H δυνατότητα ελέγχου ηλεκτρονικών συσκευών με τη δύναμη της σκέψης γοήτευε τους επιστήμονες επί χρόνια. Θα μπορούσε αυτή ακριβώς η δυνατότητα να βοηθήσει στη δημιουργία ενός παιχνιδιού βίντεο που θα έσβηνε κάθε προηγούμενο. Ταυτόχρονα, όμως, θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμη καθώς θα βοηθούσε ανθρώπους που πάσχουν από τετραπληγία να χρησιμοποιήσουν ηλεκτρονικούς υπολογιστές, να κινούν τεχνητά μέλη ή να κατευθύνουν αναπηρικά αμαξίδια ή ρομπότ.
Οι νέες εξελίξεις στην ασύρματη επαφή του ανθρώπινου εγκεφάλου και μηχανήματος αποδεικνύουν ότι η υλοποίηση αυτού του οράματος έρχεται όλο και πιο κοντά. Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια κατέστη δυνατός ο χειρισμός κάποιων απλών συσκευών, όπως παραδείγματος χάριν ο κένσορας του ηλεκτρονικού υπολογιστή με τη δύναμη της σκέψης.
Σκεφτόμαστε ότι πρέπει να μετακινηθεί ο δείκτης πάνω στην οθόνη και ως διά μαγείας γίνεται. Βέβαια τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο απλά. Για να επιτευχθεί η επαφή συσκευής και ανθρώπινης σκέψης θα πρέπει να γίνει εμφύτευση ηλεκτροδίων μέσα στον εγκέφαλο, έτσι ώστε να καταγράφει η ηλεκτρική δραστηριότητα που συνδέεται με κάθε κίνηση.
Καθώς η εμφύτευση είναι συχνά οδυνηρή υπόθεση, άλλη μέθοδος που χρησιμοποιείται από τους ειδικούς είναι το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα, που ανιχνεύει την ηλεκτρική δραστηριότητα τους εγκεφάλου χρησιμοποιώντας ηλεκτρόδια που τοποθετούνται πάνω στο κρανίο. Οποια μέθοδος και αν χρησιμοποιηθεί το αποτέλεσμα είναι ένα. Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής μαθαίνει να συνδέει συγκεκριμένα εγκεφαλικά σήματα με συγκεκριμένες πράξεις και κινήσεις. Σε μία από τις τελευταίες έρευνες, ο Χοσέ Κοντρέρας Βιντάλ και οι συνάδελφοί του στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ κατάφεραν να συγκεντρώσουν πολλά στοιχεία αναλύοντας τα ηλεκτροεγκεφαλογραφήματα κάποιων εθελοντών. Αυτά τα ηλεκτρονικά σήματα αφορούσαν την ικανότητα των συμμετεχόντων να πατούν ένα κουμπί. Στη συνέχεια οι ερευνητές κατάφεραν να αναπαράγουν τις σχετικές κινήσεις του χεριού στις τρειις διαστάσεις.
Στο πόρισμα της έρευνάς τους, που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Journal of Neuroscience, οι ερευνητές εξηγούν πώς τοποθέτησαν στο κεφάλι πέντε εθελοντών ένα είδος σκούφου σαν αυτό της κολύμβησης, το οποίο χρησιμοποιείται για τα ηλεκτροεγκεφαλογραφήματα. Στη συνέχεια ζήτησαν από τους εθελοντές να πατήσουν οκτώ κουμπιά σε τυχαία σειρά. Την ίδια στιγμή, με ειδικές συσκευές, κατέγραψαν τα σήματα που έστελνε ο εγκέφαλός τους, όπως εξάλλου και τις κινήσεις των χεριών τους. Αργότερα ζητήθηκε από κάθε εθελοντή να σκεφτεί ό, τι ήθελε ή έπρεπε να πατήσει κάποιο από τα κουμπιά του πειράματος.
Τα δεδομένα που είχαν συγκεντρωθεί με το ηλεκτροεγκεφαλογραφήμα συγκριθήκαν με εκείνα που είχαν συλλεγεί στην προηγούμενη φάση του πειράματος. Ο υπολογιστής με βάση αυτά τα στοιχεία μπόρεσε να διακρίνει ποιο κουμπί σκεπτόταν να πατήσει ο εθελοντής.
Η ερευνητική ομάδα, επίσης, διαπίστωσε ότι οι αισθητήρες στον ειδικό σκούφο που είχαν τοποθετηθεί κοντά σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου είχαν καλύτερα αποτελέσματα από τους υπόλοιπους. Ενας αισθητήρας, παραδείγματος χάριν, ο οποίος είχε τοποθετηθεί κοντά στην περιοχή του φλοιού του εγκεφάλου που ελέγχει την κίνηση, ήταν εξαιρετικά ακριβής στις καταγραφές του. Επίσης πολύ χρήσιμα σήματα ήρθαν από αισθητήρες που είχαν τοποθετηθεί κοντά στην περιοχή του εγκεφάλου που βοηθά στην καθοδήγηση της κίνησης των άκρων.
Ολες αυτές οι γνώσεις που συγκέντρωσαν οι ερευνητές σημαίνουν ότι μελλοντικά οι ειδικοί σκούφοι που χρησιμοποιούνται για τα εγκεφαλογραφήματα μπορούν να έχουν λιγότερους αισθητήρες, ώστε να εξυπηρετούν κατά τον καλύτερο τρόπο την εφαρμογή για την οποία θα χρησιμοποιηθούν. Κάτι τέτοιο, εξηγούν οι ερευνητές, σημαίνει ότι ο όγκος τους θα είναι μικρότερος και η χρήση τους πιο εύκολη.
Επαιξαν... τένιςΣτην έκθεση Cebit που πραγματοποιήθηκε στις αρχές του μήνα στο Αννόβερο, κάποιοι εθελοντές κατάφεραν να παίξουν τένις με ηλεκτρονικό υπολογιστή κινώντας τη ρακέτα τους μόνο με τη δύναμη της σκέψης. Αρχικά οι παίκτες έπρεπε να αποφασίσουν εάν ήθελαν να κινήσουν το δεξί ή το αριστερό χέρι για να κρατήσουν τη ρακέτα. Τελικά, όμως, όπως εξηγεί ο Κλάους Ρόμπερτ Μίλερ, του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Βερολίνου, αυτή η επιλογή έγινε υποσυνείδητα. Οι ειδικοί ελπίζουν ότι μελλοντικά αυτή η τεχνολογία θα χρησιμοποιηθεί εκτενώς από ανθρώπους με προβλήματα κίνησης, αν και σήμερα μόνο το 30% θέλει να δοκιμάσει τη νέα τεχνολογία.
Η διαχείριση των σημάτωνΤο μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιστήμονες έγκειται στο ότι οι μη παρεμβατικές μέθοδοι, τις οποίες προτιμούν ειδικοί και μη, έχουν αρκετά μειονεκτήματα. Δεν είναι εξίσου ακριβείς, παραδείγματος χάριν με αυτές που χρησιμοποιούν εμφυτευμένα ηλεκτρόδια στον εγκέφαλο. Αυτές έχουν καθαρότερο σήμα, που μπορεί να αναγνωσθεί από τη «συσκευή» με μεγαλύτερη ακρίβεια. Βέβαια, οι πρόσφατες εξελίξεις που καταγράφονται στην επιστήμη των αισθητήρων και τη διαχείριση των σημάτων βοήθησαν στη γεφύρωση αυτού του χάσματος, κάνοντας την προσέγγιση με βάση τα εγκεφαλογραφήματα περισσότερο αξιόπιστη αλλά και ευκολότερη στη χρήση.
Πηγή: Η Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου