Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2014

Εκατό παιδιά... ενός κατώτερου θεού

Ο Μαρίνος ήταν 8 μηνών όταν τον παράτησαν στο νοσοκομείο, επειδή γεννήθηκε με λευχαιμία. Στερήθηκε την οικογενειακή ζεστασιά. Στάθηκε όμως τυχερός, όταν απέκτησε μια μεγάλη αγκαλιά χάρη στη νέα του οικογένεια, το «Χαμόγελο του Παιδιού», που τον έχει σαν... πασά, όπως λένε οι εθελοντές του Συλλόγου. Ομως, δεκάδες άλλα βρέφη και παιδιά ζουν στο... Μεσαίωνα, παραμένοντας στα αζήτητα. Κάθε χρόνο, περίπου εκατό παιδιά «παρκάρονται» στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης, με σημάδια εγκατάλειψης, βίας ή εκμετάλλευσης από τους ίδιους τους γονείς τους. Παραμένουν εκεί για βδομάδες, αφού τα ιδρύματα είναι λίγα, γεμάτα και υποστελεχωμένα.

Η οικονομική κρίση έχει εντείνει το φαινόμενο, λένε ειδικοί. Οταν γίνονται αστυνομικές επιχειρήσεις, για να διαπιστωθεί αν πίσω από την επαιτεία ανηλίκων κρύβονται κυκλώματα εκμετάλλευσης, αποκαλύπτονται οικογενειακές τραγωδίες με πρωταγωνιστές μικρά παιδιά. Στα νοσοκομεία, γιατροί και νοσηλευτές με περίσσευμα καρδιάς τα φροντίζουν σαν δικά τους, μέχρι να τους χαμογελάσει η τύχη: να βρεθεί μια οικογένεια να τα υιοθετήσει ή να φιλοξενηθούν σε κάποια δομή.

Στα αζήτητα

Οπως περιγράφει το προσωπικό νεογνολογικών και παιδιατρικών κλινικών, πρόκειται για νεογέννητα και παιδιά που γνωρίζουν τη σκληρή πλευρά της ζωής. Γεννήθηκαν από μητέρες ψυχικά ασθενείς, εξαρτημένες από ουσίες, ανήλικες, με σοβαρά κοινωνικά προβλήματα, με οικονομική ανέχεια ή εκτός γάμου. Κάποια αντιμετωπίζουν πρόβλημα υγείας ή αναπηρία. Τα έφεραν στον κόσμο Ελληνες ή αλλοδαποί, πλούσιοι ή φτωχοί, μορφωμένοι ή αμόρφωτοι. Ορισμένα έπεσαν θύματα εκμετάλλευσης ή κακοποίησης και είτε εγκαταλείφθηκαν ή εντοπίστηκαν σε επιχειρήσεις της Αστυνομίας. Πολλά εισήχθησαν μετά από εισαγγελική εντολή, λόγω άρσης -προσωρινά ή μόνιμα- της γονικής μέριμνας ή επιμέλειας των γονιών τους.

«Κάθε χρόνο, φιλοξενούμε περίπου δέκα παιδιά. Η κοινωνική υπηρεσία προσπαθεί να τα διοχετεύει σε κάποια δομή για να μη ‘’λιμνάζουν’’. Σημαντική βοήθεια προσφέρουν εθελοντές του ‘’Χαμόγελου του Παιδιού’’ και η εκκλησία, που βρίσκονται δίπλα τους. Για κανένα έντρομο μικρό παιδί δεν είναι εύκολο να συνοδεύεται συνεχώς από την Αστυνομία...», λέει στον «Αγγελιοφόρο της Κυριακής» ο καθηγητής Παιδιατρικής - Πνευμονολογίας του ΑΠΘ, διευθυντής της Γ' Παιδιατρικής Κλινικής του Ιπποκρατείου, Ιωάννης Τσανάκας.

Τα παιδιά στα αζήτητα δεν έχουν συγκεκριμένο προφίλ. Τα συνδέει το γεγονός ότι πόνεσαν ή εγκαταλείφθηκαν από τους βιολογικούς τους γονείς.

Δε λείπουν πάντως και οι περιπτώσεις όσων παρατούν ένα νεογέννητο, βλέποντας ότι η οικονομική ανέχεια δε θα τους επιτρέψει να το μεγαλώσουν. Στο Ιπποκράτειο, οι εργαζόμενοι θυμούνται το αγοράκι αλβανικής καταγωγής που είχαν «παρκάρει» εκεί οι πάμφτωχοι γονείς του. Είχαν άλλα δυο παιδιά. Ηθελαν να το κρατήσουν, αλλά ήταν αδύνατο λόγω οικονομικής ένδειας. Το επισκέπτονταν κάθε μέρα...

Ξεχασμένες ψυχές

Σε αρκετές κλινικές, οι εικόνες θυμίζουν μεσαιωνικές εποχές, τότε που τα νοσοκομεία λειτουργούσαν και ως πτωχοκομεία ή καταφύγια (για προσκυνητές). Βρέφη και παιδιά παραμένουν σε συνθήκες ακατάλληλες για την ψυχική τους ισορροπία, συνήθως μαζί με άρρωστους συνομηλίκους τους.

Κοινωνικοί λειτουργοί εξηγούν ότι αναγκάζονται να τα φιλοξενούν και η παράταση της νοσηλείας γίνεται σε βάρος τόσο των ίδιων όσο και των άλλων, νοσηλευόμενων παιδιών.

Η διαδικασία εξεύρεσης κατάλληλης δομής καθυστερεί, αφού τα ιδρύματα είναι πλήρη, ενώ η αναζήτηση γίνεται συχνά σύμφωνα με τη διαθεσιμότητα, τους όρους και τις προϋποθέσεις του εκάστοτε χώρου φιλοξενίας, όπως ηλικία, προβλήματα υγείας κ.λπ. και όχι τις συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού.

Αν και ο μέσος όρος παραμονής είναι οι τρεις μέρες, για να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες, ώστε ένα παιδί να φιλοξενηθεί σε κάποια μονάδα, μπορεί να περάσουν... χρόνια.

Στο Ιπποκράτειο, οι εργαζόμενοι θυμούνται το κοριτσάκι αλβανικής καταγωγής που φιλοξένησαν για δυο ολόκληρα χρόνια... Σήμερα είναι περίπου 8 χρόνων. Τη βάφτισαν στο νοσοκομείο και τη φρόντιζαν όσο οι προσπάθειες για να βρεθεί ασφαλής χώρος φιλοξενίας έπεφταν στο κενό. Τελικά, βρήκε μια αξιόλογη οικογένεια και ξεκίνησε νέα ζωή.

Για επτά μήνες, ένα άλλο μωρό ήταν «το παιδί της Β' Παιδιατρικής Κλινικής» στο ΑΧΕΠΑ. Τόσος καιρός πέρασε μέχρι να το παραλάβει τελικά ο «Αγιος Στυλιανός».

Για τα ξεχασμένα παιδιά των νοσοκομείων, οι ελπίδες σβήνουν όσο η νομοθεσία για τις υιοθεσίες δεν αλλάζει και ο θεσμός της αναδοχής δεν αναπτύσσεται. Σύμφωνα με τις εισαγγελικές αρχές, γίνεται προσπάθεια να βρεθεί μόνιμη στέγη, ώστε τα παιδιά να μη μένουν στα νοσοκομεία, επειδή δεν επαρκούν οι δομές.

Πάντως, οι γιατροί των νοσοκομείων τονίζουν ότι ο συντονισμός μεταξύ των εμπλεκόμενων υπηρεσιών έχει βελτιωθεί πλέον σημαντικά και τα παιδιά δε γίνονται «μπαλάκι» μεταξύ ιδρυμάτων. Οι πέντε παιδιατρικές κλινικές των δημόσιων νοσοκομείων της Θεσσαλονίκης, σε συνεννόηση μεταξύ τους, κάνουν εισαγωγές τέτοιων περιστατικών την παραμονή της εφημερίας.

Ενα καταφύγιο για τις πληγωμένες παιδικές ψυχές

Το δικό τους καταφύγιο έχουν βρει, στο «Σπίτι της Βεργίνας» και στο «Σπίτι της Βέροιας», τουλάχιστον διακόσια παιδιά από περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, που έπεσαν θύματα παραμέλησης, εγκατάλειψης, κακοποίησης ή πέρασαν δύσκολες στιγμές μέσα στο προβληματικό οικογενειακό τους περιβάλλον.

Με τις δομές που λειτουργεί ο Σύλλογος «Πρωτοβουλία για το Παιδί» καλύπτει τις ανάγκες όχι μόνο στην Ημαθία, αλλά σε ολόκληρη την Ελλάδα, αφού το τελευταίο διάστημα δέχτηκε αιτήματα για τη φιλοξενία παιδιών από την Κρήτη και την Αθήνα!

Η ιδέα γεννήθηκε με αφορμή τα συνταρακτικά γεγονότα που ακολούθησαν την εξαφάνιση του μικρού Αλεξ στη Βέροια. Από τότε, ο Σύλλογος με τις υπηρεσίες που έστησε βοηθά δεκάδες παιδιά, προσπαθώντας να καλύψει το κενό της έλλειψης υποδομών.

«Τα πιο βαριά περιστατικά αφορούν παιδιά που χρειάστηκε να απομακρυνθούν από το σπίτι. Με έκδοση δικαστικής εντολής, περίπου τριάντα παιδιά, σε διάστημα τριών ετών, απομακρύνθηκαν και μεταφέρθηκαν σε κάποια δομή φιλοξενίας», επισημαίνει στον «Αγγελιοφόρο της Κυριακής» ο πρόεδρος του Συλλόγου, Αριστοτέλης Σιδηρόπουλος.

Οπως προσθέτει, πεδίο δράσης τους είναι η φροντίδα και η προστασία παιδιών που προέρχονται από οικογένειες που δυσλειτουργούν ή είναι διαλυμένες, βιώνουν την παραμέληση, τη βία, την περιθωριοποίηση και την απόρριψη στο σπίτι, στο σχολικό και κοινωνικό περιβάλλον, αλλά και η ενίσχυση των οικογενειών τους.

Στο «Σπίτι της Βεργίνας» εδώ και ένα χρόνο φιλοξενούνται παιδιά ηλικίας 4-8 ετών. «Αυτό το διάστημα φιλοξενούμε επτά παιδιά και περιμένουμε άλλα δυο από Πέλλα και ένα από Πιερία. Τα κορίτσια μπορούν να παραμείνουν ώς τα 18 έτη, αλλά για τα αγόρια άνω των 12 αναζητούμε χορηγό, ώστε να χτίσουμε έναν οικίσκο και να δημιουργήσουμε δομή αυτόνομης διαβίωσης για παιδιά μετά τα 18. Για τα φιλοξενούμενα παιδιά υπάρχει ελπίδα μέσω της αναδοχής, εκτός αν ‘’ανανήψει’’ κάποιος από τους γονείς και αποδείξει ότι είναι ικανός να αναλάβει πάλι το παιδί του. Αυτό όμως σπανίζει», αναφέρει ο κ. Σιδηρόπουλος.

Τεράστια ζήτηση

Αποκούμπι, όμως, βρίσκουν παιδιά και γονείς και στο «Σπίτι της Βέροιας», όπου προσφέρονται υπηρεσίες ημερήσιας φροντίδας, λειτουργούν Κέντρο Αναφοράς και η τηλεφωνική γραμμή 24ωρης βοήθειας 23310-72303.

«Η ζήτηση είναι τεράστια. Πρέπει να επεκταθούν οι δομές. Το κέντρο ημέρας είναι δυναμικότητας 12 παιδιών και έχουμε 17. Πρόσφατα παραχωρήθηκε από τον δήμο ένα οικόπεδο, ώστε να μπορέσουμε να φροντίζουμε 40 παιδιά», εξηγεί ο κ. Σιδηρόπουλος. Στα παιδιά και τους γονείς από κάθε γωνιά της Βόρειας Ελλάδας παρέχεται βοήθεια με τη συνεργασία ειδικών, ενώ γίνονται δεκτές καταγγελίες για περιστατικά κακοποίησης κ.λπ., με άμεση αντίδραση εκ μέρους του προσωπικού.

«Εχουμε δηλώσει διαθεσιμότητα ακόμα και σε νοσοκομεία της Κρήτης και της Αθήνας για να υποδεχτούμε παιδιά που εγκαταλείφθηκαν και παραμένουν εκεί, επειδή δεν μπορεί να βρεθεί στέγη», υπογραμμίζει ο πρόεδρος της «Πρωτοβουλίας για το Παιδί».

Διακόσιοι εθελοντές στηρίζουν το έργο του Συλλόγου, που καλύπτει τις ανάγκες του από κρατική επιχορήγηση (45%), δωρεές και ιδίους πόρους. Ανάγκη οικονομικής στήριξης υπάρχει, ενώ στο πλευρό του βρίσκονται Ελληνες και ξένοι δωρητές από Γερμανία, Καναδά, ΗΠΑ και Νορβηγία.

Από τον... Αλεξ για όλα τα παιδιά

Ολα ξεκίνησαν, όταν η υπόθεση εξαφάνισης του Αλεξ ευαισθητοποίησε μια ομάδα πολιτών στη Βέροια, οι οποίοι θέλησαν να βοηθήσουν τη μητέρα του, Νατέλα. Στη συνέχεια, απέκτησε νομική υπόσταση και ξεκίνησε να υλοποιεί το στόχο της, να στηρίξει τα παιδιά. «Βλέποντας παιδιά που μεγάλωσαν σε προβληματικό περιβάλλον, βίωσαν την απόρριψη, έγιναν κοινωνικά απόβλητα, σύστησαν συμμορία και προχώρησαν σε πράξεις βίας, πήραμε το έναυσμα. Διαπιστώνουμε τελικά ότι τα περιστατικά είναι περισσότερα από ό,τι φαντάζεται κανείς! Τα κέντρα ημέρας είναι η... πρώτη γραμμή του μετώπου. Με δυσκολία θα έρθει κανείς, αλλά εκεί θα ‘’ξετρυπώσει’’ το περιστατικό από το σχολείο ή τη γειτονιά, θα σε καταπλήξει δυσμενώς και θα προσπαθήσεις να το αντιμετωπίσεις», τονίζει ο κ. Σιδηρόπουλος. Χαρακτηριστικά αναφέρει την περίπτωση 11χρονου, ο οποίος είχε στο ενεργητικό του είκοσι κλοπές και σχηματίστηκαν σε βάρος του είκοσι δικογραφίες. Μετά από συστηματική προσπάθεια, όλα παραγράφηκαν και το παιδί πήρε άλλο δρόμο...

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΜΑΡΙΑ ΛΙΤΟΥ
mlitou@ekdotiki.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου