«Το μωρό μου δεν θα ζούσε εάν δεν έπαιρνε μητρικό γάλα από την τράπεζα». Είναι τα λόγια μιας μητέρας που είδε το παιδί της να δίνει μάχη για να κρατηθεί στη ζωή και τα κατάφερε χάρη στην τράπεζα μητρικού γάλακτος που λειτουργεί στο μαιευτήριο «Έλενα Βενιζέλου».
Πρόκειται για την πρώτη τράπεζα μητρικού γάλακτος στην Ελλάδα που λειτουργεί από το 1947. Δίνει τη δυνατότητα στις μητέρες που γεννούν πρόωρα να χορηγούν το δικό τους γάλα στα παιδιά τους, μέχρι να γίνουν ικανά να θηλάσουν απευθείας από τις μητέρες τους. Επίσης, μητέρες οι οποίες έχουν γάλα που τους περισσεύει, μπορούν να γίνουν δότριες, προσφέροντάς το σε μωρά που το έχουν ανάγκη.
«Παράγουμε περίπου 24 λίτρα μητρικό γάλα την εβδομάδα και περίπου 1200-1500 κιλά το χρόνο» λέει στο in.gr ο νεογνολόγος και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Θηλασμού, Γιώργος Λιόσης.
Πώς λειτουργεί η τράπεζα γάλακτος
Η μητέρα που θέλει να γίνει δότρια γάλακτος επικοινωνεί με το «Έλενα Βενιζέλου» και μπαίνει σε μία διαδικασία εξετάσεων, προκειμένου να υπάρχει ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό.
«Δεν πρέπει να υπάρχει κάποιο πρόβλημα υγείας για να προχωρήσει η διαδικασία. Η μητέρα ελέγχεται για συγγενείς λοιμώξεις, όπως μεγαλοκυταρροϊό, HIV, ηπατίτιδα Β και C. Γίνεται όλος αυτός ο έλεγχος ώστε να μη μεταδοθεί κάποιος ιός από τη μητέρα στο μωρό» εξηγεί ο κ. Λιόσης.
Εφόσον δεν εντοπιστεί κάποιο πρόβλημα στον ιατρικό έλεγχο η μητέρα βάζει το γάλα της σε ειδικά μπουκαλάκια που προμηθεύεται από το μαιευτήριο και το τοποθετεί αμέσως στην κατάψυξη στους -20 βαθμούς. Στη συνέχεια στέλνει το γάλα στο μαιευτήριο είτε με παγοκύστες ή με ειδικούς μεταφορείς βιολογικών υγρών.
«Είχαμε μια περίπτωση μητέρας που μας έστειλε 80 λίτρα γάλα» λέει ο κ. Λιόσης.
Στη συνέχεια και εφόσον το γάλα μεταφερθεί στο μαιευτήριο ξεκινά η διαδικασία της παστερίωσης.
«Εδώ το παίρνουμε, το ψύχουμε, το κρατάμε στους -20 και όταν γίνονται παστεριώσεις (2-3 φορές την εβδομάδα) το αποψύχουμε, παίρνουμε καλλιέργειες από το γάλα και το παστεριώνουμε. Παστερίωση σημαίνει θέρμανση στους 62,5 βαθμούς για μισή ώρα. Υπάρχει ειδικό μηχάνημα, ο παστεριωτής που συλλέγουμε όλα τα γάλατα των δοτριών και το βάζουμε σε θήκες για μπουκάλια. Αφού παστεριώνεται παίρνουμε άλλη καλλιέργεια για να είμαστε ακόμα πιο σίγουροι ότι όλα πάνε καλά. Οι κανόνες που εφαρμόζουμε είναι ίδιοι με αυτούς που εφαρμόζονται στις μεταγγίσεις αίματος» εξηγεί ο κ. Λιόσης.
Στη συνέχεια και ανάλογα με τις ανάγκες που υπάρχουν το παστεριωμένο πλέον γάλα μπαίνει και πάλι στους -20 και κάθε ημέρα η μαία αναλαμβάνει να το αποψύξει την ποσότητα που χρειάζεται και να το μοιράσει στα πρόωρα μωρά.
Ποιες μητέρες μπορούν να γίνουν δότριες γάλακτος
- Θα πρέπει να έχουν καλή υγεία, να μην πάσχουν δηλαδή από χρόνιες νόσους.
- Να μην έχουν μεταγγισθεί και να μην έχουν κάνει τατουάζ τον τελευταίο χρόνο.
- Να μην έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνων τους τελευταίους έξι μήνες.
- Να μην έχουν γεννηθεί ή ταξιδέψει σε χώρες της Αφρικής τα τρία τελευταία χρόνια.
- Δεν θα πρέπει να είναι στην κατηγορία υψηλού κινδύνου για να μολυνθούν από τον ιό ΗIV.
- Να μην είναι καπνίστριες
- Να μην καταναλώνουν πάνω από δύο δόσεις αλκοολούχων ποτών την ημέρα.
- Να μην καταναλώνουν πάνω από τρία καφεϊνούχα ποτά την ημέρα π.χ. καφέ, τσάι, κόκα κόλα.
- Να μην παίρνουν βότανα εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις.
- Να μην κάνουν χρήση ναρκωτικών.
- Να μην έχουν συντρόφους οι οποίοι έχουν κίνδυνο να μολυνθούν από HIV.
- Να μην έχουν σεξουαλικούς συντρόφους θετικούς σε HIV.
- Οι σύντροφοί τους να μην είναι χρήστες ουσιών.
- Οι σύντροφοί τους να μην έχουν σχέσεις με άλλους άνδρες.
- Να μην έχουν σεξουαλικούς συντρόφους που πάσχουν από αιμορροφιλία ή λαμβάνουν θεραπεία με υποκατάστατα αίματος.Η ιστορία της τράπεζας γάλακτος
Η πρώτη τράπεζα γάλακτος στον κόσμο λειτούργησε το 1909 στη Βιέννη και στις ΗΠΑ το 1919 στη Βοστόνη. Στην Ελλάδα πρωτοπόρος στην τράπεζα μητρικού γάλακτος ήταν το «Έλενα Βενιζέλου» που ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1947 και από τότε λειτουργεί συνεχώς. Το 1948 έγινε μια δωρεά και αγοράστηκε το πρώτο ηλεκτρικό ψυγείο για να διατηρείται το γάλα. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα αντιλήφθηκε νωρίς τη σπουδαιότητα της τράπεζας γάλακτος, στη χώρα μας λειτουργεί μονάχα άλλη μία τράπεζα στο «Αγία Σοφία».
«Η Ελλάδα είναι ακόμη πίσω στο θέμα αυτό. Σκοπός είναι να δημιουργηθεί τράπεζα γάλακτος σε κάθε νοσοκομείο που έχει νεογνά. Ενώ στη νοσηλεία των πρόωρων μωρών είμαστε αρκετά καλά και η επιβίωση είναι αρκετά υψηλή, στις τράπεζες έχουμε μείνει πίσω» τονίζει ο νεογνολόγος.
Οι τράπεζες μητρικού γάλακτος πέρασαν μια περίοδο πτώσης γύρω στο 1990 όταν εμφανίστηκε η φοβία του AIDS με αποτέλεσμα να αρχίσουν να κλείνουν σταδιακά.
«Σε εμάς η τράπεζα δεν έκλεισε αλλά υπολειτουργούσε κατά κάποιο τρόπο. Μετά όταν βρήκαν ότι με την παστερίωση απενεργοποιείται ο ιός και δεν μεταδίδεται, άρχισε μια μεγάλη ανάκαμψη. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, υπάρχει πολύ μεγάλη αύξηση. Στην Ευρώπη έχουμε 184 τράπεζες και στην Ελλάδα αρχίζει να γίνεται μια προσπάθεια να γίνουν κι άλλες τράπεζες γάλακτος» τονίζει κ. Λιόσης.
Η σημασία του μητρικού γάλακτος
Το μητρικό γάλα αποτελεί το καλύτερο φάρμακο για τα μωρά που γεννιούνται πρόωρα. Η νεκρωτική εντεροκολίτιδα είναι η βασικότερη αιτία θανάτου στα πρόωρα βρέφη και το μητρικό γάλα με τους παράγοντες και τα στοιχεία που περιέχει συμβάλλει στην αποδυνάμωση της απειλητικής αυτής ασθένειας.
«Το μητρικό γάλα είναι αναντικατάστατο. Ακόμη και δυο-τρεις σταγόνες να δοθούν στο στόμα του μωρού είναι πολύ σημαντικές. Στην Αμερική πολλές φορές δίνουν μητρικό γάλα ακόμη και σε μερικές μορφές καρκίνου» λέει ο νεογνολόγος.
«Εμείς λόγω του ότι δεν έχουμε μεγάλες ποσότητες, η τράπεζά μας είναι στραμμένη στο να χορηγεί γάλα μόνο στα πρόωρα μωρά και σε αυτά που έχουν χειρουργικά προβλήματα. Δίνουμε επίσης και στο νοσοκομείο Αλεξάνδρα και σε έκτακτες περιπτώσεις σε κάποια άλλα νοσοκομεία» προσθέτει.
Σε καμία περίπτωση, όμως, όπως υπογραμμίζει ο κ. Λιόσης, το γάλα της τράπεζας δεν αντικαθιστά το φρέσκο γάλα της μητέρας. «Ο σκοπός είναι μόλις μια μάνα γεννάει ένα πρόωρο παιδί, η μαία να πηγαίνει αμέσως και να δείχνει στη μάνα πως θα βγάλει το γάλα και της διδάσκει να το κάνει κάθε δύο ώρες. Το φρέσκο μητρικό γάλα το δίνουμε αμέσως μετά τη γέννηση, έστω και αν το παιδί είναι βαριά, έστω κι αν είναι πολύ πρόωρο» λέει.
Το φρέσκο μητρικό γάλα έχει μεγαλύτερη θρεπτική και θερμιδική αξία και σημαντικότερη αντιφλεγμονώδη και αντιμικροβιακή δράση από το μητρικό γάλα της τράπεζας. «Το πρωτόγαλα, το πρώτο δηλαδή γάλα που βγάζει η μητέρα, βοηθάει να ωριμάσει το έντερο του μωρού, να αυξηθούν τα ένζυμά του. Το μητρικό γάλα αναστέλλει τη δράση των μικροβίων».
Σύγχρονες μαμάδες και θηλασμός
Οι σημερινές μαμάδες φαίνεται πως έχουν αντιληφθεί τη σημασία του θηλασμού.
«Σήμερα είμαι πάρα πολύ αισιόδοξος σε αντίθεση με την προηγούμενη δεκαετία. Έχει αρχίσει ένα ποτάμι που δεν γυρίζει πίσω για τον μητρικό θηλασμό και αυτό οφείλεται στην καλύτερη ενημέρωση που υπάρχει» τονίζει ο κ. Λιόσης.
Σκοπός μιας τράπεζας γάλακτος είναι να διαφημίσει τη λειτουργία της και γίνονται, όπως λέει και ο γιατρός πάρα πολλές προσπάθειες, πολλά σεμινάρια πάνω σε αυτό.
«Οι μητέρες θα πρέπει να θηλάζουν κυρίως για δύο λόγους. Γιατί έτσι ενισχύεται η σχέση και η επικοινωνία μάνας-παιδιού και γιατί το μητρικό γάλα έχει σημαντική αντιμικροβιακή δράση που καταπολεμά τις λοιμώξεις» καταλήγει ο κ. Λιόσης.
Κική Μαργαρίτη
Newsroom ΔΟΛ
Πηγή: in.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου