοίτα, βρήκα ένα ξύλο». Και μαζί με τις φωνές θα ακούσεις και τσιρίδες και κλάμματα όταν κάποιος πάρει την σειρά του άλλου ή τον σπρώξει και τον ρίξει κάτω. Και φωνάζουν και φωνάζουν και φωνάζουν. Φωνάζουν το ένα στο άλλο, φωνάζουν στα σκυλιά, φωνάζουν σε εμένα, φωνάζουν στον μπαμπά τους, γιατί είναι μικρά αγόρια με ΔΕΠΥ και είναι έξω . Οι γείτονες που δεν μας γνωρίζουν από κοντά ξέρουν σχεδόν τα πάντα για εμάς. Και ειλικρινά δεν έχω χρόνο για να ενδιαφερθώ για αυτό.
8) Οι κανονικές συνέπειες/ επιπτώσεις δεν δουλεύουν στα παιδιά μου. Ας υποθέσουμε ότι ο γιος μου κάνει κάτι μη επιθυμητό ή που δεν επιτρέπεται- πχ χτυπάει τον αδερφό του, χτυπάει ένα παιχνίδι ή αρνείται να συμμαζέψει όταν του το ζητάω. Οι φωνές δεν έχουν αποτέλεσμα. Τα παιδιά μου απλά συντονίζονται. Η αφαίρεση προνομίων δεν βοηθάει γιατί τα προνόμια συμβαίνουν στο μέλλον και τα παιδιά μου ζουν στο τώρα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα στο σπίτι μας να ακούς «Μάζεψε τα παιχνίδια σου. Θα σε βοηθήσω να αρχίσεις». Μετά θα πρέπει να κάνει την όλη διαδικασία παιχνίδι. Ίσως αρχίσουμε να καθαρίζουμε, μετά κάνουμε διάλειμμα, μετά πάλι καθάρισμα, μετά πάλι διάλειμμα. Όταν χτυπάνε κάποιον, πρέπει να ζητήσουν συγγνώμη και να επανορθώσουν. Η συνέπεια συνδέεται με το έγκλημα. Δεν πρόκειται για μια τεχνική που χρησιμοποιώ στις συναντήσεις για παιχνίδι με άλλα παιδιά για να κάνουν όλους τους άλλους να φαίνονται κακοί. Είναι ο μόνος τρόπος για να λειτουργήσουμε στη ζωή μας.
9) Παρακαλώ τους ανθρώπους να μην δίνουν στα παιδιά μου δώρα. Το αγαπημένο παιχνιδι των δύο μικρότερων παιδιών μου είναι ένα σετ ξύλινα τουβλάκια και μερικοί πλαστικοί δεινόσαυροι. Έχουν πολλές στολές, με τις οποία παίζουν συνέχεια και ένα σετ με μαγειρικά σκεύη που λατρεύουν. Εκτός από αυτά, και τα LEGO τους φυσικά, θα μπορούσα να βάλω τα παιχνίδια τους στην μπροστινή αυλή και να μην τα προσέξουν για μέρες. Αλλά επειδή έχουν όλα αυτά τα άλλα παιχνίδια, τα παιδιά μου αισθάνονται ότι πρέπει να παίξουν με αυτά – και νιώθουν να παραλύουν προσπαθώντας να αποφασίσουν με ποιο παιχνίδι θα ασχοληθούν. Αντί να είναι δημιουργικά, καταλήγουν να κοιτάζουν ένα ράφι γεμάτο παιχνίδια. Και το πλήθος των παιχνιδιών τα αγχώνει, τα πνίγει, τα κάνει κακοδιάθετα και εριστικά. Τα σκορπάνε στο πάτωμα όλα και μετά πρέπει να μαζέψουμε το χάος και αυτό είναι ένας εφιάλτης. Ζητάω από συγγενείς και φίλους να τους κάνουν μη υλικά δώρα, πχ το εισιτήριο ενός μουσείου ή ένα προπληρωμένο παγωτό. Αλλά δεν με ακούνε και ο κύκλος συνεχίζεται.
10) Τα παιδιά μου (ευτυχώς) είναι πίσω από την τάση της εποχής. Η κουλτούρα των παιδιών είναι τόσο ύπουλη. Σχεδιασμένα από ξεφτέρια του μάρκετιγκ και ψυχολόγους, τα διαφημιστικά μηνύματα είναι τόσο ισχυρά που είναι σίγουρο ότι τα παιδιά μου δεν έχουν καμία ελπίδα να ξεφύγουν από αυτά. Έτσι τα προστατεύουμε από αυτά. Δεν έχουν ιδέα ποια ηλεκτρονικά παιχνίδια είναι ιδιαίτερα δημοφιλή. Δεν βλέπουν δημοφιλείς εκπομπές στην τηλεόραση (εκτός από όσα σχετίζονται με το Star Wars) και σπανίως βλέπουν ταινίες της Disney. Αυτό δεν συμβαίνει επειδή πιστεύουμε ότι όλα αυτά είναι κακά και διαβολικά πράγματα ή ότι οι άλλοι γονείς είναι αδιάφοροι και δεν αγαπούν τα παιδιά τους. Το κάνουμε επειδή τα παιδιά μας θα παθιαστούν με αυτά με έναν μη υγιή τρόπο. Δεν μπορούν να αντισταθούν στους πειρασμούς του μάρκετινγκ όπως μπορούν τα νευροτυπικά παιδιά. Βλέπω πως το Wild Kratts τα απορροφάει. Δεν μπορώ να φανταστώ τι θα τους κάνει το Bubble Cuppics. Μια φορά ξεχαστήκαμε και αφήσαμε τον μικρότερο γιο μας να δει Paw Patrol. Τώρα φωνάζει συνέχεια μόλις το πάρει το μάτι του. Πήραμε όμως πια το μάθημά μας.
Δεν είναι ένα κείμενο για να δείξω τον αγγελικό μου χαρακτήρα σαν μαμά. Είναι μια ειλικρινής παρουσίαση των ικανοτήτων των παιδιών – και των δικών μου.
Απόδοση του άρθρου Confessions of an ADHD Mom: 10 Truths I Hide from Even My Friends
Ιωάννα Αγγέλου
Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)
Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)
MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου