Τελευταία, έχουμε βιώσει την προοδευτική συρρίκνωση σοβαρών ΜΚΟ, μεταξύ των οποίων και η ΕΨΥΠΕ, που ανέπτυξε δίκτυο κοινοτικών δομών, καθώς και εκπαιδευτικών, ερευνητικών και εκδοτικών δραστηριοτήτων για 23 ολόκληρα χρόνια. Δυστυχώς οι συνέπειες της κρατικής υποχρηματοδότησης την οδηγούν, αν δεν λάβει οικονομική στήριξη, σε αναστολή της λειτουργίας της.
Την ίδια περίοδο, ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός παιδιών που απομακρύνονται με εισαγγελική εντολή από τις οικογένειές τους καταφθάνουν στο Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία». Αυτά ήταν λιγότερα των 20 ετησίως πριν από το 2010, 81 το 2011, 92 το 2012, 141 το 2013 και 157 φέτος. Οι πιο συχνοί λόγοι απομάκρυνσης από τις οικογένειές τους ήταν χαμηλό κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον, προβλήματα ψυχικής υγείας στους γονείς, παραμέληση, κακοποίηση ή/και εγκατάλειψη των παιδιών. Ενα μικρότερο ποσοστό αφορούσε παιδιά προσφύγων και μεταναστών. Τα μισά παιδιά κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας μεταφέρονται σε κάποιο Ιδρυμα Παιδικής Προστασίας, ενώ μόλις το 30% αυτών επιστρέφουν στις οικογένειές τους. Αραγε θα ξαναζήσουμε τις εποχές των ιδρυμάτων για τα παιδιά μας -και μάλιστα τα υγιή; Ας σημειωθεί πάντως πως η πλειονότητα των φτωχών οικογενειών δεν κακοποιούν ή παραμελούν τα παιδιά τους, αν και ο ρόλος τους ως γονιών γίνεται πιο στρεσογόνος σε συνθήκες στέρησης και ανέχειας.
Στα εξωτερικά ιατρεία της Κλινικής, καθώς και στα επείγοντα και στην ολοήμερη λειτουργία, υπάρχει ολοένα μεγαλύτερη αύξηση της προσέλευσης οικογενειών που δεν βρίσκουν ανταπόκριση από άλλες υπηρεσίες (ή ραντεβού σε 2-3 χρόνια!). Ο όγκος εργασίας βαίνει συνεχώς αυξανόμενος για το ολοένα μειούμενο λόγω συνταξιοδοτήσεων προσωπικό (ιατρικό, νοσηλευτικό, διοικητικό) του Νοσοκομείου, που ήδη εμφανίζει σημεία επαγγελματικής κόπωσης.
Οσον αφορά τις οικογένειες, πολλές προσαρμόζονται περικόπτοντας π.χ. από δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου. Εκείνο όμως που είναι σοβαρό και λυπηρό, είναι ότι πολλοί γονείς έχουν μειώσει ή ακόμα και διακόψει τις θεραπείες των παιδιών τους ακόμα και για σοβαρά προβλήματα, όπως π.χ. ο αυτισμός. Ταυτόχρονα έχουν μειωθεί τα χρήματα που λαμβάνουν από τα ασφαλιστικά τους ταμεία για θεραπείες και επιδόματα (υπάρχει σχετική μελέτη-διατριβή σε εξέλιξη στην Κλινική).
Επειδή λοιπόν οι διαθέσιμοι πόροι για την ΨΥΠΕ περιορίζονται συγκριτικά με τις ανάγκες και απαιτήσεις του πληθυσμού, χρειάζεται να γίνονται επιλογές στη χρήση τους. Είναι, πιστεύουμε, ανάγκη να επενδύσουμε στην πρόληψη και προαγωγή της ΨΥΠΕ, που αποτελεί και οικονομικά συμφέρουσα λύση, με συγκεκριμένα προγράμματα-μοντέλα. Τέτοια προγράμματα υλοποιούνται στην Πανεπιστημιακή Παιδοψυχιατρική Κλινική σε ευάλωτους πληθυσμούς παιδιών και οικογενειών (π.χ. παιδιά γονέων με κατάθλιψη, παιδιά με προβλήματα διαγωγής). Τα προγράμματα αυτά στοχεύουν κυρίως στη βελτίωση της άσκησης του γονικού ρόλου και του δεσμού γονέα-παιδιού, τη μείωση του κινδύνου κακομεταχείρισης των παιδιών, καθώς και την αποτροπή σοβαρών αντικοινωνικών συμπεριφορών στο μέλλον.
Οι υπηρεσίες ΨΥΠΕ είναι ανάγκη να προσαρμόσουν τις λειτουργίες τους και να δώσουν περισσότερο χρόνο στη θεραπεία και την πρόληψη. Και τέλος, να μην καταργηθεί η Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας του υπουργείου Υγείας και να υποστηριχθεί η υφυπουργός Υγείας στις σχετικές προσπάθειές της.
Από την οικονομική κρίση στη Φινλανδία τη δεκαετία του '90, γνωρίζουμε πως οι επιπτώσεις της στην ΨΥΠΕ ήταν μακροχρόνιες και όχι μόνο εξαιτίας των περικοπών στην υγεία και την ψυχική υγεία, αλλά και με τις περικοπές σε άλλους τομείς, π.χ. εκπαίδευση και πρόνοια. Η κρίση ανέδειξε νέες ομάδες κινδύνου, όπως π.χ. οικογένειες με υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης γονέων, ενώ ο φόβος των γονέων για πιθανή ανεργία δρούσε απειλητικά (περισσότερο από την ίδια την ανεργία!) για την ψυχική ισορροπία των παιδιών. Αντίθετα, το στοιχείο που προστάτευε τα παιδιά ήταν η ενεργός συμμετοχή τους στις οικογενειακές δραστηριότητες.
Πηγή: Ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου