Εκτός σχολείου αναμένεται να οδηγηθούν χιλιάδες μαθητές τα επόμενα χρόνια λόγω της οικονομικής κρίσης. Πάνω από το 10% των παιδιών εγκαταλείπουν πρόωρα τα θρανία, όπως εκτιμούν οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι προβλέπουν αύξηση των ποσοστών της σχολικής διαρροής στην Ελλάδα. Ανησυχίες γεννούν και οι 37.652 μαθητές που διέκοψαν αδικαιολόγητα τη φοίτησή τους στο σχολείο, από το δημοτικό μέχρι το λύκειο, την περίοδο 2007-2008, όπως προκύπτει και από ετήσια έκθεση του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ.
Πάνω από έξι εκατομμύρια νέοι στην Ευρωπαϊκή Ενωση αποχωρούν από την εκπαίδευση και την κατάρτιση έχοντας, στην καλύτερη περίπτωση, μόνον απολυτήριο κατώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Αυτοί αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσχέρειες στην εξεύρεση εργασίας, είναι συχνότερα άνεργοι και εξαρτώνται περισσότερο από τα επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας. Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει σημάνει συναγερμός και ήδη εγκαινιάστηκε σχέδιο δράσης που θα βοηθήσει τα κράτη-μέλη να επιτύχουν το βασικό στόχο της μείωσης του ποσοστού της σχολικής διαρροής κάτω από το 10% μέχρι το 2020 (από 14,4% που ήταν το 2009).
«Η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε θέσει ως στόχο για το 2010 τη μείωση του ποσοστού στο 10%, αλλά αυτό δεν κατέστη εφικτό. Ο στόχος διατηρήθηκε για το 2020», αναφέρει η επιστημονική συνεργάτρια του ΚΑΝΕΠ της ΓΣΕΕ, Πωλίνα Φατούρου, τονίζοντας πως το ποσοστό της σχολικής διαρροής στην Ελλάδα, βάσει στοιχείων του 2009, ανέρχεται σε 14,5%. «Αν παρατηρήσει κανείς την πορεία του ποσοστού στην Ελλάδα, διαπιστώνει πως υπάρχουν αυξομειώσεις, γεγονός που συνδέεται με την έλλειψη μίας σταθερής στρατηγικής. Ενώ το 2005 είχε φτάσει στο 13,6% με σταθερή καθοδική πορεία, την επόμενη χρονιά παρουσίασε απότομη άνοδο στο 15,5%. Στη συνέχεια παρουσίασε πτώση και σταθεροποιήθηκε κοντά στο 14,5%. Θεωρούμε ότι η Ελλάδα θα φτάσει στο στόχο του 10% το 2020», τονίζει η κ. Φατούρου.
Πάντως, τα στοιχεία των ερευνών που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα τα προηγούμενα χρόνια δε συμφωνούν απόλυτα μεταξύ τους για το ακριβές ποσοστό της πρόωρης σχολικής εγκατάλειψης. Να σημειωθεί ότι στη χώρα μας υποχρεωτική είναι η φοίτηση στο δημοτικό και το γυμνάσιο. Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, η διαρροή στην υποχρεωτική εκπαίδευση φαίνεται να κινείται κοντά στο 6%-7%, πλην όμως δε λαμβάνονται υπόψη τα παιδιά των Ρομά και άλλων ομάδων που δεν εγγράφονται καν στο δημοτικό. Ο πρόεδρος του Κέντρου Μελετών και Τεκμηρίωσης (ΚΕΜΕΤΕ) της ΟΛΜΕ, Παύλος Χαραμής, εκτιμά ότι σήμερα το ποσοστό της σχολικής εγκατάλειψης υπερβαίνει το 10%. «Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι η οικονομική κρίση συνδέεται μεσοπρόθεσμα με αύξηση των ποσοστών διαρροής και σχολικής αποτυχίας και αυτό πλήττει κυρίως εκείνα τα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα τα οποία ζουν στα όρια ή κάτω από τα όρια της φτώχειας», επισημαίνει ο κ. Χαραμής και προσθέτει: «Σε περίοδο μνημονίου, όπου έχουμε ουσιαστικά υπονόμευση ή κατάργηση των παιδαγωγικών πρακτικών που υποστηρίζουν τα παιδιά με δυσκολίες στη μάθηση, το αποτέλεσμα είναι να αναμένεται αύξηση των ποσοστών».
Οι συνδικαλιστικές ενώσεις των εκπαιδευτικών κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, με αφορμή τις συνενώσεις των σχολικών μονάδων που προωθεί το υπουργείο Παιδείας. «Επιχειρούνται καταργήσεις και συγχωνεύσεις σχολείων σε αγροτικές και αστικές περιοχές όπου ζουν τα κοινωνικά στρώματα τα οποία πλήττονται περισσότερο από την κρίση. Αντί να έχουμε οποιαδήποτε αντισταθμιστική πολιτική για να προλάβουμε την εγκατάλειψη του σχολείου, ο συνωστισμός των μαθητών σε υπερπληθωρικά τμήματα τους στερεί και την τελευταία δυνατότητα για γνωστική, συναισθηματική και κοινωνική υποστήριξη. Παράλληλα, επιβαρύνονται οι οικογένειες με τις μετακινήσεις των παιδιών από και προς το σχολείο», τονίζει ο πρόεδρος της Γ' ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης, Τριαντάφυλλος Τρανός.
Στοιχεία - σοκ
Στα ευρήματα της έκθεσης του 2010 του ΚΑΝΕΠ της ΓΣΕΕ περιγράφεται η εξής κατάσταση:
- 37.652 μαθητές διέκοψαν αδικαιολόγητα τη φοίτηση στο σχολείο το 2007-2008. Οι 3.408 (0,5%) έφυγαν από το δημοτικό, οι 13.730 (4%) από το γυμνάσιο, οι 5.182 (2,2%) από το Γενικό Λύκειο και οι 15.332 (16,8%) από τα ΤΕΕ (Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια). Ο παραπάνω δείκτης συγκράτησης του μαθητικού πληθυσμού αποτελεί μία σημαντική όψη της σχολικής διαρροής. Ωστόσο, δεν είναι γνωστό εάν οι μαθητές αυτοί επέστρεψαν τα επόμενα χρόνια στο εκπαιδευτικό σύστημα.
- Οι γεωγραφικές διαφορές που παρατηρούνται είναι τεράστιες. Για παράδειγμα, στη Δράμα καταγράφηκε το υψηλότερο ποσοστό διαρροής, καθώς ένας στους τέσσερις μαθητές διέκοψε τη φοίτηση στα ΤΕΕ. Στα ίδια επίπεδα κινούνταν τα ποσοστά στην Αρτα, τη Λευκάδα, στην Ανατολική και στη Δυτική Αττική. Στη Θεσσαλονίκη το 17,7% των μαθητών διέκοψαν τη φοίτηση στα ΤΕΕ το 2008.
- Στην επταετία 2002-2008 συνολικά 272.295 οικογένειες αποδέχτηκαν ότι τα παιδιά τους δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος και αποφάσισαν ότι πρέπει να διακόψουν αδικαιολόγητα -έστω και για ένα χρόνο- τη φοίτησή τους. Η αδικαιολόγητη αποχώρηση από την ΤΕΕ (Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση) σημαίνει αποκλεισμό του μαθητή από την αρχική επαγγελματική κατάρτιση, με αποτέλεσμα η μόνη εργασιακή προοπτική να παραμένει αυτή του ειδικευόμενου βοηθού τεχνίτη.
- Οι συνέπειες της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου για τους ίδιους τους μαθητές συνδέονται, σύμφωνα με σχετικές έρευνες, με υψηλότερα ποσοστά ανεργίας, εγκληματικότητας, βίας, κατανάλωσης αλκοόλ και χρήσης ναρκωτικών ή με χαμηλότερο δείκτη προσδόκιμου ζωής σε σχέση με τους αποφοίτους της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Τα παιδιά εγκλωβίζονται σε ένα φαύλο κύκλο: η φτώχεια είναι ένας παράγοντας που συμβάλλει στην πρόωρη σχολική εγκατάλειψη, η οποία με τη σειρά της συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο φτώχειας.
Επιτροπή για τον αλφαβητισμό
Ο ένας στους πέντε μαθητές στην Ελλάδα αντιμετωπίζει πρόβλημα στην ανάγνωση, στα μαθηματικά και στις φυσικές επιστήμες (αξιολόγηση της PISA). Το επίπεδο αλφαβητισμού, όμως, θεωρείται αρκετά χαμηλό στην Ευρωπαϊκή Ενωση, παρόλο που έχει σημειωθεί μικρή βελτίωση τα τελευταία χρόνια. Για το λόγο αυτόν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγκρότησε ανεξάρτητη επιτροπή που θα μελετήσει το πρόβλημα και θα προτείνει τρόπο αντιμετώπισής του μέχρι το 2012, προκειμένου το 2020 το ποσοστό Ευρωπαίων μαθητών που έχουν δυσκολίες στην ανάγνωση να μειωθεί στο 15% από 19,6% το 2009. Στην ανεξάρτητη ομάδα των 11 ειδικών (με επικεφαλής την Ολλανδή πριγκίπισσα Λορεντιέν) συμμετέχει και ο καθηγητής της Παιδαγωγικής Σχολής του ΑΠΘ, Γεώργιος Τσιάκαλος.
Πηγή: Αγγελιοφόρος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου