Κοχλιακά εμφυτεύματα και νοηματική γλώσσα.

Όλο και περισσότερο προβάλλεται η άποψη ότι τα κωφά παιδιά που βάζουν κοχλιακά εμφυτεύματα δεν χρειάζεται να μάθουν νοηματική, αφού πολύ σύντομα θα μπορούν να χρησιμοποιούν τον προφορικό λόγο αποτελεσματικά. Και μολονότι υπάρχει πληθώρα επιστημονικών ερευνών που αποδεικνύουν ότι η νοηματική γλώσσα δεν εμποδίζει, ούτε καθυστερεί την ανάπτυξη του προφορικού λόγου, μολονότι στην πράξη οι εκπαιδευτικοί διαπιστώνουν ότι πάρα πολλά παιδιά με κοχλιακά εμφυτεύματα βρίσκονται πολύ πίσω γλωσσικά και γνωστικά από τους ακούοντες συνομηλίκους τους, υπάρχουν κάποιες έρευνες που υποστηρίζουν ότι τα κωφά παιδιά με κοχλιακό εμφύτευμα τα πάνε πάρα πολύ καλά στον προφορικό λόγο. Τόσο καλά που θεωρείται ότι έχουν πλήρη πρόσβαση σε όσα λέγονται συμβαίνουν γύρω τους. Συμβαίνει όμως όντως στον βαθμό που καταγράφεται;

Σύμφωνα με ανάρτηση του Deaf Center at Boston University Wheelock College ίσως υπάρχει μια πολύ απλή εξήγηση για τα υψηλά ποσοστά «επιτυχίας» των κοχλιακών εμφυτευμάτων. Αν εξετάσει κανείς τα δείγματα των παιδιών που συμμετέχουν στις έρευνες διαπιστώνει ότι συγκρίνονται δύο ομάδες: ακούοντα παιδιά και κωφά παιδιά που φοράνε κοχλιακό εμφύτευμα για να δουν αν το επίπεδό τους όσον αφορά την κατανόηση και την παραγωγή του προφορικού λόγου είναι παρόμοιο. Το δείγμα όμως των κωφών παιδιών στην πραγματικότητα δεν περιλαμβάνει τυχαία επιλεγμένα κωφά παιδιά. Κάποια παιδιά με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά σταθερά αποκλείονται από αυτές τις έρευνες λόγω μεθοδολογίας. Βασικές προϋποθέσεις για την συμμετοχή των κωφών παιδιών με κοχλιακά εμφυτεύματα σε τέτοιου είδους έρευνες είναι συνήθως μεταξύ των άλλων και α) η συνεχής χρήση του κοχλιακού εμφυτεύματος και η απουσία νοητικών περιορισμών/ νοητικής καθυστέρησης (που προσδιορίζεται με την χρήση του Δείκτη Νοημοσύνης, IQ).

Πρόκειται για παιδιά που δεν φοράνε τα κοχλιακά εμφυτεύματα όλη την ώρα, ενδεχομένως γιατί πολύ απλά δεν τα βοηθούσαν αρκετά ώστε να τα φορούν. Αυτά τα παιδιά που ουσιαστικά αποτελούν έναν πληθυσμό όπου τα κοχλιακά εμφυτεύματα δεν έφεραν τα επιθυμητά αποτελέσματα στον προφορικό λόγο, αποκλείονται από την έρευνα. Ένας αριθμός κωφών παιδιών επίσης αποκλείονται από την έρευνα γιατί έχουν χαμηλό Δείκτη Νοημοσύνης. Ωστόσο το IQ τις περισσότερες φορές προσδιορίζεται με δοκιμασίες που στηρίζονται στην προφορική γλώσσα. Πολλά κωφά παιδιά παίρνουν χαμηλές βαθμολογίες επειδή δεν έχουν κατακτήσει ακόμα την προφορική γλώσσα, όχι επειδή έχουν πραγματικά νοητικές δυσκολίες. Και αυτά τα παιδιά που δεν έχουν ακόμα κατακτήσει την προφορική γλώσσα στο επιθυμητό επίπεδο (και κατά συνέπεια τα κοχλιακά εμφυτεύματα δεν έχουν φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα) αποκλείονται από την έρευνα. Επομένως τα κωφά παιδιά που συμμετέχουν στην έρευνα είναι αυτά που έχουν εξορισμού υψηλό γλωσσικό επίπεδο. Είναι τα παιδιά για τα οποία τα κοχλιακά εμφυτεύματα είχαν τα επιθυμητά αποτελέσματα στην κατάκτηση του προφορικού λόγου. Πού είναι όμως τα παιδιά που μολονότι έβαλαν κοχλιακό εμφύτευμα δεν έφτασαν στο επιθυμητό γλωσσικό επίπεδο; Μήπως το ποσοστό αποτυχίας αν περιλαμβάνονταν και αυτά τα παιδιά στις έρευνες θα ήταν σημαντικά μικρότερο και η απόλυτη άποψη ότι εφόσον γίνει κοχλιακή εμφύτευση τα παιδιά δεν χρειάζεται να μάθουν τη νοηματική γλώσσα θα έχανε το αυταπόδεικτό της;

Τροφή για σκέψη και προβληματισμό σε μια εποχή που τα κοχλιακά εμφυτεύματα προβάλλονται από πολλούς ως «αυτιά» που μετατρέπουν τα κωφά παιδιά σε ακούοντα κάνοντας θαύματα…

Ιωάννα Αγγέλου

Ειδική Παιδαγωγός (Παν. Θεσσαλίας)

Νηπιαγωγός (Α.Π.Θ.)

MEd - Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση