Δευτέρα 14 Φεβρουαρίου 2011

Η παράσταση «Respect» στο θέατρο «Χώρα»

Είναι μία από τις ευχάριστες εκπλήξεις της φετινής θεατρικής σοδειάς. Ο λόγος για την παράσταση «Respect», που παίζεται στο θέατρο «Χώρα». Ενα έργο που απευθύνεται πρωτίστως σε εφήβους, σε ένα κοινό 14-16 ετών, γι' αυτό και με εξαίρεση τα κυριακάτικα απογεύματα, οι παραστάσεις δίνονται πρωινά, για γυμνάσια και λύκεια.
Γραμμένο από τον Βρετανό συγγραφέα Jack Thorne, φέρει τη σκηνοθετική σφραγίδα της Τζωρτζίνας Κακουδάκη και παρουσιάζεται διασκευασμένο από την ίδια, την Κατερίνα Μπερδέκα και τον Αντώνη Γαλέο (ο οποίος υπογράφει και τη μετάφραση). Μια εύστοχη, δεξιοτεχνική θα λέγαμε, προσαρμογή στην Αθήνα του σήμερα: ένας έφηβος μαθαίνει ότι ο αδελφός του δολοφονήθηκε στην πλατεία Κουμουνδούρου. Το σκάει απ' το σπίτι του και «εγκαθίσταται» στην κομβική πλατεία του ιστορικού κέντρου, όπου και παραμένει σαν άστεγος επί ένα τριήμερο. Στόχος του; Να ανακαλύψει γιατί ο αδελφός του βρήκε βίαιο θάνατο και κυρίως να... τον θάψει εκεί ακριβώς όπου «έπεσε», κάτω από τις πλάκες του πεζοδρομίου της Κουμουνδούρου.

Είναι ένα τριήμερο κινδύνου, αλλόκοτων ονείρων, τραυματικών αποκαλύψεων και δραστικών συνειδητοποιήσεων - στην ουσία, ένα ταξίδι στην αυτογνωσία. Καθώς περιφέρεται το «φάντασμα» του νεκρού αδελφού, το έργο (που μοιάζει με απόηχο της αρχαίας «Αντιγόνης») φτάνει σε μια κάθαρση, η οποία ολοκληρώνεται με ένα πανηγυρικό, όσο και συγκινητικό, χιπ χοπ με όλο τον θίασο επί σκηνής.

Παρά το «σκληρό» θέμα της, η παράσταση διακρίνεται για το πηγαίο χιούμορ της, την ευρηματική σκηνοθεσία, την εξαιρετική δουλειά στην κίνηση (τα εύσημα στην Πατρίσια Απέργη) και βγάζει γνήσια συγκίνηση μέσα από το έργο έξι νέων ηθοποιών. Το τολμηρό θέμα της απώλειας, της έλλειψης επαφής στην Αθήνα του σήμερα, δίνονται με μια συνέπεια και μια λεπτότητα που μάλλον δύσκολα συναντά κανείς σε εφηβική παράσταση. Γι' αυτό και η επιβράβευση αυτής της δουλειάς έρχεται από τους ίδιους τους δεκαεξάρηδες στο φινάλε.

Οι εκπαιδευτικοί

Βέβαια, υπάρχουν και παραφωνίες, αλλά όχι από τους εφήβους. Η Αθηνά Μπερδέκα, μία από τις ηθοποιούς (υποδύεται τη Σάντρα), μας είπε κάτι ενδιαφέρον. «Προτού ξεκινήσουμε, κάναμε μια παράσταση για εκπαιδευτικούς. Συγκεντρώσαμε γύρω στους τριακόσιους καθηγητές από όλη την Αθήνα. Την επομένη, παίξαμε για το πρώτο μας σχολείο. Η ανταπόκριση των παιδιών ήταν ενθουσιώδης. Την προηγουμένη όμως, όταν παίξαμε για τους καθηγητές, κάποιοι ήταν φανερά απογοητευμένοι και μας το δήλωσαν. Θεώρησαν ότι αυτή η παράσταση δεν έχει θέση στον εκπαιδευτικό τομέα, ότι είναι πολύ σκληρή, ότι τους εφήβους δεν τους απασχολούν τέτοια ζητήματα».

Συντηρητισμός; Προφανώς. Ωστόσο, η Τζωρτζίνα Κακουδάκη, η σκηνοθέτις της παράστασης, τόνισε ότι «η αδυναμία κάποιων εκπαιδευτικών να διαχειριστούν τα ψυχολογικά ζητήματα των παιδιών είναι δεδομένη, όμως, οι περισσότεροι ανταποκρίθηκαν, γι' αυτό και έρχονται τόσα σχολεία στο θέατρο. Οι υποψιασμένοι και ευαισθητοποιημένοι καθηγητές έχουν αυξηθεί». «Για να μην είμαστε άδικοι μαζί τους», παρεμβαίνει η Αθηνά, «φέτος, καταργήθηκε η Επιτροπή Εγκρισης Θεαμάτων, οπότε είναι αποκλειστικά στην ευθύνη των καθηγητών του εκάστοτε σχολείου να φέρουν τους μαθητές τους στην τάδε παράσταση».

Ωριμότητα

Η Μαριάνθη Μπαϊρακτάρη (Κόρτνεϊ), που εκτός από ηθοποιός είναι και θεατρολόγος (και η οποία «ξετρύπωσε» πρώτη το έργο του Thorne), ανέφερε ότι «τα ίδια τα παιδιά αντιμετωπίζουν το έργο με έναν αυθορμητισμό και την ίδια στιγμή με ωριμότητα. Συχνά, όταν οι καθηγητές βλέπουν τις αντιδράσεις των μαθητών, επηρεάζονται, μένουν στο τέλος και μας μιλάνε πολύ ζεστά. Φοβούνται πολύ περισσότερο όταν δεν είναι τα παιδιά δίπλα τους, στο θέατρο».

Ο Γιώργος Βουβάκης (Τόμι) εστιάζει στο θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα που ακολουθεί κάθε παράσταση. «Στόχος είναι να λειανθεί το έδαφος, τα παιδιά όταν φύγουν από αυτή την αίθουσα να έχουν λυμένες τις απορίες τους. Να έρθουν στη σκηνή, να νιώσουν ότι ανήκουν στην ομάδα μας».

«Πραγματικά, οι παραστάσεις για σχολεία έχουν άλλη ενέργεια απ' ό,τι για ενήλικες», παρατηρεί ο Γιώργος Ματαράγκας (Σπάγγος). «Οι έφηβοι δεν κριτικάρουν τις αντιδράσεις τους. Αν θέλουν να φωνάξουν, θα φωνάξουν, θα σχολιάσουν δυνατά». Ο Απόστολος Κοτσιανικούλης (Μάρκος) σχολιάζει κι αυτός με τη σειρά του για το πόσο ανοιχτά είναι τα παιδιά απέναντι στην παράσταση και τους ήρωες, παρά τα ζόρικα θέματα που πραγματεύεται, δεδομένου ότι οι σημερινοί έφηβοι γνωρίζουν καλά τι γίνεται γύρω τους.

Δηλητηριασμός

«Εχουμε μοιραστεί κάτι μαζί τους επί μία ώρα, βγαίνει πολύ φυσικό μετά το να γινόμαστε ένα μαζί τους στη σκηνή μετά την αυλαία», λέει ο Κωνσταντίνος Μωριάτης (Λουκ), ο οποίος κρατάει τον δύσκολο ρόλο του νεκρού αδελφού. «Οι ηλικίες αυτές, των 15-16, βρίσκονται σε ένα μεταίχμιο, λίγο πριν επέλθει ο δηλητηριασμός του ενήλικα».

Λυτρωτικό είναι το χιούμορ του έργου. «Για να είναι όμως ελαφριά η παράσταση, ρίξαμε το κλάμα της ζωής μας στις πρόβες», λέει η Τζ. Κακουδάκη. Ο πρωτότυπος τίτλος του έργου ήταν «Θάβοντας τον αδελφό σου στο πεζοδρόμιο». «Κάπως βαρύγδουπος και κακός στα ελληνικά», λένε οι συντελεστές. Ετσι, κατέληξαν στο Respect - σεβασμός. «Σεβασμός στον εαυτό σου και σε όλες σου τις επιλογές. Σεβασμός για τη ζωή, κάτι που βγαίνει και από το χιπ χοπ στο τέλος. Δεν θέλαμε όμως να περάσουμε ένα «μήνυμα» αλλά η ιστορία να μιλήσει από μόνη της. Οι έφηβοι αντιδρούν στον ηθικοδιδακτισμό αμέσως, τον αναγνωρίζουν και τον απορρίπτουν».

Παιδαγωγικό

Το «Respect» παίζεται στο θέατρο «Χώρα» (Αμοργού 20, Κυψέλη) κάθε Κυριακή στις 6 μ.μ. και μεσοβδόμαδα τις πρωινές ώρες για σχολεία. Αυτές τις παραστάσεις, ακολουθεί ένα ημίωρο κατά το οποίο οι συντελεστές καλούν τους μαθητές (αλλά και τους καθηγητές) στη σκηνή, ακολουθούν θεατρικά εκπαιδευτικά δρώμενα με άξονα τους ήρωες του έργου. Το πρωινό που βρεθήκαμε εμείς, το κοινό αποτελούνταν από παιδιά της τρίτης γυμνασίου από την Αργυρούπολη, τα οποία ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό στο έργο και στη δράση που ακολούθησε. Ηθοποιοί και μαθητές έγιναν ένα. Εξάλλου, δεν απέχουν πολύ ηλικιακά. Πλην της Αθηνάς Μπερδέκα (της μεγαλύτερης της παρέας), οι Γιώργος Βουβάκης, Απόστολος Κουτσιανικούλης, Γιώργος Ματαράγκας, Μαριάνθη Μπαϊρακτάρη και Κωνσταντίνος Μωριάτης παίζουν για πρώτη φορά στο θέατρο. Ολα τα αγόρια έχουν αποφοιτήσει από το Ωδείο Αθηνών, η Μαριάνθη Μπαϊρακτάρη από το Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών ΑΠΘ και η Αθηνά Μπερδέκα από τη Δραματική Σχολή Αθηνών του Γιώργου Θεοδοσιάδη.

Το έργο ανεβαίνει από τον περασμένο Νοέμβριο, πήρε παράταση και θα παίζεται έως το Πάσχα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου