Τρίτη 19 Οκτωβρίου 2010

Η διατροφή από τη κούνια στην εφηβεία

Οι διατροφικές μας συνήθειες εξαρτώνται από το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουμε και ακόμα από το εμβρυικό στάδιο στη μήτρα της μητέρας. Γι’ αυτόν το λόγο η διατροφή των μέλλουσων μαμάδων, των νηπίων και των παιδιών στην προσχολική ηλικία είναι πολύ σημαντική. Έρευνες έχουν δείξει ότι χρόνιες παθήσεις όπως Alzheimer’s disease, καρδιοπάθειες και διαβήτης μπορεί να εξελιχθούν στην ενήλικη ζωή μετά από υποσιτισμό του εμβρύου στη μήτρα και συνάμα υπερβολική κατανάλωση τροφής και παχυσαρκία στην προ-σχολική ηλικία.
Συμβουλές προς μέλλουσες μαμάδες
Οι εγκυμονούσες γυναίκες προτρέπονται να παρακολουθούν το βάρος τους κατά τη διάρκεια της κύησης με την επίβλεψη του ιατρού τους. Υπερβολικό βάρος κατά την κύηση προδιαθέτει το νεογνό για σακχαρώδη διαβήτη, ειδικά αν η εγκυμονούσα διατηρεί υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Εν αντιθέσει, η μειωμένη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών όπως ασβέστιο, πρωτεΐνες, σίδηρος και φυλλικό οξύ, προκαλεί άλλες επικίνδυνες επιπλοκές. Ο υποσιτισμός στην εγκυμοσύνη προδιαθέτει για μικρά-για-την-ηλικία νεογνά, ενώ έλλειψη φυλλικού οξέος προκαλεί σοβαρές νευρολογικές παθήσεις στο βρέφος. Η λήψη 400mg φυλλικού οξέος ημερησίως προ της σύλληψης και μέχρι τη 12η εβδομάδα κύησης είναι απαραίτητη.

Βρέφη και μητρικό γάλα
Η αξία του μητρικού γάλακτος στα νεογνά είναι αξιοσημείωτη. Το μητρικό γάλα αποτελεί την ιδανική τροφή για κάθε φυσιολογικό βρέφος. Η σύστασή του σε λεύκωμα, υδατάνθρακες, λίπος, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία διαφέρει από μητέρα σε μητέρα, από μέρα σε μέρα, από θηλασμό σε θηλασμό, όπως και στη διάρκεια του ίδιου θηλασμού έτσι, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες ενός συγκεκριμένου βρέφους την κάθε δεδομένη στιγμή. Γι’ αυτόν το λόγο βρέφη που λαμβάνουν αποκλειστικά μητρικό γάλα τείνουν να έχουν φυσιολογικό βάρος, εν αντιθέσει με νεογνά που σιτίζονται με γάλα σκόνη και μπορεί να παρουσιάσουν παχυσαρκία στη μετέπειτα ζωή τους. Εξάλλου, το μητρικό γάλα περιέχει αμυντικούς παράγοντες που σε ένα βαθμό προστατεύουν το παιδί από νοσήματα που προκαλούν μικρόβια και ιοί.

Η διατροφή μετά τους έξι μήνες
Το γάλα παύει να είναι η αποκλειστική τροφή, εξακολουθεί όμως να είναι η κύρια τροφή του βρέφους. Το καλύτερο γάλα εξακολουθεί να είναι το μητρικό, αν όμως το παιδί δεν θηλάζει, τότε προτιμάται το αγελαδινό γάλα, που είναι ειδικά τροποποιημένο για την κάλυψη των αναγκών παιδιών αυτής της ηλικίας. Στερεές τροφές (φρούτα, δημητριακά, λαχανικά, κρέας κοτόπουλο, ψάρι) προστίθενται στη διατροφή του παιδιού, πάντοτε με αποφυγή αλατιού. Η προσθήκη αλατιού στις τροφές πρέπει να περιορίζεται ήδη από την παιδική ηλικία, για να μειώνεται η πιθανότητα ανάπτυξης αρτηριακής υπέρτασης στην ενήλικη ζωή.

Παιδιά προ-σχολικής και σχολικής ηλικίας
Με βάση τις οδηγίες της Αμερικανικής Εταιρείας Καρδιολογίας σε συνεργασία με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, τα παιδιά από την ηλικία των δύο και άνω μπορούν και πρέπει να μάθουν, με τη βοήθεια των γονέων τους, να υιοθετούν διατροφικές συνήθειες προστατευτικές για την καρδιά. Υπάρχουν πλέον μελέτες και αποδείξεις ότι η διαδικασία εκδήλωσης καρδιακού νοσήματος ξεκινά από νεαρή ηλικία, γι’ αυτό γονείς και ιατροί πρέπει να λάβουν προληπτικά μέτρα, ώστε να διασφαλίσουν τη μη εμφάνιση παραγόντων καρδιαγγειακής νόσου ήδη από τη νηπιακή ηλικία. Βασικά σημεία διατροφής των παιδιών είναι: 
• Κατανάλωση πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά τροφών, όπως άπαχο κρέας και ψάρια, με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδράργυρο (όπως ο σολομός και ο τόνος), αλλά πλούσια σε ω-3 λιπαρά. 
• Κατανάλωση πολλών λαχανικών και φρούτων, άπαχου γάλακτος και ακατέργαστων καρπών, όπως αμύγδαλα και καρύδια.
• Χρήση φυτικών ελαίων και μαργαρίνης με λίγα κορεσμένα λίπη, αντί βουτύρου.
• Μείωση της κατανάλωσης τροφών και ποτών πλούσιων σε ζάχαρη και άλλα γλυκαντικά. 
• Μέτρια κατανάλωση αλατιού και αποφυγή συσκευασμένων τροφίμων.

Παιδική παχυσαρκία
Η παιδική παχυσαρκία στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας. Η Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδας και της Κύπρου, παρουσιάζει επίσης ανησυχητικά στοιχεία. Η παχυσαρκία στα παιδιά προδιαθέτει για μεταβολικό σύνδρομο, καρδιοπάθειες, διαβήτη κτλ. Αίτια της αυξημένης συχνότητας παχυσαρκίας στα παιδιά είναι η υπερβολική κατανάλωση μη θρεπτικών για την υγεία τροφών αλλά και η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας. Τα παιδιά πλέον περπατούν και ασκούνται πολύ λιγότερο από τα παλιά χρόνια και η καθιστική ζωή με την κατανάλωση fast food, γλυκών, τσιπς κτλ. συμβάλλουν στο σοβαρό πρόβλημα της παχυσαρκίας από νεαρή ηλικία. Στην Ελλάδα και την Κύπρο μόνο το 9% ακολουθεί μεσογειακή διατροφή, ενώ στην Ισπανία το 50%. Είναι, λοιπόν, αποδεδειγμένο ότι τα παχύσαρκα παιδιά θα γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες. Μελέτη έδειξε ότι σε παχύσαρκο παιδί που χάνει βάρος μετά την εφηβεία, ακόμη κι αν διατηρήσει το χαμηλό βάρος, ο καρδιαγγειακός κίνδυνος παραμένει. Η σωστή αντιμετώπιση της παχυσαρκίας θα πρέπει να γίνεται με τη βοήθεια ειδικού γιατρού ή από επιστημονική ομάδα αποτελούμενη από γιατρό, διαιτολόγο και ψυχολόγο. Η απώλεια βάρους πρέπει να γίνεται με εκπαίδευση, διόρθωση των διατροφικών λαθών και αλλαγή των συνηθειών διατροφής και του τρόπου ζωής. Απώλεια βάρους δεν σημαίνει στέρηση και εξαναγκασμός, αλλά πρέπει να συνοδεύεται από ποιότητα ζωής, κατάργηση των γλυκών και των χημικών διαίτων. Η συνεισφορά όλης της οικογένειας στην προσπάθεια αυτήείναι τεράστιας σημασίας.

ΤΗΣ ΔΡ. ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΑΒΒΙΔΟΥ, ΕΙΔΙΚΟΥ ΠΑΘΟΛΟΓΟΥ - ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΥ

Πηγή: sigmalive

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου