Πέμπτη 2 Φεβρουαρίου 2017

Κραυγή αγωνίας για τις θεραπείες ειδικής αγωγής σε παιδιά

Σε απόγνωση βρίσκονται οι γονείς των παιδιών που χρήζουν υπηρεσιών ειδικής αγωγής. Όπως καταγγέλλουν, η οριζόντια περικοπή της δαπάνης για την ειδική αγωγή από τα 106 εκατ. ευρώ στα 60 εκατ., που προωθεί το υπουργείο Υγείας μέσω του ΕΟΠΥΥ, θα έχει ως αποτέλεσμα χιλιάδες παιδιά να στερηθούν τη θεραπεία τους.

Την ίδια στιγμή ζητούν να σταματήσει η κόντρα ανάμεσα στον ΕΟΠΥΥ και στους επαγγελματίες ειδικής αγωγής σχετικά με τις νέες συμβάσεις, οι οποίες προβλέπουν υπερβολικά μικρές αμοιβές. Όπως επισημαίνουν, είναι όμηροι των δύο πλευρών, κι αν δεν υπάρξει βιώσιμη λύση για τις συμβάσεις, τότε τα παιδιά τους θα βρεθούν χωρίς θεραπεία και μάλιστα εν μέσω της θεραπευτικής περιόδου.

Επιπλέον καταγγέλλουν ότι από τις 5 Ιανουαρίου, οπότε παραμένουν χωρίς υπογραφή οι συμβάσεις, είναι αναγκασμένοι να καλύπτουν από την τσέπη τους τις θεραπείες. Μάλιστα το κόστος δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο, καθώς ανάλογα με το είδος της αναπηρίας και τις απαιτούμενες θεραπείες κυμαίνεται από 250 έως 1.000 ευρώ το μήνα.

Χθες οι γονείς πραγματοποίησαν διαμαρτυρία έξω από το Προεδρικό Μέγαρο και επέδωσαν επιστολή στον ίδιο τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. Η επιστολή θα επιδοθεί και στον πρωθυπουργό, στον ευρωπαίο επίτροπο και στην Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.

Εξωφρενικές τιμές και πλασματική ζήτηση

Όπως καταγγέλλουν γονείς και επαγγελματίες, το τοπίο στο χώρο της ειδικής αγωγής είναι θολό. Κι αυτό διότι κάποιοι εκμεταλλεύονται καταστάσεις και συνιστούν για παράδειγμα λογοθεραπείες ή ψυχοθεραπεία σε παιδιά που δεν τις χρειάζονται.

Επίσης νοσοκομειακοί γιατροί, στην προσπάθειά τους να μην πληρώσει πολλά από την τσέπη της μία οικογένεια, γράφουν λογοθεραπείες σε παιδιά που έχουν δυσλεξία ή Διαταραχή Διάσπασης Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), για την αντιμετώπιση των οποίων αρμόδιοι είναι εξειδικευμένοι ψυχολόγοι και παιδαγωγοί και όχι λογοθεραπευτές. Απλώς το ποσό αποζημίωσης που θα πάρουν οι γονείς για τις λογοθεραπείες είναι 15 ευρώ αντί 2,26 ευρώ για ψυχολόγους και παιδαγωγούς. Συνεπώς η τσέπη των γονιών μπορεί να ανακουφιστεί, αλλά το παιδί δεν θα λάβει τη σωστή θεραπεία.

«Ο ΕΟΠΥΥ καθορίζει τρία πλαφόν αποζημίωσης ανάλογα με την κατηγορία αναπηρίας. Οι θεραπευτικές πράξεις όμως έχουν επιπλέον κόστος, που το δίνουμε οι γονείς. Υπό κανονικές συνθήκες οι θεραπευτές στους οποίους απευθυνόμαστε θα μας ζητήσουν 15-20 ευρώ για μία συνεδρία ή επίσκεψη, αλλά το ποσό αυτό μπορεί να φτάσει και τα 30-60 ευρώ το μήνα. Πρέπει να πληρώσω τον ιδιώτη από την τσέπη μου και στη συνέχεια να καταθέσω την απόδειξη στον ΕΟΠΥΥ, ο οποίος θα δώσει το ποσό αποζημίωσης που καλύπτει σε τρεις-πέντε μήνες. Οτιδήποτε επιπλέον προκύψει οι γονείς το πληρώνουμε από την τσέπη μας», δηλώνει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (ΠΟΣΓΚΑμεΑ) Γιάννης Λυμβαίος.

Παράλληλα αναφέρει ότι «δεν υπάρχει αξιόπιστο σύστημα καταγραφής των παιδιών που χρήζουν υπηρεσιών ειδικής αγωγής. Για παράδειγμα το δικό μου παιδί έχει παραπληγία, εγκεφαλική παράλυση. Συνεπώς δεν χρειάζεται λογοθεραπεία ή ψυχοθεραπεία. Κι όμως κάποιοι γράφουν και τέτοιες θεραπείες, οι οποίες είναι πλασματικές. Άλλοι πάλι εκμεταλλεύονται τον πόνο μας και χτυπάνε τις τιμές σε εξωφρενικά ύψη. Επίσης σε πάρα πολλές περιπτώσεις καλούμαστε να καταβάλουμε σε επαγγελματίες υψηλά ποσά και ‘μαύρα’ κυρίως για κατ’ οίκον θεραπευτικές πράξεις».

Δεν υπάρχει έλεγχος

Όπως καταγγέλλει ο κ. Λυμβαίος, επί χρόνια η πολιτεία δεν έχει θέσει προδιαγραφές και προϋποθέσεις για τη λειτουργία των κέντρων παροχής υπηρεσιών ειδικής αγωγής, εξαιρουμένων των φυσικοθεραπευτηρίων.

Εξηγεί ότι «από το 2012 ζητάμε ένα σύστημα διαφάνειας και αξιοκρατίας. Θέλουμε διασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Ζητάμε εξορθολογισμό, παρακολούθηση και μέτρηση του τρόπου συνταγογράφησης των θεραπευτικών πράξεων ειδικής αγωγής για όλες τις κατηγορίες παιδιών και πέραν των ατόμων με αναπηρία, ανά είδος και βαρύτητα αναπηρίας. Επίσης έλεγχο του εξοπλισμού και της οργάνωσης όσων έχουν αρμοδιότητα συνταγογράφησης (γιατροί, νοσοκομεία, μονάδες ΕΣΥ) και των επαγγελματιών του χώρου που υλοποιούν αυτές τις πράξεις».

Ο ίδιος τονίζει ότι «ΕΟΠΥΥ και θεραπευτές έχουν βάλει στη μέση τους γονείς, ζητώντας τους να αγωνιστούν, για να βρεθεί λύση. Όμως αυτό που γίνεται είναι χυδαίο. Και οι δύο πλευρές έχουν το δίκιο τους, αλλά πρέπει να κάνουν ουσιαστικό διάλογο, ώστε μέχρι το Μάρτιο να υπάρξει συμφωνία».

Ωστόσο, για να επιτευχθεί συμφωνία, πρέπει οι αποζημιώσεις που θα περιλαμβάνονται σε αυτήν να είναι πραγματικές ή κοντά στην πραγματικότητα των τιμών του 2017 και όχι των τιμών του 1987, οι οποίες είναι δραματικά χαμηλές. Σήμερα μία συνεδρία εργοθεραπείας αποζημιώνεται με 1,25 ευρώ, μία συνεδρία λογοθεραπείας με 15 ευρώ, μία συνεδρία φυσικοθεραπείας με 15 ευρώ και μία συνεδρία ψυχοθεραπείας με 2,26 ευρώ.

Αρνούνται να υπογράψουν οι επαγγελματίες

Από την πλευρά τους οι σύλλογοι και τα σωματεία επαγγελματιών-επιστημόνων και νομικών προσώπων που παρέχουν τις παραπάνω υπηρεσίες αρνούνται να υπογράψουν τις νέες συμβάσεις, υποστηρίζοντας ότι επιχειρείται μία μεθόδευση εκ μέρους του ΕΟΠΥΥ. Αν όντως υπάρξει περικοπή 40 εκατ. ευρώ στην ειδική αγωγή, πολλά παιδιά θα αφεθούν στην τύχη τους, ενώ μικρά ιδιωτικά κέντρα θα κινδυνεύσουν με λουκέτο, καθώς δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στα αυξημένα λειτουργικά έξοδα και στους φόρους, που κατά μέσο όρο αγγίζουν τα 1.500 ευρώ το μήνα. Μάλιστα προχθές πραγματοποίησαν συγκέντρωση διαμαρτυρίας μπροστά από τη Βουλή και έκαψαν συμβολικά τις συμβάσεις που καλούνται να υπογράψουν.

O Πανελλήνιος Σύλλογος Λογοπεδικών-Λογοθεραπευτών είναι αποφασισμένος να μην υπογράψει τη νέα σύμβαση, υποστηρίζοντας ότι χρειάζονται έξι μήνες για διαπραγμάτευση και επίτευξη συμφωνίας του πλαισίου που πρέπει να ακολουθηθεί, ώστε να μη θιγούν και οι θεραπείες.

Απαντώντας στις αιχμές του υπουργείου Υγείας και της διοίκησης του ΕΟΠΥΥ ότι γίνονται υπερχρεώσεις θεραπειών, ο Σύλλογος τις χαρακτηρίζει άδικες και επισημαίνει ότι «το ΚΕΣΥ με τις αποφάσεις του είχε ορίσει τον αριθµό των συνεδριών λογοθεραπείας και τη συχνότητά τους. Οι ειδικοί στις δηµόσιες δοµές γνωµατεύουν βάσει αυτών των αποφάσεων. Οι λογοθεραπευτές ιδιώτες καλούνται να πραγµατοποιήσουν τον αριθµό των συνεδριών που έχουν προεγκριθεί και βέβαια µόνο αυτός καλύπτεται. Συνεπώς είναι φαιδρό να εκτοξεύονται γενικά κατηγορίες προς άπαντες».

«Τα παιδιά μας υπεράνω συμφερόντων»

Όπως επισημαίνει στη «ΜτΚ» ο διεθνώς καταξιωμένος πρ. καθηγητής Μαθησιακών Δυσκολιών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Γεώργιος Θ. Παυλίδης, το κριτήριο του πολιτισμικού επιπέδου μας είναι η ευαισθησία μας προς τους αδύναμους και ανάπηρους. Συνεπώς προτεραιότητες όλων πρέπει να είναι: 1) Το καλό των παιδιών που χρήζουν ειδικής αγωγής. 2) Να μη μειωθεί ο προϋπολογισμός της ειδικής αγωγής, διότι οι ανάγκες παραμένουν τουλάχιστον ίδιες. 3) Να παραμείνουν τα ανώτατα όρια μηνιαίας κάλυψης θεραπειών για τις διάφορες διαταραχές.

Οι προτεραιότητες των θεραπευτών είναι: 1) η αδιάκοπτη παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών, 2) η οικονομική επιβίωση και 3) η ίση μεταχείριση από τον ΕΟΠΥΥ των διαφόρων επιστημόνων ειδικής αγωγής.

«Κάθε αλλαγή έχει τα θετικά και τα αρνητικά. Στα θετικά όσων προωθεί ο ΕΟΠΥΥ είναι ότι, αν υπογραφούν οι συμβάσεις, θα πληρώνεται απευθείας ο θεραπευτής από τον Οργανισμό. Άρα ο γονέας δεν θα έχει ούτε προσωρινή οικονομική επιβάρυνση, όπως συμβαίνει μέχρι τώρα», εξηγεί ο κ. Παυλίδης.

Παράλληλα αναφέρει ότι σύμφωνα με τον ΕΟΠΥΥ οι αμοιβές όλων των χαμηλοαμειβόμενων επιστημόνων ειδικής αγωγής, όπως ψυχολόγων, εργοθεραπευτών και (ειδικών παιδαγωγών;) θα αυξηθούν-εξομοιωθούν με αυτές των λογοθεραπευτών (15 ευρώ η συνεδρία). Συνεπώς οι γονείς δεν θα πληρώνουν οι ίδιοι για υποχρηματοδοτούμενες θεραπείες, διότι θα αυξηθεί το ποσό και για αυτές.

Σύμφωνα με τον κ. Παυλίδη στα αρνητικά συγκαταλέγονται τα εξής:

– Αν ο ΕΟΠΥΥ περικόψει τη δαπάνη κατά 40% ή μειώσει το μέγιστο που πληρώνει ανά μήνα και ανά διαταραχή, τότε θα βρεθούν χωρίς θεραπείες χιλιάδες παιδιά.

– Αν ισχύσουν τα παραπάνω και παραμείνει η σύμβαση ως έχει, τότε θα είναι μονόπλευρα υπέρ του ΕΟΠΥΥ και συνεπώς ασύμφορη για τους θεραπευτές. Γι’ αυτό πιθανώς πολλοί δεν θα την υπογράψουν, με αποτέλεσμα οι γονείς να πληρώνουν οι ίδιοι για τις θεραπείες των παιδιών τους.

– Αυτοί που θα υπογράψουν την παρούσα σύμβαση, ως έχει, πιθανώς δεν θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν-επιβιώσουν οικονομικά.

– Τα παραπάνω πιθανώς θα επιφέρουν απολύσεις, χρεοκοπίες και δυσαρέσκεια των ασφαλισμένων, διότι πολλά παιδιά θα μείνουν αβοήθητα.

«Ο πλούτος της χώρας καθορίζεται κυρίως από το μορφωτικό επίπεδο των πολιτών (κυρίως βασίζεται στις ικανότητες ανάγνωσης και γραφής). Γι’ αυτό να επανασυμπεριληφθούν οι Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες, όπως η δυσλεξία, στις παρεχόμενες υπηρεσίες του ΕΟΠΥΥ», επισημαίνει ο κ. Παυλίδης και προσθέτει ότι, «για να καταλήξει θετικά η διαπραγμάτευση μεταξύ ΕΟΠΥΥ και θεραπευτών, είναι απαραίτητη η καλή προαίρεση. Εξάλλου τα παιδιά και οι δυσκολίες τους είναι υπεράνω συμφερόντων, κομμάτων και ιδεολογιών».

Μένουν εκτός συγκεκριμένες διαταραχές

Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Δυσλεξίας και Διάσπασης Προσοχής, ειδικός παιδαγωγός Κωνσταντίνος Μπακιρτζής, τονίζει στη «ΜτΚ» ότι ένα μεγάλο ζήτημα με σημαντικό αντίκτυπο στην αντιμετώπιση των αναγκών των μαθητών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία, δυσαριθμησία, δυσορθογραφία) είναι η μη αναγνώρισή τους στις παροχές ειδικής αγωγής στο πλαίσιο της διαβούλευσης που κάνει ο ΕΟΠΥΥ.

«Η αδικία αυτή δεν εδράζεται σε καμία επιστημονική, νομική ή ηθική βάση. Οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες συμπεριλαμβάνονται ως ειδικές αναπτυξιακές διαταραχές στα διεθνώς παραδεκτά και χρησιμοποιούμενα εγχειρίδια της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ταξινόμησης των ψυχικών διαταραχών. Είναι παντελώς αντιεπιστημονικό, κοινωνικά άδικο και άστοχο να αποκλειστούν από τις παροχές υγείας η δυσλεξία και οι άλλες ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, που στον προηγούμενο κανονισμό παροχών του ΕΟΠΥΥ (ΦΕΚ 2456, 3.11.2011) δικαίως συμπεριλαμβάνονταν. Οι πλέον αρμόδιοι για τη διάγνωση και την αντιμετώπισή τους είναι οι ειδικοί παιδαγωγοί και οι εξειδικευμένοι ψυχολόγοι», τονίζει ο κ. Μπακιρτζής.

Η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ειδικών Παιδαγωγών Θεοδώρα Πρυμίδου εξηγεί ότι ο ΕΟΠΥΥ στην τρέχουσα διαβούλευση κάλεσε στις 23.12.2016 λογο/εργοθεραπευτές/ψυχολόγους για υπογραφή συμβάσεων κάλυψης απόδοσης δαπάνης πράξεων θεραπειών ειδικής αγωγής, εκτός από ειδικούς παιδαγωγούς, λόγω έλλειψης νομικού πλαισίου άδειας άσκησης επαγγέλματος.

«Ο ειδικός παιδαγωγός είναι ο πλέον κατάλληλος, εξειδικευμένος θεραπευτής με επιστημονικές προϋποθέσεις, για να βοηθήσει τα παιδιά να βελτιώσουν την κατανόηση και τη γραπτή έκφραση, να αναπτύξουν ώριμες, κατάλληλες γνωστικές και μεταγνωστικές στρατηγικές, δεξιότητες μελέτης και αυτορύθμισης. Σε διαφορετική περίπτωση πλήττονται μαθητές που χρήζουν ειδικής διαπαιδαγώγησης. Αναγκαστικά εξυπηρετούνται από συναφείς ειδικότητες (π.χ. λογοθεραπευτές), κάτι που είναι αντιεπαγγελματικό και αντιδεοντολογικό. Επίσης οι γονείς πλήττονται οικονομικά», εξηγεί η κ. Πρυμίδου.

Σύμφωνα με την ίδια «ο αποκλεισμός των ειδικών παιδαγωγών-αποφοίτων ΑΕΙ από το δημόσιο λόγο αντικατοπτρίζεται και στο ποσό κάλυψης ανά θεραπευτική συνεδρία (1,23 ευρώ). Προτάσσονται άλλες ειδικότητες αποφοίτων ΤΕΙ με αμοιβή 15 ευρώ. Προτείνουμε εξομοίωση έναντι ίσης αμοιβής και οριοθέτηση του αντικειμένου εξειδίκευσης των ειδικών παιδαγωγών».

Ο ΕΟΠΥΥ

Παράταση έως το τέλος Φεβρουαρίου στη διαβούλευση για τις νέες συμβάσεις στην ειδική αγωγή ανακοίνωσε ο ΕΟΠΥΥ. Στόχος είναι η διαμόρφωση κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ Οργανισμού και θεραπευτών και η συγκεκριμενοποίηση των όρων της μεταξύ τους σύμβασης, ώστε να υπογραφεί έως τις 15 Μαρτίου.

«Με τις αλλαγές που προβλέπονται οι πολίτες δεν θα έχουν πλέον την υποχρέωση προπληρωμής για δαπάνη που αφορά αυτές τις παροχές και δεν θα χρειάζεται να υποβάλλουν εκ των υστέρων στον ΕΟΠΥΥ τα παραστατικά για την αποζημίωσή τους. Επίσης ο ΕΟΠΥΥ θα είναι σε θέση να ελέγξει αποτελεσματικά το κόστος και την ποιότητα των παρεχόμενων υλικών και υπηρεσιών», τονίζει ο ΕΟΠΥΥ.

Παράλληλα διευκρινίζει ότι στον Οργανισμό έχουν καταθέσει τις προτάσεις τους η Π.Ο.Σ.Γ.Κ.Α.μεΑ, η Παιδοψυχιατρική Εταιρεία Ελλάδας και μεμονωμένοι επαγγελματίες ειδικής αγωγής, ενώ καλεί σωματεία, συλλόγους και φορείς ειδικής αγωγής να συμμετάσχουν ενεργά στο διάλογο.

Στο υπουργείο Υγείας αναμένεται να συγκροτηθεί επιστημονική επιτροπή, στην οποία θα κληθούν να συμμετάσχουν και εκπρόσωποι των φορέων ειδικής αγωγής. Αντικείμενό της θα είναι η διαμόρφωση προτάσεων για το νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις λειτουργίας των κέντρων ειδικής αγωγής, η αποτύπωση των πραγματικών αναγκών σε όλο το φάσμα της ειδικής αγωγής και η υιοθέτηση επιστημονικά τεκμηριωμένων θεραπευτικών πρωτοκόλλων. Τα συμπεράσματα της επιτροπής θα ληφθούν υπόψη για τη διαμόρφωση του τελικού προϋπολογισμού για την ειδική αγωγή προς όφελος των πολιτών.

Της Νικολέττας Μπούκα
Δημοσιεύτηκε στη «Μακεδονία της Κυριακής» στις 29 Ιανουαρίου 2017

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου