Ο Οδικός Χάρτης για το σακχαρώδη διαβήτη στην Ελλάδα περιλαμβάνει ένα μείγμα προτεινόμενων δράσεων, το οποίο θα μπορεί να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο του σχεδιασμού και υλοποίησης δράσεων για τη βελτίωση της παρεχόμενης φροντίδας υγείας σε ασθενείς.
Όπως επισημαίνουν οι διαβητολόγοι, τα αποτελέσματα μελλοντικών ερευνητικών προσπαθειών όσον αφορά το σακχαρώδη διαβήτη θα δώσουν τη δυνατότητα περαιτέρω αξιολόγησης των αποτελεσμάτων των δράσεων αυτών, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στη βελτίωση της πρόληψης, της διάγνωσης και της διαχείρισης του σακχαρώδους διαβήτη (ΣΔ).
Ο Οδικός Χάρτης διαμορφώθηκε με αφετηρία τα αποτελέσματα της Ημερίδας «Ελληνικό Δίκτυο για την Aντιμετώπιση του Διαβήτη», ενώ για την εκπόνησή του χρησιμοποιήθηκαν τα στοιχεία που συγκέντρωσε η ερευνητική ομάδα του Τομέα Οικονομικών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας. Επίσης, ελήφθησαν υπόψη αντίστοιχες διεθνείς πρωτοβουλίες και κείμενα εργασίας, καθώς και ενέργειες του Υπουργείου Υγείας και της επιστημονικής κοινότητας.
Πρόληψη
Το αυξημένο σωματικό βάρος και η παχυσαρκία, η μη υγιεινή διατροφή σε συνδυασμό με την απουσία σωματικής άσκησης, το άγχος, η κατανάλωση οινοπνεύματος και το κάπνισμα είναι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη. Σκοπός είναι η προώθηση μιας ισορροπημένης διατροφής, στα πρότυπα της μεσογειακής δίαιτας. Η δράση αυτή απευθύνεται σε όλο τον πληθυσμό, ενήλικες και παιδιά, με ιδιαίτερη έμφαση στις ομάδες υψηλού κινδύνου που είναι πιο επιρρεπείς στην εμφάνιση ΣΔ όπως είναι τα άτομα με υψηλό δείκτη μάζας σώματος.
Συγκεκριμένα στον Οδικό Χάρτη προτείνονται:
1. Ενημέρωση και εκπαίδευση νηπιαγωγών, δασκάλων, καθηγητών φυσικής αγωγής για τα χαρακτηριστικά της σωστής διατροφής και την προώθησή της σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας.
2. Προώθηση της υγιεινής διατροφής στα σχολεία μέσω εκπαιδευτικών δράσεων που απευθύνονται στους μαθητές και τους γονείς για τη σημασία της ισορροπημένης διατροφής.
3. Προώθηση της υγιεινής διατροφής στα σχολεία μέσω ελέγχου των προϊόντων που διατίθενται από τα σχολικά κυλικεία.
4. Εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας, και κυρίως των παιδιάτρων σχετικά με την προώθηση της υγιεινής διατροφής και την πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας αλλά και των γυναικολόγων για την πρόληψη του διαβήτη κύησης.
5. Ενημέρωση και εκπαίδευση των γονέων και του ευρύτερου κοινού για τα χαρακτηριστικά και την αξία της υγιεινής διατροφής μέσω των υπηρεσιών υγείας.
6. Καθιέρωση ενημερωτικών ετικετών στα τρόφιμα μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων.
7. Μείωση της φορολογίας σε τρόφιμα υψηλής διατροφικής αξίας ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμα από το σύνολο του πληθυσμού και αντίστοιχα αύξηση της φορολογίας σε τρόφιμα χαμηλής διατροφικής αξίας.
8. Ενημέρωση και εκπαίδευση κοινού για τα χαρακτηριστικά και την αξία της υγιεινής διατροφής μέσω των ΜΜΕ.
9. Ενημέρωση και εκπαίδευση κοινού για τα χαρακτηριστικά και την αξία της υγιεινής διατροφής μέσω ανάπτυξης δράσεων στους χώρους εργασίας.
Προώθηση σωματικής άσκησης
Η σωματική άσκηση είναι αναπόσπαστο κομμάτι ενός υγιεινού τρόπου ζωής και είναι δυνατό να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης ΣΔ αλλά και άλλων νοσημάτων. Για την επίτευξη αυτού του στόχου προτείνονται οι παρακάτω δράσεις:
1. Ενημέρωση και εκπαίδευση νηπιαγωγών, δασκάλων και καθηγητών φυσικής αγωγής και σχεδιασμός δράσεων στα σχολεία.
2. Εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας (ιατρών και νοσηλευτών) για την προώθηση της σωματικής άσκησης.
3. Δημιουργία κατάλληλων χώρων για φυσική δραστηριότητα και σωματική άσκηση σε τοπικό επίπεδο, ελεύθερα προσβάσιμων από τους κατοίκους.
4. Ανάπτυξη δράσεων στους χώρους εργασίας για την προώθηση της σωματικής άσκησης.
Διάγνωση
Στην Ελλάδα σύμφωνα με τους ιατρούς οι οποίοι παρακολουθούν ασθενείς με ΣΔ μόνο το 62% των διαγνωσμένων ασθενών λαμβάνει κάποιου είδους θεραπεία (είτε οδηγίες για δίαιτα και άσκηση είτε φαρμακοθεραπεία), ενώ λιγότεροι από τους μισούς πετυχαίνουν τους θεραπευτικούς στόχους. Το γεγονός αυτό έχει σημαντική επίπτωση όχι μόνο στην υγεία των ασθενών αλλά και σε οικονομικούς όρους δεδομένου ότι η διαχείριση ενός μη ρυθμισμένου ασθενή με διαβήτη συνεπάγεται εντατικότερη χρήση υπηρεσιών υγείας και πόρων και κατά συνέπεια υψηλότερο κόστος. Μεταξύ των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη σημειώνονται επίσης προβλήματα συμμόρφωσης με τις οδηγίες του ιατρού σε ότι αφορά τη φαρμακοθεραπεία αλλά και τη διατροφή και την άσκηση.
Ως εκ τούτου, η επίτευξη της καλής διαχείρισης, παρακολούθησης και ρύθμισης του ασθενή με διαβήτη απαιτεί τη συνεργασία και τη συντονισμένη προσπάθεια πολλών φορέων η οποία θα έχει στο επίκεντρο τον ασθενή.
Η έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση για τον έλεγχο της νόσου είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς βελτιώνει τις εκβάσεις υγείας, μειώνει των κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών και το οικονομικό φορτίο για το σύστημα υγείας. Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν οργανωμένα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου για την έγκαιρη διάγνωση του ΣΔ, ωστόσο οι επαγγελματίες υγείας είναι θετικοί σε μια τέτοια εξέλιξη και υπάρχουν σταθμισμένα εργαλεία στα ελληνικά τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την έγκαιρη ανίχνευση του ΣΔ. Επίσης, ενδεικτικό της ανάγκης για την εφαρμογή τέτοιων προγραμμάτων είναι το γεγονός ότι περίπου το 30% των ασθενών με διαβήτη δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από τη νόσο. Στο πλαίσιο αυτό προτείνονται οι παρακάτω δράσεις:
1. Ανάπτυξη και εφαρμογή οργανωμένων προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου (screening) για την εξασφάλιση της έγκαιρης ανίχνευσης του ΣΔ και της καρδιαγγειακής νόσου.
2. Εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας που παρέχουν υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) για την έγκαιρη ανίχνευση του ΣΔ.
3. Ένταξη ερωτηματολογίων και άλλων εργαλείων ανίχνευσης κινδύνου εμφάνισης του ΣΔ στην ΠΦΥ.
Η καλή διαχείριση και ο έλεγχος του ΣΔ είναι σημαντικός παράγοντας για τις καλύτερες εκβάσεις υγείας, την καθυστέρηση των επιπλοκών και της νοσηρότητας αλλά και τη μείωση των δαπανών υγείας τονίζουν οι διαβητολόγοι.
Πηγή: CapitalHealth
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου