“Η προστασία του δημόσιου συστήματος υγείας, της πρόνοιας και της ψυχικής υγείας είναι κόκκινη γραμμή για το ελληνικό αναπηρικό κίνημα. Εαν η γραμμή αυτή παραβιαστεί θα αντιμετωπίσουμε καταστάσεις που δεν θα τιμούν την χώρα μας, τον πολιτισμό μας και την όποια κυβέρνηση επιτρέψει να φτάσουμε στο σημείο αυτό”. Τάδε έφη Γιάννης Βαρδακαστάνης, πρόεδρος της εθνικής συνομοσπονδίας και του ευρωπαϊκού φόρουμ ΑμεΑ, σε εκτενή συνέντευξη που μας παραχωρεί επ’ αφορμή των κινητοποιήσεων της συνομοσπονδίας για την προστασία/διάσωση του δημόσιου χαρακτήρα των υπηρεσιών υγείας, πρόνοιας και ψυχικής υγείας.
Αγωνιζόμαστε για να μην παραβιαστεί η κόκκινη γραμμή της αξιοπρέπεις των ΑμεΑ “Αν η χώρα μας έχει την δυνατότητα να χρηματοδοτεί με μερικές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ την διοργάνωση των Special Olympics, τότε θα έπρεπε λογικά να διαθέτει πολύ μεγαλύτερα ποσά για την υποστήριξη των δομών φροντίδας των ανθρώπων με νοητική υστέρηση και όλες τις άλλες κατηγορίες αναπηρίας” τονίζει σε ένα άλλο σημείο της συνέντευξής του ο Γ. Βαρδακαστάνης, καθιστώντας απολύτως διακριτό τον πήχη των πολιτικών ευθυνών σε σχέση με τις ασκούμενες προνοιακές πολιτικές. “Αυτή η παραδοξότητα πρέπει να εκλείψει” - η ακριβής φράση του προέδρου των ελλήνων και ευρωπαίων αναπήρων – “αν η χώρα δεν μπορέσει να στηρίξει τις προνοιακές δομές της, η διοργάνωση των Special Olympics θα είναι απλώς μιά μαυροφορεμένη πολυτέλεια”.
H πλήρης συνέντευξη του προέδρου της ΕΣΑμεΑ και του ευρωπαϊκού φόρουμ ΑμεΑ έχει ως ακολούθως:
ΕΡ: Yποβάλλατε πλήρη πρόταση στην υπουργό υγείας σχετικά με τις ασκούμενες πολιτικές στους τομείς της πρόνοιας και της ψυχικής υγείας. Αναφέρεστε στην ανάγκη εισαγωγής νέων θεσμών και δομών. Είναι αυτό εφικτό διαρκούσης της οικονομικής κρίσης και των ασκούμενων περιοριστικών δημοσιονομικών πολιτικών; Ποιούς νέους θεσμούς και δομές προτείνετε;
ΑΠ: Στην Ε.Σ.Α.μεΑ. θεωρούμε ότι είναι πρώτιστο καθήκον της ελληνικής κυβέρνησης και όλων των πολιτικών κομμάτων να αναδείξουν και να στηρίξουν σύγχρονες, σοβαρές και διαχρονικές πολιτικές στήριξης των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις που έχουν ανάγκη να χρησιμοποιούν υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας και υπηρεσίες υγείας εν γένει. Η αναμφίβολα σφοδρή οικονομική κρίση που βιώνουμε δεν μπορεί και δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να αποτελέσει άλλοθι για την όλο και μεγαλύτερη υποχρηματοδότηση αυτών των τομέων πολιτικής. Εάν η χώρα δεν μπορεί να προστατεύσει αυτούς τους τομείς, δεν μπορούμε να μιλάμε για μια χώρα υπερήφανη και αξιόπιστη, όταν οι πολίτες της δεν είναι αξιοπρεπείς και υπερήφανοι. Συνεπώς, είναι «κόκκινη γραμμή» για εμάς ως εθνικό αναπηρικό κίνημα, η προστασία του Δημόσιου Συστήματος Υγείας, της Πρόνοιας, της Ψυχικής Υγείας, για όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες. Πρέπει επίσης να επισημάνουμε ότι δεν μιλάμε για μια μεταρρύθμιση, για αλλαγές σε αυτούς τους τομείς. Το πρώτο πράγμα για το οποίο πρέπει να αγωνιούμε και να αγωνιζόμαστε είναι η προστασία της ύπαρξης αυτών των τομέων πολιτικής, όταν τεράστια κοινωνικά προβλήματα μαστίζουν την Υγεία, την Πρόνοια, την Ψυχική Υγεία. Η Πρόνοια είναι ο «φτωχός συγγενής». Το ίδιο ισχύει και για την Ψυχική Υγεία.
Γι’ αυτό και θεωρούμε ότι πρέπει να μπει σε κίνηση το τρίπτυχο «χρηματοδότηση, στελέχωση, αναδιοργάνωση». Εάν αυτά τα τρία στοιχεία δεν προχωρήσουν χέρι – χέρι, φοβόμαστε ότι θα αντιμετωπίσουμε καταστάσεις που δεν θα τιμούν τη χώρα μας, τον πολιτισμό μας και την όποια κυβέρνηση επιτρέψει να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Ασφαλώς και έχουμε προτάσεις για νέες δομές, πρώτα όμως θα διασφαλίσουμε τη χρηματοδότηση, τη στελέχωση και την αναδιοργάνωση για να προχωρήσουμε πλέον σε αυτές.
ΕΡ: Η πρότασή σας για θέσπιση ειδικού κοινωνικού πόρου με ανταποδοτικό χαρακτήρα που θα χρηματοδοτεί πολιτικές πρόνοιας και ψυχικής υγείας δεν περιλαμβάνει – έστω προσεγγιστικά – το ύψος του ζητούμενου ποσού. Το έχετε υπολογίσει και αν ναι ποιό είναι αυτό; Ποιά τα κριτήρια χρηματοδότησης αν η πρόταση υιοθετηθεί;
ΑΠ: Εμείς θεωρούμε ότι αυτήν την κρίσιμη περίοδο η κυβέρνηση πρέπει να δείξει παρρησία και ότι πραγματικά θέλει να προστατεύσει τους τομείς της Υγείας, της Πρόνοιας και της Ψυχικής Υγείας και γι’ αυτό ακριβώς προτείνουμε τη θέσπιση ειδικού κοινωνικού πόρου, ο οποίος θα είναι ανταποδοτικός. Ό,τι εισρέει εκεί, θα πηγαίνει σε συγκεκριμένες δραστηριότητες. Εμείς προτείνουμε ως εισροές αυτού του πόρου: το τέλος μεταβίβασης αυτοκινήτων, τα αδιανέμητα κέρδη του ΟΠΑΠ Α.Ε., την εισαγωγή ειδικού τέλους στα ακαθάριστα έσοδα των Καζίνο, το 50% του τέλους που πληρώνουν οι πολίτες στη ΔΕΗ Α.Ε. για την ΕΡΤ Α.Ε. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι οιαδήποτε προσπάθεια αναβάθμισης του Εθνικού Συστήματος Υγείας, Πρόνοιας και Ψυχικής Υγείας θα πέσει στο κενό εάν δεν διασφαλιστεί η οικονομική υποστήριξη/χρηματοδότηση τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η σημερινή κατάσταση του τομέα της Πρόνοιας, ο οποίος λόγω της υποχρηματοδότησής του από τον κρατικό προϋπολογισμό έχει οδηγηθεί σε συνθήκες οικονομικής και λειτουργικής ασφυξίας. Από κει και πέρα δεν είναι δική μας δουλειά να υπολογίσουμε το ύψος του ποσού. Εμάς μας ενδιαφέρει να υπάρξει ο πόρος και προτείνουμε συγκεκριμένες πηγές από τις οποίες θα μπορούσε να τροφοδοτείται ο πόρος αυτός. Αρκεί η κυβέρνηση να συμφωνήσει και να το προχωρήσει.
ΕΡ: Δίκτυο μονάδων αποκατάστασης: Κατά γενική ομολογία τα ΚΑΦΚΑ και ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ δεν έχουν εκπληρώσει τους λόγους για τους οποίους δημιουργήθηκαν. Τι προτείνετε εξειδικευμένα επ’ αυτού; Ποιό το προτεινόμενο από την Ε.Σ.Α.μεΑ. σχέδιο λειτουργίας των δομών αυτών ώστε να λειτουργήσουν υπέρ των ανθρώπων με αναπηρία;
ΑΠ: Η χώρα δεν έχει δίκτυο αποκατάστασης, αλλά τριτοκοσμικό σύστημα αποκατάστασης. Σύμφωνα με στοιχεία της Επιτροπής για τη μελέτη των προβλημάτων που αφορούν στην αποκατάσταση των ατόμων με αναπηρία (παραπληγίες – τετραπληγίες), υπάρχουν τέσσερις (4) Μονάδες Ιατρικής και Φυσικής Αποκατάστασης στο Λεκανοπέδιο της Αττικής και διαθέτουν 183 κλίνες αποκατάστασης. Οι διαθέσιμες κλίνες πρέπει να εξυπηρετήσουν περίπου 2.600 νέους τραυματίες σπονδυλικής στήλης και νωτιαίου μυελού που προκύπτουν κάθε χρόνο καθώς και ασθενείς που πάσχουν από άλλα νοσήματα (εγκεφαλικό επεισόδιο, σκλήρυνση κατά πλάκας, κ.λπ. Και βεβαία είναι αυτονόητες οι μεγάλες γεωγραφικές ανισότητες όσον αφορά στην ποιότητα και στην ποσότητα της παρεχόμενης νοσοκομειακής φροντίδας. Συνεπώς δεν μιλάμε για αναμόρφωση, αλλά για σύσταση και λειτουργία δικτύου.
Θεωρούμε ότι η πρόταση που είχε γίνει από το ΚΕΣΥ όταν ήταν Πρόεδρος ο κ. Λαμπίρης μπορεί να αποτελέσει τη βάση για μια τέτοια συζήτηση. Επιπλέον, τα ΚΑΦΚΑ δεν μπορούν να είναι ούτε νοσοκομεία, ούτε ιδρύματα χρονίων παθήσεων, αλλά να επιτελέσουν το φυσικό τους ρόλο της φυσικής και κοινωνικής αποκατάστασης των ατόμων με αναπηρία. Αρκεί κανείς να σκεφτεί πόσα είναι τα ιδιωτικά κέντρα αποκατάστασης στη χώρα που χρηματοδοτούνται από τα ασφαλιστικά ταμεία. Η εγκατάλειψη αυτή της αποκατάστασης σε ιδιωτικά χέρια είναι έγκλημα. Πρέπει η χώρα να αναπτύξει ένα σοβαρό και αξιόπιστο σύστημα.
ΕΡ: Την ίδια ώρα που ο ευαίσθητος τομέας της πρόνοιας υποφέρει ελέω υποχρηματοδότησης, σημαντικά κονδύλια δαπανώνται για διεθνείς διοργανώσεις όπως τα Special Olympics. Διαγνώσκετε κάποια αντίφαση σ’ αυτό; Πόσο μάλλον όταν τα εκταμιευόμενα ποσά αφορούν έναν ιδιωτικό φιλανθρωπικό φορέα;
ΑΠ: Αναμφίβολα τα Special Olympics είναι μια κορυφαία παγκόσμια δραστηριότητα μαζικού αθλητισμού, η οποία απευθύνεται στη νοητική αναπηρία. Είναι ουσιαστικά μια γιορτή. Θεωρούμε ότι αν η χώρα έχει τη δυνατότητα να χρηματοδοτεί με μερικές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ τα Special Olympics για να γίνουν στην Ελλάδα το 2011, τότε λογικά θα έπρεπε να διαθέσει ακόμα μεγαλύτερα ποσά για την υποστήριξη των δομών υποστήριξης και φροντίδας των ατόμων με νοητική αναπηρία και όλες τις άλλες κατηγορίες αναπηρίας στη χώρα μας. Αυτή η παραδοξότητα πρέπει να εκλείψει. Γιατί αν δεν μπορέσει η χώρα να στηρίξει τις προνοιακές δομές, τότε η διοργάνωση των Special Olympics θα είναι απλώς μια «μαυροφορεμένη πολυτέλεια».
ΕΡ: Τίθεται εμμέσως πλην σαφώς από την κυβέρνηση, ένα ζήτημα ανταποδοτικότητας του υπάρχοντος προνοιακού μοντέλου, υπό την έννοια ότι παρουσιάζονται ή επικοινωνούνται ασυμμετρίες στο σχήμα κόστος – ωφέλεια. Θεωρείται ότι κάποιες δομές ή υπηρεσίες δεν αποδίδουν ανάλογα με τα όσα κοστίζουν. Με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον ρωτώ: Τι ορίζετε ως ανυποχώρητα κεκτημένα για τους ανθρώπους με αναπηρία σε ότι αφορά τις προνοιακές υπηρεσίες;
ΑΠ: Η κοινωνική πρόνοια στη χώρα δεν μπορεί να ειδωθεί υπό συνθήκες κόστους – οφέλους. Είναι η τελευταία ασπίδα προστασίας των πλέον αδυνάτων πολιτών. Είναι εδώ που απαιτείται η κυρίαρχη παρουσία του δημόσιου τομέα. Είναι εδώ που πρέπει να προστατεύονται τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, αλλά και όλων των πολιτών που έχουν ανάγκη τις υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας. Είναι εδώ που δοκιμάζεται η αξιοπρέπεια των ανθρώπων και αυτή πρέπει να προστατεύεται από το δημόσιο. Αυτό πρέπει να είναι κόκκινη γραμμή για την κυβέρνηση, την κοινωνία, για το πολιτικό σύστημα της χώρας.
Κοινωνική πρόνοια σημαίνει προστασία της αξιοπρέπειας και στην προστασία της αξιοπρέπειας δεν νοείται λογική κόστους. Υπάρχει μόνο όφελος. Ο αγώνας μας αυτή την περίοδο είναι να αναβαθμιστεί η λειτουργία των υπαρχόντων δομών, να στελεχωθούν, να καλυφθούν τα ελλείμματα, να λειτουργήσουν δομές που υπάρχουν και υπολειτουργούν είτε δεν λειτουργούν καθόλου και εν γένει να τεθεί το σύστημα σε κίνηση. Ακόμα και δομές που έχουν δημιουργηθεί και λειτουργούσαν με πρωτοβουλία των Συλλόγων Γονέων Ατόμων με Αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα και βάζουν «λουκέτο», λόγω της συνεχούς υποχρηματοδότησής τους. Κεκτημένο για εμάς είναι να λειτουργήσει ό,τι υπάρχει, να αναβαθμιστεί ο δημόσιος χαρακτήρας της πρόνοιας και να περιοριστεί, έως να αποκλειστεί, η ιδιωτική, κερδοσκοπική παρουσία στην Πρόνοια.
Πηγή: Ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου