Ένα πρωτότυπο σύστημα κοινωνικής ένταξης των παιδιών περιθωριοποιημένων οικογενειών, που ζουν στα όρια της φτώχειας και βιώνουν τον αποκλεισμό, τους κινδύνους και την σχολική εγκατάλειψη, εφαρμόζουν τα τελευταία χρόνια όλες σχεδόν οι χώρες της Λατινικής Αμερικής, με εντυπωσιακά αποτελέσματα στην ποιότητα της ζωής των παιδιών αυτών, αλλά και στην κοινωνική συνοχή.
Είναι κοινώς γνωστό υπό τον όρο «Ελ σιστέμα» (El systema), αλλά σε κάθε χώρα έχει την δική του ονομασία, καθώς προσαρμόζεται στις ανάγκες και στις ιδιαιτερότητες των κοινωνιών, στις οποίες απευθύνεται. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα πρόγραμμα μουσικής εκπαίδευσης, που προσφέρεται δωρεάν σε παιδιά οικογενειών με οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες, με στόχο να τους προσφέρει τη δυνατότητα να συνεχίσουν τη μόρφωσή τους, να κοινωνικοποιηθούν μέσα από μουσικές ομάδες, να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους, ακόμη και να αποκτήσουν προοπτική για εργασία.
Λαμβάνοντας υπόψη τα οφέλη της μουσικής παιδείας στην διαμόρφωση των ηθών και στον εκπολιτισμό και την πρόοδο της κοινωνίας, αλλά επίσης στην κάθαρση της ψυχής και στην αγωγή της, ο κρατικός μηχανισμός της Κόστα Ρίκα υιοθέτησε και χρηματοδοτεί το πρόγραμμα μουσικής εκπαίδευσης από το 2007, σε εθνικό επίπεδο, υπό την ευθύνη του υπουργείου Πολιτισμού. Μέχρι στιγμής το έχουν παρακολουθήσει 12.000 παιδιά και νέοι, από φτωχές οικογένειες και υποβαθμισμένες περιοχές, και σήμερα είναι εγγεγραμμένα 7.000 παιδιά.
Το «Sinem» (Εθνικό Σύστημα Μουσικής Εκπαίδευσης) της Κόστα Ρίκα, παρουσίασε στο πλαίσιο του 30ου Παγκόσμιου Συνεδρίου για την μουσική εκπαίδευση που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη – με τη συμμετοχή περισσότερων από 1.500 επιστημόνων από 70 χώρες, αλλά και πάνω από 1.000 μουσικών από 80 καλλιτεχνικά σχήματα – ο ακαδημαϊκός διευθυντής του, Πάμπλο Κουέλο Σουνιόλ, ο οποίος δέχθηκε το θερμό χειροκρότημα των παρισταμένων, που εξέφρασαν τον ενθουσιασμό τους για την πρωτοβουλία.
«Η βασική ιδέα ήταν να μαζέψουμε τα παιδιά φτωχών και αποκλεισμένων οικογενειών και να τους δώσουμε μία προοπτική στη ζωή και να τους επανεντάξουμε στην κοινωνία. Γιατί, τα παιδιά στην Κόστα Ρίκα, φοιτούν υποχρεωτικά στο δημοτικό, αλλά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό εγκαταλείπουν το σχολείο στο γυμνάσιο. Το κράτος χρηματοδοτεί τους μισθούς των καθηγητών που διδάσκουν μουσική, και τα μουσικά όργανα των μαθητών, καθώς οι οικογένειές τους δεν μπορούν να τους προσφέρουν αυτή τη δυνατότητα» εξηγεί στο ΑΜΠΕ, ο κ.Σουνιόλ.
Το Sinem προσεγγίζει τα παιδιά της ηλικίας αυτής και προσπαθεί να τα εγγράψει – αφού πρώτα ενημερώσει τους γονείς – σε ένα πρόγραμμα μουσικής εκπαίδευσης, με την προϋπόθεση να συνεχίσουν το σχολείο και γιατί όχι να σπουδάσουν και στο πανεπιστήμιο (αν και αυτό δεν είναι υποχρεωτικό). Στο πρόγραμμα είναι ευπρόσδεκτοι όλοι, ανεξάρτητα από τις μουσικές τους δεξιότητες. «Δεν απορρίπτουμε αυτούς που δεν έχουν ταλέντο, όπως γίνεται σε άλλες μουσικές σχολές, αλλά ούτε προσφέρουμε ιδιαίτερα μαθήματα ενός οργάνου σε κάθε παιδί ξεχωριστά» αναφέρει ο ακαδημαϊκός διευθυντής του Sinem.
Αρχικά τα παιδιά μπαίνουν σε μία δοκιμαστική περίοδο δύο εβδομάδων, κατά την οποία ενημερώνονται για το πρόγραμμα Εάν ο μαθητής δεχτεί, γίνεται η εγγραφή του και κατά την πρώτη χρονιά εντάσσεται σε μία «πρακτική χορωδίας», προκειμένου να εμπλακεί στην δυναμική της μουσικής πειθαρχίας και της μουσικής ομάδας, να μάθει τους συνομήλικους του και το σχολείο, να αρχίσει να αγαπά την μουσική, να αναγνωρίσει τις κλίσεις του. Στο τέλος της χρονιάς μπαίνει στη διαδικασία επιλογής του οργάνου που επιθυμεί να παίζει.
Μετά το διάστημα αυτό, εντάσσεται σε διάφορα μουσικά σύνολα – ομάδες - ορχήστρες, όπου συμμετέχει με το δικό του μουσικό όργανο. «Δεν μας ενδιαφέρει τόσο το ακουστικό αποτέλεσμα, όσο η διαδικασία της συμμετοχής σε μία ομάδα, η συνεργασία με άλλα παιδιά και η χαρά της εκμάθησης της μουσικής», λέει ο κ.Σουνιόλ, και προσθέτει ότι ένας μαθητής μπορεί να παρακολουθήσει επί χρόνια το πρόγραμμα (συνήθως μία δεκαετία, καθώς αφορά ηλικίες από 7-17 ετών), μέχρι την αποφοίτηση από το λύκειο, ενώ μετά έχει τη δυνατότητα να επιλέξει είτε τις σπουδές σε κάποιο πανεπιστήμιο ή την εργασία. «Υπάρχουν περιπτώσεις παιδιών που αποφάσισαν να συνεχίσουν μουσικές σπουδές σε κάποιο πανεπιστήμιο, κατά τη διάρκεια των οποίων πρόσφεραν εθελοντική εργασία στο Sinem και στη συνέχεια εργάστηκαν ως καθηγητές μουσικής σε αυτό» λέει.
Τα μαθήματα διεξάγονται σε δημοτικά, δημόσια και εκκλησιαστικά κτίρια, και σύμφωνα με τον κ.Σουνιόλ, τα αποτελέσματα του προγράμματος είναι εντυπωσιακά καθώς επωφελούνται τόσο τα παιδιά όσο και οι οικογένειές τους. «Υπάρχουν οικογένειες διαλυμένες που ενώνονται ξανά γύρω από την μουσική δραστηριότητα του παιδιού, υπάρχουν παιδιά που είχαν εγκαταλείψει το σχολείο και επιστρέφουν σε αυτό ή συνεχίζουν τις σπουδές τους στο πανεπιστήμιο, παιδιά που δεν είχαν την προοπτική να μορφωθούν και ξαφνικά εντάσσονται σε μία κοινωνική δομή και αποκτούν έναν σκοπό στη ζωή τους, παιδιά που βρίσκουν δουλειά στο χώρο της μουσικής. Γιατί το να έχουν παρακολουθήσει το πρόγραμμα είναι ένα ατού για το βιογραφικό τους αλλά και για την απόκτηση υποτροφιών για τη συνέχιση των σπουδών τους» λέει χαρακτηριστικά ο ακαδημαϊκός υπεύθυνος.
Το συγκεκριμένο σύστημα μουσικής εκπαίδευσης είναι μία τάση που άρχισε να εδραιώνεται με γοργούς ρυθμούς σε όλη την Λατινική Αμερική. Ήδη εφαρμόζεται στην Αργεντινή, Χιλή, Βενεζουέλα, Κολομβία, Περού, Εκουαδόρ, Βολιβία, Παραγουάη, Βραζιλία, Μεξικό και στις περισσότερες χώρες της Καραϊβικής, ωστόσο, σε κάθε χώρα βρίσκεται σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης. Συνήθως, χρηματοδοτείται από ιδιωτικούς φορείς ή από τα δυτικά κράτη.
Ο κ.Σουνιόλ υποστηρίζει ότι το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα εφαρμογής σε οποιαδήποτε χώρα, σε κάθε ήπειρο, με τις κατάλληλες προσαρμογές που θα λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε κοινωνίας, αλλά και τις διαφορετικές παραμέτρους σε ότι αφορά την μουσική παράδοση. «Το ότι λειτουργεί το σύστημα και είναι πραγματικά χρήσιμο για μία κοινωνία, είναι γεγονός. Το θέμα είναι πως θα το προσαρμόσεις σε κάθε χώρα, αλλά και πως θα το στελεχώσεις με το απαιτούμενο δυναμικό, ποια είναι η μουσική παράδοση και η πολιτική πάνω στην μουσική παιδεία» κατέληξε.
Ε.Ρακιτζή
News Room «Κέρδος» με πληροφόρηση από το ΑΠΕ - ΑΜΠ
Κέρδος online 18/7/2012 15:14
Είναι κοινώς γνωστό υπό τον όρο «Ελ σιστέμα» (El systema), αλλά σε κάθε χώρα έχει την δική του ονομασία, καθώς προσαρμόζεται στις ανάγκες και στις ιδιαιτερότητες των κοινωνιών, στις οποίες απευθύνεται. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα πρόγραμμα μουσικής εκπαίδευσης, που προσφέρεται δωρεάν σε παιδιά οικογενειών με οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες, με στόχο να τους προσφέρει τη δυνατότητα να συνεχίσουν τη μόρφωσή τους, να κοινωνικοποιηθούν μέσα από μουσικές ομάδες, να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους, ακόμη και να αποκτήσουν προοπτική για εργασία.
Λαμβάνοντας υπόψη τα οφέλη της μουσικής παιδείας στην διαμόρφωση των ηθών και στον εκπολιτισμό και την πρόοδο της κοινωνίας, αλλά επίσης στην κάθαρση της ψυχής και στην αγωγή της, ο κρατικός μηχανισμός της Κόστα Ρίκα υιοθέτησε και χρηματοδοτεί το πρόγραμμα μουσικής εκπαίδευσης από το 2007, σε εθνικό επίπεδο, υπό την ευθύνη του υπουργείου Πολιτισμού. Μέχρι στιγμής το έχουν παρακολουθήσει 12.000 παιδιά και νέοι, από φτωχές οικογένειες και υποβαθμισμένες περιοχές, και σήμερα είναι εγγεγραμμένα 7.000 παιδιά.
Το «Sinem» (Εθνικό Σύστημα Μουσικής Εκπαίδευσης) της Κόστα Ρίκα, παρουσίασε στο πλαίσιο του 30ου Παγκόσμιου Συνεδρίου για την μουσική εκπαίδευση που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη – με τη συμμετοχή περισσότερων από 1.500 επιστημόνων από 70 χώρες, αλλά και πάνω από 1.000 μουσικών από 80 καλλιτεχνικά σχήματα – ο ακαδημαϊκός διευθυντής του, Πάμπλο Κουέλο Σουνιόλ, ο οποίος δέχθηκε το θερμό χειροκρότημα των παρισταμένων, που εξέφρασαν τον ενθουσιασμό τους για την πρωτοβουλία.
«Η βασική ιδέα ήταν να μαζέψουμε τα παιδιά φτωχών και αποκλεισμένων οικογενειών και να τους δώσουμε μία προοπτική στη ζωή και να τους επανεντάξουμε στην κοινωνία. Γιατί, τα παιδιά στην Κόστα Ρίκα, φοιτούν υποχρεωτικά στο δημοτικό, αλλά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό εγκαταλείπουν το σχολείο στο γυμνάσιο. Το κράτος χρηματοδοτεί τους μισθούς των καθηγητών που διδάσκουν μουσική, και τα μουσικά όργανα των μαθητών, καθώς οι οικογένειές τους δεν μπορούν να τους προσφέρουν αυτή τη δυνατότητα» εξηγεί στο ΑΜΠΕ, ο κ.Σουνιόλ.
Το Sinem προσεγγίζει τα παιδιά της ηλικίας αυτής και προσπαθεί να τα εγγράψει – αφού πρώτα ενημερώσει τους γονείς – σε ένα πρόγραμμα μουσικής εκπαίδευσης, με την προϋπόθεση να συνεχίσουν το σχολείο και γιατί όχι να σπουδάσουν και στο πανεπιστήμιο (αν και αυτό δεν είναι υποχρεωτικό). Στο πρόγραμμα είναι ευπρόσδεκτοι όλοι, ανεξάρτητα από τις μουσικές τους δεξιότητες. «Δεν απορρίπτουμε αυτούς που δεν έχουν ταλέντο, όπως γίνεται σε άλλες μουσικές σχολές, αλλά ούτε προσφέρουμε ιδιαίτερα μαθήματα ενός οργάνου σε κάθε παιδί ξεχωριστά» αναφέρει ο ακαδημαϊκός διευθυντής του Sinem.
Αρχικά τα παιδιά μπαίνουν σε μία δοκιμαστική περίοδο δύο εβδομάδων, κατά την οποία ενημερώνονται για το πρόγραμμα Εάν ο μαθητής δεχτεί, γίνεται η εγγραφή του και κατά την πρώτη χρονιά εντάσσεται σε μία «πρακτική χορωδίας», προκειμένου να εμπλακεί στην δυναμική της μουσικής πειθαρχίας και της μουσικής ομάδας, να μάθει τους συνομήλικους του και το σχολείο, να αρχίσει να αγαπά την μουσική, να αναγνωρίσει τις κλίσεις του. Στο τέλος της χρονιάς μπαίνει στη διαδικασία επιλογής του οργάνου που επιθυμεί να παίζει.
Μετά το διάστημα αυτό, εντάσσεται σε διάφορα μουσικά σύνολα – ομάδες - ορχήστρες, όπου συμμετέχει με το δικό του μουσικό όργανο. «Δεν μας ενδιαφέρει τόσο το ακουστικό αποτέλεσμα, όσο η διαδικασία της συμμετοχής σε μία ομάδα, η συνεργασία με άλλα παιδιά και η χαρά της εκμάθησης της μουσικής», λέει ο κ.Σουνιόλ, και προσθέτει ότι ένας μαθητής μπορεί να παρακολουθήσει επί χρόνια το πρόγραμμα (συνήθως μία δεκαετία, καθώς αφορά ηλικίες από 7-17 ετών), μέχρι την αποφοίτηση από το λύκειο, ενώ μετά έχει τη δυνατότητα να επιλέξει είτε τις σπουδές σε κάποιο πανεπιστήμιο ή την εργασία. «Υπάρχουν περιπτώσεις παιδιών που αποφάσισαν να συνεχίσουν μουσικές σπουδές σε κάποιο πανεπιστήμιο, κατά τη διάρκεια των οποίων πρόσφεραν εθελοντική εργασία στο Sinem και στη συνέχεια εργάστηκαν ως καθηγητές μουσικής σε αυτό» λέει.
Τα μαθήματα διεξάγονται σε δημοτικά, δημόσια και εκκλησιαστικά κτίρια, και σύμφωνα με τον κ.Σουνιόλ, τα αποτελέσματα του προγράμματος είναι εντυπωσιακά καθώς επωφελούνται τόσο τα παιδιά όσο και οι οικογένειές τους. «Υπάρχουν οικογένειες διαλυμένες που ενώνονται ξανά γύρω από την μουσική δραστηριότητα του παιδιού, υπάρχουν παιδιά που είχαν εγκαταλείψει το σχολείο και επιστρέφουν σε αυτό ή συνεχίζουν τις σπουδές τους στο πανεπιστήμιο, παιδιά που δεν είχαν την προοπτική να μορφωθούν και ξαφνικά εντάσσονται σε μία κοινωνική δομή και αποκτούν έναν σκοπό στη ζωή τους, παιδιά που βρίσκουν δουλειά στο χώρο της μουσικής. Γιατί το να έχουν παρακολουθήσει το πρόγραμμα είναι ένα ατού για το βιογραφικό τους αλλά και για την απόκτηση υποτροφιών για τη συνέχιση των σπουδών τους» λέει χαρακτηριστικά ο ακαδημαϊκός υπεύθυνος.
Το συγκεκριμένο σύστημα μουσικής εκπαίδευσης είναι μία τάση που άρχισε να εδραιώνεται με γοργούς ρυθμούς σε όλη την Λατινική Αμερική. Ήδη εφαρμόζεται στην Αργεντινή, Χιλή, Βενεζουέλα, Κολομβία, Περού, Εκουαδόρ, Βολιβία, Παραγουάη, Βραζιλία, Μεξικό και στις περισσότερες χώρες της Καραϊβικής, ωστόσο, σε κάθε χώρα βρίσκεται σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης. Συνήθως, χρηματοδοτείται από ιδιωτικούς φορείς ή από τα δυτικά κράτη.
Ο κ.Σουνιόλ υποστηρίζει ότι το πρόγραμμα έχει τη δυνατότητα εφαρμογής σε οποιαδήποτε χώρα, σε κάθε ήπειρο, με τις κατάλληλες προσαρμογές που θα λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε κοινωνίας, αλλά και τις διαφορετικές παραμέτρους σε ότι αφορά την μουσική παράδοση. «Το ότι λειτουργεί το σύστημα και είναι πραγματικά χρήσιμο για μία κοινωνία, είναι γεγονός. Το θέμα είναι πως θα το προσαρμόσεις σε κάθε χώρα, αλλά και πως θα το στελεχώσεις με το απαιτούμενο δυναμικό, ποια είναι η μουσική παράδοση και η πολιτική πάνω στην μουσική παιδεία» κατέληξε.
Ε.Ρακιτζή
News Room «Κέρδος» με πληροφόρηση από το ΑΠΕ - ΑΜΠ
Κέρδος online 18/7/2012 15:14
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου