Προπόνηση… στην κακοποίηση

Το βίντεο με τα χαστούκια που δέχτηκε μια 13χρονη αθλήτρια του τάε κβον ντο επειδή δεν απέδωσε στον αγώνα όπως έπρεπε, προκάλεσε σοκ. Αν ο προπονητής της τη χτυπά «για το καλό της», η μητέρα της του το επιτρέπει «για το καλό της», και ο θείος της συμφωνεί «για το καλό της», όλοι μαζί την... προπονούν για βουβό θύμα κακοποίησης και στην ενήλικη ζωή της

Η 13χρονη αθλήτρια του τάε κβον ντο έχει μόλις, ολοκληρώσει τον αγώνα της (στον οποίο νίκησε οριακά) και πλησιάζει τον προπονητή της, μάλλον ανυποψίαστη γι’ αυτό που θα ακολουθούσε. Εκείνος, μόλις το κορίτσι στέκεται μπροστά του σαν φαντάρος στην αναφορά, της ρίχνει ένα χαστούκι. Υστερα, ένα δεύτερο. Και στη συνέχεια την πιάνει από το λαιμό, λες και ετοιμάζεται να την στραγγαλίσει. Οχι πως… πέσαμε από τα σύννεφα, όμως είναι άλλο να το ακούς, από καταγγελίες που τελευταία όλο και πυκνώνουν, κι άλλο να το βλέπεις.

Το περιστατικό, που προκάλεσε σάλο, καταγράφηκε σε διοργάνωση η οποία μεταδόθηκε διαδικτυακά, live streaming, για τους ανεμβολίαστους συγγενείς και φίλους των αθλητών, που δεν μπορούσαν να είναι παρόντες στο κλειστό γυμναστήριο λόγω των μέτρων κατά της πανδημίας. Το έφερε στο φως της δημοσιότητας η εκπομπή του Star «Αλήθειες με τη Ζήνα».

Αργότερα, στην ίδια εκπομπή, ο προπονητής επιχείρησε να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. Τα επιχειρήματά του ήταν πιο εξοργιστικά, ακόμη και από την πράξη του: «Ηθελα με αυτόν τον τρόπο να την ξυπνήσω, επειδή στο συγκεκριμένο ματς δεν μου απέδωσε όπως θα έπρεπε. Στον τρίτο γύρο μου έκανε μια “κοιλιά”, κι εγώ ξέφυγα λίγο. Εριξα δύο φαπούλες… Μπορεί να έδειξα λίγο παραπάνω σκληρός, αλλά δεν είναι όπως ακριβώς φάνηκε. Αυτά γίνονται στον αθλητισμό. Δεν είμαι βίαιος άνθρωπος, ήταν μια άτυχη στιγμή».

Υπάρχουν και χειρότερα. Τις… φάπες τις ρίχνει με εξουσιοδότηση, όπως ο ίδιος αποκάλυψε: «Αυτή η αθλήτρια είναι σαν την κόρη μου. Είναι από μονογονεϊκή οικογένεια και προσπαθώ να τη βάλω στο σωστό δρόμο, να την τραβήξω από τις παλιοπαρέες. Δεν υπάρχει κάποιο θέμα, έχω μιλήσει και με τη μητέρα της. Μου είπε πως, αν χρειαστεί, μπορώ να τους ρίξω (στη 13χρονη και την αδελφή της) καμιά μπατσούλα. Εχω μιλήσει και με τον θείο τους. Εχω αναλάβει τον ρόλο του πατέρα».

Η μητέρα της 13χρονης «κάλυψε» πλήρως τον προπονητή, και έδειξε να θεωρεί φυσιολογικές τις… παιδαγωγικές του μεθόδους: «Δεν χρειάζεται να πάρει διαστάσεις το θέμα. Είμαι χωρισμένη, κι ο προπονητής έχει τις αθλήτριες σαν παιδιά του. Δεν έχει συμβεί άλλη φορά, μέσα στο στρες μπορεί να έγινε κατά λάθος. Ολοι μας έχουμε δώσει μια σφαλιάρα στα παιδιά μας. Εγινε μια φορά κι ας το αφήσουμε εκεί. Δεν πρόκειται να ξαναγίνει, πιστεύω».

Προπονητής και μάνα φαίνεται να συμφωνούν πως «το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο». Ούτε που υποψιάζονται τις πιθανές συνέπειες αυτής της παρωχημένης αντίληψης, ιδίως στις περιπτώσεις ανήλικων αθλητών. Τις καταγράφουν, όμως, δεκάδες επιστημονικές έρευνες: κατάθλιψη, χαμηλή αυτοεκτίμηση, ανορεξία, απέχθεια για τον αθλητισμό και -η πιο σοβαρή- ανεκτικότητα απέναντι στη βία. Αν ο προπονητής της τη χτυπά «για το καλό της», η μητέρα της του το επιτρέπει «για το καλό της», και ο θείος της συμφωνεί «για το καλό της», η 13χρονη της ιστορίας μας… προπονείται για βουβό θύμα κακοποίησης και στην ενήλικη ζωή της.

Η σωματική τιμωρία στον αθλητισμό είναι μια μέθοδος που εφάρμοσαν πρώτοι οι Ιάπωνες, γνωστή με τον όρο «taibatsu». Εκθεση της οργάνωσης Human Rights Watch, με τίτλο «Με χτύπησαν τόσες πολλές φορές που δεν μπορώ να μετρήσω», περιλαμβάνει μαρτυρίες νεαρών αθλητών και αθλητριών της «ελίτ» που τη βίωσαν, μεταξύ των οποίων και της Ναόμι Μασούκο, ίσως της κορυφαίας βολεϊμπολίστριας που ανέδειξε η χώρα. Ανάμεσα στα άλλα, η Μασούκο τονίζει: «Δεν θυμάμαι, ποτέ, να άκουσα ένα «μπράβο» από τον προπονητή μου. Κάθε μέρα σκεφτόμουν πώς να γλυτώσω το ξύλο. Ποτέ δεν πίστευα ότι το βόλεϊ ήταν κάτι ευχάριστο. Το μισούσα …. Οταν μεγάλωσα, πλέον, μίλησα με τον προπονητή μου και του ζήτησα εξηγήσεις. Κι εκείνος αποκρίθηκε ότι στη δική του γενιά ήταν πολύ χειρότερα».

Εδώ και αρκετές δεκαετίες, έχει γίνει παγκόσμια… μόδα. Σε μελέτη του 1995, σχεδόν οι μισοί (47%) από τους αθλητές 11-25 ετών που συμμετείχαν, αποκάλυψαν πως είχαν δεχτεί κάποιου είδους κακοποίηση: «ξύλο», προσβολές, εξευτελισμό, απομόνωση, ή εξαντλητικές προπονήσεις πέρα από τα όρια. Αλλά έπρεπε να περάσει πολύς καιρός για να «συγκινηθεί» η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή, η οποία, προσφάτως, αναγνώρισε τα δικαιώματα των αθλητών, και τους προέτρεψε να καταγγέλλουν κάθε περιστατικό βίας και κακομεταχείρισης.

Ελάχιστοι τολμούν. Γιατί στα μάτια τους, ο προπονητής τους είναι ένας μικρός Θεός. Μαθαίνουν να υποτάσσονται στην εξουσία του, και δένονται συναισθηματικά μαζί του σαν να είναι μέλος της οικογενείας τους. Ποιος θα ξεχάσει το viral βίντεο της γερμανίδας τζουντόκα, Μαρτίνα Τράιντος, τον περασμένο Ιούλιο στο Τόκιο; Λίγο πριν αρχίσει ο αγώνας της με τη Ζόφι Οζμπάς από την Ουγγαρία, ο προπονητής της τη χαστούκισε, όμως εκείνη έσπευσε να τον υπερασπιστεί: «Μάλλον δεν ήταν αρκετό (το χαστούκι) για να με αφυπνίσει, αφού ηττήθηκα».

Το περιστατικό με τη 13χρονη προκάλεσε τη «χλιαρή» αντίδραση της ομοσπονδίας τάε κβον ντο, η οποία αρκέστηκε σε γενικότητες: «Η βία δεν ταιριάζει στη φιλοσοφία του αθλήματος, αφού οι προπονητές-δάσκαλοί μας έχουν ως βασική προτεραιότητα την εκμάθηση της πειθαρχίας και του αυτοελέγχου».

Πηγή: Protagon.gr