Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου 2022

«Το ν μου και το λ μου στολίζουν τη φωνή μου;» Τι λέει η Αγγελική Ράλλη

Η ομότιμη καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Πάτρας, μιλά για το έργο της στις διαλέκτους, την ντοπιολαλιά στη Λέσβο, αλλά και τα θαύματα που έζησε η οικογένειά της με τον Άγιο Ραφαήλ


Μία απολαυστική συζήτηση γύρω από τις διαλέκτους στην Ελλάδα και την ντοπιολαλιά στη Λέσβο είχαμε στο «Ν» με την ομότιμη καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Πάτρας, Αγγελική Ράλλη.

Η κ. Ράλλη, Μυτιληνιά και με μικρασιατική καταγωγή μας μίλησε για τις διαπιστώσεις της σε ό,τι αφορά στη λεσβιακή διάλεκτο, αλλά και για το πλούσιο έργο της που για πρώτη φορά έρχεται να καταγράψει στην Ελλάδα τις διαλέκτους που υπάρχουν ή χάθηκαν στον χρόνο, με τη ματιά μιας έμπειρης γλωσσολόγου. Μια έκφραση για την ιδιαίτερη προφορά των Μυτιληνιών λέει: «Το ν μου και το λ μου, στολίζουν τη φωνή μου». Ωστόσο το λ και το ν δεν προφέρονται με παχύ τρόπο σε όλες τις χρήσεις της ντοπιολαλιάς, όπως πχ στη λέξη «Αϊβαλί» ή στο επίθετο «Σουσαμλή» και η κ. Ράλλη μας μίλησε γι αυτό. Αναφέρθηκε και στην ποικιλία, συγκεκριμένα 113 φαινομένων που απαντώνται στη Λέσβο, σε 71 χωριά (!) και διερεύνησε η Βασιλεία Αλεξέλλη υπό την επίβλεψή της.

Εσφαλμένα πάντως, όπως εξήγησε θεωρείται ότι η ντοπιολαλιά στη Λέσβο «κρατά» από την αιολική διάλεκτο, ενώ διαπιστώνει η κ. Ράλλη από τη μελέτη της την έντονη επίδραση από την τουρκική, αλλά και τη βενετσιάνικη και τη γενοβέζικη. Σε κάθε περίπτωση, στενοχωριέται που εκπαιδευτικοί από τη Λέσβο... σβήνουν την ντοπιολαλιά μέσα στην τάξη, επισημαίνοντας ότι αυτή αποτελεί πολιτισμικό πλούτο μας.

Τη ρωτήσαμε ακόμα και για τα περίφημα greeklish, τα οποία όρισε ως έναν σύγχρονο κώδικα γραπτής επικοινωνίας των νέων, τα οποία τους διευκολύνουν αλλά δεν χρησιμοποιούνται στον προφορικό λόγο.

Ποικιλία έχουν και οι σταθμοί της ζωής της κ. Ράλλη. Εφυγε από τη Μυτιλήνη στα 16 της για να σπουδάσει σε Ιταλία, Γαλλία και Καναδά. Επέστρεψε το 1988 στην Ελλάδα για να εργαστεί στο Πανεπιστήμιο Αθηνών έως το 1997 που ίδρυσε ουσιαστικά τον γλωσσολογικό τομέα στο νεοσύστατο τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Κάθε χρόνο επισκέπτεται τη Μυτιλήνη, και το 2004 πραγματοποίησε εδώ το συνέδριό της για της νεοελληνικές διαλέκτους και σκοπεύει να το επαναφέρει.

Μιλήσαμε επίσης και για το θέμα που έγινε viral από το «Ν» και αφορά τη μητέρα της, Βασιλική που έγινε μοναχή στα 100 της χρόνια και πριν από 64 χρόνια οδήγησε στην εύρεση των λειψάνων του Αγίου Ραφαήλ στη Θερμή της Λέσβου. Η Βασιλική Ράλλη ήταν η πρώτη που σύμφωνα με την Εκκλησία δέχτηκε σε ενύπνιο τις υποδείξεις του Αγίου Ραφαήλ σχετικά με την αποκάλυψη των λειψάνων μέσα στο κτήμα της και μέχρι σήμερα αποτελεί την κύρια και πιο αξιόπιστη πηγή πληροφοριών γύρω από το λεγόμενο «Θαύμα της Θερμής». Η κόρη της, Αγγελική μας εξήγησε τη δική της πίστη, αλλά και το όνειρο που έβλεπε συχνά ο πατέρας της για να κόψει μία αιωνόβια ελιά που θα οδηγούσε στον τάφο του Αγίου Νικολάου:


Η Αγγελική Ράλλη είναι Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και από το 2013 μέλος της Academia Europaea. Το 2000 ίδρυσε, και ως το φθινόπωρο του 2019 διηύθυνε, το Εργαστήριο Νεοελληνικών Διαλέκτων . Κατά την περίοδο 2006-2010 υπήρξε Πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και από το 2012 ως το 2017 μέλος του Συμβουλίου του Ιδρύματος. Γεννήθηκε στη Μυτιλήνη και είναι σύζυγος του Στρατή Χατζηπαναγιώτη και μητέρα του Παναγιώτη-Άγγελου Χατζηπαναγιώτη.

Η Αγγελική Ράλλη έχει ειδικευθεί στη μορφολογία, ασχολείται ιδιαίτερα με τη μορφολογία των διαλέκτων και τη μορφολογική αλλαγή κατά τη γλωσσική επαφή. Στα ενδιαφέροντά της συγκαταλέγονται οι Μικρασιατικές διάλεκτοι (Ποντιακά, Καππαδοκικά και Αϊβαλιώτικα) και η επαφή τους με τα Τουρκικά, καθώς και οι Νεοελληνικές διάλεκτοι που έχουν δεχθεί επίδραση από τις ρομανικές γλώσσες (π.χ. Ελληνικά της Κάτω Ιταλίας, Κυπριακά, Επτανησιακά). Έχει τύχει της διεθνούς αναγνώρισης, οι εργασίες της είναι σημείο αναφοράς σε Ελλάδα και εξωτερικό, και έως τώρα έχει προσκληθεί για ομιλίες, έρευνα και παρουσίαση της δουλειάς της σε 44 μεγάλα πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού (π.χ. Cambridge, Università degli Studi di Bologna, Scuola Normale Superiore (Pisa), Gakushuin (Tokyo), Ghent University, Lille III, Université de Genève, University of Toronto, Ohio-State University, University of Kentucky, Trondheim, University of Boğazıçı κ.λπ.), σε 33 διεθνή επιστημονικά συνέδρια, ενώ έχει διδάξει σε 5 διεθνή καλοκαιρινά σχολεία. Έχει περισσότερες γύρω στις 200 δημοσιεύσεις, μεταξύ των οποίων, 5 μονογραφίες, πολλά πολυσέλιδα άρθρα σε διεθνή περιοδικά και συλλογικούς τόμους με κριτές και πρακτικά διεθνών συνεδρίων. Yπήρξε εκδότρια/επιμελήτρια 18 τόμων και αξιολογήτρια εργασιών σε διεθνή περιοδικά, συνέδρια, εκδοτικούς οίκους και διεθνή ινστιτούτα και έχει ιδρύσει τα διετούς βάσης διεθνή συνέδρια Mediterranean Morphology Meeting (μαζί με τους Geert Booij και Sergio Scalise) και Ιnternational Μeeting of Modern Greek Dialects and Linguistic Theory (μαζί με τους Brian Joseph και Mark Janse).

Κατά τη διάρκεια της ακαδημαϊκής της σταδιοδρομίας, της έχουν απονεμηθεί τα ακόλουθα βραβεία: α) Faculty Enrichment Award, Canadian Government 1999, β) VLAC Research Fellowship, Royal Flemish Academy of Belgium for Science and the Arts 2008, 2009, γ) Stanley J. Seeger Visiting Research Fellowship, Princeton University 2012, δ) VLAC Research Fellowship, Royal Flemish Academy of Belgium for Science and the Arts 2013, ε) Τhe University of Diaspora Scholarship, University of Cyprus 2019, στ) Inter-University Research Fellowships με τα πανεπιστήμια Tilburg (1996), Catania, L’Aquila (2003), University of Quebec in Montreal (2017) και Saint Petersburg (2020).

Η Αγγελική Ράλλη έχει επιβλέψει / επιβλέπει 18 διδακτορικά, οκτώ εκ των οποίων έχουν οδηγήσει τους διδάκτορες σε ακαδημαϊκή καριέρα και συμμετείχε στις επιτροπές άλλων 20. Τέλος, υπήρξε ιδιαίτερα ενεργητική στον τομέα των διαπανεπιστημιακών συνεργασιών. Έχει συνάψει διαπανεπιστημιακές συνεργασίες με 31 πανεπιστήμια της Ευρώπης, με ένα της Τουρκίας και δύο διαπανεπιστημιακές συμφωνίες με καναδικά πανεπιστήμια.


Πηγή: stonisi

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου