Μουσική και Σύνδρομο Williams

Τα περισσότερα άτομα με Σύνδρομο Williams έχουν στενή σχέση με τη μουσική. Η μουσική τα αγγίζει με τρόπους που δεν παρατηρούμε στο γενικό πληθυσμό. Είναι πολύ συχνό για τα άτομα με Σύνδρομο Williams να συγκινούνται μέχρι δακρύων ακούγοντας κλασική μουσική, ενοχλούνται από συγχορδίες, να χορεύουν και γελούν στην παιχνιδιάρικη και «χαρούμενη» μουσική. 

Η σχέση των ατόμων με Σύνδρομο Williams με τη μουσική, ιδιαίτερα όσο αφορά την αίσθηση του ρυθμού, την ικανότητα να θυμούνται στίχους και την ευαισθησία της ακοής, μπορεί να χρησιμοποιηθεί προκειμένου να βοηθήσει τα άτομα να ξεπεράσουν τις αδυναμίες τους. Η μουσικοθεραπεία χρησιμοποιείται συχνά στο εκπαιδευτικό περιβάλλον για να βοηθήσει τα παιδιά να κατακτήσουν μαθηματικές δεξιότητες και άλλες έννοιες. 

Μερικές φορές αυτή η φυσική σχέση με την μουσική εξελίσσεται σε μια εξαιρετική μουσική ικανότητα. Τα παιδιά μπορούν να ωφεληθούν πολύ από τα μη παραδοσιακά μαθήματα φωνητικής, στο πιάνο, στα τύμπανα, στην κιθάρα (τα περισσότερα παιδιά μαθαίνουν να παίζουν απλά ακούγοντας). Το κείμενο αυτό έχει σαν στόχο να βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς να καταλάβουν τη σχέση των ατόμων με Σύνδρομο Williams με την μουσική. 

Τι σημαίνει όμως έφεση στη μουσική; Και πώς θα μπορούσε η μουσική να επηρεάσει την εκπαίδευση του παιδιού γενικά;

Τα άτομα με Σύνδρομο Williams συχνά αναφέρουν ότι έχουν μια φυσική αίσθηση ότι η μουσική είναι μέρος της ύπαρξής τους. Εμφανίζονται συχνά να έλκονται από την μουσική και τα πράγματα που έχουν σχέση με αυτή. Η μουσική βοηθά κάποια άτομα να αντιμετωπίσουν εμπόδια και προβλήματα που διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να ξεπεράσουν. Για παράδειγμα, μερικά παιδιά με Σύνδρομο Williams ξεπερνούν τη μεγάλη τους ευαισθησία στους δυνατούς ήχους προκειμένου να πάνε μαζί με τους άλλους στην πίστα για να χορέψουν με μια μουσική που κάτω από διαφορετικές συνθήκες θα τους έφερνε δάκρυα στα μάτια λόγω έντασης. 

Το ίδιο συμβαίνει πολλές φορές και μέσα στην τάξη. Μπορούν να ασχολούνται με μια «μουσική» δραστηριότητα για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ότι μπορούν να ασχολούνται με μη μουσικές δραστηριότητες. Αυτό το στοιχείο μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντική πληροφορία για τους εκπαιδευτικούς που ασχολούνται με παιδιά με Σύνδρομο Williams που έχουν περιορισμένο εύρος προσοχής. 

Είναι σημαντικό να σημειωθεί, ωστόσο, ότι «τάση» δεν ισοδυναμεί με «ικανότητα» αν και αυτό συμβαίνει σε ορισμένες περιπτώσεις. Η σύνδεση της μουσικής με το Σύνδρομο Williams αναφέρεται σε γνωστικά, συναισθηματικά και ψυχολογικά χαρακτηριστικά. Τα άτομα με Σύνδρομο Williams απολαμβάνουν τη συμμετοχή τους σε μουσικές δραστηριότητες, είτε δείχνουν αυξημένες μουσικές ικανότητες, είτε όχι. 

‘Εχουν τα παιδιά με Σύνδρομο Williams ταλέντο στη μουσική;

Είναι πολύ πιθανό. Τα παιδιά με Σύνδρομο Williams (σαν σύνολο) φαίνεται να έχουν σε υψηλότερο ποσοστό μουσικότητα και σε αρκετές περιπτώσεις και μουσική ικανότητα σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Μεταξύ των ατόμων που έχουν αυξημένα επίπεδα μουσικότητας υπάρχουν και άτομα με Σύνδρομο Williams που έχουν ταλέντο στη μουσική. Αλλά υπάρχουν και πολλοί άλλοι που δεν έχουν. Είναι η τάση και η αγάπη για τη μουσική και όχι τόσο αυτή η «χαρισματικότητα» που αποτελεί κοινό χαρακτηριστικό των ατόμων με Σύνδρομο Williams. Επιπλέον, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι το ποσοστό των ατόμων με Σύνδρομο Williams που έχει τέλεια τονικότητα είναι υψηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό του γενικού πληθυσμού. 

Μπορεί η μουσικότητα ενός παιδιού με Σύνδρομο Williams να επηρεαστεί από την εκπαίδευση;

Ναι. Εξαιτίας του μεγάλου εύρους των αναπτυξιακών καθυστερήσεων στην πρώιμη παιδική ηλικία και των ιατρικών προβλημάτων είναι πιθανό να εμφανιστούν πολλά χαρακτηριστικά του Συνδρόμου Williams μετά από κάποιο χρόνο. Για παράδειγμα, ένα παιδί με Σύνδρομο Williams που δεν ενδιαφέρεται για τη μουσική σε ηλικία 3 ετών, μπορεί να επιδεικνύει μεγάλο ενδιαφέρον ή/ και ικανότητα στην ηλικία των 11 ετών. Η μουσικότητα ενός παιδιού μπορεί να αναδειχθεί από διάφορες περιστάσεις και να επηρεαστεί από τις εκπαιδευτικές τους εμπειρίες. 

Θα πρέπει ένα παιδί με Σύνδρομο Williams να αξιολογείται για μουσικοθεραπεία; 

Σαν γενικό κανόνα, θα θέλετε πιθανότητα να αξιολογηθεί το παιδί σας από κάποιον μουσικοθεραπευτή. Η σύνδεση που έχε βρεθεί ανάμεσα στη μουσική και την γνωστική λειτουργία στα άτομα με Σύνδρομο Williams υποδεικνύει ότι η αξιολόγηση αυτή είναι κατάλληλη. 

Οι ερωτήσεις που ακολουθούν μπορούν να βοηθήσουν τα μέλη μιας ομάδας ειδικής αγωγής να καθορίσουν την καταλληλότητα μιας αξιολόγησης μουσικοθεραπείας. Σημείωση: μια αρνητική απάντηση σε μια ή περισσότερες ερωτήσεις δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το παιδί δεν είναι κατάλληλο για αξιολόγηση της μουσικοθεραπείας. Αν προκύψουν διαφωνίες ή ερωτήσεις, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με έναν μουσικοθεραπευτή.

- Είναι η χρήση της μουσικής κίνητρο για το παιδί προκειμένου να ασχοληθεί με τις εργασίες του; 

- Είναι η χρήση της μουσικής κίνητρο για το παιδί προκειμένου να ολοκληρώσει τις εργασίες του;

- Θα μπορούσε το παιδί να επωφεληθεί από τη χρήση πρόσθετων τρόπων επικοινωνίας;

- Μήπως το παιδί αρχίζει να αλληλεπιδρά στην τάξη ή στο σπίτι όταν υπάρχει μουσική;

- Μήπως το παιδί διατηρεί πληροφορίες που προσλαμβάνει μέσω της μουσικής πιο εύκολα από όσες προσλαμβάνει μέσω της ομιλούμενης γλώσσας;

Μια αξιολόγηση όσο αφορά τη μουσικοθεραπεία ως σχετική υπηρεσία θα πρέπει, τουλάχιστον, να περιλαμβάνει μια πρόσφατη έκθεση του εκπαιδευτικού προγράμματος του παιδιού, συνεντεύξεις με άτομα της εκπαιδευτικής ομάδας που το υποστηρίζει και μια αξιολόγηση/ μέτρηση που θα δίνει συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με το αν η μουσικοθεραπεία επηρεάζει σημαντικά την ικανότητα του παιδιού να επωφελείται από την παρεχόμενη εκπαίδευση. 

Πώς βοηθά η μουσική ένα παιδί με Σύνδρομο Williams;

Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα τα παιδιά με Σύνδρομο Williams να επωφεληθούν από τη μουσικοθεραπεία. Στη μουσικοθεραπεία χρησιμοποιείται ένα διαδραστικό περιβάλλον μουσικής για την επίτευξη συγκεκριμένων εκπαιδευτικών στόχων. Αυτή η τάση για τη μουσική στα παιδιά με Σύνδρομο Williams τους επιτρέπει να εμπλέκονται πιο ενεργά και να έχουν υψηλοτερο ποσοστό επιτυχίας όταν δύσκολα έργα/ ασκήσεις συνοδεύονται/ ενισχύονται με την μουσική. Ωστόσο, δεν αντιδρούν όλα τα παιδιά με τον ίδιο τρόπο στη μουσικοθεραπεία (ακριβώς όπως συμβαίνει και με τα άλλα είδη θεραπείας). Θα πρέπει να γίνει προσεκτική αξιολόγηση από ειδικό μουσικοθεραπευτή και αν αυτός αποφανθεί ότι η μουσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει πρέπει να ενταχθεί στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του παιδιού. 

Απόδοση του άρθρου Music and Williams Syndrome

Ιωάννα Αγγέλου

Ειδική Παιδαγωγός