Αληθινή ανεξαρτησία των ανθρώπων με απώλεια όρασης, απαλλαγή τους από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της όποιας μορφής φιλανθρωπίας και πατερναλισμού. Η αφιερωμένη στο Λευκό Μπαστούνι παγκόσμια ημέρα που προχθές (15 Οκτωβρίου) γιορτάστηκε, αντανακλά την μακροχρόνια προσπάθεια των τυφλών ανά τον κόσμο να κατοχυρώσουν το “δικαιωματικόν” της ανεξαρτησίας και της ισότομης ένταξής τους σε όλο το φάσμα των κοινωνικών δράσεων. Η ωρίμανση του κινήματος των τυφλών στην Κύπρο “μετρά” ήδη τρεις γεμάτες δεκαετίες, η δε αποτίμηση είναι λίγο πολύ αναμενόμενη για ένα κίνημα που ανδρώθηκε σε μιά κοινωνία μάλλον συντηρητική : Κάποια βήματα έγιναν, πολλά περισσότερα εξακολουθούν ζητούμενα ...
ΟΙ ΤΥΦΛΟΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ
Ο αριθμός των κατοίκων της ελεύθερης Κύπρου με ολική (90% και άνω) ή μερική απώλεια όρασης εκτιμάται σε 2850 ανθρώπους, εκ των οποίων βασει του στατιστικά αναμενόμενου το 1/5 ανήκει στην πρώτη κατηγορία (ολική απώλεια) και τα 4/5 στην δεύτερη (μερική απώλεια). Το 62% των τυφλών στην Κύπρο είναι ηλικιωμένοι άνω των 63 χρόνων, ενώ οι κάτω των 18 χρόνων είναι 125 άτομα. Από τους ανήκοντες στις λεγόμενες ενεργές παραγωγικά ηλικίες (18 – 63 χρόνων) το 56,5% είναι άντρες και το 43,5% γυναίκες. Μόλις το 30,8% από τους τυφλούς των ενεργά παραγωγικών ηλικιών ασκεί το δικαίωμα στην εργασία, η μεγάλη πλειοψηφία τους (63,9%) είναι άντρες. Μόλις 1 στις 4 γυναίκες με απώλεια όρασης 18 – 63 χρόνων έχει πρόσβαση στην αγορά εργασίας, μάλιστα δε κατά κανόνα σε θέσεις μειωμένων προδιαγραφών και αμοιβών.
Ο μαζικότερος φορέας κινηματικής εκπροσώπησης των ανθρώπων με απώλεια όρασης είναι η Παγκύπρια Οργάνωση Τυφλών (ΠΟΤ) με περίπου 1500 ενεργά μέλη. Με την αρωγή της ΠΟΤ, σταχυολογούμε κάποια κομβικά ποιοτικά στοιχεία που αποδίδουν τις κατευθύνσεις και την δυναμική της εργασιακής ένταξης των Κυπρίων τυφλών. Από τους εργαζόμενους τυφλούς, το 59,4% καλύπτει θέσεις στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και στους ημικρατικούς οργανισμούς (σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας της προστατευτικής περί πρόσληψης ΑμεΑ νομοθεσίας) , 14,8% στον τραπεζικό κλάδο, 18,1% στον ιδιωτικό τομέα, ενώ το 7,5% είναι αυτοεργοδοτούμενοι. Σε ότι αφορά τις ειδικότητες απασχόλησης, τα στοιχεία της ΠΟΤ αντλούνται μέσα από την λίστα των μελών της, πλην όμως ελέω μαζικότητας της οργάνωσης έχουν το τεκμήριο της αντιπροσωπευτικότητας, αντανακλούν την συνολική κοινωνική εικόνα. Το 53,19%, λοιπόν, απασχολούνται ως τηλεφωνητές στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, ενώ μόλις το 21,6% (απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπάιδευσης) απασχολούνται σε δημόσιες και εκπαιδευτικές υπηρεσίες σε θέσεις υψηλότερων επαγγελματικών προδιαγραφών (δικηγόροι, εκπαιδευτικοί, διοικητικοί λειτουργοί). 10 άτομα, τέλος, απασχολούνται στα εργαστήρια της οργάνωσης στην Λευκωσία και άλλα 4 στα εργαστήρια της Λεμεσού.
ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΩΝ ΤΥΦΛΩΝ ΥΠΟΚΑΘΙΣΤΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΗ ΑΚΙΝΗΣΙΑ
Το συντριπτικό βάρος της ευθύνης προεπαγγελματικής και επαγγελματικής κατάρτισης των ατόμων με απώλεια όρασης στην Κύπρο αλλά και της παροχής πρόσθετων ενισχύσεων (έκτακτες οικονομικές βοήθειες, επίδομα γάμου 2000€, εκπτώσεις για αγορές, ταξίδια κ.ο.κ.) ώστε να μπορούν στοιχειωδώς να διεκδικήσουν την κοινωνική τους ένταξη, επαφίεται σχεδόν αποκλειστικά στην ΠΟΤ και ομοειδείς φορείς (σχολή τυφλών, παγκύπριος σύνδεσμος ευημερίας τυφλών, παγκύπριος σύνδεσμος γονέων τυφλών παιδιών) που συμμετέχουν στην Κίνηση για την Ευημερία των τυφλών. Με δεδομένο τον υψηλό αποκλεισμό (της τάξεως του 70%) των τυφλών από το δικαίωμα στην εργασία, το συμπέρασμα προκύπτει αυτονόητα : Λάμπει δια της απουσίας του σχέδιο δημόσιας πολιτικής που να συνδέει στρατηγικά εκπαίδευση, κατάρτιση και αποκατάσταση, δίνοντας περιεχόμενο στο διαχρονικό αίτημα του κινήματος των τυφλών για αληθινή, ουσιώδη ανεξαρτησία.
“Επίκεντρο ανάπτυξης ενός τέτοιου σχεδίου θα έπρεπε να είναι ένα κρατικό κέντρο εκπαίδευσης, κατάρτισης και αποκατάστασης”, αναλύει ο πρόεδρος της ΠΟΤ Χρίστος Νικολαϊδης, επικαλούμενος την ύπαρξη αντίστοιχων κέντρων σε πολλές ευρωπαίκές χώρες όπου έχουν επιτευχθεί άλματα σχετικά με το ζητούμενο αληθινής (που κατά κύριο λόγο είναι εργασιακή – οικονομική) ανεξαρτησίας των τυφλών. Σε ότι αφορά την τύχη του σχετικού αιτήματος στην Κύπρο ο πρόεδρος της ΠΟΤ είναι ιδιαίτερα καυστικός : “Μετά από έντονες πιέσεις μας, το υπουργικό συμβούλιο πήρε απόφαση το ... μακρινό 1988 υπέρ της ίδρυσης κέντρου εκπαίδευσης, κατάρτισης και αποκατάστασης τυφλών. Πέρασαν οκτώ χρόνια σιγής, ώσπου άξαφνα το 1996 και δίχως καμμιά εξήγηση προς τους ενδιαφερομένους το θέμα θεωρήθηκε και δηλώθηκε λήξαν”. Λήξαν το θέμα, από την μιά, εκρεμμές όμως , από την άλλη, μέχρι σήμερα – 14 χρόνια αργότερα – το υπέρτερο θέμα που αφορά την πλημμελή πολιτική βούληση στήριξης του αιτήματος για αληθινή ανεξαρτησία των Κυπρίων τυφλών και του κινήματός τους.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΛΕΥΚΟΥ ΜΠΑΣΤΟΥΝΙΟΥ
Το πρώτο λευκό μπαστούνι εμφανίστηκε στις ΗΠΑ με την λήξη του πρώτου παγκοσμίου πολέμου. Η εμφάνισή του ταυτίστηκε με την ανάπτυξη κινήματος επανένταξης των ανθρώπων που κατά την διάρκεια του πολέμου απώλεσαν την όρασή τους. Στις ΗΠΑ η εμφάνιση δεν συνδυάστηκε με μαζική παραγωγή, τούτο έγινε κάμποσα χρόνια αργότερα (1930) στην Γαλλία. Το μαζικής παραγωγής λευκό μπαστούνι στην Γαλλία του 30 ήταν κατασκευασμένο από ξύλο καστανιάς, βαμμένο άσπρο, προσομοίαζε πιστά με μπαστούνι που χρησιμοποιούσαν τότε οι τροχονόμοι. Εκτοτε μεσ’ τα χρόνια το λευκό μπαστούνι εξελίχτηκε κατασκευαστικά, δημιουργήθηκαν διάφοροι τύποι προσαρμοσμένοι στις ανάγκες των χρηστών, με κριτήρια την ηλικία, το ποσοστό όρασης, τα σωματικά χαρακτηριστικά του χρήστη ή και τους τόπους χρήσης. Αυτό που δεν άλλαξε ποτέ είναι το μήνυμα – συμβολισμός του Λευκού Μπαστουνιού μιάς και εμπεριέχει τα σημαίνοντα ενός κινήματος που παρέμειναν αναλλοίωτα μεσ’ τις δεκαετίες. Με μιά φράση : Το Λευκό Μπαστούνι είναι το σύμβολο διεκδίκησης της αληθούς ανεξαρτησίας των ανά τον κόσμο τυφλών, η οποία στο ελάχιστο δεν εξαντλείται στο “αυτονόητο” της απόκτησης βασικών δεξιοτήτων κινητικού προσανατολισμού και αυτόνομης μετακίνησης. Διεκδικεί – αξιώνει ισότιμη πρόσβαση σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής ζωής, απαιτεί επιτακτικά “όλο τον δρόμο” των ίσων ευκαιριών και προσδοκιών, δεν αρκείται σε μικρά, προσχηματικά, περιορισμένα βήματα ...
Πηγή: truerespect
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου